Fjallkonan - 09.02.1892, Síða 1

IX. ár.
Nr. 6.
FJALLKO NAN.
j^Árg. 3 kr. (4 kr. erlendis). Gjalddagi la. júlí. Reykjavík, 9. febrúar 1892. Skrifst. og afgreiðslust.: Þingholtsstrseti 18.
Útlendar fréttir.
(Niðrl). Bumenía. Florescu ráðaneytið er farið frá
völdum, og Catargin hefir myndað nýtt ráðaneyti,
sem kveðst mnnu fylgja þríríkjasambandinuað málum.
Bolgaría. Frönskum fréttaritara, Chadournes að
nafni, hefir verið vísað úr landi brott og sætt illri
meðferð hjá Bolgörum. Orsökin til þess er, eftir
því sem sagt er, að hann hefir farið hörðum orðum
um Stambulow. Frakkar heimtuðu þegar skaðabætr
enn Bolgarastjórn tregðast við. Frakkar hafa kvatt
sendiherra sinn heim. Því máli er ekki lokið enn.
Egyptaland. Kedífinn Mehemed Tewfik pasja,
andaðist úr lungnabólgu 7. janúar. Hann var þar
undirkonungr frá 1879, er faðir hans, Ismail pasja,
varð að leggja niðr völdin. Tewfik var dáðlítill
stjórnari og hafa Englendingar ráðið þar mestu.
Mörgum þjóðum þykir Englendingar vera helst til
þaulsætnir í Egiptalandi, enn einna óánægðastir eru
þó Frakkar og Tyrkir. Frakkar þykjast vera eins
vel komnir að Egyptalandi eins og Englendingar,
þar sem þeir hafi áðr haft það til umráða. Elsti
sonr kedífans, Abbas bey, er orðinn kedifi. Abb-
as hefir lesið um hríð í Vínarborg, og er mælt að
hann sé hlyntari Frökkum. Hann er 17 vetra.
Marokko. Það hafa verið óeirðir í Marokko, bæði
í Tanger, norðvestan til í ríkinu, og í Tuat. Menn
eru óánægðir með landstjóra Muley Hassans í Tan-
ger; eru það einkum fjallaþjóðirnar þar í grendinni.
Hafa þær dregið saman lið allmikið og farið með
það í grend við borgina. Síðan leituðu þeir liðs til
umboðsmanna útlendinga um að skerast í leikinn,
svo þeir fái rétting mála sinna hjá landstjóra, og
segjast þeir munu gera árás á bæinn, ef þeim sé
ekki áheyrn veitt. Englendingar, Frakkar og Spán-
verjar hafa sent skip til þess að hafa þau við hend-
ina, hvað sem í skærist. Hinsvegar leikr öllum
þessum þjóðum hugr á löndumþar syðra. „Stan-
dard“, enska blaðið, hefir jafnvel farið fram á, að
Frakkar, Þjóðverjar og Spánverjar skiftu Marokko
með sér, enn að sjálfir þeir fengju Tanger í sinn
hlut. — Ekki er líklegt að þeir fái þann bæ með
góðu, þvi ægilegt mundi mörgum þykja að þeir
hefðu stöðvar rétt á móti Gibraltar, enda hefðu þeir
þá alt Miðjarðarhafið í hendi sér, þar sem þeir nú
þegar hafa Gibraltar, Malta, Cypern, Suezskurðinn
og Egyptaland. — I Tuat rétt fyrir sunnan Al-
gier hafa og verið óeirðir. Hvorki Frakkar eða
Marokko-soldán eiga landið, enn hvorirtveggja
vilja gjarnan ná í það, og hafa gert út menn til
að telja landsmönnum hughvarf. Og eru mest lík-
indi til að Frakkar verði þar hlutskarpari.
Brasilía. Þar hefir gerst stjórnarbylting síðan
seinast. Menn vóru alment orðnir óánægðir með
stjórn Fonsecu; þótti þeim hann eigingjarn og
hlutdrægr. Þannig tranaði hann ættingjum sín-
um í hin æðstu embætti og ýmislegt fleira, og svo
kom ofan á það alt að hann sagði þingi slitið og
tók sér alræðismannsvald. í Bio grande de Sul
byrjaði uppreistin; vóru þeir þar óánægðir með
landstjóra. Herinn gekk í lið með uppreistarmönn-
um, svo Fonseca sá sér eigi annað fært enn að
leggja niðr völdin. Sá heitir Peixoto er forseti
varð í hans stað.
Dom Pedro, hinn fyrverandi keisari Brasiliu-
manna andaðist í París. Hann fæddist 2. des. 1825.
Hann varð keisari þegar hann var 5 vetra, 7. apríl
1831; þá varð faðir hans að leggja niðr völdin.
Pedro keisari þótti mentaðr vel og hygginn maðr.
Hann hafði ásett sér að afnema þrælahaldið, og
1871 gaf hann út það boð, að allir þrælar er gengu
í herinn skyldu fá frelsi. 1888 var þó þrælahaldið
afnumið. 1889 var Pedro settr frá völdum og rek-
inn í útlegð, enn Fonseca varð forseti lýðveldisins,
og hafði þau völd þangað til Florian Peixoto
hershöfðingi í vetr með styrk hersins neyddi hann
til að leggja niðr völdin. Peixoto var fyrst valda-
laus leikmaðr, enn þokaðist fijótt upp í herforingja-
sess, enda hefir það verið sagt, að hann kynni að
haga seglum eftir vindi. Enda varð haun smátt
og smátt hermálaráðgjafi, varaforseti þjóðveldisins,
forseti þingsins og svo loks forseti þjóðveldisins-
I Brasiliu hefir verið ger aðskilnaðr kirkju og rík-
is.
Canada. Landstjórinn hefir sett af Mercier-ráða-
neytið. Mercier er vinsæll mjög á meðal Frakka.
Búist er við að Mercier komist aftr til valda.
Kirkjublaöiö.
(fiiírl.) Að bera á móti því, að kirkjan hafi verið og sé
enn víðast í heiminum öndverð framfaramönnunum
er jafnsanngjarnt sem að segja að myrkrið sé bjart.
Þótt einstaka framsóknarmenn séu kirkjumenn, sann-
ar ekkert, þorrinn er allr á móti. Kbl. segir að
sj óndeildarhringr Fjallk. sé þröngr í þessu tilliti;
hún tali af fáfræði, þekki ekki annað enn fáein
blöð á Norðrlöndum, og nefnir til Folit. dönsku,
sem Fjallk. eigi að hafa alt úr. Enn Fjallk. hefir
einmitt tekið minst eftir Folit. Hún hefir tekið
meira eftir öðrum Norðrlandablöðum, stærstu blöð-
unum í Noregi (Dagbl. og Yerdens Gang) og stærsta
blaðinu í Svíþjóð (Gautab.tíð.), enn hún hefir engu
síðr tekið eftir enskum blöðum, og meira að segja,
greinar þær, sem Kbl. líklega helst finnr Fjallk.
til foráttu, eru ræður eða ritgerðakaflar eftir enska
biskupa og guðfræðisprófessóra. Það er rétt hermt
að á Englandi einu eru kirkjunnar menn ekki síðr
framfarmenn enn hinir, enn slíkir biskupar og
guðfræðisprófessórar mundu, eftir því sem nú er
framkomið, þykja óhæfir hér á landi. Fjallk. hefir