Fjallkonan - 18.01.1888, Blaðsíða 4
8
FJALLKONAN.
18. jan. 1888.
þetta leyti ekki allsterkt. raiklu veikara enn nú, eða
likt og illa storkið, og seig því einatt niðr talsvert
svæði á því hér og þar, og komst þannig í kaf, und- |
ir sjó. Rotnaði þá jurta-efnið að nokkru leyti og
þjappaðist svo saman, að það varð að mó. Svo liðu
aldirfram, og olli hiti og þunga-þrýsting nýrri breyt-
ingu á efni þessu, svo að mórinn varð að mókolum
eða surtarbrandi. Enn ný breyting gerði venjuleg |
steinkol úr þessum surtarbrandi. Lannig telja menn
steinkolin orðin til úr leifum trjáa og jurta, sem hiti
og þrýsting hafa breytt í viðarkol eða hreint elds-
neyti, og jarðkvoðu ('bitumen), sem er tjöru svipað
efni, er myndast við rotnun jurta-efna.
Gæði kolanna eru komin undir því, hve mikil eða
litil jarðkvoða (;r i þeim. Oftast er kolum skift í
þrjár tegundir: bruna-steinkol (anthracite). og eru
þau allra kola hörðust, liafa verið svo lengi í mynd-
un, að jarðkvoðan er þornuð upp og gufuð burt, úr
þeim; jarðkvoðu-kol (bituminous coal) er önnur teg- j
und, og er í þoim miklu meiri jarðkvoða; hin þriðja j
tegund er sú, er kerta-kol (cannel coal) er nefnd, og I
liefir hún í sér langmesta jarðkvoðu, enda logar á
þeim kolum nær sem á kerti, og taka þau nafn af
því.
Enn meiri hiti og enn meiri þrýsting hefði valdið
enn þá nýrri breyting á kolunum, og breytt þeim í
blýant. [úr ensku tímariti.! J. ÓJ.
---------
Nýjungar frá ýmsum löndum,
Mestu sialinvamenu í heimi eru Norðmenn nfi taldir. í sumar
sem leið sigldu ii norskir menn á opnutn báti frá Port Natal á suð-
austrstönd Afríku til Dover á Englandi. Bátrinn var 4B/4 tons að
stærð kjalarlengdin 20 fet, breidd 7 fet, dýpt 4 fet,. Bátrinn var
smíðaðr í Afriku uppi í landi og fluttr á vagni til Natal. Þar
var hann settr á flotímaímán. 1886, og þeir þrír félagar lögðu
á stað. Deir sigldu fyrst með st.röndum fram alt, að Gððrar-
vonarhöfða. enn þaðan héldu þeir til St. Helenu. Daðan ætluðu
þeir beina leið til Englands, enn fengu mótbyr í Atlandshaíi
og þrant vatn. Urðu þeir þá að leggja að landi vi'ðSt. Mlchel,
eftir 12ö daga sigling. Síðar hröktust þeir til Madeira og áttn
þeir liarða útivist áðr enn þeir komu til Englands, enn það var
28. marz 1887. — Sumarið 1886 gerðu tveir Norðmenn tilraun
til að sigla á opnum báti þvert yfir Atlantshaflð frá Englandi
t.il New York. Bátr þeirra varlfl fet á lengd, 6 fet ogSþuml.
á breidd og 1 fet, og 11 þuml á dýpt. Deir sigldu fyrst á 8 J
dögum frá Kristjaníu til Leith, enn 2. jftlí hófst ferðin yfir
Atlantshafið, og gekk alt bærilega fyrst framan af; varð þó
bátrinn að halda kyrru fyrir við dufl vegna storms öðru hverju
og nota oliu til að verjast áföllum. 12. jftlí brotnaði siglutréð,
enn þeir félagar gátu gert við |>að aftr. 20. jftlí hvolfdi bátn-
um í miklum stórsjó ; var það á miðju Atlantshafi. Deir kom-
ust, á kjöl og réttu bát.inn við aftr, enn mistu stórseglið og
fokkuna, eina ár og eitthvað af sjóklæðum. Eftir þetta áfall
gekk ferðin allvel til 5. ágftst. Dá gerði ofsaveðr með stórsjó
og hvolfdi bátnum ; komust þeir félagar enn á kjöl, og gátu
rétt bátinn við aftr, enn mistu bæði vistir og áhöld, og þar að
auki hafði dutlið slitnað frá bátnnm. Samt létu þeir félagar ekki
hngfallast og ætluðu enn að halda áfram ferðinni, enn með því
að veðrinu slotaði seint, og ómögnlegt var að verja bátinn fyrir
áföllum, urðu þeir loks að sætta sig við ólokna ferð og stigu á
skip, sem átti að að fara til Newcastle. Degar þetta skip hitti
þá, vóru þeir að eins 68 mílur í austr trá Newfoundlandi og
höfðu siglt 600 norskar mílur frá því þeir lögðu af stað frá
Kristjanín.
Sáluhjálparherinu, þessi æsti trftboðunarttokkr, sem komið
helir upp í Englandi og breiðst þaðan ftt á síðustu árum er nft
kominn til Danmerkr, Noregs og Sviþjóðar. í Kaupmannahöfn
var herinn í sumar og fór sér hóflega, enn þó var gauragangr-
inn oft svo mikill á strætuuum, að lögregluliðið varð sð sker-
ast í leikiun.
Fyrir bókavini. —- Ódýrt!
Shakespeare: Allir leikir Sh.’s i 40 heftnm á 10 au. Hver leikr 1
hefti, nema „Henry IV.“ 2 hefti, og „Henry VI.“ 3 hefti. Hver leikr fæst
sérstakr.
Lives of great men: Gladstone. Beaconsfield. Nelson. Wellington.
Luther. Chatham. Chaucer. Humboldt. Carlyle. Cæsar. Wesley. Peter the
Great. Burns. Thomas a’ Becket. Walter Scott. Columbus. Shakespeare.
Bunyan. Bante. Goldsmith. Frederick the Great. De Montfort. Moliére.
Johnson. Burke. Schiller. Raleigh. Napoleon. Stephenson. Spurgeon.
Dickens. Garibaldi. Cromwell. Fox. Wa^hington. Wallace. Gustav Adolph
Calvin. Alexander the Great. Confucius. Knox. Socrates. Bruce. Bright.
Homer. Vict. Hugo. Pitt. Victoria. Elizaheth. Gordon. Shafteshury. O’Con-
nell. o. fl. o. fl. — Hver æfisaga á 10 au.
Aipýðlegt ágrip af hverri fræðigrein sem er, á ensku. á 15 til 20 au.
Byron’s Worlcs. Swinburne’s Ed. í glt. skrautbd. 1 kr.
Popular Poets. Byron’s, Longfellow’s, Scott’s, Shelley’s, Moore’s, Burns’,
Milton’s, Whittier’s, Poe’s, Shakespeare’s, and many other Poet’s — Poe-
tical Works, hver höfundr 1 skrautbandi, gylt í sniðum, ineð myndum, á
3 kr. 50 aura.
Ameriean Poetry sömul. 3 kr. 50 au.
Rosetti’s Lives of Poets 3 kr. 50 au.
Shakespeare’s Works [compl.] 2 kr. (bundin). Ofannefnd skáldrit einn-
ig hvert á 2 kr. útgáfan i bandi.
Verk Goethe’s, Schiller’s, Heine’s o. fl. þýzkra höfunda i 10 aura bind-
um. t. d. Goethe I 28 10-aura bindum. hvert fæst sérstakt.
Þessar og yfir höfuð allar útlendar bækr má panta hjá undirskr. —
Hvergi hér á landi er eins ódýrt að panta bækr, hvergi eins fljótt af-
greittar pantanir.
Bókaverzlun Sigíusar Eymundssonar,
opin kl. 10—3 og 4—8.
Þeir sem vilja tryggja líf sitt, snúi sér til undir-
skrifaðs umboðsmanns líf'sábyrgðar- og framfærslu-
stofnunarinnar frá 1871 á íslandi, sem lætr mönn-
um í té ókeypis „Leiðarvísir til lífsábyrgðar" og aörar
upplýsingar þar að lútandi. Að tryggja líf sitt er
nauðsynlegt fyrir alla þá, sem eiga fyrir nokkrum
að sjá, enn sérstaklega skal ég benda sjómönnum á nyt-
semi lífsábyrgðarinnar, sem hefir þegar oftar enn
einu sinni orðið ekkjum sjómanna hér á landi að
verulegum notum á hinum síðustu tveim árum. Sömu-
leiðis ættu allir prestar, enn þó einkum binir yngri,
sem allra fyrst að sjá konum sínum borgið á þenn-
an liátt.
Reykjavík 18. jan. 1888.
J. Jónassen.
Hús mitt fæst til sölu eða leigu með góðum kjörum.
Jóhannes Jónsson, snikkari
Kirkjugarðsstíg.
Hér með leyfi éct mér að tilkynna þeim, sem bruka
mitt alþekkta export-kaffi
Eldgamla ísafold,
að livert '/2 punds stykki mun eftirleiðis verða auð-
kennt með því skrásetta rörumerki, sem hér stendr
ýyrir ofan.
Virðingarfyllst.
Ludvig David.
Hamborg í apríl 1887.
= Augrlýsingrum í Fjallk. er veitt móttaka í sölubúð
Sig-fusar Eymnndssonar.
Prentsmiðja S. Eymundssonar og S. Jónssonar.
Prentari Th. Jensen.