Fjallkonan - 13.01.1891, Qupperneq 4

8
FJALLKONAN.
vm, 2.
maunahrepp 23. sept. 1853, sonr Einars bónda Ein-
arssonar, er þar bjó, og konu hans Rannveigar Ein-
arsdóttur frá Urriðafossi. Árið 1878 fór Einar sál.
að búa með móður sinni í Laxárdal, en 2 árum
síðar kvæntist hann eftirlifandi konu Sigríði Jóns-
dóttur frá Hörgsholti. Árið 1883 fluttu þau hjón
suðr til Hafnarfjarðar og bjuggu þar siðan.
Einar sál. var svo fjölhæfr smiðr, að hann
smíðaði meðal annars orgel (harmóníum) að öllu
leyti, saumavélar, stundaklukkur o. s. frv. og er alt
smiði hans einkar vandað. Hann var mjög vand-
aðr maðr og vinsæll af öllum sem hann þektu“.
Úti varð suðr í Garði aðf. n. 7. þ. m. maðr að j
nafni Þórðr Jónsson, ættaðr frá Múla i Fljótshlíð,
fanst daginn eftir rétt fyrir ofan Bakkakot. Um
nóttina var versta rigning og stórviðri, enn mannin-
um hefir að líkindum orðið ilt. Hann var dugnaðar- {
maðr á besta aldri.
„Lofaðu svo einn, að þú lastir eigi annan“. Ég hefi lesið rit-
gerðir hr. Ögmundar Sigurðssonar, hins fræga yfirkennara við
fyrirmyndarskðlann í Garði, hæði í timariti því, sem hann er
einn útgefandinn að og eins í dagblöðum, þar sem hann ritar
mikið og um margt, um uppfræðslu m. fl. og fl., og hefir mér j
fundist, að honum hafi, likt og fleirum örgeðja framfaravinum, ■
orðið það á, að fella ofþungan áfellisdóm um það, sem honum
hefir fundist ábðtavant í þvi efni, sem hann ræðir um, og jafn-
vel ekki fara með alt sem sannast um barnauppfræðslu og ann-
að hér syðra, og þð það gæti að nokkru leyti snortið mig sem
sveitakennara i Höfnunum, þá hafði ég ásett mér að láta þvi 6- I
svarað, þvi ég er ekki svo hrokafullr sjálfbyrgingr, að ég finni {
ekki til veikleika míns í þvi sem öðru, jafnvel þð að hlutaðeig- i
andi sðknarprestr, séra Jens Pálsson, hafi ekki enn, svo ég viti,
látið í ljósi ðánægju sína yfir tilsögn minni sem sveitakennara,
og mun hann hafa rækilega stutt að því á sýslufundnm, að Hafna- j
hreppr fengi styrk til sveitakennslu, og má hr. Ögmundi vera
það kunnugt ekki síðr enn mér, hve röksamlegr og skylduræk-
inn þessi merkisprestr er, og að hann muni trauðla gefa atkvæði
sitt með þvi, sem hann álítr til einskis gagns koma, enn af mér i
hefir ekki verið til meira ætlast enn að fullnægja þeim kröfum, [
sem alment heimtast af sveitakennurum, því hér er, og því er
miðr. enginn reglulegr barnaskðli eða skðlahfis, og börnin hafa
þessvegna orðið að njóta tilsagnar undir torfþaki, þó margr |
gððr íslendingr hafi fæðst, alist upp og mentast undir torfþaki
og jafnvel orðið heimsfrægir fyrir rit sín og ekki minna metnir
fyrir það, enn um það, að bömunum hafi ekki liðið illa, get j
ég fært næga vitnisburði og eins um það, að tilsögn mín hafi átt \
að vera til annars enn til málamyndar svo hrepprinn gæti svik- j
ið út styrk af opinberu fé, og verða því þeir, sem láta sér slíkt í
um munn fara, að álítast ósannsögismenn; eins get ég ekki á-
litið það nema öfgar hjá hr. Ögmundi, að mörg heimili við sunn-
anverðan Faxaflða séu á því mentunarstigi, að unglingar þar
frá 10—12 ára viti eigi hvort sé hægri eða vinstri höndin, og
á þetta liklega að vera í Útskálasóknum, þar sem hann erkunn-
ugastr, og þó segir prófastr séra Þórarinn Böðvarsson I líkræðu
séra Sigurðar sál. Sivertsen, að hvergi hafi hann í sínu prófasts-
dæmi yfirheyrt æskulýð betr upplýstan enn í því prestakalli.
Hikið hefir þessum æskulýð orðið að fara aftr á seinni árum, ef
þetta væri satt, sem ég stórlega efa, og svo mikið veit ég, að
hér í Höfnum er börnum jafnframt málinu kent að gera grein-
armun á þessu.
Nfi hefir |inhver „misjafn" fréttaritari „Fjallkonunnar11 fundið
hjá sér köllun að taka i sama strenginn og nefna ófullkomleika
skólanna á Miðnesi, Keflavik og í Höfnum, enn eins og áðr er
sagt, er þar enginn reglulegr barnaskóli, og jafnframt vill hann
eins og gefa í skyn, að kennararnir við skóla þessa séu lítt nýt-
ir, eða að minsta kosti dæmir hann þá „ærið misjafna“. Það
mun þó mörgum kunnugt vera, að kennarinn á Miðnesi er lærðr
maðr og kennarinn við Keflavíkrskólann velmentaðr maðr og
áðr að góðu kunnr sem barnafræðari, og liggr því í augum
uppi, að þessi hnjóðsyrði séu til mín stíluð, enn ég vil með lín-
um þessum láta þenna greinarsmið vita, að ég virði þau harla
litis og það því fremr sem sjálfsagt miklu merkari menn honum hafa
lýst ánægju sinni yfir tilsögn minni, enn heilræði vil ég leggja
honum, og það er, að vilji hann gera sig frægan og „koma sér
innundir" hjá sér betri mönnum, þá hugsi hann ekki til þess,
að hann geti það með því að kveykja óhróðr um saklausa menn,
lasta óþroskaðar mentastofnanir og sverta heiðvirð héruð, eins og
hann hefir viljað gera með þessari grein sinni, því „svo má einn
lofa að lasta ei anuan“.
Kirkjuvogi, 80-/ls. 1890.
Magnús Jónsson.
Gr eiöasala.
Við undirskrifuð auglýsum hér með, að við seljum
ferðamönnum allan þann greiða er við getum í té
látið, og sérstaklega varnings-mönnum, frá 1. febrú-
ar 1891 móti sanngjarnri borgun.
Jónas Sigvaldason.
Björk.
Sigþrícðr Pálsdóttir.
Hæðarenda.
ólafr Ouðmundsson.
Ásgarði.
Oaðjón Vigfússon.
Klausturhólum.
Jón Sigurðsson.
Búrfelli.
Ouðm. Jónsson.
Miðengi.
Harðfiskr, saltflskr og tros fæst enn í verslun
Sturlu Jónssonar.
Félagsprentsmiðjan. — Prentari Sigm. Guðmundsson.
flutt með sér alla peningana úr bankanum, sem þeir stýrðu,
hefði ég ekki tekið frá þeim einn eyri. Ég stóð svo sem högg-
dofa; enn alt í einu sé ég, að annar þeirra tekr upp bjá sér
rýting. Mér blöskraði að þessum föntum skyldi koma til hugar,
að ráðast á mig. Ég sá i anda móður mína, eins og í bágindum
sínum á deyjanda degi, og öll sú bölvun, sem þessir tveir menn
höfðu steypt mér í, stóð mér greinilega fyrir hugskotsjónum.
Áðr enn hann gat borið fyrir sig hnifinn, lá hann dauðr á gólfinu.
Blóðið rann um gólfið, og mér virtist alt blóðugt í kringum
mig. Hinn bróðirinn lá á hnjánum og rétti mér hendrnar skjálf-
andi. Ég skaut hann ððara og lét hvort skotið dynja af öðru,
þangað til ég hafði skotið öllum kfilunum úr bissunni. Ég rank-
aði þá loksins við mér, og sá að ég óð blóðið í ökla; ég varð
dauðhræddr og stökk í dauðans ofboði út úr vagninum, og skil
ég ekki hvernig á því stendr, að ég slasaðist ekki.
Ég fór nfi að hugsa um að komast undan, og komst eftir
tvo tíma til bóndabæjar, þar sém ég átti kunnugt fyrir; var hestr-
inn rninn þar geymdr. Ég lagði nú á fjöllin, og ætlaði að láta
þar fyrir berast og reyna, ef auðið yrði, að komast þaðan til
norðrríkjanna. Af rinda á fjöllunum sá ég bæ ykkar við útjað-
ar sléttunnar. Ég gat þá ekki ráðið við mig — ég varð að koma
til bygða og gera vart við mig. Ég reið ofan að bænum; þar var
varla neitt kvikt úti sökum hitans. Ég heyrði álengdar söng-
inn í kirkjunni og hann drð mig lengra og lengra — og svo
vitið þér, hvað ég gerði. Ég hefi hugSað mikið um það i kvöld.
Ég kem til þin sjálfviljugr og ég skal ekki gera neitt af mér,
þótt þú látir sækja fðgetann".
„Kæri bróðir“, sagði prestr, „það samir ekki fyrir mig að selja
menn í hendr yfirvaldanna. Enn ef þér leikr hugr á, er ég fús
á að fara með þér til fógetans“.
Ræninginn leit niðr fyrir sig; hann átti i miklu stríði við
sjálfan sig. [NiSrl, næst]