Skuld - 25.08.1880, Blaðsíða 1
.5 2
’3 !3
•O. rC
a &
E3
<D *0
CO 03
«2.-*
c |
^ I •-
g 8
S 'CS O
a> -*—>
fl -h 44
- o
Sd g| •
<x> H
>
■ s g< s
cð -r
cö P f*
05 «*-.
5
9 8
f—. OT
k u I
1 8 8 0.
Sí; f*r
L_, c> o
^ o §
' p p‘
2- £T.
p" tr
te- g-
1 o op
o
g" S
g- g
£? p
!»•
lLí. ’"!
&
IY. árg.
ESKIFIKÐI, MIÐYIKUDAG, 25. ÁGÚST.
Nr. 121.
205
206
207
BOKMENTIB,
[„Skin og skuggi“ — Hebels „Smásögu-
val“ — „Saga inna 10 ráðgjafa11 — „Sakún-
tala“ — „Stígvélaði köttrinn11 — „Dönsk
lestrarbók11 eftir Stgr. Thorsteinsson — „Gunn-
laugssaga Ormstungu11 — „Um sauðfénað11
eftir sr. G. E.].
„Skin og skuggi, lítil skemtisaga
eftir PálJónsson“. Akrey ri
1880. (Frb. Steinsson). [92 bls.
ord. 12hið.]
Höfundr pessarar litlu sögu er
sá sami ungi maðr, sem orkt hefir
kvæðið „Fossinn og eikin“ (í „Skuld“
2. des. 1879). — Vér getum eigi dul-
izt pess, aðvérhefðum vænzt meiraaf
höfundinum eftir svo fallega byrjun,
sem kvæði hans var. Saga pessi virð-
ist oss bera alt of mörg og míkil við-
vanings-merki. Efnið er lítið, en pað
er sök sér; en pað er lakara, að með-
ferð pess bætir pað eigi upp. Sum-
part eru viðburðirnir í mjög lausu og
og litlu samhengi, og höf. hefir eigi
tekizt að steypa polanlega heila „kar-
aktéra“; persónur sögu hans eru meir
og minna í molum. Nokkrar endr-
minningar úr öðrum skáldsögum koma
og fyrir. Jpannig minnir beitarhúsavist
séra Ólafs í „Skini og skugga“ ósjálf-
rátt á fjárhúsvist séra Sigvalda í
„Manni og konu“. |>á er pað og með
smíðalýtum teljandi, að af ekki lengri
sögu — sagan sjálf er (83-f-2=) 81
blaðsíða — ganga frá 12 V* blaðsíða
(54. bls. mitt á síðu, og til 66. bls.
og hana út), sem er alveg óviðkomandi
höfuðpersónum og gangi sögunnar. í
stórum rómani gæti pað gengið, að
flétta inn slíkan pátt um aukapersónu
í sögunni, en í „nóvellu“ er pað ótækt.
J>að á að vera reglan, að engin per-
sóna sé leidd fram fyrir lesarann, sem
als engin áhrif hafi á gang viðburða
sögunnar, pví slíkt er tilgangslaust og
gagnstætt sannrar listar reglum. En
vér biðjum hvern, sem vill, að reyna
að lesa söguna á pann hátt, að hlaupa
yfir nefndan kafla (6. til 7. hlnt allrar
sögunnar), og hann mun sjá, að hann
hefir einskis mist úr aðalsögunni; allr
kaflinn er eins og fleygr kíldr inn í
heilt tré. — jpótt vér pannig getum
eigi annað en dæmt bókina viðvæn-
ingssmíði, pá viljum vér með pví engan
veginn draga kjarlc úr höfundinum, eða
letja hann að reyna aftr. Vérhöfum
nýlega í „Fróða“ séð pess ný merki, að
höf. sögu pessarar hefir skáldskapar-
gáfu, eins og vér póttumst pegar sjá
af kvæði hans í „Skuld“ í vetr. Kvæð-
ið eftir hann, sem sungið var á sýn-
ingunni í Eyjafirði í vor og prentað
er í „Fróða í sumar, ber vott pess,
að höfundrinn hefir lýriska skáldgáfu.
Sögusmíð er vanda-verk; en „fár er
smiðr í fyrsta sinni“, og næst vonum
vér að höf. sýni meira proskabragð á
sér sem söguritari, og pess óskum vér
honum af heilum hug.
„Smásöguval eftir J. P. Hebel. f>ýtt
hefir Finnr Jónsson“. Kaup-
mannahöfn 1880 (Hagerup).
— [32 bls. ord. 12mo.].
Titill kvers pessa er eigi als
kostar réttr. Smásögurnar eru að
vísu eftir Hebel, pví pær eru teknar
úr söfnum hans; en valið er ekki He-
bels verk, heldr líklega pýðarans.
f>ess er rétt að geta, pví að v a 1 i ð
er pað, sem mest er aðfinningavert
við kverið. p>að hefði verið hægt að
velja skemtilegri og betri sögur úr
Hebels safni, en petta. J>ýðingin er
rétt lagleg að málinu til. er setn-
ingaskipun á stöku stað ekki eins lipr
sem óskandi væri. jþað má nefna
sem eins konar „curiosum“, að höf.
ritar (á bls. 7 og 8) einlægt „englend-
ingr“ með litlum upphafsstaf, en
„Frakkar", „Austrríkismenn“ með
stórum. J>að er víst ógát? í kver-
inu eru fáeinar myndir.
„Saga hinna 10 ráðgjafa og Bach-
tjars konungssonar. Ný út-
gáfa. Steingrímr Thor-
steinsson pýddi“. (Kaup-
mannahöfn 1876. (Kr. Ó. J>or-
grímsson í Reykjavík) — [144
bls. ord. 12“°-]
Báðgjafasögurnar eru austrlanda-
sögur í „púsund-og-ein-nótt-“ar stýl.
Bæði ungir og gamlir á öllum öldum
lesa pessar sögur með ánægju. f>ýð-
ing pessi er eftir Steingrím Thorsteins-
son, sem pýtt hefir á íslenzku alla
jþúsund- og ein-nótt. Með pví að geta
pessa, vonum vér nóglega sé fram-
mælt með pessari snotru, litlu bók.
„Sakúntala, eða Týndi hringurinn.
Fornindversk saga í íslenzkri
pýðingu eftir S t e i n g r í m
Thorsteinsso n“. B-vík.
1879. (Kr. Ó. J>orgrímsson).
— [64 bls. med. 16mo. ]
Yér gátum í fyrra um S a w i t r i,
aðra fornindverska sögu, sem út kom
1878 pýdd af sama skáldi. Yérpurf-
um ekki annað en vísa hér til pess,
er vér pá rituðum um pá sögu, pví
pað á engu síðr, nema fremr, við um
pessa. ]?að er ekki lítill fjársjóðr
sem Steingrímr liefir auðgað bókmentir
íslands um með pýðingum sínum á
austrlanda-skáldskap (Sakuntala —
Sawitri — Báðgjafa-sögurnar — J>ús-
und-og-ein-nótt öll). jþegar nú hér
við bætast aðrar pýðingar hans og
frumrit, pá má með sanni segja, að
hann er eigi að eins pað snildar-skáld,
sem allir vita, heldr og einn af vorum
frjósömustu höfundum. — Ytri frá-
gangr pessarar bókar (pappir og prent-
un — úr ísafoldar-prentsmiðju) er
inn vandaðasti, sem enn hefir verið á
nokkurri bók hér á landi.
„Stígvélaði kÖttrlnn4*. Rvik. 1880.
(Kr. Ó. þorgrímsson).
Yér munum eigi með vissu, hvort
petta æfintýri er eftir Tieck eða ekki,
enda gjörir pað lítið til. Steingrimr
mun hafa pýtt pað á íslenzku. J>að
er til á fiestum málum („Der gestie-
felto Kater“ á p.; „Den bestpvledo
Kat“ á d.; „Puss in boots“ á e., o. s. frv.)
og er hvervetna afhaldin barnabók.
þessi íslenzka útgáfa er í postil 4». og
stendr eigi að skrautlegum frágangi
á balti annara landa útgáfum á æfin-
týrinu. [>að er með stórum, ljómandi
litfögrum myndum og fallegu marg-
litu myndaumslagi sterku, og vér erum
viss um að börnum verðr ekki sú gjöf
gefin af íslenzkum bókum, er peim
gangi meira í augu en pessi.
„Dönsk lcstrarbók með stuttu mál-
fræðiságripi og orðasafni
eftir Steingrím Thor-
steinsson“. Rvík 1880.
(Kristján Ó. þorgrímsson).—
[XXII-f242 bls. ord. 8vo].
þetta var bók, sem sannlega var
pörf á, enda sýna viðtökur hennar pað
bezt: um pað leyti hún var fullprent-
uð í vor, höfðu um 1400 manns gjörzt
áskrifendr að henni, og með pví upp-
lagið var 2000, má ganga að pvívísu
að hún verði uppseld í haust. — 12 bls.
(VII.—XVIII.) eru málfræðis-ágrip;
svo koma sögur, ritgjörðakaflar og
kvæði á dönsku til að lesa; svo kemr
orðasafnið 98 bls. langt. — Bókin er
ætluð til kenslu, og virðist prýði-
lega til pess löguð. En eins og hér
til hagar á landi, að tilsögnina er, að