Fjallkonan - 23.06.1899, Síða 1

Kemur út um miöja viku. Verð árg. 3 kr. (4 kr. erlendisj. Uppsögn (ógild nema skrifleg) fyrir 1. okt.
Sextándi árg.
Reykjavík, 23. júní 1899.
26. blað.
Hvað gerir þingið ?
i.
Enn þá hefir fátt heyrst af gerðum þingmálafund-
anna í vor. Það er heldur ekki mikiis vert urn þá,
suma hvcrja; þeir eru venjulega undirbúningslausir
og atkvæðagreiðslan fer eftir augnabliksáhrifum. Alt
politiskt líf liggur í dái í héraðinu, nema þenna eina
dag á tveggja ára bili. Samþyktir þingmáiafundanna
verða því venjulega alveg sarahljóða skoðunjim þing-
mannsins eða þingmannanna, sem hlut eiga að máli,
eða örfárra annara manna, sem helzt láta sig skifta
alrnenn mál.
Það var lagt til í síðasta blaði, að aiþingi frestaði
stjórnarskrármálinu að þessu sinni. Ástæðan til þess
sú, að víst væri, að þeim tíma sem gengi að ræða
það á þessu þingi yrði til ónýtis eitt, enn önnur lífs-
nauðsynjamál þjóðarinnar, sem ails ekki má fresta
ári lengur, hlytu að verða á hakanum, og að jafnvel
gæti farið svo, að fólk flýði af landi þúsuudum sam-
an, ef þingið tæki ekki í réttau streng.
Það má telja það alveg víst, að stjórnarskrármálið,
þótt margt hafi verið rætt og ritað um það síðan í
hitt eð fyrra, eyði enn miklu af þingtímanum. Svo
var það á síðasta þingi, og þó málið hafi nokkuð
skýrst síðan, verður afstaða þess á þingi mjög lík og
áður. Stjórnin leggur að sögn enn ekkert frumvarp
fyrir þiugið, og munu allmargir þingmenn verða
málinu síður sinnandi fyrir það. Flokkaskiftingin á
þinginu verður lík og áður: Ríkisráðsfleygurinn
kemur aftur, og sagt að Benedikt Sveinsson haldi nú
á honum.
Hér verður því ekki um neitt samkomulag að ræða,
heldur þrasið tómt, sem eyðir hinum stutta tíma
þingsins og spillir fyrir öðrum málum.
Eitt af þeim málum, sem minst var á, var lán-
stofnunir. Nú er það orðið kunnugt, að von er á
tveimur frumvörpum til þingsins: um Iánsstofnun, í
þá líking, sem mest hefir verið um rætt í biöðunum,
og um reglulegan banka. Það má nærri geta, að
jafumikið vaadamál taki mikinn tíma, þar sem það
hefir að sumu Ieyti ekkí verið rætt áður (ný banka-
stofnun), enn fæstir þingmenn fróðir í þessari grein,
sem eðlilegt er.
Enda er það talið víst, að þessi frumvörp fái ekki
framgang, ef stjórnarskrármálið verður tekið fyrir.
Tollmálunum mun einnig verða hreyft í þinginu.
Þó þessir óbeinu tollar séu neyðarúrræði, getum við
ekki komist hjá að beita þeim. Fjalik. hefir fyrir
löngu ráðið til að nema úr lögum útflutningstoll af
fiski, sem aldrei hefði átt að verða að lögum. Nú
mun ekki verða komist hjá að leggja á nýja tolla,
og ættu þeir helzt að koma niður á þeim iðnaðar-
varningi, sem landsmenn geta sjálfir framleitt. Á
munaðarvörum mætti líka hækka toll, eða bæta við
nýjum tollvörum, svo sem gosdrykkjum, súkkulaði (á
súkkulaði er i Danmörku 101/, au. tollur á pundi og
á iimonaði 16 au. á flösku), brjóstsykri o. s. frv.
Sömuleiðis ætti að tolla öll kynjalyf, o. fl.
Frá útlöndum.
Dreyfnsmálið. Um mánaðarmótin síðustu var
þessu máli loks iokið í yflrdómi eftir 18 mánaða
rekstur. Dómurinn frá 1894 er ónýttur, sem dæmdi
Dreyfus frá öllum metorðum í herliði Frakka og til
ævilaugrar fangolsisvistar i Djöfley. Þar með er
kveðið upp með það, að hann hljóti að vera saklaus
af þeim glæp, sem á hann var borinn. Álitið sann-
að að Esterhazy hafi skrifað aðalskjalið (hergagna-
skrá, bordereau), aem Dreyfus var um kent. Sjálfur
hafði hann stöðugt haldið því fram, að hann væri
saklaus, og fanst, eftir hann miði í fangelsinu sem
sýndi að hann hafði ætlað að fyrirfara sér af ör-
væntingu út af meðferðinni á honum, enn réð þó af
að hætta við það, af því hann vissi sig alveg sak-
lausan.
Herskip er sent eftir Dreyfus, og er hann að lík-
indum nú kominn heim.
Þessi málalok eru mikils verð, því þau sanna sig-
ur réttlætisins yfir ranglæti og spillingu hermensk-
unnar. Það eru þrír menn, þeir bróðir Dreyfuss,
Zola og Pícquart, sem msst hafa unnið að því að
koma sannleikanum í ijós.
Málið verður tekið fyrir nýjum herdómi, enn eng-
inn annar dómur á að íjalla um það (nema yfirdóm-
urinn).
Friðarfundurinn stóð með spekt og friði sem
nærri má geta. Yon um, að gerður yrði undirbún-
ingur tii alþjóðasamnings um gerðardóm ríkja í mill-
um, í stað vopnaviðskifta, enn ekki búist við, að
samningar komist þegar svo Iangt, að ríkin verði
skylduð tií að nota dóminn, heldur að eins, að svo
sé um búið, að þan geti jafnan átt kost á, að láta
slíkan dóm ráða úrslitum. — Þýzkar konur héldu
mót mikið í Berlín, og sendu friðarþinginu heillaóskir
sínar um að starf þingsins yrði til þess, að fé því,
sem að undanförnu hefir gengið til ófriðar og her-