Austri - 07.11.1885, Blaðsíða 1
o
— n ‘Sc :C ^ ^
r rs <v X?
t: 5 > gd~
'-r O . 0 O
O í ^ O <5 3
« 2 ^ ic ^
« S „ co .
I -s -2 A 3 |
fo% Q s| S
<5 co .« úO — io
.5 *c3
Austri
1 8 8 5.
o- 2. C
P i S2.
S T
í >í ® 3' 'S. "• Cí
g* 2 d5‘ “v 3 3
2. 3 ví. <? Æ* 3. ?=•
3 -. *» >3 ® 5*
3 3' “• B 3
«3» »- OQ 3= z. Bt í«
~S _ K p O ►»
3' 3,=^ B *“ »• e
rs m o ?
2. M _. C' hrt p
» ® S d s. a =
-§ I- I ^ B g. ?
f . P i J “ C
2.
Seyðisfirði. laugardag 7. nóvenifier.
Nr. 23.
J>areð ýmsir hafa kvartað yfir pví,
að almennmgur hafi eígi fengið tæki-
færi til að þekkja hagi búnaðarskól-
ans á Eyðum vegna þess að næsta
lítið hafi verið birt um pað i blöðun-
um, skulum vér setja hér stutt yfir-
lit yfir stofnun og starfsemi pessa
skóla frá byrjun hans, og pótt pessu
yfirliti ’sé í mörgu ábótavant, ættu
menn pó af pví að geta fengið nokkra
hugmynd um skólann.
Eins og ráð er fyrir gjört í bráða-
byrgðarákvörðunum peim, er fylgja
reglugjörð skólans, var búnaðarskóli
fyrir Múlasýslur settur á stofn í far-
dögum 1883 og reistur á jörðinni Eyð-
um, er ásamt jörðum peim, er und-
ir liggja var keypt fyrir 11000 kr.
Til pess að koma stofnuninni á fót
fengu sýsluneíndir Múlasýslna 17000
kr. lán úr landsjóði gegn 6% árlegri
vaxtagreiðslu og afborgun í 28 ár og
pessutan tiltölu sína úr búnaðarskóla-
sjóði Norður- og Austuramtsius 3331
kr. 89 aura. í reglugjörðinni er á-
kveðið, að áhöfn á jörðinni skuli eigi
vera minni fyrsta árið en 4 kýr, 8
liestar, 120 ær lembdar, 100 geml-
ingar, 150 [geldfjár. Auk pess var
ákveðið að byggja á jörðinni vor eða
sumar 1884 íbúðarhús í líkum stíl og
baðstofur gjörast á heldri sveitabæj-
um, 25 áln. á lengd, 7 álnir á breidd.
Meogjöf með námssveinum var pá á-
kveðin 100 kr.
Sakir féskorts fyrsta árið, er kom
til af pví, að lánið úr landsjóði fékkst
eigi eins snemma og á purftí að
halda, varð stofnun skólans fremur
af vanefnum gerð. jpannig vantaði
nokkuð á, að hér ákveðna áhöfn á
jörðina yrði útveguð. Að eins einn
piltur varð til pess að sækja um skól-
ann pað vorið, en tveir bættust samt
Ivið um haustið. |>etta áhugaleysi að
sækja skólann, má álíta mest að
kenna hinu rótgróna vantrausti al-
mennings á allri nýbreytni, enda mun
I meðgjöfin og hafa vaxið mörgum mjög
í augum. Hvað hið ráðgerða íbúðar-
eða skólahús snertir, pá varð pað
heldur eigi reist af sömu ástæðum og
áður er getið, en keypt var fyrir 2100
kr. timburhús, er fyrverandi ábúandi
á Eyðum átti standandi par, 14 álna
langt og 10 álna breitt, og var pað
notað sem íbúðarhús. Yorið 1884
var meðgjöf með námsveinum færð
niður í 60 kr. til pess að reyna,
hvort skólinn yrði pá eígi betur sótt-
ur og sóttu pá tveir nýir og urðu
pannig 5 alls á skólanum árið 1884
—1885. J>á varð og að stækka
slcólahúsið og var pað lengt um 7
áln., pá var enn fremur byggt búr,
12 áln. á lengd, 6 áln. á breidd með
kjallara og geymslulopti; mylna, 4
áln. á lengd, 3Y2 áln. á breidd; hey-
hlaða, er tekur 25—30 hesta. Að
pessum byggingum hafa heimamenn
einir unnið, nema 130 dagsverk, er
gengu til að smiða viðaukann við
skólaliúsið.
Sumarið 1884 voru enn fremur
pessar jarðabætur unnar:
1. Hlaðinn stýflugarður í blá fyrir
ofan bæinn, 30 faðma á lengd, 5
áln. á breidd að neðan, 1 */2 al.
að ofan, 2 áln. á hæð; til pess
gengu 50 dagsverk.
2. Gert við túngarð kringum beitar-
húsatún; 10 dagsverk.
3. Grafnir skurðir ti! áveitinga og
afveitinga, 45 faðmar á lengd, 3
áln. á breidd að ofan, 1 al. í
botninn, l'/2 á dýpt; 19 dags-
verk.
4. Sléttað ávheimatúninu um 70 □
faðmar; 10 dagsverk. Vinnumenn
munu eigi hafa verið fleiri en 3,
eins og ákveðið er í reglugjörð-
inni, auk skólasveinanna.
Kennslugreinir pær, er vera
skulu prófgreinir (examensfög) við
burtfararpróf á skólanum hafa verið
ákveðnar pessar :
1. Islenzka, skrifleg og munnleg.
2. Stærðarfræði, ---------„---------
3. B-úmmálsfr., ----------„---------
4. Efnafræði, ------------„---------
5. Aburðar og grasræktarfr., munnleg.
6. Garðyrkjufræði, skrifleg.
7. Grasafræði, munnleg.
8. Húsdýrafræði, munnleg.
9. Meðferð á helztu sjúkdómum ali-
dýra, munnleg.
Einkunnir í hverri prófgrein skulu
vera einfaldar og ein einkunn fyrir
skriflegt og munnlegt í sömu grein.
Lægsta ágætiseinkunn er: 73 stig
--------- 1. „ 55 -
--------- 2. „ 29 —
--------- 3. „ 21 -
Sá sem eigi nær 3. aðaleinkunn
er rækur frá prófi. Skólaárið nær
frá 14. maí til jafnlengdar næsta ár;
skólatiminn er 2 ár.
Vitnisburðarbréf skal gefa peim,
er staðizt hafa burtfararpróf, undir-
skrifað af skólastjóra og prófdóm-
endum, og skal í pví einnig tekið fram,
hvernig hlutaðeigandi héfur reynzt í
hinum verklegu námsgreinum.
Vorið 1885 luku 2 piltar námi,
Stefán Baldvin Stefánsson með 1. ein-
kunn 67 stigum og |>orsteinn J>or-
arinsson með 2. eink. 35 stigum. Á
skólanum voru pá eptir 3 námssvein-
ar allir í efri deild. J>á var og á-
kveðið að meðgjöf með námsveinum
skyldi engin vera petta ár, en peir,
sem eru skólanum næstir, skyldast til
að vera út skólatímann.
Hvort sem pað er pessari breyt-
ingu að pakka, eða liggur í öðrum
orsökum, pá er svo mikið vist, að nú
í vor hefur áhugi manna fyrir skól-
anum vaknað svo, að fleiri hafa æskt
inntöku á hann, en skólastjórnin sá
sér fært að veita viðtöku sökum rúm-
leysis í bráð ; pannig eru nú 14 náms-
sveinar alls á skólanum, eius og getið
er í fundargjörðinni hér að aptan.
Nú hefur skólinn staðið í 272 ár
og geta menn af pvi, sem skýrt er
frá hér að framan, gert sér nokkra
hugmynd um, hvað lagt hefur verið í
kostnað til byggingar og annars, enn
fremur ættu menn að geta séð að
stofnun pessi hefur átt fremur örð-
ugt uppdráttar, en pað mun óliætt
mega segja að mest sé að kenna pví,
að skólinn hefur eigi verið notaður
eptir tilætlun sinni, par sem svo fáir
hingað til hafa orðið til að sækja uin
hann og par með styðja að pví að
einhver ávöxtur sæist af öllum peim
kostnaði, sem gerður hefur verið til
pess að koma honum á fót. Á hin-
um liðna tíma hefur áhöfn jarðarinn-
ar aukizt að nokkrum mun; aptur á
móti hefur eigi orðið hjá pví komizt
að taka meiri vörur út i kaupstað, en
svaraði afrakstri af búinu, pví að.
vegna skepnufæðarinnar hefur verið
forðazt að lóga af bústofninum öðru
en pví, er purft hefur til heimilis-
parfa. Nú er vonandi að skólastofn-
un pessi sé komin í pað horf, að eigi
purfi að óttast, að hún leggist niður
fyrst um sinn, heldur geti orðið að
tilætluðum notum til eflingar land-
búnaðinum.