Heimskringla - 26.08.1891, Blaðsíða 2
HEmSKRlNGLA, WIKKIPEG, fflAN, *6. Al’GUST 1»91.
55
í!
kemur út á hverj-
nm miðvikudegi.
J
AnlcelandicNews-
paper.
Published e v e r y
Wednesday by
ÚrGEFENDUR:
The Heimskringla Printing & Publ. Co’y.
Skrifstofa og prentsmiðja:
Lombari St. - - - Winnipeg. Canada.
Blaðið kostar:
Heill árgangur............. $2,00
Háif ir árgangur............ 1,00
Um 3 mínufii.................. 0,65
Skiifstofa og prentsmiSja:
151 Lombard St.......Winnipeg, Man.
tT'Undireins og einhverkaupandi blaðs
tns skiptir um bústað er hann beðinn aS
eenda hina breyttu utanáskript á skrif
•tofu blaðsins og tilgreina um leið /yrr-
ttrandi utanáskript.
Aðsendum nafnlausum greinum verð-
«r ekki gefinn gaumur, en nöfn höf-
undanna birtir ritstjörnin ekki nema
með sampykki peirra. En undirskript-
ina verða höfundar greinanna sjálfir að
til taka, ef peir vilja að nafni sínu sje
leynt. Ritstjórnin er ekki skyldug til
aS endursenda ritgerSir, sem ekki fá rúm
S blaðinu, nje heldur að geyma pær um
lengri eða skemmri tíma.
Upplýsingarum verð á auglýsingum
í „Heimskringlu” fá menn á afgreiðslu-
Btofu Olaðsins.
BUSINESa MANAGER:
Þorstemn Þórarinsson.
Hann er að hitta á afgreiðslustofu
blaðsins hvern virkan dag kl. 9 til bádeg-
Is og frá kl. I—6 e. m.
UtarásKript til blaðsins er:
The B eintikringla PrintÍngéPuW*hingCo.
P. 0. Box 305
Winnipeg. Canada,
sakna hans og harma f>að með oss
að f>eirra skyldi ekki lengur við
njóta.
Gestur Pálsson kom hingað vestur
með friðarhug og vafalaust í þeirri
von að eiga við minni áhyggjur og
meiri ró að búa og geta þannigbet-
ur notið hæfileika sinna. En að
friðurinn varð skammvinnari og ró-
semdin minni en hann bjóst við,
J>að var sannarlega sfzt vor sök, og
f>að viðurkenndi enginn fúslegar en
hann. Hann drógst nauðugur inn í
deilurpær, sem hjer lifa meðal landa
vorra, svo að hann varð að útvega
sjer stundarfriðinn meðal annars
með J>ví að heita merkisberum
sumra J>jóðlífsstefna hjer Uslnu
nnprasta háði”. En J>essar róstur
hafði hann ekki skapsmuni til að
berameðró, og pað sýkti og særði
meðal annars tilveru hans.
Vjer gerðum hvað í voru valdi
stóð, til að gera honum lífið sem
viðunanlegast, [og eins og pað var
ásetningur vor að gera J>að ekki al-
veg endasleppt við hann, ef hann
hefði lifað, pannig er oss einnig
ljúft og skylt að heiðra minning
hans látins.
í nafni vor og lesenda pessa blaðs
kveðjum vjer hann með heiðri og
pökk!
par til færari menn, riti cefisögu færsla á annara hugsunum. Hann
hans á sínum tíma.
Að eins skal J>ess getið, að hann
hafði dvalið hjer 1 landi rúinlega
árlangt—tók við ritstjórn Heims-
kringlu 12. júlí 1890. Hann festi
hjer ekki yndi. Hann langaði heim.
Og pað er máske pað sorglegasta
við petta sorglega fráfall hans, að
einmitt pegar hann sá veginn greið-
an til að komast heim í fornu átt-
hagana, pegar hann var allt að pví
ferðbúinn pangað, pá að vera kall-
aður burt, út fyrir sjóndeildarhring
samtíðamannanna. Undir peim
kringumstæðum á vel við að hafa
hjer upp eitt erindi eptir haun sjálf-
an, í eptirmælum eptir H. E.
Helgasen:
Vor jarðlífsins kjör eru köld bæði og
hörS,
Vor kjör ern’ að sakna og preyja.
En eitt er pó sárast af öllu á jörð —
Hvað erfitt er stundum ai* deyja.
Einu sinni enn hefur ísland verið
svipt einum sínum efnilegasta syni
á bezta aldri, Með dauða Gests
V. ÁR. NR. 35.
TÖLUBL. 243.
Winnipeg, 26. augúst 1891.
jggPVegna pess að tíminn var of
naumur, til pess að hægt væri að
fá vel gerða mynd af hínum
látna til að birta í pessu blaði, pá
höfum vjer pó ákvarðað að hún
komi inr.an skamms.
Pálssonar befur bin litlft íslenzka in8‘ En andlát Þessa manns’ eins
af merkis-skáldum íslands, minnti
Um leið og blað vort flytur á
öðrum stað andláts-fregn Gests
PAlssonar, finnum vjer útgefendur
Heimskringlu oss skylt að minnast
hans nokkrum orðuin.
Nokkurra helztu ytri viðburða
æfi hans er getið annarstaðar í pessu
blaði, og eins hefur skólabróðir
hans, sern hafði pekkt hann allt frá
æskuárum og meginhlut pess tíma
verið náinn umgengnis-vinur hans,
minnzt hans í blaðinu í dag sem
skálds og rithöfundar.
En oss samverkamönnum hans,
sem verið höfum síðan hann kom
til pessa lands, er og ljúft og skylt
að minnast hans sem starfsbróðr
vors.
í meir en ár var Gestur Pálsson
í ritstjórn pessa blaðs.
Eins og enginn verulegur
skoðana-munur í aðalmálum peim
sem fyrir komu á pví tímabili, átti
sjer stað milli vor og hans, pannig
var samvinna vor ávallt pýð og
vingjarnleg.
Og pó að samvinna pessi hefði
nú bráðum verið 4 enda, pótt
dauðinn hefði ekki gert svo svip-
leg endalok á henni, pá var skiln-
aður vor og hans ráðinn með vin-
samlegu samkomulagi á báðar hlið-
ar, og til merkis um pað höfðum
vjer, auk pess að uppfylla alla
samninga við hann, af sjálfshvötum
og I virðingar skyni við hann afráð-
ið að ’gefa honum fría ferð til Norð-
urálfunnar til pess staðar sem hann
kaus sjer.
Yjer efum ekki að lesendum
pessa blaðs hafi eins og oss orðið
kærir hinir miklu hæfileikar Gests
Pálssonar sem skálds, peir hæfileik-
ar, sem hann fekk færi á að sýna
nokkrar fagrar menjar af 1 pessu
blaði, pá tíð er hann var við pað,
og vjer vitum að peir jafnt og vjer
pjóð misst eínn sinn listfengasta
rithöfund og bezta söguskáld. í
rithöfunda röð Islands er hjer orðið
((skarð fyrir skildi”, sem óvíst er hve
nær verður fyllt. Gestur Pálsson
hafði á sínum fáu æfiárum sýnt, að
hann sá og skildi sjúkdóma pjóðar
sinnar. Hann lýsti peim mörgum
greinilega og gerði tilraunir að
lækna sum hin mestu meinin. En
honum entist ekki aldur til að gera
nógu mikið. Hann varð að yfirgefa
hálfunnið verk.
Það er ekki í fyrsta skipti, að ís-
lenzka pjóðin verður fyrir tjóni á
sama hátt—að efnilegustu menn
hennar deyja á unga aldri, áður en
peir ná peim fullnaðar-proska, sem
aldurinn og lífsreynslan ein geta
veitt. Efnaleysi hennar og skamm-
sýni veldur pví, að svo margir af
hennar mestu mönnum eru settir A
pann reit á taflborði lífsins, sein
peiraldrei hefðu áttað skipa. Einn
í peim flokki var Gestur Pálsson.
fannst honum stundum dagurinn orð-
inn langur, pó enn væri tæpast há-
degi.
Gestur Pálsson var skáld fremur
öllu öðru. Augað var hvasst og
skilningurinn skarpur og hæfileik-
arnir til að draga upp myndina, er
fyrir augað bar, í peim litum, er all-
ir dáðust að, voru fádæma miklir.
Dað voru sjálfsagt fáir menn meðal
íslendinga, sem ekki dást að rituin
hans. Hann var líka gerður til að
dvelja í heimi skáldanna og lista-
mannanna, en ekki til að ganga að
almennri búsýslan lífsins. Hann var
of viðkvæmur og tilflnninganæmur
til pess að pola heimskeppnina,
hversdags-jag um hversdags mál.
En heimurinn, sem aldrei fær skilið
nema pað ^hversdagslegasta, sem
aldrei sjer nema pað ytra, hann
setti Gest Pálsson alltaf á annan
reit en hann átti að skipa, hann
prýsti honum ósjálfbjarga til að
standa í sífeldu striti og stríði fyrir
daglegu brauði. Heimurinn gaf
honum ekki tækifæri til að njóta
sín. Og svo bliknaði petta dýr-
mæta bókmennta-blóm hans í hönd-
unum á honum, áður en pað náði
fullum proska. Dað visnaði og
fjell áður en fyrsta haustfrostið bar
að höndum.
Vjer ætlum ekki að rita neitt æfi
ágrip Gests Pálssonar. Vjer von-
um—vitum—að aðrir kunnugri og
CESTUR PALSSON
andaðist á sjúkrahúsinu hjer í bæn-
um að kveldi 19. p. m. eptir lið-
uga 4 sólarhringa legu.
Dað er pannig fram komið, sem
fyrirsjáanlegt var, ekki sízt upp á
síðkastið, að ekki gæti átt langt í
land.
Dað er ekki neinn nýr sann-
leiki, að dauðinn er afleiðing llfs-
sjerstaklgea á pað.
Gestur Pálsson var að eins 38
ára að aldri. Hann var pannig á
((bezta aldri”, að pví sem kallað er,
og pó er óhætt að segja, að hann
hafi dáið ((saddur lífdaga”.
Dað er ekki tilgangur pessara
lína, sem ritaðar eru daginn eptir
andlát Gests Pálssonar, að fara að
rekja æfiferil hans eða segja neitt
æfiágrip. Það verður vafalaust gert
á sinni tíð, og ætti að gerast af
skilningi á veru hans og kærleik
til pess sem fegurst og bezt bjó í
honum, um leið og skáldrit hans í
bundnu og óbundnu máli verða
gefin út.
Dví pað parf að gera.
Það er skylda jafnt við pjóðina
sem ól hann, og við minning sjálfs
hans.
Dvi að I skáldskap hans lifir
minning Gests Pálssonar hreinast
og bezt—par, í inum innri viðburð-
Fyrir pau skulum vjer ávalt
pakka honum og heiðra nafn hans og
um sálar hans, en ekki í ytri við- minningu
burðum lífs hans.
Dví að hann var fyrst og fremst
skáld. Dar var hann stór; par var
hann opt heill og naut sín. 1 lífinu fór
hann allur í mola.
Gestur Pálsson orti nokkur fög-
ur kvæði, en var pó eiginlega ekki
mikið ljóðskáld; hvorki var honum
ljett um að yrkja, enda gerði hann
ekki mikið af pví. Hann fann pað
sjálfur, að par var ekki sín sterka
hlið.
En sem skáld í óbundnum stýl
stóð hann langfremst allra íslend-
inga—svo langfremst, að hann stóð
par alveg einn. Einar Hjörleifsson,
sem gekk honum næstur sem sögu-
skáld, stendur pó enn langt fyrir
aptan hann par, eins og hann aptur
stendur honum framar sem Ijóð-
skáld.
Gestur Pálsson hafði ágæta
dómgreind og smekk, en hann vant-
aði prekfctil að leggja á sig pað al-
varlega anulega starf, sem til pess
parf, að setja sig inn í almenn mál.
Dví var alltístarf hans sem ritstjóra
bæði fyrr* og síðar sífeld vonbrigði
fyrir sjálfan hann og aðra, auk ann-
ara auðsærra"orsaka, sein til pess
lágu að auki.
Hans beztu greinar sem blaöa-
manns voru sjaldan annað en meira
eða minna fyndin og heppileg stýl-
gat par ekki ritað frá eigin brjósti,
af pvl að pekkinguna vantaði—
sjálfstæða pekking, er vœri árang-
ur af eiginni starfsemi.
En pegar hann lýsti Sigurði
formanni, andláti Gríms kaupmanns
eða snikkaranum I ((Tilhugalífinu”,
pá var starf hans árangur af athugun
hans á lífinu.
Mannlífið var sú eina fræðibók,
sem hann hafði elju á að lesa, en
hann las hana vel og með glöggu
((Éresí,s-auga”.
Sem ((fyrirlestra-höfundur” var
hann fyndinn og skemtiiegur; en
pví hfflppnari, sem hann gerði meira
af að draga upp myndir af lífinu;
pví hann málaði vel með orðum; en
miður heppinn var hann, að pví
skapi, sem efnið varðaði hinalmenn- ur
ari og pýðingarmeiri atriði fjelags-
lífsins, svo að dýpra varð að leita
að rökum og samhengi (sbr. ((Um
menntunarástandið á íslandi”).
Tifinningamaður var Gestur
mikill, og var furða, hve slarkferð
lífsins herti hann lítið í peim efnum
—aldrei nema angnablik og augna-
blik í senn. Af pessari tilfinninga-
semi stafaði sú tilhneiging hans, sem
alkunn var, hvenær sem hann lenti
((á kant” á prenti við pá menn, sem
honum annars pótti eitthvað f varið,
að reyna ávalt jafnharðan að tengja
aptur fornt vináttu-band í prívat-
lífinu við pá sem hann átti í höggi
í hvert sinn. Og pótt pað undir á-
hrifum tilhneigingar hans til víns,
fengi allopt nokkuð skoplegan blæ
á sig, pá var pað pó, rjett skilið,
einn vottur um pað bezta í eðlisfari
hans.
eitthvert pað efni, sem almenning að
einhverjuleytivarðar].
LYCA-MERDIRNIR
Niðurl.
Upplagið var gott, en breysk-
leikarnir miklir og margir, og pó
flestir stafandi af peim eina aðal-
breyskleik hans, sem lagði hann svo
árla í gröfina.
En á pessari stund er ljúfara að
gleyma peim; peir voru hverfulir
og horfnir nú með honum. En við
hitt er ljúfara að dvelja, pað góða
og fagra, sem í honum bjó og pær
dýrmætu og óforgengilegu menjar,
seru pað hefur eptirlátið sjer í skáld-
skap hans og gleðja mun pjóð vora
svo lengi setn íslenzk tunga er
töluð.
Breyskleikarnir firnast, en hans
beztu verk firnast aldrei.
Jón ólafsson.
Gestur Pálsson var fæddur 25.
sept. 1852, útskrifaðist úr Reykja-
víkurskóla 1875 og sigldi samsum-
ars til Kaupmannahafnar háskóla og
tók par próf árið eptir í heimspeki.
1878 varð hann að hverfa heim til
íslands, og var pá heima í föður-
garði árlangt; sigldi svo aptur til
Hafnar og dvaldi par til pess haust-
ið 1882, að hann kom inn aptur
ti! Reykjavíkur. Hann hafði stund-
að guðfræðisnám við háskólanri, en
tók aldrei próf. I Reykjavík varð
hann skrifari á skrifstofu lands-
höfðingja og var pað unz hann kom
hingað vestur í fyrra vor. Hann
var og skrifari við alping nokkur
sumur og tvö ár skrifstofustjóri
pess. Hann hefur auk nokkurra
kvæða í blöðum og tímaritum ritað
söguna ((Kærleiksheimilið” í ársrit
inu ((Verðandi”, ((Sigurður formað-
ur” í ((Iðunni” og ((Drjár smásögur”
gefnar tt sjer. Hann gaf út blaðið
((Suðra” í 4 ár, og eru í pví i.okkr-
ar smásögur og kvæði eptir hann.
[Vjer minnum lesend ir ((Heims-
kringlu” á, að undir „Raddir frá almenn
ingi” er það ekki ritstjórn blaðsins, sem
taiar. Hver ma*ur getur fengið færi á
að láta þar í ijósi skoðanir sínar, þótt
þær sjeu alveg gagnstæðar skoðunum
ritstjórnarinnar, en menn verða að rita
sæmilega og forðast persónulegar skamm-
ir; auk þess verða menn að rita um
Þeir kumpánar lugu pví upp,
að peir hefðu fengið kvartanir frá
íslandi yfir útsending Lögbergs
meðan hún var undir minni um-
sjón. Jeg skoraði á pá að birta
nafn eins eða tveggja kaupenda,
sem kvartað hefðu, og dagsetning
á kvörtuninni. Með pví að gera
petta ekki (pað purfti að eins að
taka upp 3—6 línur) hafa peir játað
á sig lyginni og hakkað hana í sig
aptur. Tilboð um að fá að sjá brjef
(fölsuð af peim?) uppi á skrifstofu
Lögbergs, pýðir lijer ekkert; enda
væru engin brjef par til pessa efnis
ófölsuð, ef á reyndi.
Það sem peir minnast á ((Bald
((Gönguhrólf” og ((Skuld”, er
eins og allt annað hjá peim fjelög-
um: lygi. ((Baldur” átti peninga
í sjóði afgangs, pótt lítið væri, er
hann hætti. ((Göngu-HróIfur” hafði
svo mikinn kaupenda-fjölda, að hann
hefði borið sig prýðilega, ef hann
hefði haldið áfram. Að pessi blöð
hættu, kom ekki til af pví að pau
bæri sig ekki fjárhagslega, heldur
af pví að bannað var að prenta þau.
((Skuld” borgaði sig alltaf vel; en
prentsmiðjuhald á Eskifirði borgaði
sig ekki, eins og pví var fyrir kom-
ið. Þess vegna ljet jeg prenta endi
IV. árgangs ((Skuldar” í Kaup-
mannahöfn. 5. árgangur kom út í
Re^kjavík og gaf um 300 kr. í
hreinan arð, auk 600 kr. launa til
mín sem ritstjóra. ((Skuld” hjelt
áfram pangað til jeg keypti ((Þjóð-
ólf”. Það má einu gilda, hvernig
peir snúa og velta pessu fyrir sjer.
Dað verður sífelt lygi, sem peir hafa
par um sagt.
Kostaboð mun paðeiga að vera,
er Lyga-Merðirnir ((bjóða mjer nýja
yfirskoðun”—á hverju? Á ((bókum
fjelagsíns yfir pann tíma, sem jeg
var fjehirðir”-— p. e. peim bókum,
sem Magnús Pálsson hefur fært inn
í eptir frum-innfærslum mínum og
eptir höfði sjáilfs sln!! Mjer kem-
ur sú bókfærsla ekkert við, og ber
enga ábyrgð á henni. En ef peir
fjelagar vilja bjóða yfirskoðun á
þeim reikningsskilum, sem jeg gerði,
p. e. reikningi peim og skilagrein,
er jeg sendi peim, og sjóðbók,
bankabók og öðrum peim bókum,
er jeg færði inn í sjálfur eða ljet
færa inn í, óbreyttum, ófölsuðum
eins og jeg skilaði peirn, og peir
jafnframt vilja láta í tje alla lausa-
reikninga og skjöl, er jeg skilaði
Magnúsi Pálssyni, og vilja borga
mjer fyrirómak mittað vera par við-
staddur og vilja kosta yfirskoðunina
að öllu og setja trygging fyrirfram
fyrir refjalausri greiðslu á peim
kostnaði, samt ennfremur fyrirfram
játi sig að vera ærulausa mannorðs
pjófaoglygara, ef yfirskoðunarmenn
koinast ekki að peirri niðurstöðu, að
skil mín og bókfærsla beri pess vott,
að jeg hafi haft pann tilgang að
hafa óráðvandlega af fjelaginu—pá
skal jeg ganga að boði peirra nm,
að við kjósum sinn yfirskoðunar-
manninn hvorir og Jieir kjósi sjer
oddamann. En petta verkefni peirra
verður að vera fyrirfram ákveðið
og viðurkennt af báðum pörtum.
Lögbergs-kvikindin halda pví
fram meðal annars, að af pví að jeg
fari ekkií meiðyrða-mál við sig, pá
játi jeg á mig öllum lyga-áburði
peirra. Eg gæti nú snúið pessari
röksemdaleiðslu við, sagt, að peir
játi á sig lygar, fölsun, óráðvendni
og annað, er jeg hef borið peim á
brýn, úr pvl að peir höfða ekki
meiðyrðamál.
Dað mætti líka minna kvikindin á,
að pairra eiginn business Manager
Magnús Pálsson var einu sinni með-
limur í Framfarafjelaginu sáluga
(pað var áður en kjapteinninn kyrkti
pað og stal eigum pess); par var
pað á almennum opinberum fundi
sampykkt með atkvæðum, að lýsa
yfir pví að Magnús Pálsson væri
þjófur—blátt áfram pjófur; pað
var heiðurstitillinn, sem hann á-
vann sjer hjá fjelöguin sínum.
Þetta yfirlýsingar-djásn hefur hanm
rólað rólegur með á bakinu síðan,
svo sem væri pað einhver rjettlæt-
isins purpuraskrúði. Hann hefur
enn í dag ekkert meiðyrðamál höfð-
að. Vilja nú Lögb.-kvikindin full-
yrða, að petta óskabarn peirra og
hæsta ráð játi 4 sig heiðurstitli
pessum, sem fjelagiðgaf honum, úr
pví að hann hefur ekki öll pessi ár,
sem síSan eru liðin, farið í mál?
Vitaskuld er petta bara ryk, til
að pyrla upp fyrir sjónum peirra
allra fáfróðustu, sem enga m gmynd
hafa um, hve dýrt pað er að fara
hjer í meiðyrðamál, svo að til pess
parf ærið fje, enda pótt maður vinni.
Fn pvl hafa peir herrar ekki lát-
ið tak« mig fastan fyrir óráðvendni
ef jegjheftilpess unnið?
Að þeir, sem ekkert níðingsbragð
hafa til sparað, sem I peirra kvik-
indis-valdi stóð, til að ljúga og
rægja mig frá æru og llfi (atvinnu),.
að peir hefðu sýnt mjer hlífð í
nokkru, pví trúir engin lifandi sál.
Tilfpess hafa peir of Ijóst sýnt,
hvers peir unna mjer.
Og kjör pau, er jeg setti peim
og peir sjálfir hafa verið svo heimsk-
ir að birta, og öll framkoma mfn-
við pá leynt og Ijóst—hefir hún
Ifkzt framkomu pess manns, er væri
sjer nokkurs vamms meðvitandi, er
hann pyrfti að óttast afleiðingar af.
-í®tli jeg hefði ekki orðið auð-
sveipari og auðtamdari Lögbergs-
kvikindunum, ef pau hefðu getað
((sett mig í tukthúsið” fyrir svik og
pretti ?
Dau enda á pví, kvikindin, að jeg
hafi ((svikið minn flokk” í stjórn-
málum íslands. Var pá Júdasar-
náttúran svo rík í peim, að peir
skyldu einmitt fara að ráða til sín
mann, sem hefði kynnt sig að pvi?
Var pað fyrir pað, að jeg hefðii
((svikið minn flokk”, að peir hlóðu
á mig hóli og skjalli bæði í blöðum
og á mannfundum pessir sömu Lög-
bergingar?
Gátu peir ekki sjálfir um í blaði
sínu heiðurs-samsæti pau, er gerð
voru mjer til sóma, er jeg fór frá
íslandi I fyrra? Hverjir gengust
fyrir peim? Hefur ekki Lögb. sjálft
skýrt frá, að pað voru viðverandi
fórsetar beggja deilda alpingis og
ritstjórar allra Reykjavíkur-blað-
anna?
Mundu allir pessir menn hafa far-
ið að votta mjer viðurkenning fyrir
pað, ef jeg hefði ((svikið minn eig-
in flokk”?
Hvorir eru bærari dómarar í pvl>
máli: mínir eigin samflokksmenn
eða Lögbergskvikindin?
Eg á nú, segja kvikindin, að
skammast mln fyrir allan minn æfi—
feril frá skólaárum mínum til pessa
dags.
Eg skal ekki svara pessu sjálfur,
eti láta mjer nægja að láta Lögberg
sjálft svara sjálfu sjer.
Svar Lögbergs hljóðar svo:
((Dað er óhætt að fullyrða, að al-
menningi hjer er ljóst, að Jón ól-
afsson á gott skilið, ekki að eins af
oss löndum hjer vestan hafs, heldur
af íslenzku pjóðinni I heild sinni”.
[Lögberg I, 42, 31- okt. 1888].
Lögbergl, 44, 14. Nóv. 1888 kall-
ar Jón Ólafsson ((einhvern gáfað-
asta og frjálslyndasta manninn á
landinu (íslandi), pann rnann, sem
vafalaust hefur lagt mest í sölurnar
fyrir frelsisást sína og ást til pjóð-
ar sinnar af öllum nú lifandi íslend-
ingum”.
((Fáir munu peir vera, sem hafa
prek til »ð bregða Jóni Ólafssyni
um skort á pjóðrækni og ættjarðar-
ást. Og pó að einhver yrði til pess,,
pá veitalmenningur inanna, að slíkt
nær engri átt. [Lögberg I, |33; 29.
Agúst 1888].
((Því að starf hans (Jóns Ólafs-
sonarj hefur að öllu samtöldu verið
pað, að berjast við hleypidómana á
Islandi, I hverri mynd sem peir
hafa komið fram, hvort heldur í
pólitik, bókmenntum, útflutninga-
málum eða öðrum atriðum. Móti
hleypidómunum hefur hann ávalt
vérið á verði, til pess að lemja á peim
hefur hann opt og mörgum sinnum
lagt hag sjálfs sín í sölurnar. Og
hve mikla alvöru og prek parf til
pess í annari eins mannfjelagskytru
eins og á íslandi, pað vita allir”.
[Lögberg I. 33; 29. Ágúst 1888];
Geri pau nú svo vel, kvikindis-
rægnsin, að halda áfram fyrir mjer.
Eg er að fá pess íleiri og fleiri
merki með degi hverjum, að pau
skaða sig, en mig ekki, með að-
ferð sinni. Það er markverð blindni,