Fjallkonan - 23.07.1887, Blaðsíða 1

Kemr út þrisvar á. máu-
uði, 36 blöð um árið.
Árg. kostar 2 krónur.
Borgist fyrir júlílok.
FJALLKONAN.
Valdimar Asmunilarson
ritstjóri þe8B& blaðs býr
1 Þiugholtsstrœti og er
að hitta kl. 3—4 e. m.
21. BLAÐ. REVK.IAVÍK. 23. JÚLÍ 1887.
Mispreiitaðar í síðasta blaði ern uppbæðirnar, sem veittar
sknlu til sýningarinnar í Khöfn; eiga að vera 300,000 og 200,000,
alls 7» milj.
I sama blaði er misprentuð tollupphæð: 1 kr. at' hverjum 10
vindlum, á að vera: 100 vindlum.
Alþingi. Mikill tvískinnungr er nú i {linginu, engu síðr í
neðri deild enn hinni efri, og er því hætt við að sum pau ný-
mæli, er verða mættu gððar réttarhætr, nái eigi tram að ganga.
Vér munum skýra frá Jiessu háttalagi er jiingi er lokið, og segja
þá í stuttu máli frá frammistöðu hvers þingmanns fyrir sig.
Þingmannnfrnmviirp. Frv. um mentnn alþýðu (frá feðgun-
um síra Þórarni og Jðni) ætlast til að yfirumsjón allra kenslu-
mála alþýðu í Sunnlendinga og Vestfirðinga fjórðungi sé falin
skólastjðranum í Flensborg (Jóni Þðrarinssyni), og í Norðlend-
inga og Austfirðinga fjórðungi skólastjóranum á Möðruvöllum;
eiga þessir tveir skólar að vera kennaraskólar með 3 kennurum
hvor, og hafi forstöðumaðr í laun 2500 kr. og ókeypis bústað.
I. kennari 2000 kr., 2. kennari 1600 kr. í þessum kennara-
skólum á að kenna uppeidisfræði og guðfræði auk venjulegs
gagnfræðanáms. Svo á að koma upp héraðaskólum, þar sem
kennurum eru ætluð 1000 kr. laun, og loks skulu vera hreppa-
kennarar, er hafi í laun 500 kr. og tæði og húsnæði um kenslu-
tímann.
Auk þeirra frumv., sem áðr eru talin, má nefna: frv. um
breyting á læknahéruðnm (frá .Tak. G.); frv. um tollgreiðslu
(frá Árna Jónssyni, Lárusi Halldórssyni og Ólafi Briem); frv.
um hreyting á landamerkjalögunum (frestrinn lengdr um 2 ár)
(frá þmm. Húnv.); frumvarp um styrktarsjóði handa alþýðufólki
(frá Þorl. G.J; frv. um verzlun lausakaupmanna annarsstaðar
enn á löggiltum höfnum (trá Ben. Kr.); frumv. um breyting á
prestakallalögunum (um sameining og niðrlagning hrauða) (frá
Gr. Th., Páli Briem, Guun. Hall., Jóni Jónss. og Á. Jónss.);
frv. um höggulsendingar með landpóstum á vetrum (frá tjári.n.);
frv. um breyting á lögum um laun sýslumanna og bæjarfógeta
(sameining Rangárvalla sýslu og Vestmannaeyja, Dalasýslu og
Strandasýslu) (frá fjárl. nefnd); frv. um brúargerð á Ölfusá (frá
Sighv. og Skúla); frv. um forðabúr og heyásetning (frá at-
vinnuveganefndinni) (Þorl. G., Ólafr Briem o. fi.); frumv. um
þjóðjarðasölu (ter tram á að ábúendr tái þær keyptar með þvi
verði er sé 25falt við eftirgjald jarðarinnar, sem skal sann-
gjarnlega metið af sýslunefnd, og skal andvirðið greiðast á 28
árum með 6% vöxtum) (frá sömu nefnd); nm stotnun lagaskóla
(frá J. Ól.); um afnám laga um niðrskurð á hákarli(fráP. Ól.);
um útflutningsjald af rjúpum (frá dr. J. J.); um húsmenn og
þurfamenn (frá atvinnuveganefndinni). — Þessi frv. eru fallin:
um að færa niðr árgjald af Stað á Beykjanesi í nd.; um upp-
gjöf árgjalds af I.aufási í nd.; um löggilding verzlunarstnða
(Arngerðareyrar og Haukadalsbótar) í ed.; um sameining Dala
og Stranda sýslu í ed.; um breyting læknahéraða í nd.
Þingsálykhtnartilligur. Till. um að veita landsliöfðingja
heimild til að leyfa hr. Eríki Magnússyni að láta vinnaá kostn-
að landsjóðs allt að 500 pd. af silfrbergi úr Helgustaðafjalli til [
útflutnings á markað í London. — Tillaga um að lands-
skuldir af þjóðjörðum á Vestmannaeyjum verði greiddar. eftir
meðalverði allra meðalverða með því álnatali er amtsráð hefir
samþykt, og að leiga eftir þurrabúðir verði 16 álnir. — Till. i
um , að ráðherrann hlutist um að einungis hinn íslenzki ;
texti af lögum alþingis verði hér eftir staðfestr af konungi (frá
Sig. Stef.). (Móti greiddu atkv. í nd.: síra Þór., Þorst. læknir i
og Dr. Jónassen) — Till. um Spánarsamning—Till. um ferða-
kostnað og fæðispeninga þingm. (frá Sighv. Árnasyni). — Till.
nm að söfnuðir taki að sér umsjón og fjárhald kirkna (frá Á.
J. , P. Ó. og Þorl. G.)
Liig afgreidd. Að eins frumvarp um stækkun Eskifjarðar-
kaupstaðar.
Þlngfararbanulð. Frá því hefir áðr verið skýrt að stjómin
hefði nú bannað embættismönnum að fara til þings, nema þvi
að eins, að þeir settu þá menn í sinu stað til að gegna eui-
bættuuum, er stjórnin álítr þar til hæfa (reyndar samkvæmt
31. grein stjórnarskrárinnar). Fj’rir þessa sök varð Einar Thor-
lacius, 1. þingm. N.-Múlas., að hverfa frá þingsetu íþettasinn;
hann gat engan löglærðan mann fengið til að gegna embætti
sínu á meðan, og fór þó hingað suðr að sögn í þeim erindum.
— Likt horfðist á fyrir Benedikt Sveinssyni; hann fékk leyfi
til að vera hér syðra mánaðartíma sér til heilsubótar og gekk
þegar á þing, enn hann hefði orðið að fara bráðlega attr, ef
liann hefði eigi fengið Björn Bjarnarson kand. jnr. til að gegna
sýslumannsstörfum í sinn stað, þangað til hann ketnr heim at
þingi. Þá var enn Sveiui presti Eríkssyni trá Sandfelli, þingm.
Austr-Skaftfellinga, bannað að fara til þings sakir prestaskorts
þar eystra, enn liann fór samt; var honum hótað hörðn, ef hann
eigi færi lieim aftr eða fengi að öðrum kosti prest til að gegna
embætti sínu um þingtímann. Fékk hann síra Brynjólf Gunn-
arssson á Útskálum til að takast þann starfa á liendr.
Embætti. Sýslumaðrinu í Strandasýslu, Sig. E. Sverrissou,
er settr til að gegna sýslumannsstörfum í Dalasýslu frá 30. f.
m. þangað til aðrar ráðstafanir verða gerðar.
Mælifell er 15. þ. m. veitt Jóni presti Magnússyui í Hvamini
í Norðrárdal samkvæmt. kosningu safnaðarins.
S. d. var Tómasi presti Þorsteinssyni á Heynistað veitt lansn
frá embætti.
Kross. Eiríkr prófastr Kúld í Stykkishólmi er dubbaðr til
dannebrogsriddara.
Dáln 14. þ. m. húsfrú Margrét Narfadóttir í Rvik, ekkja síra
Sveinbjarnar Hallgrímssonar (d. 1863), 70 ára.
BÆKR.
Nýjar bækr og rit (send Fjallk.). Sálmar ag kv/rði eftir Hall-
grim Pítrsson. I. Rvík 1887. XXXII-j-388 bls. 8vo. (Sigurðr
Kristjánsson). — Þá er samskotunum var safnað til minnis-
varða sira Hallgríms Pétrssonar, er settr var við útnorðr-horn-
ið á Reykjavíkr kirkju, gerðu ýmsir gefendr það að skilyrði.
að út væri gefin vöuduð útgáfa at sálraum hans og kvæðum.
Þenna starfa tókst forgönguinaðr minnisvarðans, Dr. Grimr
Thomsen, á hendr, og er nú prentaðr fyrri hluti (1. bindi)þessa
safns. í honum eru sálmaflokkar síra H. P., Passíusálinar,
prentaðir eftir eiginhandriti H. P. og víða öðruvisi orðaðir
enu áðr hefir sézt, Samúelssálmar og Guðspjallasálmar. For-
málinn er eftir Dr. Grím Thomsen og fróðlegr inngangr um
höfundinn og hina bókmentalegu stefnu samaldar hans. — f
síðari liluta bókarinnar (2. bindi) verða hinir aðrir sálmar H.
P. og kvæði lians. — Enn fremr er í ráði að út verði gefnar (í
3. bindi) rimur þær er til eru eftir H. P., svo og rit hans í 6-
bundinni ræðn, þannig að öll ritverk hans komi út á prenti.
— Útgáfa þessi er ein hin vandaðasta bók að prentun og pappír,
er út hefir verið gefin hér á landi.
Súrhey. Eftir Arna Thorsteinxon. Rvík 1887. 53 bls. 8vo.—
Ritlingr þessi ætti að vekja áhuga almennings i bjargræðismáli
því, sem þar um er að ræða. Höf. skýrir frá hinum nýjustn
rannsókunm og tilraunum er gerðar hafa verið við súrliey er-
lendis og sýnir fram á, að súrhey sé jafnvel álitið betra til
fóðrs enn venjulegt hey. Telr hann hina sjálfsögðu kosti súr-
heys, að ætíð megi leggja það í tóft hversu sem viðrar, svo að
lieyskapr þurfi eigi að bregðast þóóþerrirsé; megi þannig byrja