Suðri - 09.11.1886, Blaðsíða 3

115
enn bæta fáeinum athugasemdum auk
peirra, sem teknir voru fram í síðasta
blaði.
|>að er öllum ljóst, sem kunnugir
eru p essu sálmabókarmáli frá upphafi,
að sálmabókarnefndinni sjáJfri hefur
aldrei dottið í hug, að hún ætti liand-
ritið, fyr en það var fullbúið undir
prentun og farið var að bjóða í pað
hjá henni. Annars væru þessar ferða-
kostnaðarkröfur eptir nákvæmum reikn-
ingum alveg óskiljanlegar. Er pað
sennilegt að menn heimti 6 kr. í dag-
peninga úr landssjóði fyrir að búa
undir prentun prívatsálmabók ? Eða
væri pað loks ekki meira en meðal-ó-
svinna að biðja um styrk úr landsjóði
til að hreinskrifa undir prentun sálma-
bókarhandrit, sem er prívateign? Og
styrkinn fengu peir, 100 kr.,til að hrein-
skrifa sálmabókarhandritið. En svo,
pegar allt er búið og ekkert eptir
nema að prenta, þá og pá fyrst dett-
ur nefndinni í liug, að pað væri nú
sjálfsagt bzet, að hún ætti petta hand-
rit sjálf, pví nú var farið að bjóða í
pað peninga. Og pað er eins og
nefndin hafi haft ofboð glöggt auga
fyrir þessum peningum, »sem mölur
og rið fær grandað«. Og svo seldi
nefndin Sigfúsi Eymundssyni útgáfu-
rettinn að fyrsta upplagi, að sögn
fyrir 2000 kr., svo að nefndin hefir
fengið um 66 kr. fyrir hverja prent-
aða örk í bókinni eða með öðrum orð-
um nefndin hefur fengið svo há rit-
laun fyrir sálmabókina, að eius dæmi
er hér á landi. Og par á ofan bæt-
ist svo, að helmingurinn af þessum
sálmum er elcki ortur af sálmabók-
arnefndinni og hún hefur ekkert við
pann helming átt, nema látið hrein-
skrifa hann upp á landssjóðsins kostn-
að!
Hvernig sem á er litið, pá er ekki
annað hægt að segja, en að nefndin
hafi sj'nilega gleymt pví, pegar hún
seldi 1. útgáfuréttinn, að liún var
skipuð af biskupi landsins og hafði
fengið verulegan styrk af almannafé,
ékki í pví skyni að búa sjálfri sér til
gróðauppsprettu og safna jarðneskum
fjársjóðum, heldur til pess að gera úr
garði sálmabók, sem öll guðsbörn
landsins gætu eignast og sungið í
kirkjum og heimahúsum. J>að er auð-
vitað, að nefndin var leidd í freistni,
og breyzkleikinn er mikill í mannanna
börnum. J>að var reyndar enginn
«pessa heims höfðingi*, sem freistaði
hennar, heldur bara liann Sigfús Ey-
mundsson. Og freistarinn leiddi hana
heldur ekki upp á ofurhátt fjall og
sýndi henni öll ríki veraldarinnar og
peirra dýrð. Ónei, hann tók bara
budduna sína upp úr vasa sínum og
sýndi sjö skáldunum 2000 kr. En
sjö skáldin stóðust ekki freistinguna,
líklega af pví að «pessa heims börn
eru klókari sonum ljóssins*.
En nú er komið sem komið er.
Sigfús er eigandi að pessu fyrsta upp-
lagi af nýju sálmabókinni og hann er
búinn að lýsa pví yfir, að hún fáist
hjá sér sér í materíu fyrir tvær krónur.
Ef pessi sálmabók ryddi sér til rúms,
pá ætti hver söfnuður, sem vildi inn-
leiða hana hjá sér, að panta 1 einu
hjá Sigfúsi sálmabækur handa öllum
kaupendum í söfnuðinum, en vel að
merkja kaupa pær ekki, nema pær
fengjust fyrir 1 kr. 50 a. hver í mate-
ríu. J>að er fulldýrt og meira höfum
vér Islendingar ekki ráð á að gefa
fyrir sálmabók í pessum árum.
Ef samtökin yrðu nóg í pessa átt,
pá er ekki hætt við, að sálmabókin
lækkaði ekki í verði. J>að er með
pessa nýju sálmabók eins og hverja
aðra verzlunarvöru J>egar kaupendur
ekki bjóðast, pá lilýtur verzlunarvaran
að lækka í verði af peirri einföldu á-
stæðu, að eiganda verzlunarvörunnar
pykir betra að fá eitthvað upp úr pví
fé, sem í hana er lagt, heldur en ekki
neitt.
En svo er eitt eptir. J>að er að
búa svo um hnútana, að petta ránverð
komi ekki optar fyrir á sálmabókinni.
Og eina ráðið til pess er pað, að lands-
sjóður eignist réttinn að öllum síðari
útgáfum af bókinni. Landsstjórnin
getur líka alveg sett sálmabókarnefnd-
inni stólinn fyrir dyrnar í pví efni.
Hún getur nefnt eitthvað sanngjarnt
verð og sagt við nefndina: «Eg býð
pér pessa upphæð fyrir öll pau upp-
lög, sem hér eptir kunna að verða
prentuð af sálmabókinni; pú getur
gert hvort sem pú vilt, gengið að pessu
boði, eða hafnað því. Ef pú hafnar
pví, skipa eg nýja sálmabókarnefnd».
Og slík ný sálmabókarnefnd gæti valið
úr og notað úr sálmabók sálmabólcar-
nefndarinnar allt, sem hún vildi. Hér
eru engin lög til um riteigur og allt,
sem prentað er, liggur pannig hverj-
um manni til afnota eptir vild hans.
Hvar stendur sálmabókarnefndin
ef farið skal í hart?
J>að er bezt bæði fyrir hana og
Sigfús að fara varlega.
Ritstj.
Byggingarnefndin í Reykjavík.
—o—
J>að eru til í útlöndum félög, sem
hafa pað mark og mið, að prýða
•og skreyta borgirnar og bæina, sem
pau eru í, og útrýma paðan öllu pví,
er óprýðir á einhvern hátt.
J>annig er til félag í Kaupmanna-
höfn, er nefnir sig "Comiteen til
Kjöbenhavns Forskjönnelse».
Vér hérna í Keykjavík erum nú
farnir að lifa nokkuð með í heimin-
um; vér erum námfúsir og eptirtekta-
samir — eins og Sigríður Magnússon
segir um íslendinga — einkum pegar
ræða er um eitthvað, sem betur má fara.
Reyndar er ekki enn til í íteykja-
vík nein skreytinganefnd í líkingu við
pessa «Comite» í Kaupm.h. J>ess
gjörist heldur engin pörf.
Oss nægir byggingarnefndin. Hún
gleymir pó ekki í gjörðum sínum, að
hafa pað fyrir augum, að prýða borg
vora, Reykjavík, á allar lundir.
Meira að segja: henni tekst það —
upp á sinn hátt.
Vér þurfum ekki annað, til pess að
sannfærast um pað, en að ganga suður
Kirkjugarðsstíginn, sem þykir nú einn
af snotrari vegum bæjarins, — og líta
upp að Hólakoti. J>ar sjáum vér
nema við himin nýbyggðan kastala.
Hann prýðir nokkuð, — svona rétt við
eina af aðalgötum bæjarins, — svona
splunkunýr.
Ekki alls fyrir löngu höfum vér
líka fengið höll reista á Árnarhól,
parna í landshöfðingjatúninu, nálægt
Battaríinu, sem kallað er.
Hann Benidikt sótari á höllina.
Hún tekur sig líka bærilega út, hvað-
an sem á er litið, ekki sízt af höfn-
inni að sjá, — höllin parna umkringd
af pessum græna kraga, — og svo
risavaxin. Byggingarnefndin hefur
sem sje svoddan dæmalausa fegurðar-
tilfinningu.
Og svo er hún gædd öðrum mikils-
verðum eiginlegleika, sem kemur oss,
borgurum bæjarins, að góðum notum;
— pað er blessað meinleysið.
Ef honum Ólafi kynni að detta í
í hug, að vilja liressa upp á Lækjar-
kot, — enda væri engin vanpörf á, að
laga rústirnar, — pá væri ólíklegt, að
byggingarnefndin mundi synja honum
um, að njóta hinna sömu réttinda,
sem eigandi Hólakots hefur orðið að-
njótandi svo nýlega. J>að væri ekki
jöfnuður. J>á gæti Lækjarkot upp-
dubbað orðið til sömu prýði fyrir
Lækjargötuna, sem Hólakot endurrisið
er fyrir Ivirkjugarðsstíginn.
Byggingarnefndin ætlar heldur ekki
að gleyma miðjum bænum.
Nýlega kvað hún hafa mælt honum
Helga snikkara út liússtæði hjá nýju
bryggjunni.
J>að á nú heldur ekki að verða
neitt smáræði, húsið pað. J>ar á að
reisa 12—tóf— álna langt musteri
og 10 — tíu — álna breitt.
J>að kemur svipur á borgina við
pað, að fá slíkt musteri við nýju
bryggjuna.
Næsta verk byggingarnefndarinnar
ætti að vera, að sjá til pess, að reist-
ur verði pvagskúr (Pissoir) á miðjum
Austurvelli. H. J.