Fróði - 13.01.1883, Blaðsíða 3

1883.
F R 6 Ð 1.
92. bl.
En bak við gullnar grindur
Guðvakið blikar Ijós,
J>ar bærir blíður vindur
Brosandi minnisrós.
Kvöldskinið röðuls rjóða
Kósbliki fögru stráð,
Leiðið Guðmundar góða
Gylltu með Herrans náð!
f>ó vetur stríður standi
Stáljöklum hvítum á,
J>á Drottins ástar andi
Andar pví leiði bjá.
B. G.
Hafli iir brjefl
frá
herra Tryggva Gunnarssyni.
Kaupmannahöfn 12. nóv. 1882.
Eerðaáætlun gufuskipanna er nú
fullráðin, fyrir næstkomanda ár. Hún
er óbreytt frá pví sem var í ár, nema
að pví leyti, að miðsvetrarferðinni e r nú
bætt við. Eerðirnar verða 12 í ár kom-
anda, svo pannig er ósk síðasta alping-
is upp fyllt í fyllsta lagi, og held jeg að
óhætt sje að segja, að slíkt sje meira
enn flestum pingmönnum pá pótti lík-
legt.* Ef ísinn ekki hindrar, vona
jeg að ferðatilhögunin reynist vel, og
mönnum pyki vænt um, að samgöngurn-
ar, sem eru eitt af aðalframfaramálum
landsins, fara smátt og smátt batnandi.
Sem stendur er ekkert minnzt á
frjettapráðinn til Islands, en jeg vona,
að pað mál sje ekki lagt upp á hylluna
til fulls og alls.
Miklu fje hefir verið safnað hjer í
Danmörk til pess að minnka vandræðin
heima. Eptir síðustu skýrslu frá for-
stöðunefnd samskotanna var 30. október
komið til hennar 257,514 kr., og pó
*) Raunar ætti öllum pingmönnum að
pykja líklegt, að stjórnin, ráðs-
kona pjóðbúsins, gerði pað, sem
eigendur og húsbændur búsins vilja
vera láta, eptir pví sem henni er
frekast unnt. Ritstjórnin.
20
von á nokkru enn pá. Ekki er samt
allt petta fje frá Dönum einum, nokkuð
sent frá Svíaríki, Erakklandi, Hamborg
og víðar frá. Hjer í landi hefir verið
gefið mjög almennt og með ljúfu geði,
sem er mjög pakklætisvert. J>eir bæjir
eða hjeruð eru fá, sem ekki hafa gefið
talsvert, miklu er safnað saman í kirkj-
um og við „Basara“, sem haldnir hafa
verið í pví skyni. Nokkrir menn hafa
verið að dreifa pví út, einkum í enskum
blöðum, að engin vandræði væru á ís-
landi, og væru pví samskotin hreinn ó-
parfi. J>etta er pví gremjulegra sem
flestir peir, er gefið hafa af góðuin hug,
eru alveg ókunnugir ásígkomulaginu
heima, svo peir, sem trúa pessu, hafa
ástæðu til að gremjast fremur enn gleðj-
ast af gjöf sinni. Enginn óskar fremur
enn jeg, að sá atburður hefði ekki orð-
ið, að vjer landsmenn pyrftum að piggja
gjafir, og að vjer hefðum heldur reynt
að krapsa fram úr vandræðunum, með
eigin kröftum og eigin efnum; en fyrst
samskotin eru gerð á annað borð, pá
virðist mjer sjálfsagt að vera pakklátur
við pá, sem gefið hafa, og pá sem gjöf-
unum hafa safnað. Oskanda er, að
blöðin heima leiði hjá sjer, að taka
greinir, sem telja gjafirnar óparfar, eða
vekja kur um skiptinguna innbyrðis í sýsl-
unum, nema par til sjeu gildar ástæður;
slíkt væri fremur til að spilla enn bæta.
Á Euglandi hefir verið safnað 90,000
kr., og er pað mest að pakka tilhlutun
herra Eiríks Magnússonar og frúar
hans.
Næstliðin 18. október var á enda
tollsamningurinn milli Spánverja og
Dana, en eigi annar nýr kominn í stað-
inn, og lítið útlit fyrir að samkomulag
komizt á. Spánverjar settu upp, að fá
mjög mikla ívilnun í tolli á vínum og
öðrum vörum , er peir flytja til Dan-
merkur, ef peir ættu að vilna í jafn-
mikið og áður með toll á saltfiski frá
Islandi og Færeyjum, og svo öðrum vör-
um, er jfrá Danmörku eru fluttar til
Spánar. Stjórn Dana pótti að Spán-
verjar ekki bjóða jafnaðarboð, svo pess
' 21
vegna varð ekki úr samningunum, sem
pó höfðu verið eltar ólar við siðan næstl.
vetur. J>egar pannig var komið, var
tekið til að skrifa ýtarlega um petta
mál hjer í blöðunum. J>jóðpingið og
kaupmannastjettin ljet sjer einnig vera
annt um, að samningar kæmust á, og
skoruðu á stjórnina, að byrja nýjan leik
við Spánverja. Nýlega er pað afráðið,
að láta sendiherra fara til Spánar til
pess að reyna fyrir hönd stjórnarinnar
að ná par samkomulagi, sem báðir að-
ilar geta unað við. J>að telst svo til,
að skaðinn verði fyrir pessa tollbreyt-
ingu 166,000 kr. fyrir ísland og Eær-
eyjar á ári, ef samningur kemst eigi á.
Náist ekki samkomulag milli Spánar og
hins danska ríkis, pá mun íslenzka
stjórnarráðið reyna að koma á sjerstak-
legum samningi fyrir Island, en hætt er
pó við, að slíkt verði torvelt, vegna
pess að svo lítið er flutt frá Spáni til
íslands af tollskyldum vörum.
Kornuppskera og grasvöxturí sum-
ar hefir víðast verið í bezta lagi, er pví
kornvara í lágu verði, og sauðfje og
nautpeningi með minna móti slátrað.
J>ar af leiðir, að íslenzkt kjöt er í góðu
verði, svo útlit er fyrir, að nú verði hag-
ur á slátur vöru, sem pó er nýlunda;
pvi í fimm ár samfleytt hefir orðið tals-
verður skaði á haustförmunum, að minnsta
kosti frá Norður- og Austurlandi. Eisk-
ur og lýsi er einnig í hærra verði enn
vanalega, en aptur er verð á ull í lak-
asta lagi. Mest af íslenzkri ull liggur
enn pá óselt. Fyrir fám dögum var
seldur einn farmur af norðlenzkri ull
fyrir 75 aura pundið og ekki útlit fyrir
að meira fáist síðar.
Seinni hluta októbermán. og pað sem
af er pessum mánuði, hafa komið hjer
ofsa veður sem gert hafa mikinn skaða
á húsum og skipum, pó eru eigi enn pá
komnar frjettir um að íslenzk kaupskip
hati farizt nema „Gotfred11 frá Húsavík,
skip capt. Hemmerts; J>að strandaði
við vesturströnd Skotlands. Skip og
vörur týndust, en mönnum varð bjargað.
manni sera vakti, og verð jeg því að
setja það eptir áætlun. Vjer fórum
yfir ána af því aö vjer sáum tóuferil
og mannssspor í snjónum og taíði það
nokkuð fyrir oss; hafði raaðurinn liald-
ið í suður og gengum vjer slóðina
þar til er hún Iá aptur vcstur yfir
ána, en hjer urðum vjer aö hverfa
aptur sömu leið því að bæöi var áin
auð og svo gátura við ekki alltaf rak-
ið mannsförin. Vjer urðum að fara
nokkurn krók austur á við vegna
hranna í ánni og komumst því eigi
vestur yfir hana fyr enn rjett fyrir
hádegi og borðuðum vjer þá síðasta
bitann (2 lóð hver af pemmicani).
Kl. 2 hjeldum vjer af stað ;
kvaðst Alexia sjá kofa hinumegin ár-
innar ; vildi jeg komast þangað svo
fljótt sem hægt væri; færð var góð
(1 — 2 ensk. mílur) ; fórum vjer á ská
yfir ána ; nm nðnbil vorum vjer komn-
ir á hæð nokkra og þóttist Alexia þá
sjá annan kofa í rúmrar mílu fjarlægö
(rá ánni, en hinn kofinn var að sjá
jafnlangt burtu syðst á hæðinni, sein
vjer vorum á. Viidi jeg heldur halda
f kofann við ána, því að aksturinn
var miklu Ijettari og fljðtari á fsnum
og það með sjúkan mann. Að vísu
hjclt Nindermann það væri eigi kofi,
er Alexia þóttist sjá við ána, en því
miöur treysti jeg sjón Alexia of vel,
en sjálfur hef jeg eigi hvassa sjón.
Var nú haldið á ísinn, en er vjer vor-
um komnir svo sem eina cnska mílu
áfram brast ísinn og jeg, Gortz og
herra Collíns fórum á kaf, Collins þó
eigi nema f mitti ; frusu klæðin á oss
undir eins og vjer komum upp úr vatn-
inu og ekki var annað sýnna enn að
oss mundi kala. Var nú keppt til
kofans, og náðum vjer þangað kl. 4.
Niudcrinann oglæknirinn klifruðu íyrst-
ir upp á árbakkann, sein kofinn *ýnd-
ist á, kölluðu ofan til vor að koma
eu eigi voruin vjer komnir alveg upp
þegar Nindermann kallar aptur ofan
til vor og segir, að þar sje enginn
kofi heldur stór jarðhnaus, en svo
þóttist Alexia viss um aö hafa sjeð
rjett að hann marg gekk í kringuin
hnausinn til að leita að dyrunum og
fór enda upp á hann ef op væri á
þekjunni, en allt árangurslaust. Ilvíld-
um vjer oss nú þarna undir moldar-
hnausnum daprir í bragði kveiktum
eld og þurkuðum klæði vor, kuldinn
var svo nístandi að við sjálft lá að
oss kæli á bakinu, þótt fötjn sviðnuðu