Fjallkonan - 29.09.1888, Blaðsíða 1

Kemr út þrisvar á mán-
uöi, 36 blöö um áriö.
Arg. kostar 2 kr. og
borgist fyrir júlílok
(ella 3 kr.).
F JALLKONAN.
Ctgefandi:
Valii. Ásnumdarsnn,
Skrifatofa or aftrreidsla:
Veltuaund, nr. 8.
'28. BLAÐ.
REYK.TAVÍK. 29. SEPTEMBER
1888.
Fjallkonan.
Nýir kaupendr, er einnig gerast áskrifendr fyr-
ir árið 1889, geta fyrst um sinn fengið þennan ár-
gang Fjallkonunnar fyrir hálfvirði eða á 1 kr.,
eða ef þeir heldr vilja ’/2 (18 bl.), bkeypis frá
júlíbyrjun til ársloka. — Ekkert blað býðr slíka
kosti.
Strandferðaskipið „Thyra“ kom að norðan til
Rvíkr 27. þ. m.
Pöntunarfélögin nyrðra og eystra fengu næg-
ar vörubirgðir til næsta sumars með gufuskipinu
„Sumatra“ í þ. m. Átti það að fara aftr með
7000 sauðfjár, enn á að koma aftr i haust og taka
3500 ijár frá Fljótsdælingum.
Von er á gufuskipi til pöntunarfélaganna sunn- !
an og vestanlands 2. okt.
Ileiðrsgjafir úr styrktarsjóði Kristjáns kon-
ungs níunda fyrir 1888 hafa þeir fengið Pótr |
Jónsson í Reykjaldíð fyrir jarðrækt, garðyrkju |
og húsabyggingar og Steinn Guðmundsson í Ein-
^rshöfn fýrir skipasmiðar með betra lagi enn áðr
tíðkaðist.
Tíðarfar hefir verið vætusamt nokkuð nii xim
tima.
Veitt brauð 26—28. þ. m. nýjum prestaefnum :
Þykkvabæjarkl. Bjarna Einarssyni, Þönglabakki
Árna Jóhannessyni, Skorrastaðr Jóni Guðmunds-
syni, Heigastaðir Matth. Eggertssyni, til Hvann-
eyrar og Kvíabekkjar settr Bjarni Þorsteinsson.
Nýtt blað. Félag nokkurt á Akreyri og þar
i grend hefir stofnað nýtt blað, er nefnist „Lýðr“;
ritstjórinn síra Matth. Joclmmsson. Blaðið á að
verða um 25 nr. árgaugrinn og kosta 2 kr. —
stefna blaðsins verðr ekki ljóslega sóð af þvi eina
blaði sem út er komið (dags. 19. sept.), og virðast
helst líkur til að þetta blað fylgi engri fastri póli-
tiskri stefnu, heldr snúist eins og viudhani.
Liigberg, blað íslendinga i Vestrheimi, flytr nú
andmælagreinir móti stjórnarskrármáli íslands, og
telr fásinnu eina að halda því áfram, og engin
önnur úrræði fyrir íslendinga enn að flýjaaflandi
burt til Ameríku.
Nnrðrþingeyjarpt/slu, 23. ág-úst. nTJm næstliðin mánaðamót
gekk í kulda og úrkomur og snjóaði oft á fjöll A nóttum. 13.
—20. þ. m. fmrkr, enn frost á liverri nóttu. í dag snjóél til ;
fjalla. Grasspretta mjög rýr og lítr út fyrir sáralitinn hey- !
skap, enn nýting allgóð“.
Suðrmúlasýslu, 1. sept. „Fiskafli er hér góðr ef beita væri.
Grasvöxtr mjög lítill, einkanlega á túnum og útlit fyrir að
uienn verði að lóga stórkostlega fénaði sinum i haust“.
Húnavatnssýslu, 13. sept. „Heyskapr hefir orðið allgóðr, * 1
þótt grasvöxtr hafi verið rýr. — Lengst af hefir verið fiskilaust
í sumar hér austanvert við flóann; nú er þó kominn allgóðr
afli“.
Arnessýslu, 22. sept. „Þurrviðri og blíða til loka f. m. og
besta nýting til þessa tíma; hætti það mjög úr grasbrestinum. ;
Siðan hafa fáir þerridagar komið, og eiga flestir hey úti. Fjall-
leitir erviðar vegna stórrigninga, svo sumstaðar komust sötn
eigi til rétta á ákveðnum dögum. Þeir menn úr Gnúpverja-
hreppi, sem lært liafa fjárhirðing í Þingeyjarsýsln, eru nýkomn-
ir snðr með uál. 70 kynbótafjár. Þeir fóru Spreugisand; höfðu
talsverð óveðr; vórn 16 daga milli hygða enn tókst þó ferðin
að öðrn leyti vel. Ásmnndr í Haga sótti þá norðr, og er vert
að geta þess, að þessi var hin 18. ferð hans yfir Sprengisand.
— Einnig er vert að geta þess, að á 70. afmælisdegi prófasts
J. K. Briem í Hruna, 7. f. m., færðu nokkrir gamlir sóknar-
menn hans honum, í virðingar og þakklætisskyni, ávarp og 2
kjörgripi. nfl.: biblíu í myndum (G. Doré) í vönduðu skraut,-
bandi, og staf silfrbúinn með silfrdósir i húninum“.
Bai ðastrandarsýslu, 23. sept. „Tíðin var hér í sumarsem
annarstaðar svo þnr að fádæmum sætti. Um næstl. mán.mót
brá til óþurka og nú í 2 víkur hafa verið t'jarska miklar rign-
ingar, svo hey liafa skemst. — Fiskafli var góðr í vor, hlntr-
inn um 100 kr. og upp að 130 kr. að frádregnu saltverði. Nú
aflast einnig vel feitr þorskr, enda er smokkfiski beitt. Þilskip-
in 4 á Bíldudal hafa fengið um og yfir 40 þús. af fiski“.
Mildi og réttvísi dönsku stjórnarinnar.
llvernia; st,jórnin fer ineð Grænlendingra.
ðMMM\
„Geta rnenn lesið fikjur af þyrn-
um, eða vínber af þistlum?"
(Niðrl.). Yér höfum nú skýrt frá, hvernig
danska stjórnin fcr að ráði sínu við þær undirlægj-
ur sínar, er máttminstar eru, og get.a ekki borið
hönd fyrir höfuð sér. Vér höfum tekið frásögn
vora um einokunarverslunina á Grænlandi eftir
dönskum blöðum; má þá nærri geta, að hún muni
ekki orðum aukin, því ekki munu Danir sjálfir
bera sér söguna verri enn þeir eiga skilið.
Það má furðu gegna, að Dönum helst það uppi
á slíkri verslunarfrelsisöld sem nú er, að reka sina
harðneskjulegu einokunarverslun undir handarjaðri
stórþjóðanna.
Grænlendingar eiga ekki slikt þjóðerni sem
vér íslendingar; þeir eiga ekki og hafa ekki alið
neina foringja, sem hafi haldið uppi rétti þeirra;
þeir hafa aldrei átt menn ein& og Skúla Magnús-
son, Jón Eiríksson og Jón Sigurðsson.
Það var þjóðernið og hinn andlegi kraftr þjóð-
arinnar, sem hélt íslendingum við og reisti þá á
fætr, þjóðernið, sem ýmsir yngri menn vorir gefa
nú dauðanum og djöflinnm. *
Grænlendinga vantar þann kraft; þeir eiga
þvi enga uppreisnar von, nema danska stjórnin
taki stakkaskiftum, eða aðrar þjóðir þrýsti Dönum
til að gefa verslun og vistferli laus á Grænlandi.
Eins og kunnugt ætti að vera, var það með-
fram fyrir undirróðr Englendinga, að íslendingar
fengu algert verslunarfrelsi.
Grænlendingar eru greindir menn og vel að
sér gervir af náttúrunni, og hafa meiri andlega
hæfileika enn flestar aðrar villiþjóðir í Ameriku.
Þeir standa á miklu hærra stigi enn Indíanar al-
ment, eða ibúar suðrhafseyjanna. Flestir Eskimóar
kunna að lesa og skrifa, og er þó skólakensla ekki