Skuld - 31.07.1880, Page 2

IV., 118.]
S K U L D.
[3,/7 1880.
172
húsbændr og hjú á hverju heimili gæfu
allir, en eigi svo stóran skerf hver;
pví það er mestr virðingar-vottr við
inn framliðna, að sem fléstir, að öll
pjóðin, smælingjar eigi síðr en aðrir
(því hann harðist fyrír a 11 a), reisti
honum minnisvarða. J>að væri fallegt
t. d. fyrir foreldra, að láta hörnin sín
gefa 10 eða 25 Au. hvert, eftirefnum
og fjölda. Vinnufólkið ætti að gefa
líka, t. d. stúlkurnar 25 Au.\ vinnu-
mennirnir 50 Au.\ en allir ættu að
gefa e i 11 h v a ð. Bændrnir geta pá
gefið eitthvað hæfilegt eftir efnum og
ástandi.
|>að annað, sem vérvildum taka
fram, er það, að oss íslendingum hættir
oft við, er um slík fyrirtæki sem um
húshygging eða reising minnisvarða er
að ræða, að hugsa mest um það, að
öll tilhögun verði eftir v o r u höfði,
en hugsum siðr um hitt, að ef hver
sá, sem leggr krónu til einhvers fyrir-
tækis, vildi fyrir það áskilja, að alt
fari eftir s í n u höfði og s i n n i vild,
þá yrði smátt úr öllum fyrirtækjum,
og vér viljum vona og óska, að eigi
fari svo hér, og viljum biðja menn,
að myrða eigi fyrirtækið með sérlyndi
og tvístrings-uppástungum.
Vér biðjum alla að gæta þess,
að hér er um heiðr þjóðarinnar að
gjöra. E n g i n n má gleyma því, hve
m i k i ð Jón Sigurðsson vann fyrir
oss, og hve 1 í t i ð þetta, sem vér nú
óskum að gjöra til að heiðra minning
hans, er í samanburði þar við.
Hann fórnaði öllu fyrir oss.
Hver er þá sá, sem eigi vilji fórna
fáeinum aurum fyrir minningu hans?
|>ví skal við hætt, að við h á ð-
ar verzlanirnar hér á Eskifirði verðr
tekið við samskotum í innskrift til
minnisvarðans, og hafa báðir kaup-
mennirnir góðfúslega lofað oss að veita
þeim móttöku. ítitstjóri „Skuldar11 tekr
og við samskotum.
Leiðrétting!
í „Skuld“ Nr. 117 er greiu um
„Arcturus“, er ég, sem afgreiðslumaðr
póstskipsins hér á staðnum, og afþví
ég persónulega var staddr um horð 1
„Arcturus", finn mig knúðan til að
leiðrétta. 1 greininni er sagt, að milli
tíu og tuttugu farþegjar ætluðu hér á
skipið. J>etta er ekki satt! Aðeins
eitt farbréf var heimtað, og var þessi
farþegi (heyrnar og mállaus stúlka),
sér að kostnaðarlausu send á Seyðis-
fjörð og komst þar í skipið. í grein-
inni er dróttað að skipinu, að það
hafi kcnt þoku um, en þótt skipið
livorki hafi getað séð þokuna eða hvort
glóbjart var, er það sannandi, að
kolniða þoka var hér úti fyrir, og var
ekki hjart fyr en komið var inn í
sjálfan Seyðisfjörðinn. — Fri norsku
173
seglskipunum, sem fylgdust að, sást
skerið Hvalbakr, sem liggr þrjár míl-
ur undan landi, og gátu þeir þaðan
þrátt fyrir þokúha hitt Seley og rat-
að inn á Eskifjörð, en get ég sann-
að, að einlægt hafi verið kolniðaþoka
á meðan á þessu stóð. —
|>au frekju og ónotaorð, sem eru
í greininni, álít ég að geti ekki rírt
mannorð neins manns. —
Hér með álít ég fyrir mitt leyti
úttalað um mál þetta.
Eskifjarðar vorzlunaratað, 26. júlíl880.
Carl D Tulinius.
„Ber er hver að baki, nema bróðr eigi“.
að er synd að segja að gufuskipa-
félagið danska eða sjóhetjurnar
á „Arcturus11 sé „ber að baki“ ; þau
eiga riddaralegan frænda og lands-
mann hér á Eskifirði, þar sem herra
kaupmaðr Tulinius er. Yér skulum
ekki deila um það við hann, hvort
það heyri til köllun hans „sem af-
greiðslumanns“ að gylla hvern ósóma,
sem félagið álítr sér sæma að bjóða
Islendingum; en það væri æskilegt
sjálfs hans vegna, að hann gætti þess,
er hann ætlar sér að „leiðrétta" orð
vor eða annara, að fara eigi sjálfr
sumpart með hrein og bein ósannindi
og sumpart. reyna að smjúga í kring
um sannleikann; og þetta hefir hon-
um orðið í þetta sinni, en hann hrekr
ekki ekki eitt orð í grein vorri. Hann
lýsir það ósatt, sem vér sögðum i grein
vorri um farþegja-töluna, og gefr í
skyn, að héðan hafi ekki ætlað nema
e i n n farþegi — af því að eins eitt
farþegjabréf var heimtað(!!!)
Yér gætum nú látið oss nægja að
itreka það, er vér sögðum, því hr.
Tulinius hefir ekkert leyfi til að segja
það ósatt, er vér höfum sagt að satt
væri, án þess liann færi full rök fyrir.
En ef það er meining lians með því,
að segja að „að eins eitt farþegjabréf
hafi verið heimtað", að gefa í skyn,
að héðan hafi ætlað að eins einn far-
þegi, þá fer h a n n þar með ó s a n n-
indi. — fað eru margar orsakir,
sem gátu valdið því, að þeir, sem með
skipinu ætluðu, kærðu sig ekki um að
leysa farbréf áðr en skipið kom.
|>annig n e i t a ð i t. d. hr. af-
greiðslumaðrinn oss í vor um, að láta
oss fá farbréf, fyrr en skipið
væri komið — og þetta getr ver-
ið sanngjarnt, því afgreiðslumaðrinn
veit ekki fyrr, hvort rúm er á skipinu
eða eigi —; en þegar maðr fær ekki
farbréf fyrri, en skipið er komið, þá
kærir líklega hávaði manna sig elcki
um, að gjöra sér tvær ferðir til hans,
eina til að „heimta“ farbréf og aðra
til að „fá“ það. — |>á var og herra af-
greiðslumaðrinn „persónulega“ staddr
á „Arcturus“ í þetta sinn og hefir
því víst verið mjög „ópersónulega“
heima — ekki nema í anda! Svo vér
174
og aðrir, sem ætluðum með skipinu,
höfðum engan afgreiðslumann að
„heimta“ af, því ekki var mönnum
auglýst, að neinn gengdi afgreiðslu-
störfunum meðan hann var að heiman.
í þriðja lagi er óþarft að leysa far-
bréf fyrri en um borð í skipinu.
Af þeim, sem ætluðu með skipinu,
fóru 4—5 landveg til Seyðisfjarðar
(þar á meðal norðlenzkr maðr, annar
en stúlkan mállausa) og höfðu allir
talsverðan auka-kostnað af; hinir sett-
ust aftr, sem ætluðu að fara, og var
það sumt aðkomu-fólk, er hafði beðið
skipsins fleiri daga og nætr. — Svona
litr nú sannleikrinn út, og skorum vér
á hr. Tulinius að hrekja það. Geri
hann það ekki, vonum vér að hann
finni hvöt hjá sér, til að skrifa nýja
„leiðrétting11 þess efnis, að liann aftr-
kalli þau orð sín, að vér höfum sagt
ósatt.
Herra T. segir að það sé „sann-
andi“, að „kolniða þoka var hér úti
fyrir, og var ekki bjart fyrrienkomið
var inn á sjálfan Seyðisfjörðinn“. Herra
T. getr nú að líkindum varla hafa verið
staddr „persónulega“ hér úti fyrir
(o: úti fyrir Beyðarfirði), meðan „Arc-
turus“ (sem hann var „persónulega11
staddr um borð á) var að leggja inn
á Seyðisíjörð. „Arct.“ mun hafalagt
þar inn um kl. 10; en hér létti
þokunni af um sama bil, og varT
eins og vér sögðum, orðið glóbjart
svo langt sem augað eygði löngu fyrir
hádegi, og var bjart úr því allan
sunnudaginn — alt svo líka um það
bilið, er Arct. kom inn á Seyðisfjörð;
og annað sögðum vér eigi. Að þoka
hafi verið á undan, höfumvér aldrei
neitað. En aðalatriðið er, að „Arc-
turus“ hafði nægan tíma til að bíða
fyrir utan, ef ófært var í gegnum þok-
una(?), og pað þó hann hefði beðið
l1/2 sólarhring til. —• Af norsku
skipunum munu eigi öll hafa séð
Hvalsbak, enda fylgdust þau eigi að
í þeim skilningi, að þau sigldu eitt
eftir stefnu annars. J>að hafa skip-
stjórar þeirra sagt í vora áheyrn.
í>að, sem hr. T. talar um frekju-
og ónota-orð, tökum vér sem bráðræðis-
og geðstygðarmerki; hann hefir reiðzfc
fyrir hönd landa sinna, inna dönsku
sjóhetja, og því eigi gætt þeirrar kurt-
eisi, sem hefði annars farið honum
mildu betr í máli, sem als ekkert snertir
hann „persónulega“. — Hitt er auð-
vitað, að það gat eigi verið tilgangr
vor með neinu að rýra mannorð
neins, er hlut á að þessu máli. Ef
hr. T. gætir sín, erum vér viss um að
hann getr skilið það, að það er sitt
hvað, að finna að hugleysi og ónytj-
ungsskap manna og eins að slceyting-
arleysi þeirra um réttindi annara, eða
hitt, að meiða mannorð þoirra.
Annars ætti hr. T. að vita, að
hugleysi og ragmenska danskra sjó-