Heimskringla - 05.03.1892, Blaðsíða 3

PÖLSKT BLÓD.
(Þýzk-p6lsk saga þýdd).
Þrumuský það, er í tvö ár hafSi
grúft yfir sjóndeildarhringnum, var nú
komið yfir höfuð hennar og í dyni þess
gullu við tignarlegu og hræðilegu orðin:
„Janek Proczna!”
Nú var barið á dyrum.
Xenia laut höfðinu. Þjónn einn bar
inn tvö brjef og sagði . ð vagnstjóri for-
setafrúar Gartner biði eptir svari. Hvarf
kann svo hljóölaust fyrir dyratjöldin.
Xenia þrýsti hinum köldu höndum
gaguaugunum, opnaði svo ósjálfrátt
brjefin og leit hugsandi út yfir innihald
Þeirra. Um stund rar dauðaþögn í saln-
um, þyí ekkert heyrðist annað en sltrjáf-
lö i pappírnum mllll handa hennar. En
Þá var brjefinu þeyttlangt út á gólf eins
og öðrum eitruðum ormi, og Xenia rak
upp skellihlátur, einhvern óiýsanlegann
hlátur, er nær þvi kæfðist af tárum.
Þafi var eins og að slæiSa rifnaói í
tvennt fyrir hugskotssjónum hennar.
Hún þóttist nú sjá net það, er undirferli
hafði á laun flærðarlega riðað um hana,
og nú átti aö reyna að herða a1S, til þess
að gera hana að háði og spotti fyrir
heiminum.
Janek Proczna undir sama þaki og
kún. Að taka á móti hon m í hennar
eiginsölum ogleiða hann fram fyrirfor-
vitnina. Það var sem stormurinn þyti
um höfu'S hennar. Hún hrissti i ósköp-
um höfuð sitt og þrýstl höndunum að
brjóstinu.
,Heldur deyja og farast en þola slík
Þetta allt hafði verið lag t niður fyr*
irlöngu. Flestir vissu þegar gjörla hver
Janek Proczna var. Og svo hafði verið
um búið, að hún mætti vería lítillætt.
°g gjörð hlægileg. Eptir nokkrar stund
lr skyldu menn ganga inn í hús þetta til
þess, aö gjörast dæmendur yfir Dynar-
nafninu og skemmta sjer með þvi, aö
sjágreifafrú Dynar blygðast og fyrir-
T«rða sig.
EnJanek Proczna mun hrósa sigri
°g lita til hennar líkt og hann gerði, þá
er h&nn spáði þessari stund. En þá eitt
sinn skal hann siðferöislega lypta keyr-
inu og rlsta á enni henni því brenni-
marki, er aldrei mundl hverfa.
Full örvsentingar gekk Xenia að
klukkustrengnum og rykkti fast i hann.
,Burtu hjeöan! Burtu hjeðan til
hýpstu einveru! Steypist hjer allt um
koll og farist, ef jeg aö eins get komist
bjá þvi að horfa á hitf miskunarlausa
báö Janeks Proczna’.
Þjónninn kom inn og sagði tll að-
komumanns, lineigði hann slg þegjandi
og rjetti húsmóður siuni heimssoknar-
miða á silfurfati.
Greifafrúin leit mjög reiðulega til
hans.
,Jeg tek eigi við nokkrum manni
Sendu strax Gústínu til mín’.
Hinn ókunni herra bítfur yðar, frú,
að veita sjer áheyrn a'fi eins í nokkrar
mínútur’ sagði þjónninnme'8 mestu auð-
mýkt. Hann hugsaði að eins um þókn-
un þá, er hinn ókunni maður hafði lagt
í lófa hans, til þess að hann gætti veiði-
bunda hands, meðan stæði áheimsókn-
inni.
,Hver er þa«’, spurði Xenia og leit
um leið á hinu litla miða.
og oldiit, ■wiiiiq’iPEG, 5. maez 1892.
(Janek Proczna’, las hún.
Hún virtist nú líkust því, a8 hún
hefði skyndilega orðið að steini.
,Janek Proczna!’.
Nei, liana dreymir eigi. Hjer stend
ur greinilega—Janek Proczna.— Húb
strauk hægt hendinni um ennið og aug-
un.
(Skipar greifafrúin aft jeg...’
Jgluggsvala herberginu’, mælti hún
stoltlega.
Aptur er hún einsömul.
Enn eitt sinn þýtur eins og vor-
stormur um sál hennar. Þó lygnir þar
aptur og allt verður skyrt og bjart fram
undan henni likt og endalaus snjóflötur
Veg eða stig sjer hún eigi, en einhver
skuggagangur stendur þarna í fjarska,
hún vex og vex, lyptir upp höfði sínu
og bendir henni að koma: „Kondu”.
Þá er hún haföi læst dyrunum eptir
sjer, kom einhver hægt inn í salínn hægra
megin.
Beatrice Drach læddistá tánum fram
að borðinu og leit skjótlega í kringum
sig.
Itjett! Þarna láu hin fögru blóm
Donats hálfvisin.
Beatrice leit reiði-augum til dyr-
anna, er hin tignarlega frændkona henn-
ar hafði horflð inn um, en tók blómin
upp að hinu litla nefl sínu og talaSi fag-
urt og blíölegatil þeirra:
,Það er eingöngu hans vegna, aö jeg
lít til ykkar, vesalingar, því hin and-
styggilega Xenia á ekki skilið að blóm-
skúfum hennar sje haldið í vatni. Ef
þið eigi hefðuð komið frá Donat, þá
hefðuð þið gjarnan mín vegna mátt
liggja kyrr til dómsdags. En ef hann
fengi aö sjá þessa meðferð á ykkur,
mundi honum sárna, því hann er nógu
heimskurtil þess, að þykja fjarska vænt
um Xeniu, en jeg veit líka hvað þa8 er,
aö vera rjett lijá og lítilsvirt’.
Hún nandvarpaði nú þunglega, er
hún leit ástaraugum til blómanna og
setti þau í vatn.
Æ, hví var hún eigi jafn-fögur og
tignarleg sem vinsæla greifafrú Dynar?
Hví varS hún ætíð að halda til i barna-
herberginu. Og hvers vegna hjelt móðlr
hennar svo fast vlð þessa viðbjóðslegu
fljettu, er líklega að lokum mundi leggja
hanaígröflna? Og var Donat vanur aö
stríða henni meö þess&ri fljettu—hve hún
hataöi hana, því það var engu öðru að
kenna, að Donat ætíð fór með hana
sem barn.
Beatrice kyssti blómin í síðasta sinni
og fór svo leiöar sinnar, til þess í her-
bergi sinu að reyna a8 komast fyrir eitt-
hvert ráð við öllu þessu andstreymi.—
En hversu sem hún vindur og snýr sjer,
þá dinglar þó fljettan á bakinu á henni.
Æ, Donat! Donat!
X. KAP.
í vinnuherbergi Xeniu voru glugg-
arnir bjartir og opnir, ení miðherberg-
inu Voru þeir skyggðir með þykkum
tjöldum, var þa'San gengið um málaðar
glasdyr út á miklar gluggsvalir.
Nú skrjáfaði í hinum þungu felling-
um dyratjaldsins og greifafrú Dynar
gekk inn hnakkakert.
Hún varð að líta upp, ef hún vildi
sjá framan í hin dökku augu Janeks
Proczna. Hægt og þegjandi gekk hún
á móti honum og virti hann kuldalega
fyrir sjer. Það var eins og þegar tveir
mótstöðumenn hittnst á«ur en bardaginn
hefst. Augun leiptru'Su og höfuSin risu
upp, eins og bæSu þau sig uudan allri
sátt og samlyndi.
Kurteis og fallegur svipur var yfir
hinu fína sólbrennda andliti, er nú sneri
sjer að henni. Það var eigi lengur hinn
föli óstyrki listamaður, heldur lífvarðar-
foringinn, er nú stóð frammi fyrir henni.
Hann hnegði sig alvarlega og stilli-
lega, en greifafrú Dynar þagSi og varð
hann því fyrri til að rjúfa þögnina.
,Jeg ætla, greifafrú, að nærvera min
muni eigi koma flatt upp á yður, þar
sem þjer sjálfrar hafið gjört boð eptir
mjer. Jeg gladdist yflr því, að prinsess-
an og hirtíkonur hennar æsktu komu
minnar og gerSi það mig auítrúa. Jeg
leit aö eins á nafn yðar greifafrú, en mig
grunaði alls eigi af hverjum ástæðum að
Þjer kynnuö aö hafa ritað það. Jeg
kom hingað, ókunnugur öllum mála-
vöxtum’.
Xenia settist niöur og benti Janek
Proczua til sætis gagnvart sjer.
,Þjer hafið rjett aö mæla, er þjer ef-
ist um, að boð þetta sje sprottlð frá
mjer’, svaratii hún eiuarðlega, ,en yður
skjátlast, er þjer ætliö, aö jeg hafi ritaö
undir það ósjálfráð. Jeg hef gert það
með ásettu ráði og köldu blóði’.
Hin dökku augu hennar litu nær
því ógnandi til hans, en hinn kaldl svip-
ur hennar varð þó smámsaman þýðari.
Janek virtist verða forviða.
,Jeg hjelt’, mælti hún, að þetta
mundi vera betra ráöið til þess ats halda
yður á burtu hjeðan’.
Hann brosti að eins lítið eitt.
,Hversu gastu þess ætla'fS, að maður í
mínum sporum mundi hafa svo mikla
stjórnkænsku, að geta lesið mllli línanna
í þetta sinn hefur bragð yðar herfllega
mistekist, greifafrú, og þjer verðlð að
tala greinilegar, ef þjer viljið veralausar
við mig’.
Xenia beit á varirnar. ,Það er nú
of seint hvort sem er núna’.
,Alls eigi. Segið mjer að elns, að
nærvera mínsjeyöur ógeðfeld og jeg fer
meö . æstu lest aptur til höfuðstaðarins’.
Hann talaöi þessi orð svo hægt og
stillilega, að í þeim virtist elnnig að
liggja: „Jeg ætla að okkur sje báðum
jafn-kært að skilja’.
Augu Xeniu leiptruðn.
,Og hvað mundi heimurinn segja,
ef þetta spyrtSist?’
,Heimurinn? Jeg hef aldrei hirt um
hvað hann segir’.
(Nei, það veit hamingjan. Og meö
meiri ákafa, en Janek hafSi hingað til
orði* áskynja, mælti hún enn fremur:
(Því ef svo hefði verið, mundi eigi þessa
stund hafa aðborið. Heföi heimurinn
og viðvörunarrödd hans,hefði ættlngjar
yöar og fjelagsbræður mátt sín nokkurs
hjá yður, þá hefði aldrei komið að því,
að við nú stæöum hjer auglititil auglitis
sem vandalaus, eða aö faðir okkar með
allri ást sinni einungis hefði sáð eitur-
sæði,er sprottið hefði upp til haturs og
tvídrægni, fyrirlitningar og fjandskapar!
Þú hefur viljugur snúið við mjer bak-
inu og jeg hef eigi haldið þjer aptur.
Þú liefur gerzt mjer ókunnugur ogjeg
hef borið það. Og allt þetta stafar af
því, að þú eigi rildir taka tillit til ann-
ara, af því að....’.
Xenia þagnaði allt í einu og beit á
varirnar. Líkt og eyðandi eldur, höfðu
geðshræringar hennar blossað upp og
hriflð hana með sjer og þeytt frá vörum
hennar hinu kunnuglega orði ((þú”. Nú
mun hann nota tækifærið og fara metS
greifafrú Dynar sem honum líkar. Graf-
kyr, en'breytt, sat hún gegnt honum.
Annað hvort var, að hann eigi hafði
heyrt þetta hneykslanlega ávarp, eða
ljest eigi svo.
.Hvernig stendur á þessum endur-
minningum, greifafrú. Þær leilSa okkur
a'S eins frá aðal-málefninu og geta auk
þess eigi breytt þvi, eins og nú stendur á,
Nu rofa'Si til og sólargeislarnir fjellu
gegnum hinar máluðu gluggarúður
gluggasvalannaá hár Xeniu Og sýndust
að vekja þar tindrandi neista.
Janek laut nær henni með miklum
alvörusvip.
Eldurinn slokknaði! augum Xeniu,
húu varð föl og.varir hennar titruðu, en
hún þagði.
(Hvorugt mun sakna annars’ sagði
hún lágt, fyrir munni sjer.
Janek reis á fætur jafn stilltur og
ella.
(Ef atS ást mlns ógleymanlega fóstur-
föður hefur or*ið að hatri og fjandskap,
þá hlýtur það að vera eingöngu í yðar
(Því skyldi þetta vera á aðra leið?’
mælti hann. Eöa mundi eigi jafanan
hafa'kveflið lítíð að hinu pólska töku-
barni, syni hins heimilislausa uppreistar-
manns, gagnvart greifafrú Dynar? Fyrr
eða síðar mundi hafa komið til þess, að
vænst hefði þótt að afmá svívirðing hins
pólska bló'Bs af ættarskildinum. Hví þá
ásakaokkur um það, er eigi má öðruvísi
vera? Jeg er ánægður með kjör mín og
bellSist eigi annars, og þjer, greifafrú,
hafl8 hlotið þá hamingju, er þjer munuð
ætla æðsta hjer í heimi. Látum okkur
því ganga hvort stna leið í llfinu. Og jeg
ætla eigi &ð vlí munum sakna hvort ann-
ars.
göngu í yðar sál, greifáfrú, þvi jeg
mun aldrei gleyma því, er jeg skulda
dóttur velgerðamanns síns. Þjer voruð
nógu hreinlynd að játa berlega, að und-
irskrift ytSar eigi skyldi skoða sem köll-
un til mín. Gott eg vel, þá skal og jeg
láta mjer farast hreinlega og halda apt-
ur á stað’.
Xenia lypti upp heudinni, en Proczna
hjelt áfram og hló biturlega.
(Verið hægar, greifafrú. Jeg veit
hvert tillit jeg á afS taka og mun gera
heiminum full skil fyrir breytni minni’.
Xenia flegöi ,'höfðiuu þrjózkulega
aptur á bak, reis á fætur og gekk að
honum.
(Þjer skuluð eigi fara, 'Janek Proczn
Jeg...jeg biö yður að vera kyrran’.
Hún dró andannn þungt og glóandi
roði litaði hifS fagra endlit heunar.
Framh.
P. BRAULT & CO.
471 MAIN STR.
WINNIPEG
flytja inn
, ÖLFÖNG VÍN
Og
VINDLA.
Hafa nú á boðstólum miklar birgðir
og fjölbreyttar, valdar sérstak-
lega fyrir árstíðina.
Gerið svo vel að líta til vor
Vér ábyrgjumst að yðr líki
bæði verð og gæði.
Ooixiiiiioix oí* Ciiiiiidji,
Atiylisjariír okeypis fyrir miljonir manna
»00,000,000 ekra
af hveiti- og beitilandi í Manitoba og Vestur Territóriunum í Canada ókeypis fyrir
landnema. Djúpur og frábærlega frjóvsamur jarðvegur, nægtS af vatni og skógi
og meginhlutinn nálægt járnbrautum. Afrakstur hveitis af ekrunni 30 busli., ef
vel er umbúið.
ÍHINTU fkjovsaha belti,
í Rauðár-dalnum, Saskatchewan-dalnum, Peace River-dalnum, og umhverfisliggj-
indi sljettlendi, eru feikna miklir flákar af ágætasta akurlandi. engi og beitilandi
—hinn víðáttumesti fláki í heimi af lítt byggöu landi.
r r
Malm-nama land.
Gull, silfur, járn, kopar, salt, steinolía, o. s. frv. Ómældir flákar af kolanámalandi;
*ldivi«ur því tryggður um allan aldur.
jÁrKBKAUT FRÁ HAFI TIL. HAFS.
Canada Kyrrahafs-járnbrautin I sambandi vits Giartd Trunk og Inter-Colonial braut-
Iruar mynda óslitna járnbraut frá öllum hafnstöðum við Atlanzhaf í Canada til
Kyrrahafs. Sú braut llggur um mlðhlut frjóvsama beltisins eptir því endilöngu og
um hina hrikalegu, tignarlegu fjallaklasa, norður og vestur af Efra-vatni og um hiu
nafnfrægu Klettafjöll Vesturheims.
Heilnæmt loptslag.
Loptslagið í Manitoba og NoriSvesturlandinu er viðurkennt hið hellnæmasta S
Ameríku. Hreinviðri og þurrviðri vetur og sumar; veturinn kaldur, en bjartur
og staöviðrasamur. Aldrei þokaogsúld, ogaldrei fellibyljireinsogsunnarílandinu.
SAMBAJÍDS8TJ(ÍRJiIIÍ í CAXADA
gefurhverjum karlmanni yfir 18 ára gömlum og hverjum kvennmanni sem hefur
fyrirfamilíu að sjá
1 O O ekrur af landi
alveg ókeypis. Hinir einu skilmálar eru, að landnemi búi á landinu og yrki það.
A þann hátt gefst hverjum manni kostur á að verða eigandi sinnar ábýlisjarðar og
sjálfstæður í efnalegu lilliti.
ÍSDEJÍZKAR X Ý L E X D U R
Manitoba og canadiska Norðvesturlandinu eru nú þegar stofnaðar í 6 stöðum.
Þeirra stærst er NÝJA ISLAND liggjandi 45—80mllur norður frá Winnipeg, á
vestur strönd Winuipeg-vatns. Vestur frá Nýja Islandi, í 30—35 mílna fjarlægð
•r ALPTAVATN8-NTLENDAN. bá*um þessum nýlendum er mikið af ó-
numdu landi, og báðar þessar nýlendur liggja nær höfuðstað fylkisins en nokkur
hinna. ARQYLE-NÝLENDAN er 110 mílur suðvestur frá Wpg., ÞÍNQ-
VALLA-NÝLENDAN 260 mílur í norívestur frá Wpg., QIT’APPELLE-NÝ-
LENDAN um 20 mílur su8ur frá Þingvalla-nýlendu, og ALBERTA-NÝLENDJLN
um 70 mílur norður frá Calgary, en um 900 mílur vestur frá Winnipeg. í síöast-
töldu 3 nýlendunum er mlkið af óbyggðu, ágætu akur- og beitilandi.
Frekari upplýsingar í þessu efni getur hver sem vill fengið með því að skrifa
um það:
Thomas Bennett,
DOM. OOV'T. IMMIGRATION AOENT
Eda lí. Uj. Baldwinson, (Islemkur umboðsmaður.)
DOM. OOV'T IMMIQRATION OFFICES.
Winnipeg, - - - Canada.
NOKKUD NYTT!
Þangað til þann 15. marz næstkomandi seljum vjer allan vetrarfatnað me
25prc. afslætti, til að fá pláss fyrir nýjar vörur.—Sleppið ekki tækifærinu að l'á
kkur billeg föt.
HENSEL, NORTH-DAKOTA.
GUDMUNDSON BROS. & HANSON.
C. W. CIRDLESTONE,
FIRE AND MARINE INSURANCE. STOFNSETT 1779.
Guardian of England, Höfuðtaóll.137,000,000
City of London, London, Eng., höfuðstóll.. «10,000,000
North-west Fire ínsurance Co., hófuðstóll. . $ 500,000
Insurance Co. of N. Amer. Philadelphia, U.S. $ 8,700,000
ADAL-UMBOD FYRIR MANITOBA, NORTH WEST TERRITORY OC BRITISH COLUMBIA.
SKRIFSTOFA 375 OG 377 MAIN STREET, - - - WINNIPEC.
— 4 —
í inni mikiu kyrð, sem hvíldi yfir láði og
cgi. uðs hönci var ósýnilega út rétt til
essunai yfir fegrg
og heiðríkju dagsins.
arháir fjalltindal. kringdu um fjörðinn á
allar hliðar, og beeði fjöllin og liimininn
spogluðust í fogrtæru svaldjúpi sjávarins.
fundum kom lítil hreyfing á þennan tæra
tlöt> Þegar einhvor sjófugl snerti yfirhorðið,
°g lóttir sívíkkandi straumhringir mynduð-
U8t t>ar út í frá. En lognbáran sleikti lótt
°S letilega hvítan fjörusandinn.
Loksins vóru allir vestrfararnir komn-
lr niðr í bátinn. Einn karlmaðr að eins
8tóð eau þá hikandi á bryggjusporðinum
og i,/°lfði tárvotum augum framan í konu,
^ UtU hendina á henni. Hann var hár,
,] s oitr, eterkbygðr maðr, hreinn á svip,
utitekinn í andliti, bláeygr, og lágu augun
djupt. Andhtig var ekki smáfelt og svipr-
mn lýsti festu, 0g ef til yiu onda nokkr-
um þráa, og þó var eins og eitthvað við-
kvæmt og vingjarnlegt leyndist undir þessu
harðlega yfirhorði.
Konau var líka ung) bá vexti> bjart.
°S vel vaxin. Hún Var kringluleit og
Þékoppar 1 kinnunum, 0g hafði þonnan
raUstlega upplitsdjarfa svip, sem er avo
— 5 —
almennt meðal norskra alþýðumanna. Hún
bar á armi barn 6 mánaða gamalt.
„Þú lofar mór þvf, Andrós, að koma
að ári að sækja mig“, sagði hún, og grátr-
inn kom upp hjá henni á ný. „Það verða
þungir dagar fyrir mig hór eina, og þungt
fyrir þig líka að flækjast einmana út um
heim án mín. Þú getr aldrei sóð um sjálf-
an þig, Andrós, og fótin þín þarf að bæta
og þjóua þór. Ekki veit óg, hvað um þig
verðr, Andrós, án mín“.
„Já, það verður örðugt fyrir mig að
komast af án þín, Gunnhildr“, svaraði hann
hryggr í bragði; „en hvað á óg að gera
við þig og barnið á meðan óg hef ekki
hús og heimilil Þeir segja allir, að fyrsta
árið í Ameríku só fjarska örðugt; 0g ég
vildi heldr hlífa þór, Gunnhildr, við þeim
örðugleikum, og geta svo tekið á móti þór
þegar ég er húinn að fyrirbúa þór hlý-
legt og skemtilegt heimili, þar sem vel
getr farið um þig og barnið. Þangað til
hefir Þorkoll bróðir minn lofað að annast
um ykkr eitt ár, og geti óg ekki sjálfr
komið aftr til að sækja ykkr, þá fara marg-
ír vmir okkar vestr að sumri, sem vel geta
*eð um þig & leiðinni“.
— 8 —
II- :KLá.ZEL
[Rústaðar-bræðrnir. Andrés Guðmunds-
son kemr til New York. Hvað fyr-
ir hann bar þar. Bankinn.
Hvernig $ T500 urðu á svip-
stundu að $2100.]
Andrós Guðmundsson frá Rústað var
yngsti sonr auðugs óðalsbónda í Harðangri.
Eaðir hans hafði alla æfi verið merkismaðr
í sveit sinni, og hafði látið sonum sínum
eftir sig óðalseign sína, sem var hæði stór
°g góð. Hann hafði lagt svo fyrir þá sonu
sína þrjá, að þeir skyldu reyna að lifa all-
ir á jörðunni. Samkvæmt því bjuggu þeir
allir á henni, á sínum þriðjungnum hver,
og þeir lögðu allir hart að sór við búskap-
inn, til að reyna að komast af, þótt jarð-
næðið væri heldr þröngt fyrir hvern um
sig. Það var erfitt líf, og reynslan hafði
nú sannfært þá alla um það, að æfi þeirra
yrði ein sífeld þrautabarátta fyrir tilver-
unni, barátta við þröng kjör og þung, af
því að þá vantaði stofnfó til að gera meira
af jörðunni að ræktuðu landi, og fjölga hús-
um á henni. Og hitt þótti þeim nærri enn
VESTRFARINN.
EPTIR
HJALMAR HJORTH BOYESEN.
4-4-++»++4-4 f
ÍSLENZK ÞÝÐING.
WINNIPEG, MAN.
Hkimskui.nola Prtg. * Publ. Co.
1892.