Heimskringla - 17.06.1891, Qupperneq 2

HKIMMKKIXOLA, WIJÍKIPK«, MAW, 17. JIJA’I 1»»1.
33
lí
kemur tít á hverj-
um miðvikudegi.
3
An Icelandic News-
paper.
Published e v e r y
Wednesday by
Útgependcr:
The Heimskringi.a Printing& Publ. Co’y.
Skrifstofa og prentsmiðja:
Lombard St. - - - Winnipeg Canada.
Blaðið kostar:
Heill árgangur............. $2,00
fláifur árgangur............ 1,00
Um 3 mSnufSi................ 0,65
Skrifstofa og prentsmiðja:
161 Lombard St.......Winnipeg, Man.
ÖT"Undireins og einhverkaupandiblaðs-
ins skiptir um btístað er hann beðinn að
senda hina breyttu utanáskript á skrif-
stofu blaðsins og tiigreina um leið fyrr-
etrandi utanáskript.
Upplýsingar um verð á auglýsingum
1 „Heimskringlu” fá menn á afgreiðslu-
stofu blaðsins.
RITSTJORI (Editor):
Qestur Pálsson.
Hann er að hitta á skrifstofu blaðs-
tns hvern virkan dag kl. 10—12 f. h.
BUSINESS MANAGER:
Þorstemn Þórarinsson.
Hann er að hitta S afgreiðslustofu
blaðsins hvern virkan dag kl. 9 til hádeg-
ls og frá kl. 1—6 e. m.
UtanásKript til blaðsins er:
The Heimskringla Printing&PublishingCo.
P. 0. Box 305
Winnipeg. Canada.
V. Í.R. NR. 25.
TÖLUBL. 233.
Winnipeg, 17. jtíní 1891.
KIRKJUÞINGIÐ
°g
Ný Islendingar.
Kirkjufiing hins evangelisk-lút-
herska kirkjufjelags íslendinga í
Vesturheirni kemur saman í dag.
Kringumstæður kirkjufjelagsins
hafa nokkuð breytzt síðan í fyrra,
þegar kirkjupingið kom saman sein-
ast, að J>ví leyti, að nú er meiri hluti
af söfnuðunutn í Nýja Islandi geng-
inn úr fjelaginu og presturinn í
Nýja íslandi, sjera Magnús .1.
Skaptason, líka.
t>annig er fjórum eða fimm söfn-
uðum og einum presti færra í
kirkjufjelaginu en verið hefur.
inn halda J>ví fram, að peir hafi sagt
sig úr af peirri ástæðu, að J>eir
gætu ekki aðhyllzt kenninguna um
eilifa fordæmingu, sem lútherska
kirkjan og J>á eðlilega kirkjufjelag—
ið islenzka heldur fram. Andstæð-
ingar peirra benda aptur á móti á,
að úrsögnin úr kirkjufjelaginu eigi
rót sína að rekja til óvinsælda
kirkjufjelagsins í Nýja íslandi, sem
aptur sje risin af undirróðri ein-
stakra manna. Eptir J>ví sem fram
er komið í málinu, er ekki ástæða til
annars en að taka J>að gilt, sem Ný-
íslendingar segja. En hvort sem
er, aðrástæðan til úrsagnarinnar er
mismunurí trúarefnum eða óvinsæld
kirkjufjelagsins—af undirróðri eða
öðrum ástæðum—, J>á er skilnaður-
inn 'milli Nýja íslands og kirkju-
fjelagsins sjálfsagður og óhjákvæmi-
legur. Fyrst pað er mismunur I
trúarefnum, sem á milli ber, páhafa
pessir söfnuðir í Nýja íslandi eng-
an rjett til að vera í kirkjufjelaginu
og |kirkjufjelagið hefur pá engan
rjett til að halda í pá, og J>ó það
aldrei væri nema óvinsæld kirkju-
fjelagsins, sem á milli bæri, pá væri
J>að líka næg ástæða, pví J>á yrðu
pessir Nýja íslands söfnuðir aldrei
nema baggi, ópægur ogerfiður baggi
fyrir kirkjufjelagið, og fyrir Ný-ls-
lendinga gæti pá kirkjufjelagið svo
sem engu^góðu til vegar komið.
Mörgum getum hefur verið að
pvl leitt, hvað petta kirkjuping, sem ,s
kemur saman í dag, muni gera við
petta Nýja íslands mál. Sumir
halda, að presturinn og söfnuðirnir
verði tættir J>ar I sundur, öll peirra
bygging rifin niður til grunna og
J>eir sjálfir skildir eptir andlega
naktir á vígvellinum. Ja, pað mætti
við pvt búast, ef kirkjufjelagið ís-
lenzka væri eitthvertofstækis-kirkju-
fjelag. En vjer vonum, að pað sje
J>að uú ekki, pó sumum mönnum
verði harla tíðrætt um ófrjálslyndi
pess. Að minnsta kosti gefst J>ví
nú eitt tækifæri til að sýna umburð-
arlyndi sitt I trúarefnum á psnn
hátt, að skipta sjer helzt ekkert eða
pá sem allra-minnst af J>essu Nýja
I ðr hefur fundið handa sjer fórnar-
lamb par sem Dr. Briggs nokkur er,
og Biskupa-kirkjan annað handa
sjer, J>ar sem Phillips Brooks er.
Báðir pessir menn eru kærðir fyrir
vantrú og með J>ví er ekki átt við
annað, en að peir hafi fundið eða
pótzt finna rangar setningar í trúar-
dómum kirkna sinna. t>ess kyns
fundir- ern alls ekki leyfðir. Að
minnsta kosti verður sá, sem slíkt
pykist finna. að gera svo vel og
pegja eins og steinn, svo framar-
lega setn hann vill ekki láta brenni-
merkja sig sem vantrúarmann og
missa embætti sitt. Fyr var J>að
sjaldgæft í heiminum—jafnvel fyrir
15 til 20 árum—, að fara svona að
brenna menn á nokkurs konar trú-
ar-báli og J>að enda hjer, í landi
hinnar frjálsu hugsunar. En alltaf
fjölgar pessum svo kölluðu trúnlð-
ingum eða vantrúarmönnum á ári
hverju og hver veit nema vantrú-
armennirnir verði loksins í meiri
hluta og pað jafnvel áður en ákaf
lega langt um llður. Sá, seai lengi
lifir, fær að sjá! Enn sem komið
er, ætti enginn af peim, sem tekur
J>átt I pessum vantrúar-manna veið-
um eða horfa á J>ær með ánægju-
augum, að hryggjast að ópörfn, pví
enn pá er J>að ekki ómögulegt, að
vantrúarmennirnir hafi að einhverju
leyti rjett fyrir sjer. t>að er eins og
[>ær sjeu eitthvað skyldar jarðfræð-
og stjörnufræðis-skoðanirnar I
kringlu” á, að undir „Raddir frá almenn-
ingi” er pað ekki ritstjórn blaðsins, sem
talar. Hver matSur getur fengið færi á
að láta par I Ijósi skoðanir sínar, þótt
þær sjeu alveg gagnstæðar skoðunum
ritstjórnarinnar, en menn verða að rita
sæmilega og foröast persónulegar skamm-
ir; auk þess verða menn at? rita um
eitthvert það efni, sem almenning að
einhverjuleytivarðar].
KMjnnial Njja Islanðs.
LÍTIL SKÝRINGAR-GREIN,
Eptir Magnús Einarsson.
um að fara í friði og sigla sinn eig-
in trúarbragða-sjó, og pað J>ví frem-
ur, sem peim, er fyrir utan standa,
getur ekki virzt nokkur á.stæða til
fyrir kirkjufjelagið að skipta sjer j hinna ýinsu heimshluta.
frekar af J>ví máli.
I>að er víst, að J>vj minna, sem
kirkjupingið skiptir sjer af Ný-ís-
lendingum, pess betra verður pað
Lfrir kirkjufjelagið, og p\í meira um
sem kirkjufjelagið skiptir sjer af J>ví
máli, pess erfiðara verður kirkju-
fjelaginu að halda saman heildinni,
sem eptir er.
Vjer skulum ekkert fara út í J>að, íslands máli, en lofa Ný íslending-
hvort eða að hve miklu leyti kirkju-
fjelagið hefur beðið tjón við J>enna
missi í Nýja Islandi, en hitt skul-
um vjer taka fram, að pað gat eptir
eðli sínu aldrei verið nokkur von
urn, að geta haldið öllum íslending-
um hjer í Vesturheimi í íslenzka
kirkjufjelaginu eða yfir höfuð í
nokkru einu kirkjufjelagi. I>að er
nú einu sinni siðurinn í J>essu landi,
að einstaklingarnir ogeinstakir hóp-
ar taka sig út úr og vilja helzt sigla
sinn eigin sjó. Og J>ar sem talað
er eins mikið um sjálfstæði og hjer
í landi, J>á er pað engin furða, pó
sumum mönnum ogsumura fjelags-
hlutum finnist peir vera svo sjálf-
stæðir, að peir sjeu einfærir um að
ráða málum sínum til hlýtar, einnig
í trúarefnum. Að pví nú er íslend-
inga snertir sjerstaklega, pá hafa
peir aklrei verið fjelagsfastir menn,
—hvort sem pað er nú kostur eða
galli—og par við bætist, að pegar
vjer lítum til annara Norðurlanda-
búa, hjer í álfu, sem oss eru skyld-
astir og sem eru eins og vjer íslend-
ingar uppfræddirí lútherskum barna-
lærdómi heima á föðurlandinu, pá
sjáum vjer, að lítt tekst par, að
halda heildunum saman. Menn
skiptast par i fjelög, stærri og
smærri, einstakir söfnuðir segja sig
úr og einstaklingarnir segja sig úr.
fornöld ocr sumar cruðfræðis-skoðan-
O o
irnar nú á dögum, pegar vjer höld-
um oss til sumra hinna rjetttrúuðu
kirkjufjelaga. í fornöld trúðu menn
pvi, að innan í jörðinni væri Hades,
par sem hinir illu andar væru
geymdir. Fornmenn voru nú ekki
komnir lengra i jarófræðinni. Svo
liðu aldir og loksins sanna visindin
pað, að pví dýpra sem vjer, sem bú-
um hjernamegin á jarðarhnettinuin,
stfgum niður í petta Sheol forn-
manna, 'pess nær komumst vjer
peim, sem búa hinummegin á
jarðarhnettinum. Og hvað gerum
vjer við pessa illu anda? Vjer drög-
um pá baraupp og setjum pá í sam-
vinnumennsku hjá iðnaðinum. Þann-
ig förum vjer meðkolinogmálmana
o<? af himnum ofan tökum vjer eld
inguna til að gera hana að boðbera
hugsana manna og að sambandi milli
U
TRUAR-STRID
í
NzÍND”.
Sem sagt, pegar alls pessa er gætt,
pá er óparfi fyrir nokkurn mann, að
undrast pað, pó petta svo nefnda
uNýja íslands mál” komi fyrir með-
al íslendinga.
Dað hefur ekki svo litið verið
rætt og ritað um pað, hver sje- á-
stæðan til pess, að pessir söfnuðir
og presturinn hafi sagtsig úr kirkju-
Eitt hið merkasta og frjálslynd-
asta blað Skandinava í Bandaríkj-
unum, uSvenska Tribunen” í Chica-
go, flytur 4. p. m. ritstjórnargrein
með pessari fyrirsögn, sem hljóðar
hjer um bil á pessa leið:
Lesandinn mun spyrja hvar petta
trúarstrfð sje í nánd. Því er fljótt
svarað: í miðri Ameríku. Vjer
eigum hjer við deiluna milli hinna
sanntrúuðu og vantrúuðu, sem allt
af fer dagvaxandi. Ekkert kirkju-
fjelag, sem nokkurt bolmagn hefur,
getur nú haldið ársfundi sína, l(sý-
nodu” eða ukonferens”, svo að eigi
sje par kveikt nokkurs konar Kal-
vins-bál til að brenna par á einhvern
Servet.* Kirkjuping Presbyteríanna
ur I Genf og brenndurá báli semgufllast-
f jelaginu. Söfnuðirnir og prestur- ari 27. okt. s. á. Ritstj.
*) Servetus (Michael Servet eða Ser-
veðe) var læknir lærður vel; fæddur í
Aragoníu á Spáni 1511; fór um 1530 að
berjast móti þrenningarlærdómi kirkj-
unnar; varð að flýja tír Vínarborg 1553,
en var eptir fyrirlagi Kalvíns tekinn fast-
t>annig hafa nátt&ru-vísindin nú
á döguin og frjálsar rannsóknir gert
að engu huginyndir fornmanna um
heimiun að utan og innan. Höf-
.jer misst nokkuð við J>etta?
Hver skyldi halda pví fram? Kirkj-
an sjálf, sem lengst og með mestri
tryggð hjelt fastast við pað, að al-
heimurinn væri einungis pað, sem
mannsaugað sæi, er nú glöð af J>ví
að vita, að hún hafði rangt fyrir
sjer, glöð af pví, að vita, að ríki
hins almáttuga guðs er óendanlegt,
hvort sem skoðað er frá líkamlegu
eða andlegu sjónarmiði. Og hvers
vegna er pá pessi sama kirkja nú,
við lok pessarar aldar, að ímynda
sjerog halda pví fast fram, að pað,
sem hún fyrir mörgum öldum bar
fram, sem skoðun sína um hinn mór-
alska heim og samband hans við
mannsálina, sje í hverju einu smá-
atriði óbreytanlegur sannleikur?
Hvers vogna reynir hún ekki alla
hluti og velur svo hið bezta? Hvers
vegna brennir hún spekingana,
hvers vegna rekur hún úr muster-
inu pá menn, sem vilja sópa burtu
paðan rusli og kongulóa-vef? Hvers
vegna elskar hún ekki Ijósið meira
en svo, að hún herklæðist efasömum
trúarsetningum, pegar sannleikur-
inn stundum stendur fyrir framan
hana og heimtar rjett sinn til pess
að fá að vera voldugur verndari henn-
lDfil
[Vjer minnum lesendir „Heims-
Jeg hef áður getitS þess, að grein
sjera Hafsteins í Lögb. varorsök til þess,
að jeg sendi Hkr. nokkrar línur, sem jeg
nefndi „Frá hinni hliðinni”*, og sem
jeg ntí meðgeng að jeg var einn höfund
ur að, hvaða dóm sem jeg fæ fyrir. Það
var eigi mitt að svara sjera Hafsteini og
jeg gerði- það ekki. En jeg bjóst við, að
aðrir mundu gera það, sem ntí er líka
raun á orðin. Enda mundi jeg hafa veigr
að mjer við—þó jeg hefði vitað meira en
jeg gerði um prestmálafundargerninginn
—aðkasta orðum til sjera llafsteins, þvi
þótt jeg aldrei hafl sjeð hann, þá fekk
jeg eitt sinn yl til hans, af þvi sem hann
brá dálitlum skildi fyrir höfuð dr. P.
Pjeturssonar mótisjera Fr. J. Bergmann.
En satt að segja get jeg vorkennt sjera
Hafsteini. að verða að taka á móti öllu
því, sem að honum er rjett fyrir grein
hans. En þakklátur erjeghonum fyrir,
að hann byrjaði að sýna almenningi þá
óttalegu sjón: að hótun um tndalausar
kvalir í helvíti,sjeu fæturnir undir krist-
indóminnm í hinni lúthe*sku kirkjudeild;
þvíjegþori að segja, að fjöldi af fólki
hefur aldrei fyr vitað, hve fótftíin ltít-
erskan er. Að sjera Hafst. liefur þar satt
að mæla, má ráða af þvísem sjera M. J.
Skaptason í svari sínu opinberar tír Augs-
borgarjátningunni (jeg hef aldrei sjeð
hana). En þó jeg ntí nefni ekki neitt fleira
Ltíther viðvíkjandi, þá þykir mjer
heppni, ef hinn mikli „andlegi lífs-straum
ur”, sem fólk öðlast með því að standa í
ltítersku kirkjunni (sbr Sam. 4. árg. nr. 2)
fer eigi atS verða gruggugur, ef menn
færu kostgæfilega að athuga máiitt. Hvað
mína eigin skoðun snertir, fá hef jeg
lengi hugsað, að ltítherskan mundi ekki
duga betur en ýmsar aðrar kirkjur tilað
draga fólk til himnaríkis. Jeg hygg að
trúin í hjartanu og heg’San manna hvers
við annan geri meira til en kirkjudeildin
(sbr. post.g. X. 34.).
En orsökin til þess, að jeg tók penn-
ann i þetta sinn var stí, að jeg var að lesa
í Lögb. grein eptir einlivern, sem kyn-
okar sjer við at! koma fram í birtnna, en
nefnir sig bara Th. Mjer líkar ekki stí
grein. Ekki furðar mig svo mjög á því,
þó hann sje á móti sjTa Magntísi, fyrst
hann býr við Islendingafljót; en jeg vil
ekki láta hann, nje neinn annan, skrökva
upp á prestinn, sjerílagi því, að khann sje
tarinn að kenna „villutrtí”, því það gerir
hann alls eigi, þó hann leggi þráfaldlega
út af kærleika guðstil vor aumra mann-
skepna. Hann minnistopt á, að kærleiki
guís sje óumræðilegur, og þess vegna
sje það ómögulegt, að hann hegni nokkr-
um syndara með logandi báli um alla ei-
lífð. Postulinn segir: Það hefur ekki
auga sjeð, ekki eyra hejrrt og í einskis
huga komif;, hvað guð hefur sínum elsk
endum fyrirhugað. En hvernig getur
nokKur guðelskandi inaður ímyndað sjer,
að óumræðileg sæla eigi sjer stað, sam
fara vissunni um, að eiuhverjir af bræðr-
unum sjeu þó i kvölunum og hljóti að
verða þar um alla eilífð. Mjer getur
ekki annað skilist, en að þetta lilyti að
draga allinikið tír unaðsemd hinna út
völdu, og sannariega þykirmjer stíkenn
ing eins óttaleg, einsog hin nýja keDning
sjera Magntísar er huggunarrík og hug-
svalandi.
En sje það satt, sem jeg hef heyrt,
að nokkur hafl viljað setja sjera Magntísi
fyrir, hvað hann skuli kenna, í það minnsta
beðið hann um að minnast aldrei á hinn
nýja lærdóm sinn, þá þykir mjer það ekki
eiga við; því ef prestur, eða prestsefni
skyldi spyrja: Hvað skal jeg prjedika?
þá yrði svarið að koma frá þeim, sem
ætiri væri en spyrjandinn.
27. maí 1891.
*) Þessi grein komst ekki að sökum
rtímieysis i blaðinu og sökum þess að
tvær samskonar greinir voru komnar á
undati. Ritstj.
JÓN ÓLAFSSON
L ÝGIN.
Svar frá stjórnarnefnd Lögbergs.
í 21. og 22. blaði Hkr. er löng
grein eptir fyrrum fjehiróir Jón
Ólafsson rnóti athugasemdum vor-
um við l(Andsvar” hans gegn oss í
Lögbergi. Grein Jóns Ólafssonar í
Hkr. er, eins og annað, sem hann
hefur borið í pessu deilumáli, tómur
lyga-vefur og pvættingur, og allt,
sem vjer höfum sagt í athugasemd-
um vorum, stendur alveg ólirakið.
Vjer vitum, að flestir, ef ekki allir,
eru sannfærðir um, að vjer förum
með rjett mál, en J. Ól. með rangt,
að pað, sem vjer höfum sagt um
atferli og ráðsmennsku hans, er sann-
leikur (eins og J. Ól., pó sjálfsagt ó-
afvitandi, gengur inn á),og að pað,
sem hann hefur sagt, er lýgi. I>að
er pví óparfi annara vegna að færa
fleiri rök að máli voru. En fyrst J.
Ól. ekki virðist ánægður enn, pá á-
lítum vjer rjett, að leiða fram enn
fleiri vitni gegn honum.
Út af pví að J. Ól. hefur í
tveimur atriðum i grein sinni vitnað
undir lierra Einar Hjörleifsson (rit-
stjóra Lögbergs) látum vjer
hann nú sjálfan svara peim atriðum,
með pví að birta hjer brjef hans, er
hljóðar svo:
((Winnipeg, Man., June 5th 1891.
Sigtr. Jónasson Esq.
Pres. Lögb. Print. & Publ. Co.
Winnipeg.
Kæri herra.
I>jer hafið í brjefi dags. í fyrra
dag, fyrir hönd stjórnarnefndar Lög-
bergs-fjel., óskað eptir að jeg gerði
grein fyrir tveimur atriðum, sem
Mr. Jón Ólafsson nefnir mig í sam-
bandi við í grein sinni ((Bögberg-
ingarog sannleikurinn”, og skal jeg
hjer með verða við peirri ósk yðar
eptir pvi sem jeg frekast get.
Fyrra atriðið er pað, hvað yður
og Jóni Ólafssyni hafi farið á milli í
minni viðurvist, pegar hann skrifaði
sig fyrir hlutum í Lögbergsfjelag-
inu. Eins og jeg vona, að enginn
furði sig á, pori jeg ekki að fxdl-
yrða, hver orð voru töluð við pað
tækifæri, par sem nú er hjer umbil
ár liðið síðan, og mjer datt ekki í
hug pá, að nein ástœða væri til, að
setja pau á sig. Jeg man eptir, að
Mr. Ólafsson færðist undan að skrifa
sig fyrir allri peirri upphæö, sem'
pjer fóruð fram á (10 hlutum). Og
pá minnir mig, að yður færust orð á
pessa leið: ((l>jer vitið ekki hvenær
pjer purfið að borga petta”. Mr.
Ólafsson hafði nokkru áður sagt
mjer, að pjer ætluðuð að borga pá
hluti, sem hann skrifaði sig fyrir í
fjelaginu. Jeg átti aldrei tal um
petta efni við yður, svo jeg muni,
fyr en eptir að hann var farinn úr
pjónustu fjelagsins, svo að jeg liafði
ekki annað eptir að fara en hans
sögusögn, enda hafði jeg enga ástæðu
til að efast um, að hún væri rjett. Jeg
hef víst örsjaldan hugsað um petta
mál, J>ví að J>að kom mjer ekkert
við. Morguninn eptir aðalfund fje-
lagsins i vetur, sagði Mr. Ólafson
mjer, aðhann hefði verið krafinn um
50% af hlutum sínum, sem hann
hefði aldrei átt að borga. Dá kom
upp í huga mínum pað viðtal ykkar
Mr. Ólafssonar, sem jeg hef áður
minnzt á, og jeg sagði eitthvað á
pá leið við hann, að pað hefði verið
leitt, að jeg skyldi hafa verið farinn
heim af fundi, pegar petta'hlutamál
hans kom til umræðu. Samdægurs
minntist jeg svo á petta atriði við
yður, og jeg mun hafa sagt, að mig
minnti, að pjer hefðuð við haft ein-
mitt pau orð, sem standa hjer fram-
ar í pessu brjefi. I>jer könnuðust
við pau, en sögðuð jafnframt, að
pau lytu til annars, en pess sem Mr.
Óiafsson sagði: I>jer hefðuð aldrei
lofað að borga hluti hans, en J>ar á
móti hefðuð pjer lofað honum að
sjá um, að hann yrði ekki krafinn
af fjelaginu fyrst um siun meðan
hann væri vitanlega í pröng. Móti
pvi gat jeg pá, og get jeg enn,
ekkert sagt, pví að pau orð sem jeg
hafði eptir yður, og mig minnti að
pjer hefðuð við haft, geta eins átt
við loforð, sem pjer segist hafa lof
að, eins og við pað sem Mr. Ólafsson
segir að pjer hafið lofað.
Siðara atriðið, sem pjer óskiðept-
ir, r.ð jeg geri grein fyrir, er pað,
livað okkur Jóni Ólafssyni liafi farið
á milli, pegar við áttum tal uin að
taka i Lögberg ((Andsvar” hans l(til
stjórnarnefndar Lögbergs”. Um )>að
hef jeg petta að segja;
I ((Andsvarinu” voru að minnsta
kosti tvö atriði—jeg pori ekki að
fullyrða, hvort pau voru fleiri eða
ekki—sem jeg vildi ekki taka í blað-
ið. Annað var háðuleg uminæli um
forseta og varaforseta stjórnarnefnd-
ar Lögbergs. Hitt var saga sú um
drátt á íslands-sending Lögbergs
hjá Mr. W. H. Paulson, sem Mr. Ól-
afsson kom síðar með í Hkr. í ((And-
svarinu” var sú saga sögð til pess
að sýna, í hve miklu ólagi sakir
blaðsins hefðu verið áður en J. Ó.
tók við. Jeg sagöi J. Ó., að jeg
vildi gefa honumsem mest tækifæri
til að bera af sj6r ásakanir, pær sem
á liann hefðu verið bornar og verja
sig fyrir peim; ekkert pað er mjer
fyndist geta bætt hans málstað, vildi
jeg meinahonum að setja í blaðið. En
hitt fyndist mjer ekki, að jeg gæti
forsvarað, að fara að taka í blaðið
persónuleg óvirðingarorð um for-
seta blaðsins og varaforseta, sem
hefðu ráðið mig til að vera ritstjóra
pess, nje heldur J>að, að fara að
leyfa að segja í blaðinu gamlar sög-
ur um hag pess frá peim og peim
tíma, sögur, er ekkert kæmu við
deilum peim, sem uin væri að ræða.
Um petta áttum við Mr. Ólafsson
alllangt samtal, en hann fjellst ekki
á ástæður mínar. Jeg minntist pá
á J>að við hann, að við hefðum allt
fram að peim tíma verið góðir
kunningjar og mjer fjelli illa, ef
okkur yrði petta að inissætti, pvi
að tilgangur minn hefði aldrei ver-
ið sá að níðast á honum nje auka
á örðugleika hans, og pann til-
gang hefði jeg enn. Jafnframt
gongi jeg að pvi vísu, að ef okkur
gæti ekki komið saman um að
prenta pessa grein í Lögbergi, pá
mundi hann leggja fæð á mig fyrir
pað og leggja mjer paðút til skamm-
ar. En eins og greinin væri pá,
gæti jeg ekki tekið hana, og jeg
spurði hann, hvort hann vildi pá
ekki fyrir sakir kunningsskapar okk-
ar stryka út pau atriði, sem okkur
greindi á um. Hann kvað nei við,
sagðist ekki vera í neinum vaud-
ræðum með að koina greininni út,
pó að Lögberg tæki hana ekki, og
kvaðst ekki ((kaupa neinn frið of
dýrt”. Með pað skildum við, og
hann tók aptur við handriti sínu.
En síðar urn daginn kom hann heim
til mín, hufði pá strykað pessi at-
riði út úr greininni, og sagðist sjá að
pað gerði sjer ekkert til, pó pau
færu; pá virtist aðalatriðið fyrir
honum að fá nokkrum parti greinar-
innar komið inn í ncesta blað Lögb.,
með pví að hann kvaðst ekki geta
á heilum sjer tekið meðan hann
fengi ekki tækifæri til að verja sig
fyrir sökum peim er á sig hefðu
verið bornar.—Þeir sem trúapessum
framburði mínum sjá, að pað errang-
minni Jóns Ólafssonar, par sem hann
segist hafa strykað J>cssa heimsend-
ingarsögu útúr greininni fyrir mín
tilmæli og af peirri ástæðu, sem
hann segir í Hkr. 27. mai.
Meira held jeg ekki að jeg hafi
að segja um petta atriði, sem pjer
hafið óskað eptir, að jeg gerði grein
fyrir. Hafi mjer gleymzt að taka
nokkuð fram, sem einhverja pýð-
Ingu hefur, pá hefur pað ekki ver-
ið fyrir pað, að jeg hafi viljað fella
neitt undan nje halla á nokkurn hátt
rjettu máli.
Yðar ineð vinsemd og virðingo
Einar Hj'órleifsson.
Eins og sjezt af ofanrituðu
brjefi Mr. E. Hjörleifssonar, kann-
ast hann ekki við, ag hafa heyrt
Sigtr. Jónasson lofa pvi sem J. Ól—
afsson staðhæfir, enda getur hver
maður sjeð, að staðhæfing .1. ÓL
er röng, pví ef Mr. S. Jónasson
hafði boðið .1. Ól. og svo var sam-
'ð um ,að J. Ól. ætti alls ekki að
borga hlutina, pví var hann J>á að
færast undan að skrifa sig fyrir
hlutunum, sem hann endilega varð
pó að gera úr Því að hann hafði
gengið inná að verða í fjelags-
stjórninni?
Það er býsna ósennilegt, að J.
Ól., sem er, bæði af eigin og ann-
ara framburði orðinn svo alkunnur
að gleyrnsku og minnisleysi, muni
allt pað samtal, sem hann lætur
fara fram milli S. Jónassonar og
sín í J>essari ósvífnu grein sinni.
irann segir sjálfur í greininni, út af
pví, hvað S. Jónasson og honum bar
a milli á ársfundinum: ((jeg mundi
pá ekki eptir, að neinn hefði verið
við”. Hannmundi ekki eptir, að
hr. E. líjörleiísson, sem var voltxir að
unilirskript hans, var við! Og
petta var skrifari og fjehirðir fje-
lagins, sem hafði hlutabókina eins
og aðrar bækur og skjöl fjelagsins
undir hendi í 0 mánuðil Af peirri
reynslu, sem vjer höfum haft af