Fjallkonan - 01.11.1904, Qupperneq 3

FJALLKONAN.
171
hlutafélagsblaðið „Reykjavík11 undan yfir-
ráðum kaupmauna, og álítur fundurinn að
hann hafi með þessum afskiftum síuum
brotið á móti 2. gr. félagslagauna, þar
sem ákveðið er, að tilgangur Kaupmanna-
félagsins sé að efla gott samkomulag og
góða samvinnu meðal kaupmanna innbyrð-
is. Og skorar fundurinn á hann nú þegar
að leggja niður umboð sitt sem formaður
félagsins og meðlimur kaupmannaráðsins“.
Hr, D. Thomsen undi því hið versta að
verða á þennan hátt í minni hluta. Fyrir
því stofnaði hann til nýs fundar, og var
dagskrá í tveim liðum:
1. Umræður um áskorun þá, er fyrri
fundurinn hafði samþykt.
2. Kæra gegn þeim félagsmönnum, er
höfðu skrifað undir áskorunina, Birni
Kristjánssyni, Ben. S. Þórarinssyni og B.
H. Bjarnason.
Hr. D. Thomsen mun hafa þótt vanséð
hvernig úrslitin yrðu, ef engum yrði bætt
við þá 18 menn, sem i félaginu voru. Hann
fór því að afla sér liðs, fá nýja menn til
að ganga inn í félagið. Þegar tillögu-
menn komust að því, gerðu þeir slíkt hið
sama. Þessi viðbúnaður stóð fram að
að fundi, sem haldinn var kl. 5 á sunnu-
daginn var. Innsækjendur gáfu sig fram
við gjaldkera jafnóðum.
En í fundarbyrjun kom hr. D. Thom-
sen enn með hóp af mönnum, sem hann
kvaðst hafa tekið við inngöngueyri af.
Gjaldkeri neitaði að taka við gjaldinu,
með því að nýir félagsmenn ættu að minsta
kosti að hafa greitt honum það f y r i r
fund, og á fundinum gæti hann ekki rann-
sakað, hvort þeir hefðu neitt borgarabréf
og þar með rétt til inngöngu í félagið.
Samt tók gjaldkeri á móti 4 af þessum
innsóknum, með því að hann hélt, að
hlutaðeigendur hefðu einhverja verzlun.
Fundurinn staðfesti mótmæli gjaldkera
með atkvæðagreiðslu, nema hvað einum
bókhaldara frá Thomsen, Arna Jónssyni,
var veitt viðtaka þrátt fyrir mótmæli
gjaldkera. Meiri hluti fundarins hélt,
að hann hefði búð, en svo varð síðar vit-
anlegt að svo er ekki — að hann hefir
alla sína atvinnu hjá Thomsen, en k o n a
h a n s selur líkkransa, sem ekkert borg-
arabréf þarf til.
Mótmæli komufram gegn4 þeirra, er at-
kvæði greiddu að lokrm: Árna Jónssyni,
sem ólöglega teknum í félagið, Hannesi
Thorarensen verzlunarstjóra Thomsens,
Th. Jensens, sem ekki hefir neitt borgara-
bréf og konsúl Zimsen, sem hefir afhent
verzlun sína til sonar sins, er líka var á
fundinum. Mótmælin gegn 3 hinum síð-
-arnefndu var bygð á 3. gr. Kaupmanna-
félagslaganna, er hljóðar svo :
„Kaupmenn allir, sem leyst hafa borg-
arabréf, svo og verzlunarstjórar þeirra
kaupmanna, sem ekki ern viðstaddir, hafa
rétt til inngöngu í fólagið og eru um
leið kjörgengir í fulltrúaráðið.11
Svo hefir hingað til verið litið á, sem
orðin „verzlunarstjórar þeirra kaupmanna,
sem ekki eru viðstaddir,“ eigi einungis
við verzlunarstjóra þeirra kaupmanna, sem
erlendis eru.
En meiri hluti fundarins samþykti, að
allir þessir menn skyldu hafa atkvæðisrétt.
Á þeim atkvæðum ultu úrslitin, eins og
síðar kom fram.
Þegar þrefinu um þetta var lokið, voru
tvær tillögur afhentar fundarstjóra.
Onnur var frá ritstjóra Jóní Ólafssyni,
sem var einn þeirra manna, er gengu í
félagið fynr fundinn. Hún var svo lát-
andi:
„Áskorun síðasta fundar til D. Thom-
sens sé feld úr gildi og.kærum beggja
málsaðila um þetta raál sé vísað frá fundi
sem félaginu óviðkomandi.“
Hin var frá kaupm, Birni Kristjáits-
syni, svo hljcðandi:
„Fundurinn samþykkir að hrófla ekkert
við þeim málum, sem samþykt voru á síð-
asta fundi í félaginu, sem upplýst er, að
var bæði löglega boðaður og fór löglega
fram. Samkvæmt því samþykkir fundur-
inn, að mál þau, sem eru á dagskrá í dag,
komi ekki til umræðu eða atkvæðagreiðslu.“
Fyrri tillöguna úrskurðaði fundarstjóri
að fyr skyldi bera npp, af því að hún hefði
komið sér fyr í hendur. Hún var sam-
þykt með 27 atkv. gegn 24.
Fleiri tillögur voru ekki bornar upp.
Svo fylgismenn formanns hafa sýnilega
horfið frá að bera upp ákæru-tillögu gegn
kaupmönnum þeim, er kæra átti, sam-
kvæmt því , er upphaflega var til stofnað.
Haft er eftir einum merkum manni í
liði formanns, þegar hann gekk út úr
salnum, að væri hann í Thomsens sporum,
mundi hann segja af sér eftir slíkan fund.
En ekki hefir enn frézt, hvernig íormaður
lítur sjálfur á það mál.
Lárus skiftir búi.
Út af ummælum um dánarbús-
skiftiug Lárusar sýslumanns Bjarna-
sonar heflr enu verið kveðinn upp
dómur hér í Reykjavík.
Ritstj. ísafoldar hafði sagt 24. ág.
síðastl. í fyrirsögn fyrir grein um
landsyfirréttardóm, er kveðinn var upp
í sumar í meiðyrðamáli, er L. B. hafði
höfðað gegn Einari Hjörleifssyni, að
Lárus væri dœmdur sannur að sök
um fjárdráttartilraun. Og á öðrum
stað í greininni er kveðið svo að
orði, að í stað þess, sem skylda
hans hafi verið að hlynna að dánar-
búinu eftir mætti, þá hafl hann litið
á sína hagsmuni og reynt til að
hafa af búinu sór í hag 1000 kr.
L. B. höfðaði mál gegn ritstjóran-
um út af þessum ummælum.
Annað mál höfðaði hann og gegn
ritstjóra ísafoldar, út af smáklausu í
blaðinu, þar sem geflð var í skyn,
að þess muni naumast dæmi um
hinn mentaða heim, að maður só
látinn halda embætti eftir það er
réttlættur væri með dómi sá áburður
á hann, að hann hefði sem skifta-
ráðandi róið að því öllum árum, að
dánarbú, er hann hafði undir hönd-
um, misti 1000 kr., og það honum
sjálfum í hag.
Ritstjórinn var als'ýknaður í báð-
um málunum.
Hver veit, nema ný öld sé að renna
upp hér á landi, svo blöðunum fari
nú að verða óhætt að segja það,
sem þjóðin horftr á.
t hverju fólgin?
í síðasta blaði (Fjallkonunnar var
þess getið, að útgefendur „Reykjavík-
ur“ og ritst. Jón Ólafsson hefðu
„sagt sundur með“ sér. í „Reykja-
víkur“-blaði, sem kom út á sunnu-
daginn var, er talað um þessi um-
mæli Fjallkonunnar sem ósannindi,
er jafnvel taki fram öðrum ósann-
indum Framsóknarflokksblaðanna.
En 5 línum neðar í sömu grein-
inni lýsir ritstjórinn yflr því, að hann
hafi sagt upp starfi sínu frá nýári.
Fyrir því er Fjallkonunni ekki ljóst,
í hverju ósannindin hafa verið fólgin.
En „Reykjavík" fræðir hana sjálfsagt
urn það næst á sinn góðgjarnlega
og kurteisa hátt.
Cíóðgjariilegt og gætilegt!
í „ Reykjavík, “ sem kom út á föstu-
daginn var, er það ótvíræðilega geflð
í skyn, að einn eða tveir af „höfð-
ingjum" Framsóknarflokksins séu
stórþjófar!
Ekki er nú ógóðgjarnlega nó ógæti-
lega talað í aðalmálgagni stjórnar-
innar!
Sigliugar.
Gufuskipið „Saga“ lagði á stað 28.
f. m. til Spánar og Ítalíu með 2000
skpd. af fiski. Þorst. Guðmundsson
fiskiyfirmatsmaður fór með skipinu
til þess að kynna sér, hvernig kaup-
endur þar syðra vilja láta verka
fiskinn.
„Tryggvi konungur" (skipstj. E.
Nielsen) kom frá vesturlandi 28. f.
m. Fékk versta veður þaðan. Skip-
ið lagði á stað til útlanda, Noregs
og Khafnar, að kveldi þess 30. með
fuilfermi af vörum. Með skipinu
tóku sér far um 30 manns. Þar á
meðal til Khafnar: Chr. Nielsen
agent, frk. María Bachmann, frk.
Gunnh. Thorsteinsson, 2 enskar döm-
ur, Hjörtur Frederiksen snikkari, frk.
Yalgerður Steinsen, Carl Andersen,
Sigurjón P. Jónsson o. fl. Til Noregs:
Ingólfur Sigurðsson bakari og kona
hans, Jón Helgason prentari, Matth.
Þórðarson skipst., 6 norskir strand-
menn, þar á meðal kapt. Waardalh
og Ross o. fl.
Fjársalan.
Töluvert af sauðfé er hér í bæn-
um, en selst ekki sem stendur. Fé
austan úr Skaftafellssýslu á jafnvel
að reyna að selja á uppboði á morg-
un.
Landvarnariuenn
hóldu Einari Benediktssyni sýslu-
manni skilnaðarsamsæti 27. f. m.
Jón Jensson yfirdómari mælti fyrir
minni heiðursgestsins og kvæði var
sungið eftir Lárus Sigurjónsson.
Margir fleiri héldu ræður. í veizl-
unni voru 50 manns.
80
Þeir ávextir eru til, sem úldna en verða aldrei bragðgóðir.
Crépin karlinn var eínn af þeim ávöxtum. Þegar Miraud ábóti
var staðinn upp til þess að kveðja, gerðu hinir gestirnir það líka.
Hr. Crépin varð þá einn eftír hjá húsráðanda, fleygði sér tafar-
laust í legubekk, sat þar nokkurar mínútur, hringsneri á sér
þumalfingrinum og boraði í tennurnar á sér. Ilann hafði drukk-
ið mikið, og við það hafði hann orðið rauðari í framan en áður,
án þess að sagt yrði með róttu, að hann hefði fríkkað.
Loksins tók hann til máls:
„ Jæja, herra Teteról, eg óska yður til lukku . . . þér hafið,
svei mór, haldið laglega á spilunum. En vitið þér, hvað eg var
að hugsa um áðan? Gestir yðar hafa drukkið vín yðar og etið
mat yðar, en mór fanst eins og þeir væru alt af nokkuð fálátir."
„Einmitt það,“ sagði hr. Teteról og lézt ekkert skilja.
„Já, fanst yður það ekki líka?“
„Nú, það getur vel verið; en hvað svo?“
„Ef eg á að vera hreinskilinn við yður, þá held eg, að þessi
tvö mál, sem þér hafið tapað, hafi gert yður tjón. Menn verða,
svei mér, að fara eftir því, hvernig fólkið er gert. Þór hafið ný-
lega gert stórvirki, og menn góndu á yður steinhissa. Ekki hefir
þurft nema eitt skakkafall til þess að það gleymdist alt saman,
og . . . þór verðið að fyrirgefa . . . nú sjá menn ekki annað en
blettina á sólinni. Hvort sem Ijúft er eða leitt, verðum við við
það að kannast, að nú þykir ekki nærri því eins mikið í yður
varið. “ '
„Já, það er leiðinlegt. Getið þér ekki, hr, Crépin minn góð-
77
Nokkurum stundum síðar sat hann við ölkollu sína. Þá
kom til hvíta hússins þjónn frá herragarðinum. Piltræfillinn var
dálítið beygjulegur; ekki gat hann vitað, nema hann yrði nú fyrir
skömmum, eða hundum yrði sigað á sig, eða hann yrði barinn
með stöfum. Hann átti að færa hr. Teteról bróf og körfu. Bréfið
var á þessa leið:
„Frk. Saligneux sendir mannætunni í hvíta húsinu einn af
föntunum, sem hafa rænt káli hans, svo hann geti nú látið hann
hitta sjálfan sig fyrir. Gjaldið nú líku líkt.“
í körfunni var kanína, sem einkennisklæddur sendisveinninn
rétti „mannætunni" lafhræddur.
Það var ritað í stjörnunum, að á þeim degi skyldi alt fara
annan veg en vant var. Hr. Teteról lót bjóða sendisveininum
hressingu í stað þess að fleygja honum út um dyrnar í vonzku,
og í stað þess að rífa bréfið sundur og fleygja sneplunum út um
gluggann, las hann það jafnvel þrisvar sinnum og læsti það að
lokum vandlega niður í skúffu. Af kanínunni er það að segja,
að hann hélt henni líka. Vitaskuld var hann enn svo tortrygginn
að hann skoðaði hana vandlega í krók og kring, með því að ekki
væri uggvænt um, að eitur kynni að vera einhverstaðar í henni
falið. Morguninn eftir skipaði hann að steikja fantinn, og hann
hugsaði um frk. Saligneux við hvern munnbita. Frá þeim degi
ófst hún mjög inn í fyrirætlanir hans, varð eitt af því, sem
hann hugsaðí um vakandi og sofandi. Hvað ætlaði hann sér
með hana? Það vissi hann víst ekki enn þá, en það var að
skýrast fyrir honum. Oftar en einu sinni nefndi hann hana upp-