Fjallkonan - 08.09.1887, Side 1
Kemr út þrisvar á mán-
uði, 36 blöð um árið.
Arg. kostar 2 krðuur.
Borgist fyrir júlílok.
FJALLKONAN.
Valdimar Ásmundarson
ritstjðri þessa blaðs býr
i Þingholtsstrœti og er
að hitta kl. 3—4 e. m.
REYK.TAVÍK, 8. SEPTEMBER
1887.
27. BLAÐ.
Lög frá alþingi. Efimið í blaði þessu leyfir eigi að öll lög
frá þinginu sé tekin upp í það; hér koma tvenn lög, er telja
má réttarbætr, og úrslit fjárlaganna:
Lög um þurrabúðarmenn.
1. gr. Frá Jiessum tíma má enginn gerast Jiurrabúðarmaðr,
nema hann fullnægi Jiessum skilyrðum:
a. að hann sanni fyrir hreppsnefndinni í Jieim hreppi, Jiar
sem hann vill setjast að, með vottorðum tveggja skilrikra
manna, að hann sé reglusamr og ráðdeildarsamr.
b. að hann sanni á sama hátt, að hann eigi, auk alls klæðn-
aðar fyrir sig og sitt skuldalið, skuldlausa fjármuni í pen-
ingum eða öðrum fémætum munum, er nemi að minsta
kosti 400 kr. fjárhæð. Þ6 má gera undantekning frá Jiessu
með samhljóða atkvæðum allra hreppsnefndarmanna.
2. gr. Sá, sem vill gerast þurrabúðarmaðr, skal skriflega biðja
sér bygðarleyfis bjá hreppsnefnd í hreppi Jieim, sem hann vill
setjast að. Skal hreppsneftidin vandlega athuga öll skjöl og
skilríki beiðanda; Jiyki henni ástæða til, getr hún neitað um
leyfið, enn gefa skal hún skriflegar ástæður tyrir neituninni, og
er beiðanda Jiá heimilt, að skjóta máli sínu til sýslumanns, en
úrskurði hans má skjóta til amtmanns, er leggr síðasta úrskurð
á málið.
3. gr. Enginn má byggja Jiurrabúð utan kaupstaðar og verzJ-
unarstaðar, hvort sem henni fylgja sérstök hús eða landsdrott-
inn leigir af eigin húsum sínum, nema með Jiessum skilyrðum:
a. að Jiurrabúðinni fylgi lóð með ákveðnum merkjum, er að
minsta kosti sé 400 ferhyrningsfaðma að stærð að með-
töldum matjurtagarði, sem byggja skal og rækta við hverja
Jiurrabúð. Fjara skal eigi talin með, þar sem hún fylgir
þurrabúðinni.
b. að þurrabúðin liafi nægileg húsakynni fyrir þann, er við
tekr og að þau séu viðunanlega loftgóð og hlý, eftir dómi
skilríkra manna.
c. að þurrabúðin sé afnent viðtakanda með löglegri úttekt.
4. gr. Þurrabúðarmaðr sá, sem tekr við þurrabúð og órækt-
aðri lóð, skal bafa ræktað hana og girt innan 7 ára; veraskal
hann undanþeginn eftirgjaldi þessi ár.
5. gr. Þurrabúð með óræktaðri lóð skal ávalt bygð að minsta
kosti 8 ár. Landsdrottinn skal gefa þurrabúðarmanni bygging-
arbréf, þar sem skýrt er tekið fram um ábúðartíma, réttindi '
og skyldur þurrabúðarmannsins. Nú hefir landsdrottinn van-
rækt að gefa byggingarbréf, og skal þurrabúðin þá álítast
bygð þurrabúðarmanni og ekkju hans æfilangt, og með þeim í
leigumála sem þurrabúðarmaðr viðrkennir, nema landsdrottinn
sanni, að öðruvísi hafi verið umsamið.
6. gr. Þegar ábúandaskifti verða á þeim þurrabúðum, sem |
þegar eru til, skal í öllu með fara sem segir í lögum þessum |
um húsakynni, útmælingu lóðar, ræktun, úttekt og bygging; :
þó má sýslunefnd eftir tillögum hlutaðeigandi hreppsnefndar
gera undantekningar viðvikjandi stærð á lóð þurrabúðar.
7. gr. Brot gegn lögum þessum varða 1—100 kr. sekt, er
renni í sveitarsjóð.
8. gr. Með mál út af brotum gegn lögum þessum skal far-
ið sem almenn lögreglumál.
Lög um uppeldi óskilgetinna barna.
1. gr. Faðir óskilgetins barns skal eigi síðr enn móðir þess
skyldr til að upp ala það þangað til það er fullra 16 ára, og
má tryggja greiðslu framfærslueyrisins af kaupi hlutaðeiganda
með forboði, er birt sé löglega húsbændum þeirra.
Hlutaðeigandi yfirvald ákveðr, hve mikinn hluta af uppeldis-
kostnaðinum hvort foreldranna skuli bera, eftir efnum þeirra
og ástæðum, og má ákveða, að annað foreldranna skuli ala
barnið að öllu, ef það er þess megnugt, enn hitt eigi fært um
að inna neitt af hendi.
2. gr. Nú deyr maðr, og lifir eigi ekkja hans né niðjar skilgetn-
ir, og lætr eftir sig börn yngri enn 16 ára, og ber þá að leggja
bömunum út það, sem skiftaréttr álítr nauðsynlegt af fjármun-
um búsins, áðr enn þeim er skift meðal erfingja, ef móðir hins
óskilgetna barns eða hlutaðeigandi hreppsnefnd krefst þess í
tækan tíma.
Um það fé sem þannig er útlagt, fer sem um tjármuni 6-
myndugra.
Nú þarf eigi að nota hið út lagða fé, eða minna enn útlagt
var, skal þá skifta þvi sem óeytt er meðal lögerfingja.
3. gr. Nú verðr meðlagi þvi, sem föður óskilgetins barns
ber að greiða með því, eigi náð með lögtaki, skal þá móðir
þess eða hennar hreppr hafa rétt til, án þess það sé talinn
sveitarstyrkr henni veittr, að meðlag það, sem faðir barnsins á
að greiða, sé veitt af fátækrafé þess hrepps er hann hefir að-
setr í, eun rétt hefir sveitarstjórn þess hrepps til að heimta að
styrkrinn verði endrgoldinn af framfærsluhreppi föður barnsins.
Framfærsluhreppr barnstöður á rétt á að heimta eudrgjald af
honum eftir sömu reglum og lögin heimila móður barnsins og
hennar hreppi.
4. gr. Þegar svo ber undir, að hreppr á rétt á að heimta
af föður eða móður óskilgetins barns styrk til uppeldis því, á
hann og rétt á, að hlutaðeigandi yfirvald útvegi vissu um, livar
hlutaðeigendr hafa heimilisfang.
Úrslit fjárlaganna fyrir árin 1888—89 urðu á þessa leið:
Til eflingar búnaði vóru veittar 18000 kr. á ári, þar af
til Ólafsdalsskóla 2500 kr., til Hólaskóla 3500 kr., til búnaðar-
félaga og Eyðaskóla 6000 kr., til sýslutélaga 6000 kr. — Til
vegabóta 20000 kr. á ári, þar af til vegfræðings 3000 kr., til
að bæta vegi á aðalpóstleiðum 15000 kr., til annara vega 2000
kr. — Til gufuskipaferða 9000 kr. á ári. — Launabitlingar til
Schierbecks og Tómasar samþyktir með 20 atkv. móti 14. —
Til aukalæknanna eigi veitt meir enn 1000 kr. til hvers. —
Til kvennaskólans i Reykjavík 1500 kr., þar af ölmusur til
sveitastúlkna 300 kr.; til kvennaskólans á Ytri-Ey 700 kr., á
Laugalandi 700 kr.; auk þess til beggja þessara skóla 1400 kr.
sem skiftist milli þeirra eftir nemenda fjölda, þar af 500 kr.
til námsmeyja. — Til Þ. Thoroddsens 1000 kr. á ári. — Til
Gröndals 800 kr. — Til Hermanns Jónassonar til að gefa út
búnaðarrit 12 arkir að stærð, 20 kr. fyrir örkina. — Til að
gefa út dómasafn 300 kr. bæði árin. — Til fornbréfasafns 1200
kr. bæði árin. — Til að semja skrá yfir skjalasafn stiptsamts-
ins 600 kr. alls. — [Enn í sameinuðu þingi féll styrkr til Jóns
Ólafssonar og styrkr handa bæjarfóg. í Rvík til að semja re-
gistr yfir afsals og veðmála bækr kaupstaðarins, og sömuleiðis
stj'rkr til að taka Jiátt í sýningunni í Kaupmannahöfn]. Tekj-
urnar áætlaðar alls 810,600 kr., enn útgjöldin 850,302 kr. 84
a. Tekjuhallinn 39,702 kr. 84 a. takist af viðlagasjóðnum.
Embætti og sýslanir. 28. júlí var isgeiri Blöndal héraðs-
lækni í Vestr-Skaftafellssýslu veitt héraðslæknisembættið í Þing-
eyjarsýslu (12. læknishérað); en í hans stað settr í Vestr-Skafta-
fellssýslu trá 1. þ. m. aukalæknir Stefán Gíslason.