Heimskringla - 28.10.1891, Síða 1

Winnipeg, Man., Canada, 38. oktober 1891.
Tolubl. 355
\. ar. Nr. 44.
350XDOXjXj-A_XÍ>S
I PREMIU
I AGÆTIS AÆTJ3STCTIÆ-
„Heimskringla” veitir peim næstu 800 kaupendum, semborgaað fullu Hkr.
til árslokaþ. á. (par í taldir einnig peir, sem pegar eru búnir að borga), færi á að
verSa hluttakandi á drætti um neðangreinda ágætismuni:
1. OI&G-EIXj..................$250
2. i§TVE!3srzsr-G'crxJxJ-TJX?, - 40
3. BEDEOOM SET - - - 30
4. MEBSKUMS pípu-etui - - 15
5. BIBLIA með fjölda mörgum myndum eptir
heimsins frægustu Biblíu-málara 12.50
347,50.
Nöfn peirra, sem borga, vertSa auglýstí blaðinu fyrir hverja viku og bók ver
ur haldin yiir öll nöfnin og númer þeirra. Sjera Jón Bjarnason hefur valið eit
hvert sjerstakt númer handa hverjum af þessum 5 gripum úr númerunum 1-801
Þessi gripa númer hefur hann lagt í umslag, innsiglað og er það geymt á banka
hjeríbænum. ÞatS verður fyrst opnafS við dráttinn. Öll númerin verða dregin
upp, til þess að allir gripirnir gangi út.
Nyir askrifendur frá 1. maí þ. á. til ársloka, sem greiða fyrir fram
$1.50, vertSa einnig þátttakendur í ofangreindum drætti á mununum.
Bandaríkja peningarteknirfullu verði nemaávísanir á banka annarsstaðar en
Winnipeg.
FYRIR FOLKID.
Þetta orð liefur aldrei
rcotnið eins vel heirn
eins og einmitt núna,
þvl nú er eg rjett ný-
búinn að kaupa mik-
inn uBankrupt iStock”
af karlmanna- og drengja-fatnabi, sem eg sel hvert dollars
virði fyrir ftjotill CCIlts. Einnig lief eg mikið meira en
nokkurn tlma áður af öllum öðrum vörum, sem eg sel ótrú-
lega ðdýrt, svo sem NÆRF'ATNAD, KJÓTjA-TATJ,
YFIRHAFNlli, SOKKA, VETLINGA, SKYBTUB,
SLIPSI, MANGHETTU- og KliA GA-IINA PPA,
UPPIHÖLI), AllMBÖND og margt og margt fleira.
Ög allt saman langtum
langtum, langtum 6dýr-
ara en nokkurs staðar
ann.ars staðar, hvar
sem leitað er. Komið
« að kaupa, meðan úr
nógu er að velja.
GUDM. JOHNSON.
NORTH WEST CORN. ROSS & ISABEL STR.
M. 0. SMITH.
8. E. Cor, ItiiHs & Ellcn 8t„
hefur nýlega flutt sig þaðan sem hann
var áður í miklu stærri og betri bútS.—
Hann hefurnútil sölu allnr tegundir af
skófatnaði, ásamt miklu af leirtalli,
er hann hefur keypt mjög lágu verði og
þar af leiðandi selur þatS ákaflega ódýrt:
t d. bollapörá$l, dúsinið; Gla^setts 20
cents og upp; lampar 35 cents—65; te-
pottar 25—35 cents; vatnskönnur 50 cts.;
dúsin af diskum 75 cents til $1,30, Cham-
bre-setts $2—4,25; te setts $2,50—3,50
vínglös $1 dúsínið.
M. O. SMITH.
COR. ROSS & ELLEN STR.
Bækur á ensku og íslenzku; íslenzk-
ar sálmabækur. Rit-áhöld ódýrust í
borginni. Fatasnið á öllum stærðum.
Fergnson &Co. 408 Main 8t.,
Winnipeí,
Man.
H'_’
• I ■
11Ú8BÚNAÐARSAL l
Market St. - - - - Winnipeg-
Selur langtum ódýrara en nokkur ann
ar í öllu Norfivesturlandinu. Hann hef-
ur óendanlega mikið af ruggustólum af
öllum tej undum, einnig fjarska fallega
muni fyrir stásstofur.
C. H. WILSOW.
FRJETTIR.
IÍTLÖND.
Rússland. Sagt er að Alexander
Rússakeisari œtli að taka frænda sinn,
stórhertoga Miohael, aptur í sátt við
sig; verður f>að tilkynnt við
silfurbrúðkaup keisarahjónanna, er
bráðum fer í hönd. Fæð sú, er
keisarinn lagði á furstann, var
pannig til orðin, að hann giptist
dóttur hertogans af Nassau, án vit-
undar keisarans. Varð keisarinn pá
svo reiður, að hann svipti furstann
óbersta-nafnbótinni, er hann hafði
í hernum og skipaði að strika nafn
hans út af herforingja-skrá Rússa.
Þetta brot furstans verður nú náð-
arsamlega fyrirgefið við hið mikla
silfur-brúðkaup.
Rúmenla. Rússar eru allt af að
færa sig upp á tnarkið; halda stöð-
ugt áfram að poka herdeildutn sfn-
um að landamærunum, og í gretind-
inni við Pruth er nú alpakið af
tjöldum og hermanna-sæg Rússa.
Rúmenar eru pó alls óhræddir og
segjast albúnir að veita Rússum við-
nám á hverri stundu sem er, par til
aðrir koini í leikinn. Höfuðborgin
Bucharest er ágætlega vfggirt og
eru par til varnar 160,000 velæfðra
hermanna. Víðar eru og í ríkinu
ramlega varðir kastalar og her Rú-
meníu allur vel úthúinn að vopnum
ogvistum ogágætlega æfður; sagð-
ur engu óálítlegri en hann var árið
1878.
Klna. Enn koma ljótar óeirðar-
fregnir frá Kína. í bænum Throma
varð heilmikið upphlaup nýlega og
mannfall mikið; voru uppreistar-
menn um 3000 að tölu, sem fóru
eins og logi yfir akur, en bæjarliðið
tók hraustlega á móti. Stóð svo
upphlaupið S dxga og urðu uppreist-
armenn hlutadrýgri um síðir og tóku
bæinn. Þegar svo var komið, var
lierlið (1000 manns) sent að vörniu
spori til að yfirbuga uppreistarmenn
ina. Síðustu frjettir segja, að her-
mennirnir hafi tekið bæinn aptur úr
Óvina liöndum, en peir horfað und-
an og valið sjer vígi par í grennd-
inni. Sagt er að uppreistarmenn
hafi höggvið alla pá fanga er peir
höfðu náð.—Kínverjastjórn vill nú,
að sagt er, útvega sjer enska her-
foringja, en líklegt pykir að pað
gangi ekki sem bezt, af pví kapt.
Land, er komið hefur herfiota Kín-
verja í álítlegt horf, var nýlega
neyddur til að hætta par framkvænd
um sinum.
Italía. Jarðskjálptarnir á Portel-
lena-eynni við Ítalíu eru allt af að
aukast, og hafa hús hrunið hjer og
par, en lftt orðið mannskaði enn pá.
Um 500 sakamenn sluppu par úr
varðhaldi og gerðu hvervetna hin
mestu spillvirki. t>ó hefur heppn-
ast að handsama pá alla aptur.
Eptir síðustu frjettum að dæma er
svo að sjá, að illviðrin í Norðurálf-
unni iialdi áfram. Frá Englandi er
frjettin framhald af áður nefndri
sögu. 24. p. m. hækkaði Thames-
fljótið um 2£ fetál2 klukkutimum
og eru par geysistórar byggðir um-
flotnar af vatni. í Maidenhead hafa
menn orðið að flýja eða forða sjer
hærra upp í byggingar, og sumstað-
ar hafa menn drukknað. Eyðilegg-
ing á eignum manna er ógurleg.—
Á Frakklandi hafa og orðið stór-
skaðar af flóðum og menn nokkrir
drukknað.—Á Spáni hafa einnig
vatnaágangur og stöðugar rigning-
ar gert. ákaflegan skaða. Menn og
fjenaður hafa drukknað og jarðar-
gróði 1 heilum hjeruðum eyðilagst
algerlega. Fellibyljir hafa par og
gert feykilegan skaða á ýmsum
stöðum.
Stórkostlegur eldsvoði varð í Swit-
zerlandi^jjjDWnn par til rústa bærinn
Maringen; stóðu eptir að eins 5 hús.
3000 manna eru par húsvilltir og
alveg eignalausir,
BANDARIKIN.
J. Blaine er nú hjer um bil al-
bata af hinum langsömu veikindum,
og ætlar að byrja á störfum sínum
í Washington um byrjun næstkom-
andi mánaðar. Hann er engu síður
ákafur i pólitiskum málum en ver-
ið hefur og telur nokkurn veginn
víst, að repúblíkanar muni vinna
við kosningarnar í New York-rík-
inu, Massachussetts og Ohio. ,
Hinn 22. p. m. sprakk preskivjel-
ar-ketill í Mayville, Norður Dakota,
biðu par 6 menn bana pegar í stað
og nokkrir aðrir meiddust meir og
minna.
Frjetzt hefur frá Montana, að
Blóð- Indíánar og nokkrir canadisk-
ir lögreglupjónar hafi lent saman í
skothríð skammt frá landamærun-
um og fjellu par nokkrir Indíánar
og einn lögreglupjónn og nokkrir
fleiri særðust. Hafði pað hlotizt af
pví, að Indíánar stálu hestum
nokkrum frá lögreglupjónunum, er
eltu pá satnstundis. Herdeild var
send sem snarast til að halda Indíán-
um í skefjum, svo ekki verði meira
af pessu npppoti.
1 New Orleans-bænum með fratn
fljótinu er landið óðum að síga og
hefur svo mjög aðgerzt á fáum dög-
um, að nú er pað 18 fetum lægra
en pað var áður en landið byrjaði
að síga. Landsvæði petta er fimm
ekrur ummáls. Höfnin öll á pessari
leið og vegir að henni er svo mis-
sígið að hætta pykir að fara par um,
og verzlanir liafa verið fluttar burt
af pessum stöðvum. Louisville &
Nasville-járnbrautin sígur svo ótt,
að mannfjöldi, sem par er stöðugt
að vinnu, hefur ekki við að bera of-
an í lægðina, sem einlægt kemur
undir brautina. Er útlit fyrir að
bráðlega sökkvi öll pessi spilda í
fljótið.
Nýlega var tekinn fastur stiga-
mannaforingi í Helena, Montana.
Rjeðist hann um hánótt á lögreglu-
pjón í bænum, særði hann til ólífis
og rænti hann, en varð gripinn dag-
inn eptir. Komst pað pá upp, að
pað var kvennmaður í karimanns-
búningi. Hún meðgekk að hafa
um tíma stýrt flokki manna og ráðið
ránum par í grenndinni. Hún er
sænsk að ætt og búa foreldrar henn-
ar í Spokana, Wash. Nafn henuar
er Helen Förslund. Ekki vita raenn
til að neitt annað en ránhvöt hafi
komið henni til að taka pessa lífs-
stefnu.
CANADA.
Blað eitt í Montreal segir, að
Líberala- flokkurinn í Canada ætli að
láta einn af heimsins frægustu mál-
urum mála mynd af Gladstone, er
hann ætli að gefa honum, og á Lau-
rier formaður flokksins að afhenda
honum hana. Hann fer bráðum til
Englands.
Canada Pacific Navigation Co. í
Victoria hefur nýlega samið við Ca-
nada Kyrrahafs-fjelagið um, að
koma á skipa-línu í sambandi við
brautina inilli Victoria og Alaska og
ýmsrastaðaí British Columbia. E>að
er búist við að «ú lína verði mjög
vinsæl og að ferðamenn, sem fara
til Alaska, fari frekar með henni en
Norhern Pacific, eða Pacific Cost Co.
línunni, par sem útsýni er miklu
falle<rra með henni en hinum.
í ræðu, sem Hon. John Carling
hjelt í Woodbridge, Ont., sagði
hann meðal annars, viðvíkjandi
verzlunarsamningi við Bandaríkin,
að Canada myndi ekki fara að leggj-
ast á knje fyrir Bandaríkjastjórn
til að fá samninginn, en Canada er,
sagðihann, tilbúin, hvenær sem er,
til að ræða verzlunarsamning við
Bandaríkin, og ef hægt væri að ná
polandi samningum, væri Canada
tilbúið að taka peim.
ÍSLANDS-FRJETTIR.
REYKJAVÍK, 26. SEPT. 1891.
ÖLVESÁRBRÚIN.
Eins og til stóð, var ölvesárbrúin
vígð á priðjudaginn var. Þrátt fyr-
ir allmikla rigningu pá um daginn
hafði til vígslunnar safr.ast mikill
manngrúi úr nálægum hjeruðum,
Árnes- ogRangárvallasýslum, Kjós-
ar- og Gullbringusýslu, Reykjavtk
og enda víðar að. Brúin var opin
til kl. 11 um daginn;peir, sem komu
eptir pann tíma vestan að ánni, voru
pví ferjaðir austur yfir, pví að aust-
anmegin árinnar fór vígslan fram.
Brúin var skreytt fánum og blæj-
um á báða bóga.
Klukkan rúmlega 2 safnaðist
manngrúinn að brúnni, en upp á
brúarsporðinn að austanverðu gekk
landshöfðingi, frú hans, Tr. Gunn-
arsson og nokkrir fleiri, svo sem
nokkrir embættismenn og heldri
manna frúr, pingmenn, hornleikend-
ur og söngmenn. Vígsluathöfnin
byrjaði síðan með pví, að sungin
var uppi á brúarsporðinum með
nýju lagi eptir kaupmann Helga
Helgason pessi
BRUARDRÁPA
eptir landritara Ilannes Hafstein.
Þunga sigursöngva
söng hjer elfan löngum,
byst fann skemmtan besta,
banna ferðir manna.
Annan söng nú ýtar vaskir kveði,
upp skal hefjaróm með von og gleði.
Nú er móðan ekki einvöld lengur,
einvald hennar binda traustar spengur.
Hátt á bökkum bröttum
Ayggðir eru ogtryggðir
synirstáls og steina
sterkir mjög a1S verlti;
standa á bjargi studdir magni’ og prýði,
strengja sjer á herðuin gjörva smíði,
tengja sveit við sveit, þótt aldan undir
ófær brjótist fram um klettog grundir.
Vakni von og kvikni
varmur neisti’ í barmi,
mest ermann-verk treystum
móðurjarðar góðu.
Tjáir ei við hrepptan hag að búa,
hjer áfoldu þarfsvo margt að brúa:
jökulár á landi og'í lundu—
lognhyl margan bæði’ i sál og grundu.
Sannar afrek unnið:
andinn sigrar vanda;
tengja traustir strengir
tvistrað láðitS áður.
Tengjum þannig tvistrutS öfl og megin.
Trausti, dáð og framkvæmd greiðum
veginn.
Heilar vinni hendur jafnt og andi.
Hefjum brúargjörts á andans landi.
Vakni von.og kvikni
varmur neisti’ í barmi —
Vilji,von ogelja
vinnu saman inni.
Þá mun rísa brú til betri tíða,
brú til vonarlanda frónskra lýða,
brú til freisis, brú til mennta-hætSa,
brú til mannfjelagsins æðstu gæða.
Heill sje hug og snilli,
heill sje ráði’ og dáðum.
Heill sje höndog anda,
heiður umfoldu breiðist.
Líti sól hversæmd og nýjartryggtSir,
sveipi gæfan fósturjarðar byggðir.
Blessist framkvæmd, biómgist sviti lýíSa.
Brúin rísi fram til nýrra tíða.
RÆÐA LANDSHÖFÐINGJA.
Þegar búið var að syngja ubrúar-
drápuna”, hjelt landshöfðingi ræðu.
Hann talaði fyrst um, hve hátíðlegt
tækifæri pað væri, sem safnað hefði
pangað öllum peim mannfjölda,
sem par varsaman komin, par sem
nú ætti að opna til almennings nota
ölvesárbrúna, sem væri mesta sam-
göngumannvirki, sem unnið hefði
verið hjer á landi síðan landið
byggðist; -fór ]>ar næst nokkrum
orðum um, að samgöngutorfærur
landsins væru hinn mesti slagbrand-
ur fyrir framförum pess. Þetta
hefði fyrsta löggefandi alpingi kann-
ast við og álitið eittaf pví nauðsyn-
legasta fyrir landið að I.æta sam-
göngur pess; pað hefði pví veitt
allmikið fje til strandferða og vega-
bóta. En allir hlutar landsins gætu
eigi notað strandferðirnar. Á allri
strandlengjunni frá Reykjanesi aust-
ur fyrir Lónsheiði væri hafnaleysið
pví til fyrirstöðu, að par gætu ver-
ið gufuskipaferðir; samgöngur par
pví eingöngu á landi; pví brýn nauð-
syn að allir leggist á eitt að bæta
samgöngur á pessu svæði.
Ef maður væri kominn f björtu
veðri upp á Ingólfsfjall, sem væri
hjer á bak við hjeraðið, blasti við
manni eigi að eins hið stærsta, held-
ur einnig hið frjófsamasta sljettlendi
landsins. Útlendir jarðfræðingar
kölluðu pað Geysis-dalinn og kenndu
oss, að pað hefði púsundum ára áð-
ur en landið byggðist verið fjörður
eða flói, sem gengið hefði inn í
landið, með smáeyjum, sem nú væru
fellin upp af undirlendinu, t. d. Búr-
fell, Mosfell, Hestfjall, Vörðufell o.
s. frv. £>egar petta væri borið sam-
an við pað, sem var, erforfeður vor-
ir settust hjer að, og pað sem nú
er, gæti maður tekið undir með
skáldinu, sem kvað
„gat ei nema guð og eldar
gert svo dýrðlegt furðuverk”.
Þar sem áður var flói, par sáu for-
feður vorir
„um grænar grundir líða
skínandi ár að ægi blám”
og peirra mestar Djórsá og ölvesá.
Á pessu undirlendi búa nú um
10000 manna. Útlendingar full-
yrtu, að ef allt petta svæði væri
yrkt, eins og bezt mætti, pá gætu
búið par allir fbúar landsins, 70,000,
pað væri um 1000 á ferhyrningsmfl-
unni, og væri pað ekki margt, ept-
ir pví sem gerðist víðast f útlönd-
um. En til pess pyrfti margt að
breytast, meðal annars brýr að koma
á árnar og akvegir eptir hjeraðinu,
vegirnir yrðu að laga sig eptir
brúnum, brýrnar yrðu að koma
fyrst, vegirnirnir mundu pá fljótt
koma.
Þegar landshöfðingi hafði lokið
ræðu sinni, gengu menn í próseasfu
yfir brúna. Fór hornleikendaflokk-
ur HelgakaupmannsHelgasonar fyr-
ir og ljek á horn. Þá kom lands-
höfðingi, frú hans, Tr. Gunnarsson
og síðan hver af öðrum. Fjórir
menn tóka að sjer að telja pá, sem
færu yfir brúna, og voru peir rúm-
lega 1500 að tölu; tilætlunin var,
að allir, sem viðstaddir voru, gengu
í prósessíunni yfir brúna, en pað
varð pó ekki. Margir voru, sem
eigi gerðu pað, og giskuðu menn á,
að peir hefðu verið að minnsta kosti
200 til 300, og sumir hjeldu enda,
að peir hefðu verið fleiri, svo að pað
má fullyrða, að alls hafi verið við-
staddir um _1800 manna.
Lýsing brúarinnar.
Lengd járnbrúarinnar sjálfrar er
um 180 álnir. Þar af eru 120 álnir
yfir um sjálfa ána, milli aðalstólp-
anna, enöOyfirhaf pað er milli er
aðalstöpulsíns á eystri bakkanum og
akkerisstöpulsins peim megin.
Breiddin er 4 álnir.
Járnrið er beggja vegna, með 3
langböndum, og nær pví meðalmanni
undir hendur.
Hæðin frá brúnni niður að vatns-
fletinum, pegar ekki er vöxtur í
ánni, er 12 álnir.
Brúin er hengibrú, eins og menn
vita, p. e. brúin sjálf hengd með
uppstöndurum af járni neðan í prjá
járnstrengi hvers vegar. Járnstreng-
ir pessir eru alldigrir, og strengdir
yfir tvo stöpla við hvorn brúarsporð
20 álna háa alls að austanverðu, og
er neðri hlutinn, 9J alin, úr vel
límdu og vel höggnu grjóti, en efri
hlutinn ferföld járnsúla eða súlna-
grind, og hapt á milli peirra að of-
an. Austanmegin eru járnsúlurnar
jafnháar, en neðri hlutinn ekki
nema 1 álnar hleðsla, með pví par
er hár klettur undir.
Járnstrengjunum, er brúnni halda
uppi og pandir eru yfir nýnefnda
stöpla (járnsúlurnar), er fest í akk-
eri til beggja enda, en pað eru
klettar af manne höndum gjörvir,
p. e. hlaðnir úr grjóti og grjót.
steypu og ramlega límdir. Neðst í
peim klettum eru járnspengur
pversum, er strengjaen'dunura er
brugðið um.
Allt járnið í brúnni er um 50 smá-
lestir að pyngd, eða sama sem 100,
000 pd. Þar að auki er i brúnni,
gólfinu áhenni, 100 tylptir af plönk-
um, og 72 stórtrje undir peim, ofan
á járnslánam og járnbitunum. Planka
gólfið er tvöfalt.
Um traustieika brúarinnar er pað
að segja, að pað er ætlazt til að hún
beri járnbrautarlest, en tii pess má
vera á henni í einu 50 punda pungi
á hverju ferh.feti. Geri maður með
almanns pyngd 144 pd., mega eptir
pví standa á brúnni i einu 1000
manns, svo óhætt sje 1 alla staði.
60000 kr. hafa verið lagðar til
brúarinnar, par • af 40000 kr. sem
beinn styrkur úr landssjóði og 20,
000 kr. söinuleiðis úr landssjóði sein
lán til sýslufjelaga Árnes- og Rang-
árvallasýslu og jafnaðarsjóðs Suð-
uramtsins, er pau eiga að endur-
borga á 45 árum.
Verðhækkun á kornvöru.
Með seglskipi, seni kom hingað 4.
p. m. frjettist, að kornvara hefði
hækkað stórkostlega í verði skyndi-
lega í útlöndum sakir ómunalegs
uppskerubrests í Rússlandi, og par
af leiðandi banns gegn kornflutn-
ingi paðan úr landi. í ýmsum öðr-
um löndum er og útlit fyrir upp-
skerubrest. í K.höfn var 18. f. m.
rúgur orðinn 22£ kr., rúgmjöl 23
kr. og bankabygg 21 kr.
Dánir: sýslunefndarmaður Ingi-
mundur Rafnsson á Brekku í Núpa-
sveit N.-Þ.-sýslu og Kristin Bjarna-
dótiir, tengdamóðir Þorl. Ó. John-
sens í Reykjavík.
ífHiCES

am Baking
Powder
Brúkað á milijóuumlieimila. 40 ára á markaðnum.