Suðri - 15.10.1884, Blaðsíða 2

98
ýmsum héruðum landsins á gufubáta-
ferðum inníirðis t. d. á í’axaílóa, Breiða-
firði, ísafirði og víðar og ætti lands-
stjórnin og þingið að hlynna að slíkum
fyrirtækjum, ef pau komast á fót, sem
öll líkindi eru til að verði innan
skamms, að minnsta kosti á einhverj-
um fjarða pessara.
J>á er enn eitt, sem nefna skal síðast
en ekki sízt, bankastofnunin. Ef ætl-
azt skal til nokkurra framkvæmda í
einhverjum efnum hér á landi, pá er
sjáifsagt hið nauðsynlegasta af öllu
nauðsynlogu pað, að koma hér á fót
b a n k a . ]>að er öllum kunn-
ugt, að margir hændur, sem hyggja á
jarðabætur, pilskipakaup og ýmsar
aðrar framkvæmdir, geta eigi komið
neinu til vegar, af pví peir geta hvergi
fengið peninga, pó peir hafi fasteign
að hjóða 1 veð, og pað er hraparlegt
til pess að hugsa, að síðasta ping skyldi
eigi geta komið sér saman í pessu efni,
svo mikið sem við liggur, pví pað, að
fresta pví að komahér á fót peninga-
stofnun, er alveg hið sama, sem að
slá á frest flestum framkvæmdum ein-
stakra manna.
011 þessi atriðimun «Suðri» reyna
að styrkja af fremsta megni og yfir
höfuð leitast við að færa lesendum
sínum greinir og hugvekjur um pað,
sem ætla má, að til verulegra fram-
farahorfi, komi landsmönnum aðgagni
og verði til pess að bæta hag og kjör
pjóðar vorrar að einhverju leyti. Apt-
ur á móti mun «Suðri» leiða hjá sér
pau mál, sem ekki eru sprottin af
nauðsyn pjóðarinnar eða framfaralöng-
un hennar eða peirra, er hyggja á gagn
hennar, heldur virðast búin til 1 peim
tilgangi einum, að láta tíru höfundar-
ins skína fyrir peim, sem ekki hera
skynbragð á að greina maurildi frá
ljósi.
En um fram alltpurfa íslendingar
að vera vakandi og starfandi. Allar
menntaðar pjóðir eru langt á undan
oss í flestum greinum og fleygir óðum
fram. Oss hættir svo við að standa í
stað, eða réttara sagt fara aptur, pví
pað að standa í stað er apturför, pegar
skoðað er frá réttu sjónarmiði. Áhuga-
leysi og tortryggni hafa verið pær
meinvættir, sem hamlað hafa nær pví
öllum félagsskap hér á landi hingað
til, og pó erum vér svo fámennir og
félitlir, að vér getum svo sem engu
til vegar komið, ef vér potum hver
sína leiðina. pessum «gamla manni»
verðum vér að afklæðast. Félagsskap-
ur og politisJit fj'ór og áhugi í rétta
stefnu verða að veraþœr máttarstoðir,
sem framtið bœndastéttarinnar ogþar
með þjóðarinnar byggist á.
Gestur Pálsson.
\
íltlendar fréttir.
Kaupmarmahöfn 2U. sept. 1884.
DanmörJc. J>að er eklri að húazt
við stórtíðindum frá Danmörku. Meðan
Estrup situr hér við völdin, pá smá-
dregur af hægrimanna-flokknum, en
vinstrimenn eflast að pví skapi. J>að er
rétt eins og Estrup sé að bíða eptir pví að
hann sjálfur verði eini hægrimaðurinn
í Danmörku. Nú eru pað víst mjög
fáir, sem eiga von á pví í hráð, að
Estrup fari frá völdum. J>að er miklu
fremur allt útlit fyrir, að hann ætli
sér að sitja lengi að völdum enn. Hann
vill kúga fólkspingið, og hann segir
pað skýrt og skorinort, að meðan fólks-
pingið beiti peirri politík að fella öll
lagafrumvörp, pá sé engrar tilhliðrun-
ar að vænta af sinni hálfu. Eg gat
pess síðast að Skeel, innanríkisráðgjafi,
væri í pann veginn að fara frá em-
hætti, en eptirmaður hans varð pó annar
en menn hugðu pá. Eyrverandi lands-
höfðingi vor, yfírpræsident Hilmar
Finsen, varð fyrir valinu. J>að lítur
pó út fyrir að honum hafi lítizt svo
sem pað emhætti mundi ekki verða til
mikillar frambúðar, pví hann gjörði
pað skilyrði, að embætti pað, er hann
hafði, yrði ekki veitt í bráð. Enn
fremur hefur Estrup tekið sér nýjan
hermálaráðgjafa, er heitir Bahnson.
Bavn ráðgjafi hefur hingað til haft
petta embætti á hendi ásamt flotamál-
um. J>að er langt frá pví að petta
bendi á, að Estrup ætli bráðlega að
fara frá stjórninni. J>ingið á að koma
saman 6. d. októberm. Vinstri menn
lofa Estrup engu góðu. J>að ernokkuð
grunt á pví góða milli sumra höfð-
ingjanna í vinstri flokknum. Eins og
kunnugt er, pá er Berg aðalforinginn
fyrir vinstri mönnum, en aðrir merk-
ustu mennirnir í peim flokk eru peir
V. Hörup og Holstein Ledrehorg, og
hafa peir háðir nokkuð ólíkar skoðanir
og hann, en eru pó ekki háðir á sama
máli. Hörup er nú í pann veginn að stofna
nýtt hlað, sem heitir «Politiken»; og
á von á styrk margra pennafærustu
manna í Danmörku, par á meðal eru
peir hræðurnir Georg og Edvard
Brandes. Berg hefur farið pungum
orðum um pá félaga á fundi einum, er
hann hélt í Vemmelöv, og Morgun-
hlaðið (aðalhlað Bergs) hefur verið fullt
af ónotum um pá, enda er nokkur
von til pess, pví allir yngri menn
hallast miklu meir að peim Hörup en
Berg. Pó geta hægrimenn ekki gjört
sér nokkra von um að hafa hag af pví
ósamlyndi. Annað blað er og nýstofn-
að hér í Höfn og heitir pað «Den ny
Tid». Ritstjóri pesser Secher, ritstjóri
hlaðsins Dags-Avisen. J>að blað lield-
ur pó áfram að koma út eins og áður,
en nýja blaðið er töluvert stærra. Frá
Georg Brandes er nú von á 2 hók-
um í haust; önnur peirra er um Berlin
en hin um Holherg. Enn fremur er
von á nýrri hók eptir Schandorph o.
fl. — Nýdánir eru C. E. Fenger,
frægur læknir og einu sinni ráðgjafi.
Enn fremur Melchior formaður stór-
kaupmanna félagsins. — Nýlega var
hér fundur af öllum trúarflokkum evan-
geliskrar kristinnar trúar. J>að virðist
sem harðstjórn pjóðverja í Slesvílc fari
fremur vaxandi en minnkandi. Ef
einhver heyrizt fara með danska vísu,
og pað pó í heima húsum sé, pá er
pegar höfðað mál gegn honum og fjölda
manna er vísað úr landi fyrir litlar
sem engar sakir.
Norvegur og Svíþjóð. I Svípjóð
hafa farið fram kosningar til pings,
en engin stórtíðindi orðið. Pað er
enn pá ekki með öllu kunnugt hverjir
hafa borið hærra hlut, pví margir
pingmennirnir eru nýjir og ókunnir. í
Stokkhólmi hefur verið haldinn all-
mikill fundur af lögfræðingum frá
Norðurlöndum. A fundinum voru 115
lögfræðingar frá Danmörku, 80 frá
Norvegi og 45 frá Finnlandi. Alls
voru peir um 600. Fundur pessi var
sá 5. í röðinni. I Norvegi gengur allt
nokkurn veginn rólega. Hægri menn
gjöra pó allt sitt til pess að ófrægja
Sverdrup og stjórn hans.
England. Eins og eg gat um síð-
ast fór Gladstone að hitta kjósendur
sína og halda fyrir peim ræður um
kosningarlögin og egypzka málið og
önnur mál, sem eru á dagskránni á
Englandi. Síðan dvaldi hann um
nokkra hríð í Skotlandi og í Edinhorg
hefur hann haldið miklar ræður. Hann
er alstaðar horinn á höndum pjóðar-
innar og gleðiópin og fagnaðarlætin
pykja furðum sæta. — Dáinn er Ampth-
ill lávarður, sendiherraEnglandsstjórn-
ar í Berlín, stjórnvitringur mikill.
Hann var alkunnur að pví að hafa
hæði hylli stjórnar sinnar og Bismarcks.
Við emhætti hans hefur tekið Edvard
Malet, sem alllengi hefur verið sendi-
herra í Bryssel, og segja menn að
hann sé allt minni vinur Bismarcks. —
Ripon undirkonungur á Indlandi hefur
sagt af sér en í hans stað er aptur
kominn Dufferin lávarður. Hann hef-
ur áður haft sama starf á hendi í
Canada ogpykir hinn inerkasti maður.
Northhrook og Wolseley eru nú háðir
á Egyptalandi. Menn telja nokkurn
efa á pví að Wolseley heppnist ferðin
upp eptir Níl, en eðlilegast er pó að
ætla, að hann hafi flestum hetra vit á
pví máli. Annars hefur nýlega komið
hréf frá Gordon. Alltsitur hér um hil
við pað sama, og honum er enn engin
hætta búin. Northbrook hefur orðið
að grípa til gjörræða til pess að frelsa
Egyptaland fyrst um sinn frá pví að
verða gjaldprota. Sum stórveldin hafa
mælt fastlega á móti peim tiltektum,
en enska stjórnin hefur svarað pví svo.