Skuld - 12.03.1879, Side 1

s 3
’S 'cd
-o- A
-'i
c ‘3
S §
^ J
<D
'C3 »o
P -g M
~ £HO
co 0 w
’Sd _g •
QJ i-*5 H
2
U
Pí -r
S3 ^
1 8 7
«7?
2.crq
* §
H-» p
^ o o
fcH ^ &
$ £ 5’
P» cf
*r*
o .
co
§■ cp
r »
CO p
f =
JC*
œ tg
P
o» ^
íu o
- *Tt
Kr. 06. Eskilirði, Miðvikudag, 12. marz. III, 6.
67 | 68 J 69
LÍTIL LEIÐKÉTTINO.
Sýslum. Johnsen segir í „Skuld“,
nr. 65, 54.—55. dálki: að yfir höfuð
aðflutningr minn árið 1877 í saman-
burði við 1876 og 1878 finnist sér
ckki beiuljl JÍ, að in fyrirliuguðu mais-
kaup frá Englandi fyrir öskupeninga
hafi haft áhrif á kornkaup mín að
mun. — ]petta er villandi. — Eftir
meðaltali á uppfluttum rúg á peim 3
árum 75—76 & 78, og eins efáriðl878
er tekið einvörðungu, hefi ég flutt upp
yfir 30% (hér um bil %) minna árið
1877, en hin árin.
Eskifirði, 6. marz 1879.
Carl I). Tulinius.
Bending viðvíkjandi
s a m gö n g u m.
Ein af hinum mörgu framfara-
greinum vorum er samgöngu-fram-
förin. Vantar eigi pað, að slíkt hefir
verið rætt, enda má nú heita, að mik-
ið sje af orðið pessu til bóta og enn
heyrast áhugasamar raddir, án pess
jeg tali um hina upphöfðu röddina
um „telegraphinn“, er mig einnig gleð-
ur stórlega að heyra, eins og alt pað
sem tekur með fastri og glaðri von í
framtíðina, en pó um leið með athuga
og gætni, pótt deyfðinni kynni pykja
undan tíma talað. — En, pað er eitt
í pessu falli, er jeg vil benda hjer á,
sem jeg man ekki, aðrir hafi enn kom-
ið fram með, sízt pannig lagað, sem
nú greini jeg, og er pað noltkuð ein-
staklegt atriði samgöngumálsins, er
mjer virðist naumast ofvaxið kröpt-
unum, eins og peir nú eru. J>etta at-
riði er pað, að póstferðir landsins
kvíslist mcð éinskonar jafnrjetti
út í sjcrliverja svcit |>ess.
Eins og kunnugt er, eru pær sveit-
ir margar á íslandi, sem engar póst-
stöðvar hafa eða brjefhirðingarstaði,
eða par sem aldrei kemur neinn póstur
eða aukapóstur eða að hann fari par
um. G-etur pað í sumum pessara sveita
verið næsta tilfinnanlegt og leiðinlegt,
pegar póstur bæði kemur og fer, án
pess menn geti svarað brjefum, sempá
koma, fyr en með næsta pósti á eftir,
pví hitt má heita rjett heppni eðatil-
viljun, ef brjef kynni að komast í slíka
sveit frá lilutaðeigandi póststöðvum,
svo snemma, að hægt væri að ná í
póstinn, áður hann færi aptur af stað,
og pað pótt hann liefði nokkurra daga
dvöl á hinum umtöluðn póststöðvum.
Slíkar sveitir geta vanalega orðið svo
útundan að pað getur munað 6—9
vikum, hvað seinna gengur að fá svar
á aðra hlið eða koma svari á hina
(máske meira eptir atvikum). Setj-
um Reykjavík höfuð íslands, sem
hugsar og ályktar (Akureyri t. d. hjart-
að). Nú er heilbrigði pjóðlíkamans
mjög komin undir pví, að lífið dreifist
sem bezt til útlimanna, að hægt er:
hver einstakur limur parf að fylgja
sem bezt hinum sameiginlegu lífshreif-
ingum (shr. t. d. lireifingar tauganna
og blóðsins) og pað á að sjá svo fyr-
ir, að útlimir gjaldi ekki fjarlægðar
sinnar frá höfuðstöðvum lífsins. ]>ann-
ig með hinar umtöluðu sveitir. J>ær
purfa bæði að fylgja sem bezt tíman-
um, svo sem með blaða-frjettir,’ bæði
að fá pær og veita og að allt petta
fengist og aptursendist sem fljótast,
og yrði sem nýjast, og eins getur
verið í einstökum hlutum manna á
milli, hvað brjefaskriptir áhrærir og
eins pá líka hvað embættis erindi
snertir. — Eptir pví sem nú er, tek-
ur sameining, samskript, samganga,
(Communication) o: tíminn frá
svari til móttöku endursvars, með sjer
milli sumra sveita landsins 5—7 mán-
uði, máske langtum meir eptir at-
vikum, og pað pótt hlutaðeigandi sam-
skrifendur notuðu tækifærin vel, án
pess pó að kosta sjálfir hrað-brjef-
herendur (Expres).
|>ótt pessi bending mín hafi í
afmörkuðum reit einstakleikans, pess
er áður er á bent, almenna stefnu,
ætla jeg pó að drepa hjer á einstak-
ar sveitir austanlands, er hjer heyra
undir, að pví leyti sem jeg pekki til.
Nefni jeg pá: Borgarfjörð, Loðmund-
arfjörð, Norðfjörð, Eáskrúðsfjörð,
Stöðvarfjörð. Og er pað tillaga mín,
eptir pví sem nú er hagað póstgöng-
unni hjer eystra, að úr pessu yrði,
nefndum sveitum í hag. bætt pannig:
1. Aukapóstur fari úr Hjeraði í Borg-
Alþýðleg sýnishorn
af
rannsóknum þessara tíma.
Af því það er tilgangr vor með neðanmálsgreinum vorum,
að fræða, eigi siðr en skemta, þá ætlum vér að breyta svo til, að
ýmist sé sögur, en ýmist fræðigreinir neðanmáls í „Skuld“. —
pað er auðvitað, að slíkar greinir verða jafnan annaðhvort beinlínis
þýðingar eftir frumritum á ýmsum útlendum málum, eða þáýmist sjálf-
stæðara ágrip eftir ýmsum frumritum. — Yér hirðum eigi að til-
greina heimildarrit eða frumrit við hverja ritgjörð, en fullvissum les-
endr um það, að vér skulum altirei gefa hégóma og bull út fyrir vís-
mdalega rannsókn, heldr að eins bjóða þeim það, sem vert er að
lesa. — Nafn undir inum einstöku greinum táknar náttúrlega að
®ins, hver stílfært hafi greinina á íslenzku.
38
I.
Yorir fyrstu forcldrar.
|>að er nú öllum kunnugt, að náttúru-vísindunum og
biblíunni hefir oft lynt illa saman. Guðfræðingarnir hafa
veitt snarpa vörn um hvert atriði, en endirin hefir ætíð
orðið sá, sem eðlilegt er, að biblían hefir orðið að víkja.
J>að gefr líka öllum að skilja, að pað er misbrúkun á
biblíunni, að ætla að hafa hana fyrir andlega martröð,
til að drepa alla vísindalega rannsókn. J>að hefir aldrei
tilgangr hennar verið, að fræða oss um vísindalega hluti,
heldr um hitt, hversu vér skulum trúa og breyta. J>egar
Kolumbus fór að leita landa vestr um haf, álitu guðfræð-
ingar peirra tíma petta óguðlegt fyrirtæki. J>egar Galilei
kendi pað, að jörðin gengi um sólina, pá urðu guðfræð-
ingar uppvægir og báru fyrir sig biblíuna, sem auðvitað
álítr sólina ganga kring um jörðina. Nú hneykslast enginn
á pví lengr vor á meðal, að hverju barni er lcent, að
jörðin gangi kring um sólina. Sköpun himins og jarðar
„á sex dögum“ er og orðin oss „saga tóm“; pví náttúru-