Fjallkonan - 13.12.1892, Blaðsíða 2

198
FJALLKONAN.
IX, 50.
gott sé við þessar uppáfyndingar, enn öllum gengr þó eitthvað
til þess sem þeir gera, og svo raun og vera með stúlknrnar í
Þiugeyjarsýslu. í kringum kaupstaðina eru sumar konur í fati,
sem þær kalla „kort-treyju“ (stutt-treyja ætti það þó heldr að
heita); þotta fat er eins og upphlutr af dönskum kvenkjól, nema
að aftanverðu eru settar á það peisufelliugar; fatið er ekki fall-
egt, enn er þó dálítið kírailegt á að sjá, því það er þjóðblend-
ingr, eins og nafnið ber með sér.
Um niðrklæðnaðinn er ekki inikið að segja, fötin eru rétt
faliog, þegar þau eru ekki of íburðarmikil, eða of mörg í einu,
því það gerir hvort um sig kvenmanninn of áreiðamikinn, enn
kuldinn kemr þar nú til á hina hliðina, og við honum er þó
von að menn vilji gera, og því geri ég ekki annað enn benda
á það rétt svona lauBlega.
Um skðfatnað íslendinga mætti víst margt segja, einkum við-
víkjandi skinnaverkuninni, enn það er hvorttveggja, að ég er þess
ekki fær, enda á það og ekki hér við; íslensku skórnir sjálflr
eru þar á móti mikið hagkvæmir, því þeir gera fótaburðinn létt-
an og snotran, og lika eru þeir dáindis fallegir, ef þeir eru vel
gerðir, þvi þeir breyta livorki löguninni á fætinnm né gera hann
stærri enn hann er í raun og veru. Á Norðr- og Austrlandinu
hafa menn oftast nær brydda skó, og eru þeir miklu snotrari
enn skór Sunnlendinga, því bryddingin hylr skóvarpið og felling-
arnar. Það er algengt heima, að gera spariskó úr kálfsskinni,
og þá þykja þau skæðin fallegust, sem annaðhvort eru hvít eða
mislit, enn ég er sannfærðr um, að það leggja íslensku stúlkurn-
ar niðr, þegar ég segi þeim, að fótrinn sýnist miklu stærri í
hvítum skóm eða flekkóttum enn i svörtum, og ef þær trúa mér
ekki, þá þurfa þær ekki annað enn reyna það sjálfar. Þar að
auki draga flekkóttu skórnir eftirtektina til sín frá andlitinu,
og það munu þó fæstir kvenmenn kæra sig um. (Framh.).
Peningar og prestþjónusta. Múlsýslungar senda nú 2 presta
á þing, séra Einar i Kirkjubæ og séra Sigurð á Yalþjófsstað.
Þessir prestar gera sig ánægða með, þó prestaköll þeirra, sem
eru einhver hin erflðustu á landinu, fari varhluta af prestþjón-
ustu þeirra fullan fjórðung úr ári, þegar þing er haldið. Séra
Sig. áleit ófært að stækka Yalþjófsstaðar prestakall, meðan hann
var þar ekki prestr, enn síðan, er honum bauðst þessi feiti biti,
hafði hann náttúrlega ekki á móti, að prestakallið væri stækkað.
Á síðasta þingi barðist hann fyrir að nágrannaprestakallinu, Yalla-
nesi og Þingmúla, yrði skift í tvö prestaköll; kvað ókleyft að
þjóna þvi að öðrum kosti. Nú þykir honum þó ekki ókleyft
fyrir hinn sama Yallaness og Þingmúla-prest að bæta því á sig
að þjóna Valþjófsstaðar og Ássprestakalli meðan hann er á
þingi. Eða eiga'aðrir prestar, sem lengra búa frá, að gera það?
Við þingför þeirra séra Einars og séra Sigurðar verðr alt Fljóts-
dalshérað vestan Fljóts úr Fljótsdalsbotni út að sjó í Hróars-
tungu og Jökulsárhlíð prestslaust; það eru einhver hin fjölbyggð-
ustu prestaköll á landinu;gvegarlengdin endanna á milli yfir 10
mílnr, vegr víða ógreiðr og verstu ár yfir að fara. Enn
hvað er það fyrir guðsraennina, að horfa í prestþjónustuna, þegar
peningar og alþingismenska er í boði?
Stórkostlegt sandfok gekk yfir Landsveit í norð-
anveðrunum í byrjun des. í þeim veðrum fauk svo
mikill sandr á túnið á prestssetrinu, Skarði, að þar
er talið óbyggiiegt og að ekki verði komist hjá að
flytja bæinn úr stað.
Skipstrand. 2. des. um kveldið slitnaði upp hér á höfninni
skonnorta „Andrea“ frá Flatey (skipstj. Bjarni Thorareusen), að
mestu leyti eign verslunar J. Guðmundssonar. Skipverjar björg-
uðust með naumindum i land á streng. Vörur, sem í skipinu
vóru og sendast áttu til Flateyjar, skemdust mjög. Uppboð
10. des. Guðmundr i Nesi keypti Bkipsskrokkinn á 225 kr.
Srniðja brann nýlega á Reynifelli á Rangárvöll-
um og þar inni mikið af búshlufcum og reiðskap.
Nýdáinn er merkisbóndinn Sigurðr ísleifsson á Barkarstöðum
1 Fljótshlíð. Hann áttu tíu börn er npp komust, enn þau eru:
Ingibjörg kona Jóns bónda í Syðstumörk, Sigurðr bóndi á Selja-
landi, Helga, ekkja Helga í Árbæ i Holtum, ísleifr í Ameríku,
Guðbjörg, kona Sigurðar Ölafssonar í Butru, Ólöf kona Kristjáns
í Marteinstungu, Tómas ú Barkarstöðum, Sæmundr í Þórukoti,
Ögmundr í Tjarnarkoti og Högni, allir kvæntir.
9. des. dó í Reykjavík Jóhannes Zoega, bróðir Geirs kaupm.,
dugnaðarmaðr, sjötugr að aldri-
Læknaskólinn. Þar eru nú að eins 4 stúdentar: Fríðjón
Jensson (útskrifast að sumri), Sigurðr Pálsson, Skúli Árnason og
Vilh. Bernhöft.
Prestaskólinn. Þar eru alls 11 stúdentar, 9 í efri deild og
2 i neðri. í efri deild: Bjarni Símonarson, Björn Bjarnarson,
Björn Blöndal, Guðmundr Jónsson, Jes Gíslason, Júlíus Þórðar-
son, Magnús Þorsteinsson, Sveinn Guðmundsson, Vigfús Þórðar-
son. í neðri deild: Ásmundr Gislason, Helgi Pétr Hjálmarsson.
Latínuskólinn. Þar eru nú 89 lærisveinar.
Kvennaskólinn. Þar eru nú 38 lærimeyjar. — Kvenna-
skólann i „Vinaminni“ heflr nú engin sótt.
Sjómaimaskólann sækja 13 nemendr.
Flensborgarskólinn er nú með fjölsóttasta móti,
35 nemendr í gagnfræðisdeildinni.
Barnaskólann í Rcykjavík sækja nú um 170
I börn.
-----------—
Austrskaftafeilssýslu (Hovnafirði) 15. nóv.: „Tíðarfarhefir verið
heldr umhleypingasamt síðan seint í okt. (28.) að brá úr stillum, sem
þá höfðu alllengi gengið; þá dagana dreif fjarskaun allan af snjó
á fjöll, enn litið sem ekkert á sléttu; fenti þá fé í fjöllum sum-
staðar og vantar jafnvel enn, t. d. í Lóni eitthvað, og heflr þó
hlánað allvel síðan. — Margir óska eftir góðum vetri, því þótt
miklu væri lógað, bæði af nautgripum og Bauðfé, í haust, mun þó
verða fulldjarflega sett á hin litlu hey. — Verslunarástandið hér
er ekki neitt sérlega glæsilegt núna, því ofan á hina lágu prísa
á innl. vöru bættist það, að ekkert skip kom til Papósverslunar
i haust. í sumar i júni strandaði nefnil. kaupskip Papósversl-
unar „Anna“ (laskaðist af ísreki á höfninni þar), og gat svo út-
gerðarmaðr verslunarinnar ekki fengið neitt skip til að fara hing-
að, og svo var náttúrlega alveg vörulaust í Papós, og urðu menn
að taka það til bragðs að sækja brýnustu nauðsynjar sínar til
Djúpavogs, enn þar var þá farið að verða heldr vörulítið, því
haustskipið var þá ekki komið (er nýlega komið þar), svo menn
fengu þar ekki eins og menn ætluðu sér og sóttu menn þó ekki
alment þangað austr nema úr Nesjum og Lóni; svo kornbirgðir
manna eru víst fremr litlar heima fyrir, einkum sunnan til i
sýslunni, og er það því tilfinnanlegra, sem kartöflur og rófu,r
brugðust gersamlega, sem menn hafa þó að undanförnu haft mjög
mikla aðstoð að. Það væri ómetanlegt hagræði fýrir okkr Skaft-
i fellinga, að strandferðaskipin eða gufubátr kæmi hér á ósana,
j Pápós og Hornafjarðarós, þó ekki væri nema þrisvar á sumri.
Þvi það er alveg drepandi, að verða að búa við það samgöngu-
! leysi, sem nú er og hefir verið hér. — Enn menn vona, að þingið
næst skilji ekki við samgöngumálið í annari eins endileysu og
í ráðleysi eins og síðasta þing gerði. Það virðist lika skömm að
j því fyrir þjóð, sem vill teljast meðal siðaðra og mentaðra þjóða,
J að una lengr þeirn samgöngum, sem vér höfum nú, og berja því
j stöðugt við, að ekkert sé hægt að gera fyrir féskorti, enn hafa
j þó efni á að hafa langt of marga og hátt launaða embættismenn
j (amtmannaembættin, jafnvel virðist að sýslumannaembætti þyrfti
! ekki eins mörg, væri umboðsstjórninni komið öðruvísi fyrir enn
j nú er) og þessum háttlaunuðu og jafnvel óþörfu embættismönn-
j um þar að auki veitt gifrleg eftirlaun“.
i=»CrffCí
Tolstoj mætti einu sinni lögregluþjóui, sem fór með mann,
| sem átti að setja i varðhald. Eins og kunnugt er, vill Tolstoj
j ekki hafa varðhöld og refsingar, og telr það gagnstætt kenningu
! kristindómsins. Hann sagði þvi við lögregluþjóninn: „Eruð þér
j læs?“ — „Víst er ég það“, sagði lögregluþjónninn. — „Hafið þér