Fjallkonan - 16.09.1902, Qupperneq 3

FJALLKONAN
3
lýðháskólana. Hreyflngunni fylgja
nienn af ýrasum flokkum með
sundurleitum skoðunum. Vildu
þvi margir, einkum hóglátir há_-
skólakenmarar, greina stjórnmál-
in rækiiega frá þessu máli. En
það heflr reynst erfitt. Kosnin'g",-
æsingar hafa komist inn fyrir
dyrnar á lýðháskólunum og þeir
verið notaðir sem yfirvarp; en af
því hafa stafað hálfgerðar styrj-
aldir og' allmikil sundrung.
Tóvinmivéianiar
á Reykjafossi.
I alt sumar hefír verið unnið af
mesta kappi að því að koma upp
tóvinnuvélum á Reykjafossi í Öl-
fusi. Heflr það verið happ mikið
þeim, sem að byggingunni starfa,
hve tfðin heflr verið stilt og blíð
og vegir þurrir. Vélahúsið er nú
að mestu búið og vélarnar komn-
ar niður. KnudZimsen verkfræð-
ingur heflr keypt allar vélarnar og
eru þær allar með fullkomnustu
gerð og eftir nýjustu tízku. Stofn-
endurnir hafa sýnt bæði mikirm
kjark og dugnað, og er bæði ósk-
andi og vonandi, að nytsemdar-
fyrirtæki þetta blessist svo vel, að
þeir áður en langar stúndir líða
sjái sér fært að ráðast í að færa
út kvíaiuar og komu þar einnig
upp spuna- og vefnarvélum. Hinn
litli iðnaðarvísir hér á landi þarf
að blómgast og margfaldast. Vér
Islendingar erum eins og fátæku
frumbýlingarnir, sem engan eyr-
inn mega missa út úr búinu og
verða því að forðast búðarkaupin
eftir megni. Vér megum ekki
roissa út úr iandinu alt það fé, sem
nú fer árlega úr því fyrir unnin
klæði og margt annað, sem hér
má vinna, ef alt væri í réttum
skorðum. Reykjafoss í Varmá í
Ölfusi er sem fleiri bræður hans
lengi búinn að raula einn gamla
lagið, sem allir fossar á landinu
hafa sungið með honum um liðnar
aldir. Hér eftir syngur hann tví-
söng með kembingarvélunum, og
væri betur að fleiri fossar tækju
vonum bráðar undir sama lagið.
Það er mikill sannleikur fólginn í
þjóðtrúnni gömlu, að undir suraum
fossum væru gullkistur fólgnar.
Það eru gullkistur undir öllum foss
um á landinu, hve nær sero vér
verðum svo miklir menn að festa
flngur á þeim. Heill og heiður sé
hverjum þeim góðum drengjum, sem
rétta hendur fram úr ermum til
þess að ná í þetta íslenzka gull.
Þeir eiga skilið að vera studdir í
orði og verki.
Milli íjalls og tjöru.
Barnaveiki hefir vart orðið í Reykja-
vík; dó úr henni harn á fyrsta ári nm
fyrri helgi. Síðan hefir hennar ekki orðið
vart. Yonandi, að sá ófögnnður sé þar
með kveðinn niður. I Reykjavik hefir
hennar ekki vart orðið síðastliðin 5—6 ár
þangað til nú.
Dóinar landsyfirréttarins i ágústmánuði.
Hinn 18. ágústmánaðar féll dómur í mál-
unum:
I. Hið opinbera gegn Siggeiri Torfa-
syni út af óleyfilegri áfengissölu.
Hinn kærði sýknaður.
II. Hið opinbera gegn Guðmundi Magn-
ússyni út af sama.
Hinn kærði sýknaður.
III. Hið opinbera gegn Lárusi Hall-
dórssyni út af broti 4 lögreglusamþykt. —
Hinn kærðí sektaður um 5 kr.
Dannebrogsinaður er ný-orðinn Ó-
lafur Olafsson bæjarfulltrúi.
Giftingar. Trésmiður Hjörleifur Þórð-
arson og ungfrú Sigriður Eafnsdóttir laug-
ardaginn annan en var upp á Lágafelli.
Múrari Guðjón Gamalielsson og ungfrú
Maria Guðmundsdóttir s. d.
Cand. phil. Jens B. Waage og Evphemia
Indriðadóttir á þriðjudaginn.
Yélastjóri Guðmundur Jónsson frá Eeykja-
fossi og ungfrú Jónina Arnadóttir á föstu-
daginn.
Hlaðflski af vænum þorski kvað nú
vera i net i Garðsjónum, gullkistu þeirra
sunnanmanna; er óskandi og vonandi, að
framhald verði á þeim aflabrögðum.
Skarlatssótt er sagt að orðið hafi
vart við enn að nýju á einum liæ i Flóan-
um.
I iíM brotsþjó fi! aður var framinn enn
að nýju í nótt hjá timbursala Birni Guð-
mundssyni. Var brotist inn í skrifstofuna
í timburgeymsluhúsinu. Skúffurnar i skrif-
borðinu voru sprengdar npp, en af þvi að
þar þótti aflafátt, þá ráðist til atlögu að
stórum peningaskáp úr járni, sem þar var
og er 600 pund að þyngd. Hann var
dregÍDn fram úr dyrum; hafði verið leitast
við að brjóta hann upp, en ekki tekist. —
Skápurinn var illa útleikinn og skemdur á
ýmsar lundir; en hann geymdi sitt og höfðu
þjófarnir ekkert upp úr krafsinu annað en
ómakið og vonandi á endanum — tugt-
húsið.
Póstaffíreiðslumann á Vopnafirði
hefir landshöfðingi skipað 7. f. m. Jón
hreppstjóra Jónsson (frá Sleðbrjót).
Héraðslækni i Reykhólahéraði hefir
landshöfðingi skipað 14. f. m. settan lækni
þar Odd Jónsson, frá 1. þ. m.
Lausn frá prestskap hefir prestinum
að Arnarbæli í Ölfusi, síra Ólafi Ólatssyni,
verið allramildilegast veitt 9. f. m., frá
fardögum 1903, með lögmæltum eftir-
launum.
Laust brauð. Arnarbæli í Ölfusi,
augl. i gær, og veitist frá fardögum 1903.
TJmsóknarfrestur til októberloka þ. á. —
Brauðið er matið 2022 kr. 83 a. Uppgjafa-
prestur nýtur eftirlauna af því, væntanl
230 kr., og auk þess prestsekkja 150 kr
Lán hvilir og á þvi, tekið 1897 og þá
3000 kr., endurborgast með 150 kr. á ári
í 20 ár auk vaxta.
Hval þrjátíu álna langan rak fyrir
nokkrum tima siðan á Merkurfjöru undir
Eyjafjöllum. Hann var seldur á opinberu
uppboði og fór vættin af spiki og rengi á
4 kr., og þar um. Skeyti er sagt, að verið
hafi í hvalnum.
ÁGÆTT
haframjöl
í W. Fischers-verzlun.
Til kaupenda Fjallkonu.
Af því að eg nú við næsta nýár hætti útgáfu Fjallkonunnar, þá
leyfi eg mér vinsamlegast að biðja alla sem skulda mér fyrir blaðið,
bæði eldri og yngri árganga þess, að sýna nú reikningsskil og borga
sknldir sínar til min í haust. eða í síðasta lagi fyrir nýár,
þvi þá verður öllum útistandandi skuldum ráðstafað á annan hátt, nema
búið sé að semja áður við mig sérstakleg um lúkningu þeirra.
Eins og að undanförnu má greiða andvirði blcðsins í ýmsar verzl-
anir. Hér í Reykjavík við verzlun
Thomsens, Brydes, Fischers, Ásgeirs Sigurðsson-
ar, og Jóns Þórðarsonar.
A Vesturlandi við verzlanir
dir. Bjðrns Sigurðssonar .
I Húnavatnssýslu við verzlun
Sæmundsens á Blðnduósi.
I Þingeyjarsýslum við
Kaupfólag Þingeyinga.
Á Vopnafirði við
verzlun Zöllners.
og i Múlasýslum geta menn ;núið sér til umboðsmanns
Jóns Jónssonar frá Mála.
Virðingarfylst
cföríef djjarnliáóinsóóttir.
280
að messutíma; farið nú og flytjið tilheyrendunum gleðiboðskap
friðarins og sáttfýsinnar. |>ér eruð efalaust núna vel fyrirkall-
aður til þeirra hluta, hræsnisprestur, meinsærismaður. þér, sem
drepið hafið systur mfna, vin minn og föður hans, að ógleymd-
um konum Pétri Hoff!“ þegar hann hafði ausið þessum brigzl-
yrðum yfir klerkinn, þá fór hann leiðar sinnar.
Vagninn var búinn aðbíðalengi; sté háskólakennarinn þeg-
ar upp í hann og bauð vagnstjóranum í styttingi að aka af stað.
Hestarnir þutu af stað og komu brátt að vegi þeim, sem lá
yfir fenið og að kirkjunni; var hún ekki lengra burtu en það,
að sjá mátti söfnuðinn, sem beið fyrir utan. f>egar þeir voru
komnir spölkorn út á veginn yfir ófæruna, þá reistu þeir eyr-
un, frísuðu og vildu ekki fara lengra.
„Eg kem ekkí hestunum lengra“, sagði vagnstjórinn; „og
það er því líkast sem kominn sé dalur í veginn skamt fram-
undan“.
„Hvaða heimska er þetta; sláðu í klárana og haltu áfram“.
En þá fór nú heldur um þverbak.
Söfnuðurinn, sem stóð i kirkjugarðinurn á Vindinge, sá alt
í einu hestana þjóta út í loftið vagnlausa og æða fram hjá kirkj-
unni. En vagninn sást hvergi. Hver hljóp nú um annan þver-
an þangað sem slysið hafði viljað til.
Fyrst fundu menn vagnstjórann. þegar vagninn sökk og
hestarnir slitu sig lausa, þá hafði hann um stund lafað við og
dregist með, en slitnað síðan frá. Sumir tóku vagnstjórann og
báru hann til bæja, en sumir vildu hyggja betur að, hvar og
277
steypir yfir Berger, mun koma yfir höfuðið á sjálfum þér og
þá skömm getur enginn mannlegur máttur af þér þvegið“.
„Við hvað eigið þér“?, spurði háskólakennarinn.
„Eg á við það, að sonur stórþjófsins Hills eða Otto Bergers,
óskilgetinn systursonur flakkarans og landshornamannsins Ald-
ings, er giftur einkadóttur hins tigna háskólakennara von Born“.
„það er hauga lýgi“, mælti háskólakennarinnn og varð sem
þrumu lostinn.
„Mér- er í lófa lagið, að færa sönnur á þetta neð skjali, sem
nú er að vísu ekki í mínum höndum, en eg get náð í. þeg-
ar Ottó Berger fyrir þrælmensku yðar var búinn að taka út
begninguna, þá fór hann til Englands með son sinn kornungan
og seldi hann í hendur sænskum manni, er Willner hét og átti
heima nálægt Lundúnum. Drengurinn tók upp nafn fóstra síns,
fór síðan til Svíþjóðar og er nú giftur dóttur eins hins göfugasta
aðalsmanns hér í landi“.
Vér höfum að undanförnu sýnt fram á, að hve geysistæri-
látur að háskólakennari von Born var af ætt sinni og stöðu.
Atburðir þessir gengu því glæpum næst í augum honum. Hann
hné niður á stólinn og leit svo aumkunarlega á Alding, að
honum hefði runnið til rifja hefði öðru visi staðið á.
Að skömmum tíma liðnum náði háskólakennarinn sér það mikið
aftur, að hann gat hugsað og talað með fullri greind.
„það er hræðileg og djöfulleg hefnd, sem eg hef verið lát-
inn sæta“, mælti hann. „En þegar dóttir mín fær að vita, hví-
líkum brögðum hún hefir verið beitt, þá mun hún reka hóru-