Heimskringla - 07.08.1890, Side 2

IIEHIKKKLXULA, WIXSIPKW, MA5Í„ 7. AIil ST 1SÍ>«.
„Heífflskriníla;’
an Icelaodlc Kewspaper.
Published eveiy 'luursday, by
l'HK HeIMSKKINGI.A PllIKTINO Co.
AT
lól Coinbard St.....Wiuulpeg, iMau.
nt-
Winnipeg Ðaihj Tribune á múnu- lands og Danmerkur er aðskilinn”. Hjer i s k u 1 d, sem landsjóður á aö borga ríkis- Nú getum vjer gert oss ljósa hugmynd um pað, hvernig farið hefur verrS
...wtii .a »»n,mil.o„ með lögeyris-bú íslands, eins og hjer er gert ráð fyrir, að pað hafl verið 1886.
Það skiptir engu máli livort pað stó* pá betur eða lakar, enn lijer er gert ráð fyr
ir. Þessu máli er og pað alveg óviðkomandi, hvort batnað eða vesnað hefnr í búi
landsápeim tíma sem hjer rœðir um af ö ð r u m tildrðgum enn peim, sem hjer
eru umtalsefni.
dagskvöldið, 4. f>. m., flutti
stjórnargrein á pessa leið:
IV. ÁR. NR. 82.
Wxnnipeo, 7. ágiíst 1800,
getur Sighvatur sjer fyrst til að eg muni ; sjóði, að pettá sje e k k i s k u 1 d, sem
tlaðlíkindum” meiua eitthvað, sem haun ' 8en hefur verið við ríkissjóð með
vel vissi að jeg gat aidrei meint, og í; , ................
, . . . - „ „ . b v í, aS geta ut avisauir a hann að upp-
„ . nœstu andra segir hann að eg se gi pað, ' 6
UÁ laugardaginn var iijeldu lslend-1 gam hann sjáifur <j.i7k!U. ft nð eg að lík- j hœð 2ö5,000 kr. gegn setilum landssjóðs>
ingar í W inuipeg og Manitoba hátíðlega in(jalIj meini! sem saman lagðir námu 255,000ltr. upp-
minningu um pað, að liðin eru 1010 ai j,etta VBr „óg lyrir ráðvendnismann- ; hæ*, að þessi sk u 1 d standi „alls ekki
inu .Tón Sendil. í Lögbergi 21. maí segir í neinu sambandi við seðlana”, sem hún
hann: (lÞegar honum (o: mjer) er bent; vur setf jjjkið skyldi fyrir vin sinn
á að bankalögin skyldi alla l(opinbera (,-rn_ enn að gprH g)g uð 6endurleysan.
Islenfli
—Oti—
Wmnipcg bliiðin eiwfcu.
Einum niunni inunu hjerlendir
inenn ljúka upp uin f>að, að íslend-
inga-dagurinn liafi farið oss prýði-
lega úr hendi og orðið oss og f>jdð-
erni voru í Vesturkeimi til inikils
sóma. I>að er nærri f>ví svo að
heyra á orðutn einstakra maniia um
háttðarhaldið, sem peiin hafi aldrei
~----------- j frá byggiugu íslauds, með prósessíu og
rÖLUBL. 188.: samkomu.
____________1 Fyrir murga af bœjarmöniium, sem ó-
! kunnir eru pví, liva* íslendingar eru að
j tiltölu margir vor á meSal, liefur pessi
prósessía sjálfsagt verið nokkurs konar
opinberun. Hún var einhver liin stærsta,
j er euu hefur íarið um Winmpeg-götur
j og vjer inunum ekki eptir neiuni, sem,
eptír pví er rá8a má af útlitinu geti jafuast
j við lmiia að sparsemi, skyuseini ogreglu-
semi. Auk pess sein íslendingar að fjöld-
anum til, er einhver atkvæSamesti pjóð-
flokkurinn í fylkinu, eru peir einnig ein-
hverjir liinir bezt menntuðu og einhverj-
ir mestu framfaramenn. Sem pjóðflokk-
ur eru íslendingar sparsainir, iðjusamir
og greiudir. Ráðvendni peirra og trú-
mennska er orði* að orðtaki. Þeir eru
framúrskarandi lægnir á að laga sig eptir
breyttum högum, og að taka upp liina
nýjustu iiætti nútíma-mennjngarinnar.
Og pað er alveg undursamlegt, hvað peir
eru fljótir að nemi enska tuugu. En pað
er eflaust að miklu leyti pvía* pakka, að I
1 Éfera,
sjóði” til að taka við seðlum, pá flnnur 0
, / ' - . ,. • 1 tn loíru noni. pao er nfi uera of mikio tvrir
hann£>: eg) upp a Feirri I) gi (sem laum » ’ 1 fo
mundi annars til liugar komið hafa) að 1 hann—pví paim skaða getur hann aldrei
segja. (!) að p óst s j ó * u r i n n í»- j borgað, livað vel sem hann borgar.
lenzki sje gréin »f ríkissjótii
Dana”; og núaptur, 11. júní,ber liann
upp á mig hi* sama!!!
Það er óparfi að 1 vsa pví, hverskonar
menn pað eru, er pannig fara að ráði síun,
2,454,000kr.
Það er margt, sem Undrunarvert er
við röksemdafærslu Iíej’kjavíkur-klík-
unnar og peirra, sem hún krækir í að
verja fínanzvirðing hennar. Eitt meðal
eða hverskonar mál peir pykjast hafa a* j annars er pað andvaraleysi, að ímynda
verja, er peir flnna pvi eoge.r betri varnir i sjer, að lienni verði pað a* vörn, að
en petta og pessu líkt. , ljúga pví, að pað sje landssjóSur eða
Mendill segir a* pað sje^ skylda póst- p6sjsj6g„r fs]and., s,.[n gefur út ávísan-
sjóðs, hann meinar: hins íslenzka póst- . . . .
J ’ , , , . 1 irnar. Þo nu petta aldrei væri nema eins
sjóðs, ((e p t i r b a n k a 1 o g u n u m ’ að |
taka viSseSlum ((af peim mönnum á ís- ««« og pað er ósatt, pá ætti klíkunni pó
landi ersenda vilja fje til útlanda”. Ótrú-i að geta dottið í liug, að pað væri æri*
leg freistni er pa8 nú af inanni semsjálfur; neygjjcipg má!svörn gð segja, a lands-
hefur verið endurskoSunarmaður lands- gjóaur mœttl eyði)eggja sig og iHndið,
reikuinganna fvrir 1886 og 1887, og hef-1 „ .
< ,,„1. ! sem a liann, fyrst liann er sjálfur emn
ur rannsakað póstreikmnga Islands, ems , *
deilda lands- 1 um pá hitu. Slíkt er að flónska sjálfan
bliut, hug- | sig. Því pað vita pó allir að svikainill-
frábærlega vel menntuð pjóð. í pessu | rekki að geta flutt inönnum þessa vís- i unni ráðstafar landsstjórnin í sambandi
efni liafa hagir peirra heima, pó örSugir vitandi lýgi. Maðurinn\eit, nð í filluin. vlð fjármálastjórn Dana, og að ábyrg*
hafi verið að mörgu leyti, verið einkar | póstreikningi Islands fi.mst ekk. \ þ(,lrrilr ráðstufunar hvilir á þessunt völd-
Landsstjórn íslands
______Lögeyris-eigii lands,
í seðlum peningum | samtaís
Eius og að ofan er sýnt var pá 1886 U 350,000 kr. 1,150,000 kr. 1,500,000 kr,
HefSi nú upphæð þeirra seðla, seni
landsjóður tók við úr pósthúsinu, á ofan-
nefndum þremur áruni, borizt lionum
löglega, pá hefðu tekjur landssjóðs
reikningslega aukizt uni............... 954 opo
og efnahagur eiganda hans, landinu,
sta*ið pannig eptir reikningí árslok 1888:
En pessar 054,000 kr. weðla bárust
sjóðnum ó 1 ö g 1 e g a; e k k i eins og tekj-
ur, heldur eins og vara, sem hann var
látinn kaupa með akvæ'Sisverði fyrirgull,
svo að pessi upphæð drógst frá peninga-
birgðum hnns...........................
Stóð pá efniihagurinn eptir reikningi
soua í árslok 1888.....................
Og vnntaði pá upp á, eptir rikningi, til
pess að sjóður lands hafði fengið 1 ö g-
legan tekjuauka........................
1,304,000 1,150,000
954,000
1,500.000 kr.
............. 1954,000 kr.
Nú er oss auðgefið að finna út, livað landssjóður e i g i n 1 e g a á í árslok 1888
í samanburði vi* þa*, sem hann átti 1886. Menn mega ekki láta 954,000kr. sem liaun
hefur tekið ínn úr pósthúsinu villa sig; pær sýna aðeins liringsól innkoin-
andi seðla, sein á veltu hafa verið, ir.u ídagreikning landssjóðs. Eu í veltu voru
á pessum úrum aldrei metr en 350,000kr. í seðliim (sl»r. skvrslu bankHstiórH í fsa-
fnld* og alpingistíðindi 1889. R. 465)- ' ' “
, » fl „ »• . ! meginhluti Íslendínga,- hversu fátækir 1 og reikninga allra annara de;
dott.ð f h«g, að Islendingar hjer t JS ^ annars erná’œltJörö sinni, eru | sjóðs, að hann skuti hafa svo
bænum væru svona margír og svona
vel að manni, fyr en f>eir sáu lióp-
inn, sem gekk upp Main Street á
laugardaginn var. Ýms.r bæjarbú-
ar enskir hafa sagt, að Islenzka pró-
sessían á laugardaginn hafi farið
bezt af öllum prósessium, sem peir
hafi sjeð hjer í Winnipeg, og eru
pó prósessíur lijer livorki sjerlega
fágætar nje sjaldsjeðar.
heppilegir fyrir pá. Ávetrumer umferð I einasti tekjuliður er greim
•11 «. "n ' 1 w,/,í»Ti ' tekna £?e,rn ííví.suii á rikissioð, ekki einn 1 um suinei^iniei^ft,
íll og opt metS oilu omoguleg og þeim J 1 .
tíma liefur verið varið til að menuta og einasti gjaldaUltur er tilgreini ávisan.r er sannarlega illa við pví látin, að taaa
menna unglingana. Afleiðingin af pessu sendar ríkissjóði til ínnlausnar ju, ekkJ ; uð sjer ábyrgð fjárstjórnar Dana ofnn á
er sú, að íslenzka pjóðin er ef til vill e*nn einasti liður, er nefnir einu mniii dna eigin
1 oAn nnim: úríuanir fl 1’1 U 1 SSl (>7\ «T>
al pi
1886 var ntí
iögeyris-eignin
Af heiðursgestum vorum pennan
dag má fyrst og fremst nefna
Schultz fylkisstjóra, sem með allri
framkomu sinni o<r kurteisi vann
hin iiezt menntaða í heinii. Eerðamaður
einnsagði fyrir sköminu um íslendioga,
að jafnvel meðal mestn fátæklinganua
væri pekkingiu „alveg undraver*”.
Fyrir utan i*jusemina og menntaða
skynsemi hafa íslendingar líka til að
bera mikla virðingu fyrir landsiögum og
til eins eða neins ávísanir á rikissjó* gegn
seðlum landssjóSs. Þó lýzt sje par að j l fínanzlegum skiluingi verða menu
loganda ljósi finnst par ekkert af neinu ; ávalt að skoða landið (e*a ríkið) eins og
slíkn. Það pýðir nú með öðrum orðum: |1ersónu og s-6ð j,esS) eins og sjó*, er
pí»ssi pcrsóua ú. Per.sónun sjálf felurráó-
póstsjóði íslands er allt ávSsanamálið er
hjer rœðir uni alsendis ó vi ð k o m- , ,
andi; eins og au*vitað er, með pví að ■ »töfnn og umhiröingu sjóðsins s t j ó r n-
utanlands póstmál íslnnds eru rikismál, j inni, sjóSverði sínum. Eptirlitsvald
góðri reglu. Þeir hafa líka hæflleika tii, I ávisanirnar p,.; ríkissjóðsmál. Enn að sj6ðsvarðar er pingið,—Fyrir allar rá«-
og kuniia a* meta hagnaðinn vi*, að finanzspeUlngur lætur póstsjóð 18tftfanir sjóð9Íng h] ,tur sj6Bvörður ís
stjórna sjer sjalftr, enda er pað aðal em- jslands taka við seðlnm af peim mörm ' .
kenni Norðurlanda-þjóða. (>g Pa* er S ,lm „ er 80nda vilja fje tii út-1 !‘ð *‘anda , ábyrgð v.ð luð efsta ept
1886—88 jókst seðlaeignin um ekkert, all-
an tímann og er pví hin sama og luín var
1886. Enn á timabilinu hefur landsjóður
keypt seðil-lögeyri sinn, (ljafndýrmætan”
eins og pó haiin væri ((í gulli eða silfri”,
af ríkissjóði fyrir..................
Er pví lögeyris eign lands í árslok 1888 í
samanburði við pað sem hún var 1886.. .
Sem sýnir og sannar, svo eigi tekur prætn,
að land liefur á 2ýý ári tapa* í gulli.
Þetta þýðir uú aptur, eins og mönnumgefur að skilja, n* petta gull heftir verið dreg-
iö úr yasa gjaldpegna íslands til að borga pau vöruaðföng eiustakra manna, sem
stjórn Islands og fjárstjórn Dana ljetu pá fá ávísanir fyrir á ríkissjóð Danmerkur
gegn seðlum Islands, »* upphieð 954,00014.
Cambridge, 26. júni. 1890.
Eiríknr MagnúnHoti
í seðlum 350,000kr. í penimsuin t, 150,000kr samtals l,500,000kr
954,000
350,000 li'6,000 546,000
954,000.
trúa pví Og, svo eg haldt mjer við seðlann
re„ elns háska- e i n a, pá eru hverjar sem helst upphæðir
sjer fulla vináttu oxr virðincru f3- ! Pettalundarfar þeirra, se.n einkum gerir | Unda.. og bætir pilr vlð „vorfur danski irlitsvald, alpingið, pað er hlutur sem
lendinga hj
inu I dag
—i—»i rr« ■srs.'srs's!»
f>ar skýrt frá aðalefnum í ræðum j bæta hagsinn, býður Manitoba peipi me* jað J6n 5iafsson Væri alveg ein
Þeim, sein margir Jjeirra hjeldu, ogján®^“ f®ri á’ að al!a sJ!'r Pæbr|ruÍH °g ie?a meinaður í fínanzmáli íslands eins peirra, eins og mjer og klíkunni kemur
,, „ . „ |. ..j I n®Sfa • joghannhefur boriðböndin að sjer síðan ágætlegn sainan um (nota bene, me*-
f„l „ Í -'H' "1 M ,ið ............... K„].. to 11 i r) „land„,|6ði Jatudj-r-
þjóðar vorrar hjer í landi. i * n Það er e.in lýgi Jóns Ólafssonar að ■ tar eins on. hœr væru í guHi eða silfri”
iar setningar um Islend.nga væru ö æðlarntr væru landsjóði ml1
6 ’ , |(sbr. Ilitr.8. maí). 1 sjóð landsms getur
\ ter j ó n ý 11 r. Eg hef pvert a inóti sagt alla t >
leið frá byrjun að peir væru' „meðan lögeyrir nú aldr' i borizt, ef löglega er
I uppi tyldi” landsjóði jafngóðir oggull til : með hann farið, öðruvisi en eins og
vjer eigum allt f»etta lof skilið, en : innBnUnds vi*skipta. Enn til vi®- tekjuauki, eins og tegir sig sjálft.,
hitt er vSst, að þecrar helztu blöðin skipta við ríkissjóð Dana hefi eg kve*i* með j,vlhann kemur inn í sjóðii.n í borg-
í fvlkinu rita sllkar preiivir um ís- ^ 6nÝ-a» og paðgeri eg enn. .Einfnld un p se]n sj6ðsejgnmlj á til góða
UjlKinu rita siinar gremar um is ; s6nnun»» j,ess máls verður vist a prenti
, „ ,, , , „ . ,_______________ hiá Þeim, sem sluilda honum. Eflogeyrir
lendinga, þá er það full og óræk ; um pað er pessi grein kemur ut, og get J ’
_ . , _ f i eLr lofa* Jóni að eiga glímuna við pá ! berst sjóðnum pannig, að hannekkieyk-
sönmin fyrir því, að lsleiidmgar ° - J
hafa
flutt lesendum sínum j skuium ekWert fara út S það, hvort
Blöðin ensku hjer I bænu... | valdar ftf vem
skj'rslur um hátiðarhaldið og jafn-
framt flutt ritstjórnargreiuir um
byggð Islendinga hjerS landi. Vjer
látum hjer fylgja þýðingu nf liinu
helzta, er í þeim greinum befur
staðið:
endanum.
sönnnn, og áframhald liennar, er hjer fer i ur tekjurnnr að sama skapi, sem upphæð
; !ljer unnið sjer mikið álit í aug- 6 eptir. innborgunar svarar, pá er sjóðurinn og
Manitoba Ðaily Free Prtss á | um hjerlendra manna. Og það at- Það er enginn galdur að gera mót- sj6ðsejgand;nn auðsælega svikinn á eign
i stöðumanni sínum upp skoðanir og orð,
riði, að þessi ummæli konia fram < ,. , . . . ,. .. 00„t. ol!1.t \
’ 1 sem hann nldrei hefur hnft nje sagt.siiEt
rjett á eptir íslendinga-deginum og era bnra dónaleg óráðvendni; enda er pað , sagtýað engtim, sem gengur með buddu
beinlínis í sambandi við hann, sýmr j ogblægileg fremd að ráðast á slikt strá- í vasa, getur nátturlega dottið í hug, að
lið og fella það um koll. Þesaum hnykk j vcfengja j?aö. SkoSum nú, hvernig pes9-
bezt., hve rjett vjer gerðum í þvi heitir Reykjavíkur-klíkan stö*ugt, og argmndvallarreglur njóta sSn andspænis
að hafa þetta hátlðarhald og sömu- Sendill hennar ekki sízt. llann berpa* p6stáv;sana-ráðlaginu, sem haft hefir ver-
leiðis, hve gagnlegt það er og nauð- ™endjnöd[f]œgfLnkmiV'fíÍÍ'r ið frammi A íslandi siðan "" seB1'
synlegt, eigi að eins fyrir oss sjáifa ekkert alla pá seðla aptur, sem honum aruir fyrst komu í gang.
útaf fyriross, lioldur og fvrir sam- . (landsjóði) innhendast. Þetta spinmir j. Árið 18S8 segir Hall I. Jóus-
Jón upp að eins til u* geta kallað pa* son j Lögb., að ávisað linfi
búð vora við hjerlenda inenn, barnaskapogheilaminn sjúkan fyrir að
vjer höldum slíkum Batnkotmun á- hafa hugsa* petta. \ ill Jón Ólafsson
, „ „ . . • ^ ! vera svo gó*ur að sýna lesendum Lögb
fram á ári hvertu o<r latum þær i , . . u.f
J o * | sta'Sinn eða sta*ina par sem, eg nei sagi
alltaf fara vaxandi að fjöri og t petta eða geflð pað í skyn? Geti hann
| pa* ekki—honum er pa* ómögulegt;
fjölda.
mánudaginn var, 4. þ. ni., flutti
grein & þessa leið:
„Norðvesturlandið hyggja margar
pjóðir, en fáar af þeim munu geta lialdið
hátíðlega minningu um 1016 ára bygg-
ingu ættlands sSns. Þa* var þetta, sem
íslendingar geröu seinastl. laugardag.
Eptir eitt eða tvö ár vonast allur Yestur
heimur eptir, Svo framarlega sem Chica-
go her*ir sig me* undirbúninginn nð
taka pátt S hátS* 1 minningu pess, að pá
eru 400 ár liðin frá pví meginland petta
fannst. Vjer erum hrein börn S saman-
buröS vlð íslendinga, pvS peirra pjó*líf
byrjaðl fyrir meira en púsund árum og
hefur alltaf haldið áfram sS*an, án pess
nokkurt hlje hafl á orðið”.—Síðan segir
blaöið írá helztu atriðunum í sögu ís-
lands, getur þar meöal annars að Leifur
heppui hafl fundið Vesturheim um 1030
og skýrir sSöan f rá stjórnarhögun íslands
nú á timum. Þar eptir heldur blaði* á-
fram á þessa leið: „Rithöfundur einn -------
hefur sagt, að pað væri ómogulegt a* jfo' HKNÐILL" og 8VIKAMIIXAN.
flnna tiu vetra gamalt bnrn a Islandi,
landsendanna milli, sem ekki kynni að Loks er nd komi* út, eptir langar á'kvæðisverð þeirrn í gulli af ríkissjóSi.
lesa. Það er mjög efasaint, hvort svo al- hríðir, niðurlagið á lyga og- vjelagrein j6n s„gir: ((Skuld landssjóðs vi* ríkis-
menn greinð og pekking flnnst hjá nokk- Jóns Klíku-sendils í Lögbergi um banka- ! sj6ð stendur öðruvisi á, eins og eg hefi
urri annari pjóð í öllum heimi. Eu land- mál íslands. Það merkilegasta við petta : áður á vikið”. Menn skyldu ætla, að
ið er fátækt frá náttúrunnar hendi og vandræðalega niðurlag er það,nð .Sendill’ j,ettll ^áður” sýndi hvernig Jón segir
pó liti* sje um frámuna-fátækt lijá lands- snýr vísvitandi út úr orðum mínnm og að standi á skuldinni. Enu tletti menn
mönnum, hafa peir litil efni á að rá*ast læturmig staðhæfa pa*svo sem sannleika i j,essu (áöur” upp, pá er petta öll skýr-
i nokkur’stór-fyrirtæki. Þeir sjá, nð þeir í meginatriði máls, sem eg hefi með rök- ing skuldarinnar sem maður fær, sbr.
geta komist betur úfram nnnarsstaðar. um sanna* og sagt, og pa* nýlega í .Hkr.’ Lögberg2l. maí. ((Nú hefur veri* ljós
Þeir hafa líka alla hæfileika til a? kom-1 (L maf) að sje „haugalýgi”! Hann læt-| lega gynt lram á í ísafold og Lögbergi
ast áfram: skynseini, iðjusemi, hófsemi ur mig segja.atSpóstsjóðurinn Sslenzki sje og n6 s;ðíist í Ileimskringlu 1) að pað
og sparneytni. Vjer höfv.m enga betri grein af ríkissjóði og bætir við, að pað hvort lftndssjó*ur skuldar ríkissjóði eða
iunflytjendur lijer S Norðvesturlnndinu. sje nú ((bara bull”, já víst er pað bull, en j ekki( stendur alls ekki í neinu sambandi
sinui. AUt petta er svo einfalt og sjálf-
veri* alls................ 504,000kr.
Gjörl maður nú a* Vx af
læssari upphæð........... 120,000—
hafi verið ávísað gegn pen----------
ingum, pá hefur veri* á-
M
mjer hefur aldrei dottið petta í hug; pað
snertir hvergi neinar röksemdir minar í
bankamálinu—hvað eiga pá lesendur
bla*#ins a* kalla hann?—Það sem órftð-
vendni hans hefur unni* til.
Um skuld landssjóðs við rikissjóð i
hef eg sagt, að hún stafi af pvi, að lands-,
sjóður sje látinn kaupa se*la sína fyrir
. .. . t__ í__11 S
vísnð gegu se*lum......... 378,000—
2. 1887 var ávísað alls 430,00°
kr., sem farið með á sama
háttog 1., gerir ávísanaupp-
liæð ársins gegn se*lum
rúmlega................... 321,000—
3. 1888 segiv II. J. að ávísað
hafl verið nlls 296,(X)0 kr.,
eti ráðgjafinn segist pað ár
hafa „útborgað” (sbr. Þjóð-
61 f 9. maí) ((fyrir póstávSs
anir 340,000 kr.”, svo hjor
hefir Uald. falsað ávSsana
npphæðina 1) Eptir regl
iinni í 1. og 2. hefir pá petta
ár veri* ávísað gegn seðltim 255,000 —
Ávisað pví gegn seðlum á-----------—
2% ári alls............... 954,000—
Þetta lætur víst ekki fjarri lagi, pvi
innflytjendur ------ ... ------- „
I.andar vorir, sem tala tungu vors, oru úr hvorjum? engum noma Sighvati skil- við 8etslana!!! Svo pegar ráðgjafi l-.iands samsinntr upphæðiniii í Ilkr
að pvi leyti svo ólikir öllum útlendum j merkilega og Jónt Olafssyni sjálfum! j /gbri j>j6*ólf 9. maí) segir að rikissjóSur ; k ý ' *
mönnum, að ekki er hægt að bora pá Þoir hafa beinst að, a« eigna mjer petta haflborgaSút árið 1888 340,000 kr. fyrir Við pessarri upphæð soðla ln liir am s-
saman við útlendinga svo að rjett sje. ís- j pvogl, bá*ir vol vitandi, að þeir voru að j lsienzkar póstávísanír, som óhætt oi a* j sjóður teki* úr pósthúsinu á þessum
lendingar eru lagvirkir og peir hafa pann j spynrm saman lýgi, sem gekk pvort á geríl að ^ af hefl veri* borgun ávSsam. j,rernur ijrum og samkvæmt Sighvati og
" * ‘ ' mótl öllum mínum röksemdum. Það er gegn seðlum iandssjóös, pá stendur petta Jónlöíafwynl hofur hann ankizt nm
mátulegt, að sýna mönnum hvernig pessi uiis ekk; ; neinu sambandi við seðl-
flækja er til komin, svo menn goti fongið ana>'jii Meiuar possi fínanz spekingnr að, I1
hugmynd, enn g’.öggvari ef til vill en áð- j,eg,u. rikissjóður borgar út 255,000 kr. Það sem nú land átti af lögeyri 1886
ur,um pað, hvernig píssir menn fara að j gegn áv;slluum, Sem á íslandi hafa verið j var) samUvæmt ITnld. Jónssyni sbr. Lögb.
ia. Eghefi opt sagt, að póstámsanatjóð- gefuar lít a r;kissjóð gegn seðlum lands- okt f eilthvílð lltll ... 1,500,000 kr.
kost, sem mikiis or um vort, að geta á
skömmnm tíma sameinast oss. Þeir
verða einir af oss, án þess að peir hafi
nokkuötyrir pví. Þeir taka upp Iandsins
si*i og eleppa ongu tækifæri til að noma
landslns tungu. Þetr flýta sjer «ð verða
rita
%fki i Reykjavík, sem náttúrlega sj6ðS) og rikissjóður heimtar af lands-
valdknýi pá til pess ogánallrarnppger*- | er ein grein rikispóstsjóðs og par með pá I gj6ð; 255,000 kr. í ríkisinynt til lúkningar PenlrlSl,m
Canadamenn, án pess að nokknrt ytra urinn dansk
ar og tilgerðar. Og svo taka peir skya- rikissjóðs Dana, taki i lögleysu við seðl-1 j,essar; sllmmu, aö petta sje
samloga pátt S öllum opinberum málum um, gegn ávísunum á rikissjóð. Þessu _ —----- , ....... .......
hjer. Þeir hljóta aö komast hjer áfram rangaði Sighvntur þannlg við S „Ileims- 1) Flotti maöur upp llkr. V! nar “ jafngildi sltt í peningum, i
1 ................. -'kringlu” 8,maí: .Þaöáaðlíkindum iLögb.Ogísafold, farlmaður iLogberg, *
fo ’ . ........ . «/ f „ rv.o^.11. f Taofnkl Deiimtaeiem ress var ftiis'
upphæðlrnar 1886 og 1887?
350,000—
En þetta samn
, k k i | ár voru gefnar út.......
I í seðluin, som úr landi ráku
J svo-----------
og vjer getum einungis óska* optir, að ! kringlu” 8,mai: , Það á a ð 1 í k i nd u m í Lögb. og ISfaf0lrt;/af‘7m'ð‘ | peningaeign þóss var alis oiU,
vier hefðum fleiri af peim. Þelr eru að vera póstsjóðurinn íslenzki, semEirik- ; vitnar pað S Isafold, fan maður ■ 1l-n°°°
Aklver nTnir fyrir það, pótt poir sjeu ! ur kallar ((póstávísanasjó*” (!!!) Enn að or öll skýrslan: Þctta er bara vlðskipta-1 hvað um.... M-O.OOO-
hreyknir af pjóðerni sínu, sem byrjaði j se g j a (0 aö póstsjóðurinn íslenzki sje skuld! Skotdin erjekki einu orði^JkýrO j Er hið sama tilfellið moð fivísana-
ISf sitt með svo miklum prautum fyrir j grein af ríkissjóði Dana, mundi Einkur nokkurri ritgjórð utgenginn
sro mörg hundruð árum” ekki gera, ef hann rissi að fjárhagur ís- eða sinnum hennar!
ISLENDIÍVGA-DAGURINIV.
(Framhald frá 1. síðu).
en fjölda. Og til að ná slíku takmarki
sjáuiu vjer ekki annan veg heinni en
pann, erlagður verður nioð almennri sam-
koinu einu sinni á ári.
Þannig höfum vjor pá tvöfaldaástæðu
til að lialda áfram slikmn samkomum.
I fyrsta lagi a* govma í fersku miiini
land feðra vorra, vort l(sögu, stáls og
söngva land”, eins og Bayard Taylor
einn sinni nel'ndi ísland, og i öðru lagi
til að ofla hagsmuni vora í fjelagslegu og
stjórnfræðislegu tilliti í pessu landi.
En, pað or önuur lilið ú 1'osku
máli, sem ekki má ganga framhjá.
Það oru til monn, bæði hjerleijdlr og
af vorum eigin pjóntlokki, som halda
pví fram, aö allir pjóðflokkar, sem standa
undir sömu stjórn og eru að byggja eitt
og sama ríki, œttu að renna saman hið
allra fyrsta og vaxa saman í eina ukosmo-
pólitíska" heild og a* engir sjerstakir
i pjóSflokkar ættu að viðurkennast eptir að
stigið or á strendur Ameríku. Jog or
mjög á móti þvS, að byggðúr sjo Ivín-
I verja-múr kringum livert, sjerstakt pjóð-
fjelag til pess að tálma sameining, nf því
jeg hef pá skoðnn, að sameining pjóð-
flokkanna sje nauðsynleg, ef eina afl-
mikla pjóð á a* byggja upp af hinuin
ýuisu pjóðflokkum, or mynda undirstö*-
una. En jeg er einnig á móti bráðri sam-
eiuing. Styrkleiki lundarinnar og hæfi-
lega inikil vanafesta or mælisnúran til að
mæla verðleik einstaklingsins með. Sje
pað rjett, að því er oinstaklinginn snertir,
pá er pað einnig rjett fyrir pjóðflokk S
heild sinni. Sá pjóðflokkur sem vill
kasta sínum pjóðareinkenntim af sjer
eins og slitnu fati, me*an hann er í breyt-
ingar-ástanclinu og þekkir hvorki tungu-
máli*, lögin, stjðrnarsKiputí, nje neltt pað
! er útheimtist, a* noma í nýju landi, hefur
engan styrkleik í lundinni og okkext
' hjálparli* a* grípa til. Sá pjóðflokkur
j yrði áreiðanlega troðinn undir fótum. og
! pegar menn sæju, að hann væri að eins
fil pess a* hepta hjól framfaranna, pá
yrði honum sveiflað til hliðar, út 5 ræsin,
! svo að hanu yrði gagnslaus, pekkingar-
; laus, lagalaus og seyrður skríll, sem sjá
! má í stórborgum heimsins. Þannig færi
fyrir pjóðflokki peim, sein kastaði þjó*-
erni sínu af íifugri hugmynd mn að
vinna bæ*i ríkinu og sjálfum sjer
gagn. En sameiuing pessi keraur og verð-
ur öllum til gagns, of hún fær að koma
hægt og liægt. Og inín sko*un or, að
poss hægar sem hún kemur, pess gagn-
legri sýni pjóðtlokknrinn sig. Jeg lief
ekki trú á, a* sá þjó*flokkur hafi mikinn
stöðugleika, sem er fús til og áfram um,
að kasta öllum sínum pjóðernis einkenn-
um út í veður og vind, í þeLri von, a*
geta undir eins gripi* einhver önnur ein-
kenni, einkenni, som honnm er langt um of
vaxið að ná fyr on optir langa tí*. Hæfl-
leikar til a* viöhaldn pjóðerniseinkonn-
unmn, að svo miklu loyti soin samrýmst
gotur vi* borgaralog störf dnglegra
inanna, ætti að vera sönnun fyrir pví, að
peir sjeu nýtir borgarar. Það er enginn
sá maður, að ekki megi eitthvað af hon-
um læra. Það pjóðfjelag er heldnr ekki
til, sem ekki hefur eitthvað pað vi* sig,
som fyrir annan pjóðfiokk er vert að
nema. Meðan á hægfarasameining pjóð
flokkanna stendnr, koina nllir slíktr sjer-
stakir eiginleikar í ljós og sameinast ónf-
vitandi í einn hoild, öllum til gngns.
* Eg hefl mislagt pað núraer ísafoldar
sem skýrslan er í. Iiún kom íít i fyrra
sumar í júlí. að mig minnir.
Af possu vona jeg, að hei*ursgestir
[ vorir sjái, að með ísleiidinga-degiuum
| ætlum vjer ekki að reisa skorður við
| pessari sameining, heldur liitt, að vjer
j viljum hjálpa Iiver öðrum til pess a* nft
sem fyrst pví stigi, er útheimtist til pesi%
vjer getmn tekið fullkominn pátt í störf-
um pjóðarinnar lijer,eins og nýtum borg-
urura sæmir, og tii pess að vjor, sem
fyrst getum moð sanngirni kraflz.t rjettr-
j ar viðurkenningar sem nýtir borgarar og
| sem jafningjar.
Jeg ætla mjer ekki, lierra forseti, að
fara út í stjórnmál í dag. En vi* petta
tækifæri get jeg ekki láti* vera að iiiiiui-
ast á atriði, nokkuð skylt stjórnmálum.
J Jegá við afl lslomiinga Hiun pjöðftokks í
Manitobg-fylki.
Það eru á að gota 9—10000 mnnns af
| íslenzknm ættmn í Manitoba nú, eða einn
ÍRl. af hverjiun 16 af allri tölu íbúa fylk-
| isins. í Winnipeg eru um 3000 ísl„ oða
! 1 af hverjum 10 af allri töla íbúa bæjar-
I ins. Af pessu er atiðsætt, að hvað fjölda
1 snertir, erum vjer að miunsta kosti hinir
pritfjft í röðinni, ef ekki hinir aðrir, af
erlendum pjóöflokkum.
Ilvað snertir fjelagsskapar-og iönað-
j arafl vort, pá vil jeg geta pess að eins,
a* í Winnipeg erum vjer að einhverju
! leyti við riðnir nftlegaallar greinar verzl-
[ unar og iðnaðar. Út um fyikið eigum
vjer margar vaxandi nýlendur og dug-
! lega bændur, sem fyrir 4—5 árum byrj-
uðu íiuskap nærri tómhentir, en som nú
eigá oignir svo púsundum doilars nemur
Önnur störf vor áhrærandi ætla jeg a*
segja pað eitt, aö'nú um fleiii ár liöfum
! vjer í Winnipeg haldið úti 2 vikublöðum.
og að auki mánaöairiTi til stuðnings
i kirkju vorri. Jeg get og hjer geti* pess,
; a* einmitt nú erum vjer að komaá fót
; menntastofnun, lútersku Academy,sem er
að jeg æt!a hin fyrsta lútherska stofnun
af peirri teguml í Canada.
A* pví er erlenda pjóðflokka snertir,
eruin vjer páhinir aðrir eða priðjuí röð-
inni hvað fjölda snertir, og aö pví er
snertir blaða-útgáfur, pá erum vjer fyrst-
ir i rööinni, næstir hinum brezku pjóð-
bálkum. Ef p#ð er satt, að greind og
hugsunarati hverrar pjóðar sje auðsæjast
; af blaðafjölda hennar, pá held jeg, að
minnsta kosti vona jeg, að vorir heiðruSu
] gestir sjeu mjer sammála um, að vjer í
pessu efni preytmn knálega kapplilaupið
viðvora brezku og canr.disku bræður.
En prátt fyrir pennan fjölda vorn, prált
fyrir pessa sýnilegu andlegu atorku, er
vor hlutdeild í stjórn fylkisins sú, a* einn
unglingsmaður iiefur náð í skrifstofu-
embætti. Þar með eru taldir allir vorir
fulltrúar, sem nokkru embætti gegna
undir umsjónfylkisstjórnarinnar í Mani-
toba. Þar sem jeg hef pá trú, að í vorunt
flokki sjeu menn vaxnir pví að skipa sæti
á fulltrúapingi fylkisins, í bæjarráðssain-
um í Winnipeg, eða liverju helzt at-
kvæða-embætti undirumsjón stjórnarinn-
ar, vona jeg að liinir liáttvirtu hei*urs-
gestir afsaki mig, pó jeg segi, nð núver-
andi hluttaka vor íopinberum störfum
sje ekki og geti ekki orði* sko*uð sem
nægileg til lnngfrainn.
Til pess að koma í veg fyrirn*sú hugs-
un vakni hjá vornm lieiðruðu gestum,
að peir sjeu kallaðir hingað til pess að
hlusta á kreru yfir rangsleltni, vil jeg taka
pað fram, að pað er alls ekki tilgangur
: inn. Ef nokkur í vorum flokki, sera jeg
efa, litur á petta sein rangsleitni, pá er
þn* augljóst, að sú rnngsleitni er oss sjáll'-
| um að kenna, en ekki stjórninni. Með
pví a* minnast á petta, viidi jeg a* eins
draga fram sannieikann eins og hann
kemur fvrir, og á panu hátt leiða atkygH
aS pðrfluni á meiri snmtökum á vora hlið