Leifur - 22.05.1885, Qupperneq 2

2
( manus, Valdcmar Blfjndal yer7.1unarmafur
; 0J5 korn hans, Áðeins i) líkum hafa menu
(leetaö náð.
Viðar hafa snjóflóð hlaupið hjer eystra, og
( göjrt mikið tjón, í Norðfirði kvað snjóilóö
((hafa ttkið tvo bæi (Nautahvamma) og
týndi ein kona par iiti og tvo born, einnig
hafa snjóílóð tekið tvo bæi á Dalakjálka,
noiðan vert við Mjóafj.'irð, en menn komust
((par allir lifs af.”
t viðbót við það, sem hjer er sagt, ritar
sami maður mjer meðal annars:
(Sannarlcgt kraflaverk má pað heita, að
nokkur maður skyldi komast llfs af úr pessum
ósköpum. Auk peirra, sem nefndir eiu 1
Fróöa”, ijetu pessir llfiö í flóðinu: Davið
Pt dersen, Guðný á Grund, koua Odds í Garð-
búsi, kona og börn Magnúsar i Firði, o, fl-,
er eg ekki veit nöfn á, David Pedersen sálugi
flúði fiá Hansen (p. e.: úr liúsi hinnar noisku
Hansens verzlunar, sein hann pjónaði að), pá er
tíðin íór að syiílast. að Grund (spölkorn innar
i kauptúninu), Og svaf i sama rúmi og Sigurður
Eiiíksson; var Sigurður sá einasti úr báðuro
Grundar- bæjunuin, er lifi hjelt, pó mjög særður.
pá var uú lika mjög sárt með Geirmund, Hann
kom hingað inueftir (frá Vestdalséyri, par sem
hann var verzlunarmaöur i búð Gránufjelagsins)
til að lyfta sjer upp og gisti um nóttina á
((Hótelinu”. (veitingahúsi J, Chr, Thostrups,
sem snjóílóðið 1882 skall á og evðilagði, og
siðan var endurreist á öðrum stað, og par dundi
voðinn yfir nú í aunað sinn) og ljet par lífið.
Skall par hurð nærri hæluin fyrir mjer, pvi eg
var lengi par upp frá um kvöldið að iæða viö
hann, og grunaði sízt, að eg sæi hann pá í sið-
asta sinn.”
Alla, seui týndu lífinu í flóðiuu, er nú
búið að finna og jarðsetja nema hin tvö bcrn Magn
nsar i Firði. ((Hótelið” og ((Vingóli” braut
um pakskegg, og peyttust efri hlutar peirra
fram á (leiruna”, og varð pað peirn til llfs, er
uppi voru, uerna Geirmundi, sein hefir rotazt,
Allan efri hluta ((Glasgow’s” brau.t llka, og
náði sumt af llóðinu niður uudir hús þórarins
Guðmundssouar faktors. Nokkuð af fllóðinu fór
fyrir inuan Fjörð og uáöi paðan að norsku hus-
uuuni, en pykkt pess held eg hafi veiið allt
að (i álnurn”......
((Flestir held eg flytji nú i sumar hús sin
paðan aöofan, pvi ekki erálitlegt aö húa par
upp frá, eftir pessi ósköp, að vetrar timr, og
guð einu veit, hvoit maður má vera öruggur
hjer uiður frá (nl, í húsunum syðst á Fjarðar-
öldu milli Fjarðarár og sjávar)
Eg lioli ekki ftíngið nöfn á íleiium peirra,
er í snjóllóðinu misstu lifið. heldur en peim,
sein hjer eru upp íaldir, Eu par á rneðal eru
tveir meiin, baöir ungir og ókvæutir v.erzlunar-
menn, sem ekki aðeins vinir og vaudamonn
hljóta að sakna, heldur og byggðarlagiö og bin
Islerizka pjóð i lieild sinni. pað eru peir Geir-
mundur GuðmuudssOn og Davicl Pederseu. Hinn
síðarnefndi var norskur maður, en frá pvl hann
fyrir lijer nui bil 5 árum kom ti) íshnds, á tvl-
tugs aldri. vann hann ótrauður að sóma og vel-
faruau hins íslenzka maunfjelags, par sem hanu
átti heima, Geirmuudur heitinn varfiestu n is-
lenzkum veizh.inarmönnum betur að sjer, og var
ham aíamt David Pedersen meðal fremstustaifs
mauua fyrir bíndindismálið og sjerstaklega fyrir
Bitidiudisfjelag • Seyðisfjarðar, tnda voru peir
báð r i stjómamei'nd pe?s
pað cr að svo komnu eigi unnt að
ir.eta eign.itjón pað. er fólk á Seyðisfirði hefir
oríið fyiir við petta voð. lega sijifióð,
en pvi síður verður metinn missir sá, sem al-
inenningur og einstaklngar hafa orfið fvrir i
d.uða peirra n anna, er hjer tfndust. j^að eru lltii
llkindi til. að Seyði-fjöiður biði ptíss nokkurn
tíma bætur. sem pað byggðarlag heíir misst
við penuan sorglega atburð.
Me?an eg dvaldi i Seyðisfirði kom sveitin sjer
upp vöuduðu og stóru b, ruaskó’ahúsi á Fjarö-
öldu, par sem pjettbyggðast og fjólmenast porp
fjarðarins er. Áður en flóðið 1882 kom úr
tindinum bak við Ölduna kollvarpaði tveimur
íbúðar húsum og varð tveim börnum að bana,
var búið að byggja grunn undir skólahúsiöfast við
par sem flóðið tók sjer faiveg, og sýndist pá
mörgum sveitarmanna voði að láta liúsið standa
á peim stað. Og varð pað svo úr, pó pað
mætti undarlega mikilli mótspyruu, að
hætt var viö grunninn og skólahúsið sett á
annan stað, neðst á Oldunni. og hugðu flestir
j)ann stað óhultan með öllu. En pó að húsið
standi par enn, pá virðislnú komin fram nægi-
leg söunun fyrir pví, að hvorki pvi húsi nje
neinn öðru á allri Öldunni sje óhætt, Enda
tekur eiun skólanefndarmanna i Seyðisfirði,
herra Sigfús Magnússon, frain I brjefi til mín,
að talað sje um að selja skólahúsið. með pvl
enginu vogi framar að láta börn sin inn á Olduna,
og segir hann, að talað sje uin að leigja framvegis
hús fyrir skólann til skiftis á premur stöðum
í fir? inum, á Öldunni, pórarinsstaðaeyri og
Vestdalseyri, og halda par uppi kennslu
sinn timann á hverjum staðnum. En öll
byggð á Fjarðaröldu ætti að liætta. pað
sýnisi veia að íreista drottius að hafa par
maDnahibýli lengur. Húsin á Öldunni ætti öil
að ilylja á annan óhultan stað, t. a. m. út á
Vestdalseyri eða pár nálægt.
Eg veit með vissu, að fregnin um petta
slys og tjón á Seyðisfirði, sem er sá blettur ís-
lauds, er á seinui árum hefir virzt vera í mest-
um uppgangi, vekur sorgartilfmuingar í hjört-
um allra góðra íslendinga i Ameiíku. Vjer
hljótum allir hjerað samhryggjast alvarlega með
j)jóö vorri heima pegar hún verður fyrir áföllum,
Winnipeg, 14. mai 1885,
Jóu Bjarnason,
FRÁ BANDARÍKJUM.
Nkw York. Fyrir skömniu uunu lækn-
arnirá Bellevue sjúkrahúsinn 1 New York pað,
sem ekki hefir fyr verið reynt í Ameriku, en
pað er: að skera visirm vöðva af manni, en sejta
annan i staðinn og gjöra manninn jafngóðann.
pessi tilraun var gjörð á unglingsstúlku, sem
unuiö haföi á pvottahúsi, og missti máttinu úr
öðrum framhandlegenum, svo gjörsamlega, að
hún gat ekki hreift fingurua. Var liún pá
llutt á sjúkrahúsið. Læknarnir sáu íljótt að
hún varð ekki læknuð, uema með pví móti, að
skipt væri um vöðvatiu, tóku peir sjcr dvgstund
til pess að reyna pað. Svæfðu peir pá stúlk-
una, skáru burt allt hið visna hold, og tóku
svo hund, sem áður liafði verið svæfður og
skáru jafu stórtslykki úr öðruui apturfæti hans
og lögðu ofan i sárið á handlegg stúlkunnar,
drógu svo saman húðina og saumuðu svosaman.
petta var fyrir premur vikuin siðau, Nú er
stúlkan orðiu svo að segja jafn góð aptur, og
hefir fullkomið afl i handleggnum.
Innan fárra daga er von á gufuskipinu
uIsere" til New York með part af hinui miklu
mynda styttu sem ge<iö var um 1 haust sem
ltið. Mindastyttan heitir: ”Frelsiðlýsir
u p p h e i m i n n(( enda á hún að lýsa upp
höfniua 1 New York, með pví stóra rafurmagns
Ijosi, sem hún á að halda á 1 hendinni. Tvö
lierskip eiga að fara á 'móti skipinú, anstur á
móts við austurenda Langeyjar, og fagua kouiu
pess með skothrið. Niutiu menn eru teknir til
! að vinna við fótstallinu. Fjelagið sem stendur
fyrir sainsk-Jtum til myndastyttusmlfisins, er nú
búið aö fá saman $ 184,000, en pað nær ekki
langt á leið.
Hinu 7. p. m. var opnaður til verzlunar I
New Yoik liinn nýi skrautlegi korumarkaður.
Bjrgargreiiinn i New York, Grace. og borgar-
greiflnn í Brooklyn, Low. ásamt fleiri stórmenn-
um, hjálpuöust að með að segja markaðiun op
ii.n fyrir verzlun Byggingin kostaði ,.$500,000
og lófin undir liana aunaö eius.
Rlkispingið i New York er að berjast við
að gjöra pað að lögum, að allstaðar megi tak.i
pá menn fasta og dæma til 6 inánaða fangelsis,
sem ekki hafa neina sjáanlega atvinnu; eiga peir
að „viuna á hverjum degi i fangelsinu, en fæði
peirra par á ekki að kosta meira enn einn doll,
um vikuna. Blöðin í New York segja, að ef
petta verði lögleitt, niegi sama dag taka fasta
frá 70—80,000 menn par í börginni, og að ann
ar eins fjöldi fengist fljótt aptur, pví pað
sje fæst af verkamönnnm, sem að hafi
nokkra atvinnu, nema panu og pann dagiun,
það er heldur ekki par með búið, pvi daginn
eptir að peir kæmu úr faugahúsinu, mætti taka
pá aptur, nema pví að eins, að peir fengju
víddu sama dag og peir kæmu út, en sem
ekki yrðu fleiri eiin einn af 100,
Iklinois. Um síðasti, Mánaðamót hættu
vinnu yfir eitt púsund gijóttekju verkamenn
nálægt dænnm Joliet, III. Ljetu peir all ófrið-
lega og fór svo um siðir að bæjar búar báðu ríkis
stjórnina að sonda herlið til að vernda bæar
tnenn og hindra hina ófrið sömu verkameun
frá að vinna tjón. Varð hún við bæn bæarbúa og
á mánudaginn, 4 p. m. fóru prir haermnnv-
flokkar af stað til Joliet; og höfðu peir fallbyssu
og eina ”gatling(( byssu, pegar liðið kom til
porps pess er grjótnámarnir eru hjá, sem eru
fáar milurfrá Joliet mættu verkameunitnir peim
og Ijetu mjög ófriðlega en sýndu jþó. ekki
fyrirstöðu fyr en kom itm 1 porpið, Við
Járnbrautarstöðvarnar. stöðvaðist verkamanna
flokkurinn, og tók til að kasta grjóti að her-
mönnuuum, og varð hrföin svo mikil að liðs-
foriugiim var uauðbeygður að segja hermönu-
unum að skjóta, og var pvi hlítt. þrátt
fyrir pað að verka menn hófðu ekki annað
til vopna en grjót, stóðu peir fast fyiir, og
voru konur peirra og böru í hópnum með,
en pareð hermennirnir vildu ekki að pær
meiddust. voru pær pvi rekuar inu í hú.-in
en svo voiu pær práar að þær fóru
ekki fyrri en byssustingirnir gjörðu peim tvo
kosti, falU eða hörfa undan. Eptir að kvenn •
fólkið og börtiin voru komin undan áttu her-
mennir hægra með að neyta sin, enda voru pá ekki
skotfærin spöruð. Eptir kl tima orustu voru
verkamenn yfirstignlr 1 bráð. en pó ijetu peir
svo ófriðlega að hervörður var settur um porp-
ið, í felag pessum fjcllu 2 af verkamönnum en
17 sæiðusr, o% ljafa tveir af peim dáið afsár
um slðau; af hermörinunm sæiðust 16.
A miðvikudaginn 13 p. m fóru 450 Noiö.
menu frá Chicago i einum Iióp, áleiðis til Nor-
egs. Tveir hornleikara flokkar geingu i broddi
fylkingar að járnbrautar stöðvunum. Flokkur
pessi fer með p i n g v a 11 a 1 i n u gufuskipiuu
Hekla, frá New York beiua leið til Noregs.
Pembina, D. T., 9. mai 1885.
Á suunudagskvöldið 26. aprilm, kom sjera
Jón Bjarnason frá Winnipeg hingað, og dvaldi
hjer hjá oss par til á mánudagskvöldið 4. mal.
Hanu var alla vikuna að uppfræða og undir búa
börn til fermingar, sem fór fram sunnudaginn
3 mal; hann messaði hjer á föstudagskvöldiö 1.
mai í samkomuhúsi voru. og svo á sunnud. uæst
á eptir, messaði hann I Presbyterian-kirkjunni,
fermdi fimm böru, tók fólk til altaris og skírði
tvö barn. Guðspjónustan stóð ylir fulla 3 kl.
tíma. Allir fslendiugar i Pembina og hjer 1
kring, sem mögulega gátu. voru vidstaddir ágamt
nokkru af hjerlendu fólki. Guðspjónustugjörðin
fór íram vel og sómasamlega hjá prestinum;
kirkjan vegleg og vei'ur hið bezta. þaunig
hjálpaðist allt að til að gjöra sutmudagina að
peim mest kirkjulega hátlðardegi, er vjer höfum
lifað 1 Ameriku,
Brúiu yfir Pembina-ána var fullgjörð up
sama leyfi og lofað var, nefnil. 16, april, og er
hún hin mesta bæjarprýði.
A miðvikudagskvöldið 29 april lögðu
9 Itlendingar á stað hjeðaa tll lleleua í Mou-