Suðri - 13.10.1883, Síða 2
74
hefur verið hér á landi. J>ó er hitt
víst, að hún hefði getað orðið marg-
falt stærri, ef allir landsbúar hefðu
gefið svo gætur að henni og hlynnt
svo að henni, sem vera har. J>að er
auðvitað, að J)ó mikið hafi hatnað um
samgöngur hér á landi in síðustu árin,
pá er J»ó fátt um ferðir og fiutningar
allerfiðir enn. En ]>að sem mest hefur
J)ó gert um, er seinlæti og hugsunar-
leysi landshúa sjálfra og afskiptaleysi
margra peii'ra um flest, nema pað, er
hafa skal til hnífs og skeiðar pann og
pann daginn. En pað er vonandi, að
mönnum lærist ið mikla gagn, sem
verða má að almennum sýningum
fyrir allt landið og að greiðara takist
næsta sinn með sendingar til slíkrar
sýningar.
Yér höfum áður getið pess hér í
hlaðinu, að dómnefndin dæmdi 31
sýnanda heiðurspening úr silfri, 32
heiðurspening úr bronze og 56 heið-
urshréf, eða með öðrum orðum hlaut
fjörði liver munur á sýningunni
heiðursviðurkenningu, og getum vér
eigi annað ætlað, en að peir, sem sent
hafa muni á sýninguna, megi una vel
við pau málalok. En inargur mun sá
hafa komið á sýninguna, er ekkert
hefði pótt svo ósennilegt sem pað, að
fjórði hluti allra muna peirra, er par
lágu á borðum, hlyti heiðursviðurkenn-
ingu; pví ef satt skal segja, pá var
sýningin eins og við var að húast
ofboð fátækleg, eða réttara sagt langt-
um fátæklegri en við hefði mátt búast,
ef öll alpýða manna hefði vel og
drengilega snúizt við tilmælum iðnað-
armannafélag sins hér. J>ess vegna er
eigi laust við, að allur pessi heiður í
silfri, hronze og hréfum sé dálítið eða
nokliuð mikið skrumhlandinn. |>að er
sagt, að heiðurspeningarnir og heiðurs-
hréfin hafi kostað 600 kr.; vér verðum
að láta pá skoðun í ljósi, að peim 600
kr. hefði verið langtum betur varið,
ef skástu munirnir á sýningunni hefðu
verið keyptir fyrir pær og munimir
svo geymdir og liafðir til samanburðar
á síðari sýningum. Eins og nú er
komið, hefur miklu af pessum 600
kr. eigi verið varið vel og pað er nær
pví hroslegt hvar og hvernig silfur-,
hronce- og bréfa-heiðurinn hefur komið
niður sumstaðar.
Allt um pað pyliir oss pað vel
orðið, að úr sýningunni varð í sumar
og iðnaðarmannafélagið á sannarlega
miklar pakkir skyldar fyrir dugnað
sinn og elju í pví að koma sýning-
unni á. Sérstaklega má geta pess, að
forstöðunefndin, Arni Gíslason, Helgi
Helgason, Jón Borgfirðingur, Páll
porkelsson og Sigfús Eymundarson,
leysti starfa sinn vel af hendi, raðaði
sýningarmunuiium svo snoturlega og
liaganlega niður, sem liúsrúmið leyfði
og gerði allt, sem í hennar valdistóð,
til pess að gestum peim. er til sýning-
arinnar komu, yrði dvölin par skemmti-
leg. Sigfús Eymundarson var reyndar
erlendis meðan sýningin stóð, en hann
mun að hinn leytinu liafa átt mestan og
heztan pátt í öllum bréfaskriptum peim
út um landið, er lutu að pví að búa
ánt sem hezt undír sýninguna.
pað sem vér fögnum yfir og pað
sem oss pykir mikilsvert er 1 raun
réttri eigi sýningin sjálf í sumar, eða
munir peir, sem pangað voru sendir,
heldur hitt, að hér er nú byrjað að
halda almennar sýningar; pví að úr
pví byrjunin er komin á, er mikil
von um, að peim haldi áfram. |>að var
pess vegna vel og röggsamlega gert af
iðnaðarmannafélaginu hér, að halda
pví fram til streitu, að sýningin kæm-
ist á í sumar. Hefði ekkert orðið úr
sýningunni í petta sinn, er mjög líklegt,
að vér hefðum purft að bíða fleiri ár
eptir fyrstu almennri sýningu, en vér
nú munum purfa að bíða annarar
almennrar sýningar. J>ví vér göngum
að pví vísu, að iðnaðarmannafélagið
hér gangist nú pegar fyrir pví, að ný
sýning verði haldin næsta alpingisár
1885. Gangi pað enn á ný 1 broddi
slíks fyrirtækis, hlýtur pví að verða
vel til, pví allir verða að játa, að pað
gerði pessa fyrstu sýningu svo úr garði,
sem það hafði frekast föng á.
J>að er sannfæring vor, að yrði
almenn sýning haldin 1885, pá yrði
par langtum meira af gripum og mun-
um og gripirnir og munirnir að líkind-
um töluvert vandaðri en á sýningunni
1883. Og pegar farið yi'ði að dæma
pá, pá vonum vér að langtum minna
vrði um silfrið, bronzið og hréfin en
nú varð. Iðnaður vor er svo fjarskalega
skammt á veg kominn, að lijá oss
verður slíkur fjöldi af heiðurspeningum
ekki nema hlægilegt glingur.
Alpingiskostnaour og dreng-
skaparoro.
J>að er kunnugra en fra purfi að
segja, að 1881 varð alpingiskostnaður
Jóns Ólafssonar, 2. pingmanns Suður-
Múlasýslu, 897 kr. 50 a., enda hafði
Jón reiknað sér ferðakostnað og dag-
peninga frá Eeykjavík til Kaupmanna-
hafnar eptir ping. En svo fór, sem
kunnugt er, að Jón fór aldrei til
Kaupmannahafnar, heldur hrá sér ein-
ungis inn pjóðfræga Patreksfjarðartúr,
kom svo aptur hingað til Reykjavíkur
og liefur setið hér síðan.
Yfirskoðunarmenn landsreikning-
anna lögðu pað nú til, að Jón skyldi
endurgjalda 253 kr. 75 a„ sem svar-
aði ferðakostnaði og dagpeningum frá
Eeykjavík til Kaupmannahafnar.
J>egar landsreikningamájið kom
fyrir í neðri deildinni, stóð Jón upp
og lagði drengskap sinn við, að hann
hefði verið húsettur í Kaupmannahöfn
og ætlað sér pangað. J>etta tók deild-
in gott og gilt, leitaði sér ekki frek-
ari upplýsinga í málinu og sendi pað
svo til efri deildar.
En par tók allt annað við, enda
var petta ekki eina málið, sem tók
hreytingum og hótum í efri deild á
pessu pingi. J>ingmönnum efri deild-
ar mun haf pótt nauðsyn hera til, að
rannsaka petta mál til hlýtar, svo
pjóðkunnugt sem pað var orðið. J>að
var líka gert. Breytingartillaga kom
fram við 2. umræðu um að færa al-
pingiskostnað Jóns niður, en sú tillaga
féll, pví deildinni póttu eklci nægar
sannanir komnar fram, er réttlættu
slíka aðferð. Sýnir petta ljóslega hve
samvizkusamlega pingdeildin fór í
petta mál. En við 3. umræðu kom
enn breytingartillaga, er fór pví fram,
að alpingiskostnaður Jóns Ólafssonar
1881 skyldi færður niður um 117 kr.
75 a„ eða með öðrum orðuin skyldi
hann halda borgun fyrir fargjald til
Patreksfjarðar og dagpeningum til pess
liann kom aptur til Evíkur 15. sept.,
en endurgjalda pað sem honum hefði
verið greitt fram yfir petta. J>að var
auðheyrt á umræðunum, að menn
höfðu leitað sér upplýsinga um málið,
pví þrátt fyrir drengskaparorð Jóns
í neðri deildinni, pótti sumum ping-
mönnum efasamt, hvort hann hefði
cetlað ser til Kaiqjmannahafnar.
Sighvatur Arnason reið á vaðið með
að styðja pessa breytingartillögu. Sig-
hvatur er, eins og kunnugt er, fyrir
margra hluta sakir talinn með inum
merkari pingmönnum; hann er ping-
inanna starfsamastur, vakinn og sofinn
í pví, að afla sér ljósrar pekkingar á
málunum. Hann kvaðst nú liafa kom-
izst að pví, að Jón hefði bundið sig
peim samningi, áður en hann fór úr
Reykjavík eptir ping 1881, að verða
ritstjóri blaðs, sem átti að koma út í
miðjum októher um haustið. «Af
pessu má ráða, að hann hefur naumast
œtlað sér til Kaupmannaliafnar“
sagði hann enn frcmur. Svo kom
Ásgeir gamli á pingeyrum. Ásgeir
gamli er aldrei vanbúinn, pegar styðja
skal eittlivað pað, sem inum heiðvirða
öldung pykir satt ogrétt. Og honum
er alveg sama hver í hlut á; hann