Fjallkonan - 11.11.1899, Blaðsíða 1

Páll Ólafsson:
Ljóömæli, I.
fást í Kaupmannahöfn
í Shandinavisk Antiquariat (A. F. JEost).
Allir þurfa að klæðast.
ííokkurir geta komist af án þess að fá sér
föt fyrir jólin, en
flestir þurfa að fá sér föt fyrir jólin,
og þeir ættn að koma til
Guðmundar Sigurðssonar
sls.rad.aara
Banliatstr. 14-
Reynið þetta,
því það er eins og Jón sál. Repp sagði:
Reynslan er sannleikur!
Hvernig Búar sigruðu síðast.
Það var í desember 1880, seai Báar sögða Eng-
lendingum stríð á hendur, er höfðu þá í þrjú ár
stjórnað þeim með kúgunarhendi. Búar tóku sér tvo
höfðingja, Pál Kriiger, sem síðar varð forseti þeirra,
og Joubert. Joubert varð hershöfðingi þeirra, og
reyndist hraustur maður, dugandi og drenglyndur,
og þar að auki mjög guðhræddur; gaf guði einum
dýrðina fyrir sigurinn.
Englendingar höfðu það álit á Búum, að þeir
mundu reyDast ónýtir í hernaði, þótt þeir væru góð-
ir skotmenn. En þegar í byrjun ófriðarins biðu
Englendingar ósigur; Búar tóku höndum herflokk
með 250 manns. Svo urðu Englendingar fyrir fleiri
óförum. Þeir höfðu tekið sér vígi í Pretóríu (höfuð-
borginni) og víðar, og gátu Búar ekki unnið þessi
vígi, en þeir héldu hervörð í kringum þau. Um
nýárið 1880—81 kom liðsauki heiman af Englandi
og af Indlandi. Fyrir liði Englendinga var Colley
hershöfðingi.
. Colley lagði á stað með lið sitt frá Newcastle,
sem er bær í norður-Natal, án þess hann biði eftir
l>ví að koma öllu liðinu í einn hóp. Hann hafði
nokkuð á annað þúsuud hermanna. Búar fréttu
þegar til ferða Englendinga og skipuðu liði sínu á
landamærunum. En Transwaal er fjöllum girt alla
vega, og er því örðugt að koma óvinaliði inn í land-
ið, ef nokkur vörn er fyrir. Englendingar réðu á
Búa 28. jan., en þótt þeir berðust hraustlega, urðu
þeir að hverfa frá. Við þennan bardaga jóist Búum
hugur, en Englendingar sáu ekki annað ráð vænna,
en að bíða meiri liðsafla.
Liðsaukinn fór að koma eftir miðjan febrúar, og
26. febrúar gerði Colley aðal-atlöguna, og lagði upp
á Majuba-fjallið með liðið. Hann komst upp á fjall-
íð í dögun 27. febr., en um miðjan morgun lögðu
Búar að Englendingum öllum megin, og var bar-
ist fram undir kveld þann dag. Hallaði orustunni
meir og meir á Englendinga, og lauk svo að þeir
urðu að flýja. Þeir hafðu beðið mjög mikið mann-
tjón.
Joubert varð mjög hverft við er hann frétti, að
Englandingar hefðu komist upp á fjallið, en hann sá
þegar ráð til að vinna þá og tókst það.
Heima á Englandi mæltist þessi ófriður við Búa
illa fyrir, eins og nú, og þegar þessi ósigur spurðist
urðu flestir á því, að bezt væri að semja frið við
Búa. Englendingar héldu þó eftir sem áður áfram
að senda lið til Afríku, en 6. marz var samið um
vopnahlé, og síðan gerðir friðarsamníngar, sem veittu
Búum aftur skattfrelsi og sjálfsstjórn.
Búar höfðu sýut það í ófriðinum, að þeir vóru
góðir skotmenn og kunnu vel að nota sér landslagið.
Þeir sýndu líka mikla kænsku með skipun liðsins og
atlögunum.
Eftir síðustu fregnum er svo að sjá, sem Búar
og Óraníumenn, bandamenn þeirra, hafi þegar tekið
sér aðalvígin á landamærunum.
Ástandið á Frakklandi,
Dreyfus-málið hefir valdið svo miklum æsingi, að
ekki getur orðið kyrð í hugum manna fyrst um sinn, þó
hinn saklausi maður hafi nú verið náðaður og gefinn
laus. Það er annars vist, að þessi sótt veikislegi á-
hugi á Dreyfusmálinu er nú að mestu dvínaður og
bráðum alveg horfinn. Það er einkenni Frakka, að
þeir eru fljótir að gleyma.
Nú eru ný áhugamál komin til sögunnar. Þar er
fyrst að telja heimssýninguna miklu í Paris, sem á
að lúka upp 15. apríl í vor. Nú er verið að vinna
af kappi að því, að reisa þær hallir, sem eiga að
herbergja um missiristíma það sem nú er fullkomn-
ast og bezt gert af' mannahöndum.
Loubet forseti hefir oftar en einu sinusinni tekið
það fram, að hætt sé við, að heimssýningin hepnist