Fróði - 19.10.1883, Blaðsíða 4

117. bl.
I R Ó Ð 1.
1883.
322
323
324
aðgengilegasta, og bafði bann þó jafna
margar útgáfur fyrir stafni og nóg að
vinna. ]pví bæði hafði hann dönsk
pjóðkvæði allt af á prjónum, gefin út
eptir sniði sem hann hafði sjálfur skor-
ið og barist fyrir, og svo á seinni árum
rit föður síns, er ætlast var til að yrðu
alprentuð í haust pá er halda skal 100
ára minningarhátíð Grundtvigs gamla.
J>að er óhætt að segja, að pað verður
víst enginn til að taka pann starfa ept-
ir svo, að ekki verði missirinn mikill,
og hið sama má segja um pjóðkvæðin.
Frágangur Gr. á öllu pví, er hann gaf
út, var frábærlega vandaður og hann
preyttist aldrei að eltast við óglögg orð
og torskilda staði. Meðal margs ann-
ars sem Gr. gafút er „Sæmundar Edda
hins íróða“ 1. útí. 1868 og önnur end-
urbætt útg. 1874. Mörgum pótti Gr.
nokkuð einrænn og áræðinn í tilgátum
sínum og skilningi á fornu máli, en eng-
inn „frýði konum vits“. Elestir peir er
á seinni árum hafa átt eitthvað við
fornfræði á Norðurlöndum eiga konum
marga vinsamlega bendingu að pakka;
Gr. lá aldrei á liði sínu, hann var manna
fúsastur að opna sjóði sína fyrir öðrum
og leyfa peim að ganga um safn sitt sem
ættu peir pað sjálfir. Hann pekkti ekki
til pess rígs, sem tíður er með rithöf-
undum og peim mennta mönnum sem
um sama efni fjalla. íslenzkum náms-
mönnum er fornfræði stunduðu er mikil
eptir sjón í honum, hann Ijet pá jafnan
njóta pess, að hann unni öllu íslenzku,
útvegaði peim ymislegt að starfa og
varð peim á margan hátt að liði.
Gr. varí stjórn Arna-Magnússonar-
nefndarinnar frá pví 1871, og frá pví
1854 í stjórn fjelagsins til að efla danska
bókfræði (Samfundet for den danske
literaturs fremme). 1879 stofnaði hann
með nokkrum öðrum fjelag eitt, sem
nefndizt fjelag til að gefa út íslenzk
f o r n r i t, (Selskab til udgivelse af
klassisk islandsk Literatur), og varð
íormaður pess, en pessu nafni var fljótt
breytt, hve mjög sem Gr. kjelt pví fram
að pað vseri til Islendinga að allan fróð-
leik að fornu væri að sækja, Dönum
er jafnan illa við lýsingarorðið „í s -
1 e n z k u r“ , peir kunnu betur við
,,f o r n n o r æ n“. J>ar fannst peim,
sem peir mundu geta smogið inn undir,
en Gr. vjek par aldrei af sinai skoðun
og varði hana með berum orðum í blöð-
um og á fundum, en Danir pæfa og fá
sitt fram.
Gr. barðist sjálfboða 1848 móti
þjóðverjum og 1864 og fjekk pá „kap-
teins“ tign. Prófeesor við Kaupmanna-
hafnar háskóla varð liann 1863 og ridd-
ari af Dbi\ síðar.
Gr. var traust og vinur vina sinna
en óparfur og óvæginn óvinum sínum.
Jlann hjó stórt og títt og hlífði sjer ekki,
pá er hann átti í blaðadeilum, og pví
íjekk hann opt smá skeinur.
Gr. var hár og hermannlegur á
velli, vel limaður og bar höfuð hátt, enn-
ið breytt og hátt, bjartleitur og hárið
hvítt og hrokkið, brúnaber, bláeygur og
augun snarleg, konganef haíði hann,
tannaber var hann og skein í skarpleg-
ar tennurnar er hann glotti, og hann
komst í hita.
Grundtvig varð bráðkvaddur.
ílrýr yíir Skjálíandaíljót
eru nö fullgerðar að kalla má. Þær
eru tvær, önnur yfir meginíljótið, og
mun hún vera um 160 fet að lengd,
en hin yfir kvísl ór fijótinu, og er sú
brúin nálægt hálíu styttri, en þó viða-
meiri og rannngcrðari, mcð því hún
hvílir að eins á undirstöðum undir brú-
arsporðunum. Brúin yfir meginíljótið
hcfir aptur styttri lot, því hún liggur
milli endanna á tveim stöplum, sem
hlaðnir eru ofan á kletta, svo lengsta
lotið er að eins um 60 fet. Elæðin á
brúnum upp frá vatni, eins og það er
jafnaðarlegast, er um 20 fet.
15. dag næstliðins septembermán.
var fjöltnenn samkoma við brýrnar. I
ræðu, sem amtmaður Júlíus llavsteen
hjelt þar, skýrði hann frá aðdraganda
og undirbúningi brúargerðarinnar og
hversu hún hefði gengið, hverjir eink-
urn hefðu að henni unnið og kostnað-
inum til hennar, að svo iniklu leyti
sein honum var kunnugt, en reiknirigar
voru þá enn eigi fullgerðir. Kostnað-
urinn áleit hann að yrði um 17,000
kr, og hefir fjeð, sern kunnugt er, verið
lánað til bráðabirgða úr viðlagasjóði
leigulaust í þrjú ár frá lántökudegi, en
á síðan að eudurgjaldast með vöxtum
þannig, að borgaðir sjeu í landsjóö 6
af hundraði á ári hverju í 28 ár.
Þriðjung borgar sýslusjóður Suðurþing-
eyinga, annan þriðjung sýsluvegasjóö-
irnir í báðum sýslufjelögum Pingeyinga
og hinn þriðja jafnaðarsjóður amtsins.
Ef kostnaðurinn við brúargerð
þessa reynist að vera 17,000 kr., þá
verður upphæð sú, sem viðlagasjóður-
inn þarf að fá ár livert í 28 ár, 1020
kr. eður 340 kr. úr hverjum fyrir sig
jafnaðarsjóði, sýslusjóði og vegasjóð-
um.
Brýrnar liggja nálægt þjóðvegin-
um, eins og hann liefrr verið lagður
úr Ljósavatnsskarði austur á Fljóts-
heíði. Kvíslarbrúin er rjett við veginn,
en sjálf fljótsbrúin er nokkru ofar eða
sunnar, svo sem svarar úr danskri
mílu, og Jcngir þetfa veginu nokknð.
Nú verður nauðsyn að breyta veginuin
talsvert vegna brúnna og leggja nýjan
veg eigi að eins yfir Ilrútey brúnna í
milli, heldur og skáhallt upp á Fijóts-
heiði í nánd við Ingjaldsstaði. Áður
hefir vegurinn legið þvert upp frá
bænum Fljötsbakka, og er þar allmik-
ill bratti. Á hinuin nýja vegi út og
upp heiðina yrði þar á raóti lítill
bratti, en talsvert hlýtur það að kosta
að gera þennan vegarkalla greiðlæran
og varanlegan.
SKIPAKOMUR
I ágústmánuði :
26. „Lyna“ frá Haugasundi tí síldarv.
27. „Victoria“ —------— —
27. „YTenus“ —--------— —
27. „Oscar“ — ---- — —
28. „lljörleif" — ---- — _
29. „Nordland" — —— —. —
I september:
1. „Erik Berentsen" frá Stafangri
(gufuskip)
2. „Ellida“ frá Skudesnes til síldarv.
4. „Sylphide11 (með gjafakorn) frá
Kaupmannahöfn (gufuskip)
„Adoram“ frá Haugasundi til síldarv.
„Imbs“ frá Stafangri (gufuskip)
„Tin“ frá Haugasundi til síldarv.
„Astrea11 — —— — —
„Strilen11 —---------------— —
til
8.
8.
10.
10.
10.
10.
10.
13.
13.
13.
19.
24.
14.
24.
34.
24.
27.
28.
28.
30.
4.
4.
4.
4.
4.
4.
4.
4.
6.
8.
8.
8.
9,
9.
9.
9.
9
9.
9.
10.
13.
13.
13.
„Anne Dorthea11 frá Björgvin
síldarveiða
„Vega11 frá Haugasundi til síldarv.
„Lovnnen11 —-— —
„Sensus11 —-— —
„Imanuel11 — Skudesnes — —
„Tekla11 — Stafangri — —
„YLngolf11 —Haugasundi — —
„Hurtig11 — Alasundi — —
„Cito11 — Skudesnes — —
„Grána11 með trjávið til Gránufjel.
„Rósa11 með alls konar vörur til
Gránufjelags
„Island11 frá Ilaugasundi til síldarv.
„Anna11 með trjávið og fl. til
E. E. M. og E. Laxdal
„Hinden11 frá Haugas. til síldarv.
„Perlen11 —-----------— —
„Erling11 —-----------— —
„Anna11 —-----------— —
„Fremad11
„Smaragd11
„Alf“
„Vaagen11
— Stenkjær — —
— Ilaugas. — —
— Stafangri (gufuskip)
I október:
„Hardangeren11 frá Haugas. tíl síld.v.
„Hildur11 — —■— —■ —•
„Regvarden11 —---------------- — —
„Axel“ frá Björgvin (gufuskip)
„Industria11 frá Stafangri til síldarv.
„Stort“ frá Haugasundi (gufuskip)
„Kjökkelvog11 frá Stafangri til síld.v-
„Albert11
„Ingolf11
„Trofast11
„Venus11
„Aliance11
„Loyal11
„Mönstre11
„Godö11
„Sina“
„Haabet11
„Sigurd11
vBethania“
„Constans11
„Pilen11 —
„Indfrid11 —
„Kittel Mosfeldt11
Mandal
— Ilaugas. — —
— Stavangri (gufusk).
— Haugas. til síld. v
— Kópavik — —
— Haugas. —- —
— Stafangri— —
— Haugas. — —
13. „Concordia11
frá Haugasundi
til síldarveiða
frá Haugas. til síld.v.
— Jeg óska að fá duglega formenn
á tvö ný hákarlaskip. Ef til vill geta
þeir fengið part í skipunum, ef þeir
óska pess. ]>eir er þessu boði vilja sæta
snúi sjer sem fyrst til
Olaus Hausken.
— Orðasafn íslenzkt-enskt og enskt-
íslenzkt ineð lestraræfingum og mál-
fræði, eptir .Tón A. Iljaltalín, innheft
4,50 kr. Islenzkt-enska orðasafnið eitt
sjer, innheft 1,50 kr, fæsthjá flestum
bókasölumönnum á landinu.
— Á veginum frá Espihóli niður
á Akureyri hefir týnst munnstikki úr
rafur, sá sem finnur er beðinm að skila
því til mín á Oildeyri mót bestu fund-
arlaunnm.
Oddeyri 30. september 1883.
Snæbjörn Arnljótsson.
! Útgofandi ug prenUri: Björu J úiiasuu.