Skuld - 30.04.1880, Blaðsíða 4

IV., 107.]
S K U L D
[•’% 1880.
82
þau hjón lifa 6 börn: þrír synir (forgrimr,
læknir á Akreyri, elztr; Jón, sýslumaðr í Suðr-
Múlasýslu, á Eskifirði; Markús yngstr, stund-
ar lyfjafræði í Kmh.) og þrjár dætr (Juríðr,
elzt, og f>óra, yngst, báðar heima í Odda,
Ingibjörg, hjá bróður sínum á Eskifirði).
1836 fór séra Ásmundr að Odda sem
prestr og var þar í 10 ár, en fekk 1846
Reykjavíkr dómkyrkjubrauð, er hann hafði
í 8 ár, og fékk hann þá aftr Odda-prestakall
1854 eftir séra Markus bróður sinn látinn. —
Eyrra sinn er hann var í Odda, varð hann
prófastr í Rangárþingi 1841, og var það til
þess, er hann fór til 'Rvíkr; í síðara skifti er
hann 'kom til Odda, varð hann aftr prófastr
1855 og var það síðan til dauðadags.
Meðan hann þjðnaði íteykjavíkr-brauði,
gaf hann út ísl. þýðing af Kohlrausoh’s „Ge-
sohichten und Lehren der heil. Schrift11, undir
nafninu „Biflíukjami". jdótti það góð bókog
breiddist vel út (mun hafa selst upp á fám
árum). Eigi vitum vér aðrar bækr eða ritl-
inga eftir hann liggja á prenti. — Séra As-
mundr var einn af inum merkustu presta-
öldungum þessa lands og var hann sæmdr
riddara-krossi dannebrogsorðunnar og heiðrs-
merki dannebrogsmanna. — „J>jóðólfr“ boðar
æfiágrip hans í næstu blöðum, og mun æfi-
atriða hans án efa verða ýtarlegar getið þar
og i „ÍBafold11, þvi bæði þau blöð standa betr
að vígi með kunnugleika en vér.
Jarðarför séra Ásmundar sál. fram fór
8. þ. mán.
-j- 9. febrúar lézt á Jmigvöllum emerítprestr
sóra Páll Jónsson Matthiesen, f. 1811,
vígðr kapelán 1827, prestr fyrst til Skarðs-
þinga, síðan Hjarðarholts (í Dölum) og síðast
til Stokkseyrar, merkisprestr og mikilmenni.
— Börn hans: séra Jens 4 fingvöllum, Jón
faktor í Rvík og ein dóttir.
J>eir cleila núna í sunnanblöðunum
prentari „ísafoldar“ og ritstjóri „J>jóð-
ólfs“ um pað. hve miklu Einarsfórð-
arsonarprentsmiðja og hve litlu hin-
ar prentsmiðjurnar afkasti. — Eg vil
reyndar ekki hlanda mér í deilu um
pað, sem mér er ekki fullkunnugt. En
ritstjóri „J>jóðólfs“ hefir sér í lagi haft
prentsmiðju mí na fyrir teksta, er hann
segir: „Annars er prentsm. Skuldar
ekki afkastameiri (nema miðr sé), en
liinar prjár“ [o: ísafoldar, Norðanfara
og Fróða prentsmiðj.], en „fráskilr11
prentsm. E. J>., sem ein á að prenta
helmingi meira, en við hinir fjórir
prentsmiðjueigendrnir.
Mér er nú óskiljanlegt, hví svo
góðr vinr minn eins og ritstj. „þjóð-
ólfs“ er að láta blað sitt kasta hnút-
um til minnar prentsmiðju, fromr
en hinna — sbr.: „ekki afkasta-meiri
(nema miðr sé) en hinar prjár“.
Til pess að geta kastað pessu
hnútugreyi með nokkurri minstu átyllu,
hefði minn góði ritstj. purft að vita,
hvað mín og „hinar prjár“ (sem hann
her mína prentsm. saman við) liafa
afkastað — en hr. Sigmundr Guð-
mundsson sýnir, að hann veit pað ekki.
1 annan máta hefði hann purft að
vita, hvað marga verkamenn ég hefi,
en — pað veit hann heldr ekki.
En pað má ritstj. „J>jóðólfs“, sem
kvað vera einna helztr sækjandíi um
kennara-embætti í forspjallsvísindum
— og pá í hugsunarformíræði (formal
logic) — vita, að til pess, að reisa
pá bygging, sem heimspekingar nefna
„ályktun“, parf pá undirstöðu-
„steina“, sem kallaðir eru „forsendur“
eða „praemissur“. — Oss sýnist ekki
betr, en að hann hafi hér leyft sér að
83
að fella dóm, enda pó hann vantaði
öll pau rök, er kallast „præmisaur“.
J>ar sem é g veit nú, að m í n
prentsmiðja hefir prentað síðan l.jan.
p. á. yfir 20 arkir (og pað svarar til
60 arka á ári), og er petta pó í
minna lagi af pví, sem hún er
vön að afkasta (og ég heíi e n n ekki
hraðpressu eins og E. þ>.), og ég hefi
að eins e i n n fullnuma mann og einn
dreng (á öðru námsári), pá held ég,
að ritstjóri „J>jóð.“ mætti játa, ef
hann hefði m i n s t a v i t á p v í
máli, sem hér er um að ræða,
að m í n prentsmiðja sé að líkindum
sú, sem einna m e s t u afkastar að
tiltölu — að minsta kosti af peim
„premr“,
Auðvitað er hitt, að “markaskrár“,
„lestrarfélags-bókaskrár", „fjallskila-
lög“, grafskriftir og margt fl. pess
háttar, sem hér er prentað, er pess
eðlis, að ritstj. „|>jóðólfs“ veit líldega
aldrei af tilveru pess. þegar hann er
svo ruglaðr í ríminu, að hann getr
ekki einusinni haft rétt eftir sjálfum
sér titilinn á kveri, sem hann er
sjálfr höfundr að, og hér er
prentað, pá er varla til vonar að hann
kannist við titla eða stærð á
vesalings „stafrófskverum“ eða slíku
smásmíði (pó stærra sé pað en
,,Snorra-Yíg“) héðan.
þegar ritstj. að endingu lætr Ein-
ar prentara koma sér til að býsnast
yfir pví, að hinar prentsmiðjurnar (fyrir
utan Einars) fái svo lítið að prenta,
pá mun það vera gjört til að gefa í
skyn, að pað komi af því, að pær
séu dýrseldari eða verr-virkari en
Einars; en petta er pó eigi svo, að
minsta kosti eigi um m í n a prent-
smiðju. Enda pótt ég hafi enga gamla
hraðpressu, pá tek ég aldrei hærri
borgun (og sjaldnast e i n s háa) fyrir
prentun eins og Einars-prentsmiðja,
og allir sjá að verkið er fult einsf vand-
að úr minni prentsmiðju. — Eg get
pví sagt ritstjóranum, hvað til kemr,
að m í n prentsmiðja fær ekki meira að
prenta fyrir aðra: pað er heimska
peirra, sem purfa að láta
p r enta!
J. Ó._________
Séra Haimes heitinn Árnason.
pcgar „Skuld“ gat um lát sora Hanncsar
Árnasonar í vetr, fórum vér um inn látna
þeim orðum, er lýstu rýru áliti voru á lífi
hans og mannkostum — ekki í þeim tilgangi
að gjöra minningu hans rangt til, heldr til að
segja það, sem vér álitum sannleika, því
hans vildum vér hverjum manni unna; og
hann á að segjast um látna menn, þá sem
verðir þykja þess á einhvern hátt, að þeirra
sé getið — hvort sem hann þá verðr til lofs
eða rýrðar. — Vér höfum nú séð bæði í
„Norðanfara“, „þjóðólfi“ og „ísafold“ og eins
á bréfum og ummælum vina og kunningja, að
þeir menn, er vér metum mikils og sem margir
hverjir hafa þekt inn framliðna betr en vér,
hafa haft annað og betra álit á honum, eirmig
höfum vér heyrt siðan ýmislegt það afhonum,
sem óneitanlega bendir á, að séra Hannes hafi
verið bæði meiri maðr og betri maðr, en
vér álitum hann vera. Sumpart höfðum vér
bygt álit vort á einstökum atvikum, er oss
voru kunn, en sem vér sjáum nú, að hafa verið
of einstakleg til að byggja á, og sumpart hefir
skortr vor á nákunnugleik valdið þvi, að vér
höfum misþekt marminn. — þetta fellr oss
því sárara, sem vera má að ummæli yor liafi
sært einhverja eftirlifandi ættingja og vini
sfa- H. sál., sem vér nú sjáum að hann hefir
84
átt ýmsa; og vér viljum því fúslega af sjt
dáðum lýsa yfir þessu; og vonum vér, að e
inn felli rýrð á minning séragHannesar fy>
ummæli vor, eftir að vér höfum lýst því, r
vér viðrkennum sjálfir, að þau hafi verið c
hvatlega feld.
Með þessum orðum vildum vérhafagjört
yfirbót fyrir það, er oss liefir skjátlað af ófull-
komleika vorum, en eigi vondum vilja. — Vér
þökkum bæði góðvini vorumí „Norðanf.11 (séra
Benedikt) og eins ritstj. „ísaf.“ og „pjóðólfs11
fyrir, hve góðgjarnlega og kuldalaust þeir tóku
upp þetta mál.
Auglýsingar.
Hvíta gimbrin, sem auglýst var
í 29. nr. Skuldar, 414. dálki hafði h e i 1;
r i f a ð (en e k k i hvatrifað) hægra og bita aftan -
tvístýft aftan vínstra.
H~ VÍTA N SA UI) VET RGÁMLAN MEH
mark: hvatt hægra; sýlt á helm. aft.
vinstra, seldi ég undirskrifaðr á næstliðnu
hausti og getr réttr eigandi vitjað andvirðis-
ins til mín að frádregnum kostnaði fyrir far-
daga næstkomandi.
Víðivöllum fremri, Eljótsdal, 20. febr. 1880.
90 Au.] Sigfús Sölfason.
~ AKKLÆTI. — HÉR MEÐ LÆT ÉG
í ljósi mínar einlægar og innilegar
þakkir herra verzlunarstjóra E. Laxdal 4 Akr-
eyri fyrir veitta peningagjöf siðast liðið sumar,
er ég var á ferð, ásamt fyrir áðr unnið mikið
góðverk, er ég í fyrstu ekki hafði iö minsta
vsröskuldað; þó ég síöar í veikri viðleitni vildi
endrgjalda það, hefir jiað að líkindum eigi ver-
ið horium sýnilegt, svo eigi hefir mannkær-
leiki hans til mín i annaö sinn sprottið af
neinni verðskuldan minni, annari en þeirri,
að ég var maðr ciris og hann, og ferðamaðr
eins og hann liefir ef tii vill eiuhvern tíina
verið líka.
par sem Eggert Laxdal er, eiga lang-
ferðamenn, hvort sem þeir eru yfir liaf eða
land, meiriháttar eða minni, hjálpsama og
hjúkrandi hönd á vegi, svo framarlega sem
þeir koma aö húsdyrum hans i því skyni að
sér verði gaumr gefinn, eða hann veit af þeirn.
Hús þessa veglynda og gestgreiöa manns er
auðþekt frá öðruin íbúðarhúsum á Akreyri.
paö er dökkleitt að utan og aö öllu mjög
hisprslaust, og einkennir }>að liá og fögr reyni-
viðar-lirísla, er stendr í litlum grasreit utan-
vert viö dyrnar, til hægri handar þegar inn
er gengið, og breiðir hún á sumruin lim sitt
meðinum dökkrauðu berjurn fyrir gluggana og
yfir dyrnar, sem snúa að götunui og sjónurn eins
og boðnar og búnar til að taka á móti lang-
vegfarendum „hvorutveggja11.
Aö enduðum þessum veröskulduðu orðum
bið ég þessu friðsæla og kyrrláta húsi með
stjórnendum þess allrar hamingju.
Árið 1879.
3 Kr.] Eerðamaðr.
Frá Bókayerzlun Frb. Steins-
sonar á Akreyri er út komið:
Skin og skuggi,
lítil skemtisaga
eftir
Piil JÓllSSOU.
Kostar heft 50 Au., en í bandi 60 Au.
Fæst hjá Jóni Ólafssyni, Eskif.
fUp- Ábuvðarhestr til sals. Menn
snúi sér til Kitstj. „Skuldar“.
Eigandiogritstjóri: JÓll ÓlafsSOll*
Prentsmiðja „Skuldar". Th. Clementzen.