Heimskringla - 28.05.1892, Side 2

Heimskringla - 28.05.1892, Side 2
IHIEIIBÆSIKIIRIIN'GS-I^ OG- OUJIIfrr, WINITIPEG, 28. MAI 1892, Heimskringla og 6ldi>” keinar út á Miövikud. og Laugardógum- (A Semi-weekly Newspaper pub- lished on Wednesdays and Saturdays). The Heimskringla Ptg. & Pobl. Co. útgefendur. (Publishers.) Skrifstofa og prentsmiðja: .'51 LOMBARD STREET, ■ • WINNIPEC, MAN. Blaðið kostar: Heill árgangur...... Hálf ar árgangur....... Um 3 .................. °>íc> Um 3 mánutii Gjalddagi 1. Júlí. Sésíðar borgatS, kost- mönnunum. ár árg. $2,50. , Sent til slands kostar arg. borgaör her $1,50.—X slandi 6 kr., er borgist fynr- fram. Á Nortirlöudum 7 kr. 50 au. A Engiandi 8s. 6d. (35,“ L' ndirems <>g emhver kaupandi blaðs- ins skiptir um bústað er hann beðinn aÆ senda hina brtyltu utanáskript á sknf- stofu blaðsins og tilgreina um leið fyrr- verandi utanáskript. Aðsendum nafnlausum greinum verð- ur ekki geflnn gaumur, en nöfn hof- undanna birtir ritstjórnin ekki nema með samþykki peirra. En undirskriptj hrædd, og tók aftr tillöguna um f>essa $500 veiting fyrir hverja mílu. Félagið byggði jafnt eftir sem áðr, og pað sýndi sig pannig, að pessi tillaga um $500 fyrir hverja mílu var alveg óþörf, og að tilgangr hennar gat eigi sýnilega verið neinn annar en sá, að veita félaginu pá að yfirskini, en það skyldi svo borga J>á peim Greenway, Jos. Martin og fje- lögum peirra $90,000 mútusjóðr hefði þetta getað orðið handa forvígis- Hún sá að félagið átti ekki eft ir nema 15 mílur, og var pví neytt til að ljúka við brautina, til að hafa hennar fult gagn; pví að pað borgaði 3:g auðsjáanlega sízt af öllu, að láta pessar 15 mílur Ólagðar. Hún sá og, ]>ví athygli hennar hafði verið vakið á pví, að samn- ingr hennar trygði fylkisbúum ekki nokkurt hagræði. En samt endrtekr hún fjárveit- inguna nú í vor. Hvað er stjórnin að kaupa af Að öllu samtöldu höfðu aðfinn-! C. P. R. fyrir pessa $150,000? ingar blaðsins Free Press pau á-1 pað er eitthvað annað en gagn hrif, að útlát fylkisins til brautar fylkisins. Það skyldi pó aldrei vera þessarar urðu á endanum $867,000 minni, heldr en stjórnin í fyrstu ætl- aðist tiL Ef góðfús lesari bæði umboðs- ina verða höfundar greinanna sjálfir að mann s;nn ag kaupa fyrir sig hest, tll taka, ef þeir vilja að nafni sinu sje | r ” leynt. Ritstjórnin er ekki skyldug til ; og borgaði honum fyrir J>að ómak, at! endursenda ritger'Sir, sem ekki fá rúm Sblaðinu, nje heldur að geyma þær um lengri eða skemmri tíma. Upplýsingar um verð á auglýsingum í „Heimskrioglu” fá menn á afgreiðslu- stofu blaðsins. Uppsögn blaðs er ógild, sain- kvæmt hjerlendum lögum, nema að kaupandinn borgi um leið að fullu skuld sína við blaðið. Ritstjóri (Editor): JÓN ÓLAFSSON. Business Manager: EINAR ÓLAFSSON. ijðdegis. Auylýsinya-ageni og innköllunnrmaðr: EIRIKR GÍSLASON. (Advertisint Agent & Collertor). neitt samband milli pessarar rausn- argjafar, sem Greenway gefr C. P. R. fél. af fé fylkisins, og kosning- anna, sem í hönd fara? Hefir nokkurn tíma nokkur stjórn í nokkru landi í heimi setið við völd og tekið f>ví með f>ögn og ró, að og umboðsmaðrinn kæmi svo með hest og segði: uhér er klárinn, hann | meðlimum hennar hafi af landsins kostar $200”; og ef lesarinn segði 1 pegnum verið borin á brýn svik- svo: unei, meira en $160 borga ég semi, reikninga-fölsun, óráðvendr.i ekki”, og umboðsmaðr svo svaraði: ; og fjárdráttr, lygi o. s. frv., og J>ol- «jæja> bafðu hann fyrir pað f>á, ^ að J>að bótalaust og óátalið, að um hann kostar f>á ekki meira”—hvern- j meðlimi hennar hafi verið sagt, að ig mundi lesaranum f>á lítast á ráð-1 beir ættu heima í betrunarhúsinu? | 1 Hann er að hitu T afgreiðslustof’u | vend,,i sliks "mboðsmanns? Mundi j Jö; pað er til stjórn, sem alt hkLl-61íðadeSfkL9tÍlhádeg'ihann 6kkÍ Se*’ja: «bölvaðr nokkuð! I>etta hefir verið sagt um. Það er pú ætlaðir pá að pretta mig um $40, stjórnin okkar hérna í Manitoba. ef ég hefði trúað J>ér og gengið í Free Press hetír sagt petta og gildruna . j paðan af verra um hana, og f>að En hver er munrinn á J>essari með röksemdum, nálega daglega nú aðferð og aðferð Greenway-stjórnar- í B—4 ár. Allir ráðherrarnir hafa innar í N. P. málinu? þagað við J>essu, nema Jos. Mar- UtarasKript til blaðsins er: Vhe H limskringla PrintingdcPvblishingC P. 0. Box 305 Winnipeg. Canada. VI ÁR. NR. 35. TÖLUBL. 295. (Öldin 1. 47.) Winnipeo, 28, Maí 1892. — „BYÐUR NOKKUR BETUR ?‘ Kafli úr bréfl frá Lögbergs-félaginu fyr- ir liðugu ári : „ThE LÖGBtRO Pkintino & Pubi.. Co (Incorporated). Book & Job Printers. Office 573 Main Str. P. O. Box 368. Winnipeg, Man., Jan. 26. 1891. ------------Blaðið \Lögberg\ liefir ávalt verið hlynt Ottawa-stjórninni, og verði sanngjarnlega við það skift, (ttlar það að styðja aftrhálds-fiokk- inn í kosningum þeim, sem nú fara i hönd.-------------- Yðar einlœgr Sigtr. Jónasson. Á Junginu í fyrra veitti Gr»-en- j way-stjórnin C. P.R. félaginu $150- )0 til J>ess að leggja brautarstúf tin; hann fór I mál við ritstjóra blaðsins, J>risvar sinnum alls, út af sama efni, og jafnan með sama á- Greenway-stjórnin. Hún komst til valda fyrir sakir óánægju manna með eyðslusemi og óráðvendni Norquay-stjórnarinnar. Sparnaðr og ráðvendn: var pað sem hún fyrst og fremst reit á sitt merki. Auk J>ess var J>að, að járn- brautareinveldið, sem C. P. R. J>á hafði, J>urfti að brjótast á bak aftr, og til J>ess skuldbatt Greenway- stjórnin sig, að berjast fyrir J>ví. Og hún sýndi í byrjun talsverð- an lit á að efna loforð sín. En hvernig? Hún gerði samning við North- ern Paciic járnbr. félagið, og fékk J>að til að f>iggj& jámbraut pá, er fylkið fegar átti frá Wpg. til landa- mæranna suðr, og til að leggja járnbraut til Brandon (yfir Morris) og aðra til Partage la Prairie. En fyrst og fremst af öllu var J>essu» samningum hagað á J>ann hátt, að peir sýndust fremr gerðir til að afla stjórninni mútufjár, heldr en landinu hagsmuna. Blaðið Free Press hefir marg. sýnt fram á J>að, að fyrst fór stjórn- jn fratn á, auk pess tillags, sem N. T. fél. á endanum fékk, ($1,500,000), að pingið veitti pví sem aukagetu $500 fyrir hverja mílu, svo sem í Jióknunar skyni fyrir umstang fé- lagsins við samningana. Free Press Tiamaðist svo út af pessu meðan pað lá fyrir pingi, að stjórnin varð til Souris-kolanámanna. Það var^^ngri; ritstjórinn vann málið í vitanlegt, að félagið ætlaði að leggja hvert sinn. Síðast veltist Jóseppr brautina hvort sem var, og var í J>essi úr ráðgjafasæti. pann veg að byrja á henni. En j Greenway hefir verið pað for- svo póttist hún gera þetta til tryggja sjállí, að fara aldrei í mál. Hann íbúum fylkisins ódj;r kol. Hvernig? vill ekki fá dóm fyrir ummælunum. Með áskilja: 1.) að braut- Qg ^ gr sfl stjórn? gem m skyldi vera fullger alla leið til Leigublaðið viil teyma íslendinga námanna í fjrra, --•) með pvi að gtyrl{ja hugsunarlaust. að áskilja, að flutningsgjald fyrir j hvert ton mætti eigi fara fram úr | —“fdenzkt kjördæmi“ var eitt akveðnu verði, og 3.) með pví að af j,vl fyrsta, er Lögherg gerði að semja við eigendr námanna um, að her-bauli sínu, pegar pað sem flór- að kolin skyldu seld ekki yfir til gotinn kálfr reif sundr glyrnurnar tekið verð við námana. Þetta átti og rak upp 8Ítt fyr9ta «bö-ö!“ þar að vera bindandi I 10 ár. 1 sem það lá í flórnum. Með þessu þóttist stjórnin tryggja Litið á fyrsta árganginn! íbúum fylkisms ódýr kol. ) (Jg pá hafði Nýja ísland um 1000 Síðasta vetr vóru kol hér dýrari, Jbúa, en nú nær 17 hundruðuin. en langa fyrirfarandi tíð. I * , ,, ° J II fyrra, pegar Crreenwayingar Sparnaðrinn (ef hann hefði kom-1 grasséruðu mest um Nýja ísland, izt 4) var nær allr á pappírnum. j kvað það við í hverju orði, að r.ú Þegar stjórnarlómarnir hér vóru ætlaði stjórnin að búa til íslenzkt að reikna út sparnaðinn, þá tóku kjördæmi. Svo þegar þing var þeir til hæsta verð á harðkolum, og sett> snérist hljóðið ofrlega-litla agn- báru svo lin kolin væntanlegu frá ar-ögn, svo-litla kvalankvöl. Souris saman við það, en ekki við. Sjáifsagt-sérstakt kjördæmi handa linkolaverð. Svo gengu þeir út frá, íslendingum, eins og lofað hafði að kolin mundu hér kosta: verðið verið; ekkerthik á þvl, ekki efamál! gefin höfðu verið löndum, þá fór hann og átti tal við nokkra af mót- stöðuflokki stjórnarinnar á þingi, og bað þá að gera sitt til að láta þetta ekki ganga þegjandi. Hann átti og tal við nokkra fylgismenn stjórnarinnar, sem hann var rnál- kunnugr, og spurði þá, hvað til þessa kæmi. Þeir, sömu menn, sem I fyrra töldu sjálfsagt sérstakt Isl. kjördæmi, skildu nú svosem ekkert I þessu, en gizkuðu helzt á, að Jiað væru tillögur Lögbergs manna, sem róðu þessu. Þeir höfðu að vísu I fyrra fullyrt manna mest um ísl. kjördæmi, en síðan höfðu þau tíð- indi orðið, að söfnuðir Nýja íslands sögðu sig úr lögberska kyrkjufólag- inu, og þá var svo sem sjálfsagt að refsa þessari nýlendu með því að svifta hana þessum náttúrlega rétti, sem stjóriiin þar að auki hafði sérr staklega lofað að fullnægja. Jafnframt þvl að vér fengum vak in mótmæli í þingiuu gegn þessari ódrengilegu svika-aðferð við Ný- íslendinga, gerðum vér og málið að umtalsefni hér I blaðinu með mjög hógværutn orðum. Og svo vakti einhver oss óþektr landi máls á inu sama I Free Press um saiha leyti, og ritstjórn blaðsins tók líka í strenginn. Árangrinn varð, að stjórnin gugnaði við þessa sundrlimun, og breytti frumvarpinu, svo að Nýja-ísl. er þó ódeilt, þótt það sje að eins hluti af öðru kjördæmi. En L,Ögherg, leigublað stjórn- arinnar og hennar íslenzka málgagn, átti auðgefið, að útvega Ný íslend- ingum réttindi sjálfsstæðs kjör- dæmis, en kyrkjulegr smásálarskapr og eigingirni, og andleg vesal- menska og stagkálfskapr olli því, að það beitti sér til ins gagnstæða. Því að það er gefið, að stjórn- in hefði ekki þorað að svíkja landa utn þetta inál, ef aðstandendr leigu- blaðsins hefðu ekki fullvissað hana um, að það væri óhætt að bjóða Ný-íslendingum þetta. Það þyrfti ekki annað en stinga upp I þá vesalli vegagerðarsleikju, til að sefa eðlilega og réttláta gremju þeirra. við námana, að viðlögðum flutn En—áþessu þingi, 1891, var það hór nú. En svo stóð ekkert I samningn- um um það. að námafólagið væri skylt að selja svo mikið sem eitt kolablað þar á staðnum við námana. Ef eigendrnir se'du nokkuð þar, þá, máttu þeir ekki selja selja yfir til- teknu verði. En ef þá langaði til að fá hærra verð fyrir kolin sin, þá var auðgert fyrir þá, að selja ekkert út við námana — neita um að seija kol þa r—, en flytja þau fyrir sinn reikning til útsölustaðanna víðsveg ar I fylkinu, og selja þau þar—fyrir svo hátt verð, sem þeir gátu fengið. Þar vóru þeir engum samningum bundnir. Og C. P. R. fólagið—hvað gerði það? Átti enn I vor eftir ólagðar 15 mílur af brautirmi, fullnægði þvl ekki skilyrðunum fyrir að fá þessa $150,000 gjöf. Og Grennway-stjórnin, hvað ger- ir hún ? ingskostnaði. Og samt varð verð- ekkj 8vo þægilegt né vel til fallið, m jnrmn lltill á þeim og linkolum pyI að næ8ta ár—árið I ár: 1892 átti að gera almenna breyting á kjördæmunum, sögðu þeir. Næsta ár! Já, þá var það sjálfsagt að efna þessi loforð. Hvernig fór svo I ár? Þegar stjórnin lagði kjördæma frumvarp sitt fyrir þingið, þá hafði hún skelt Nýjaísl. I tvennt. Hafði lagt Mikley og norðrhlutrnn allan við Dauphine-héraðið, 150 mílum fyrir vestan Nýja-ísland, og slett Álfta- vatns-nýlendunni þar ofan á. Nú vita allir, að norðrhluti Nýja-íslands, Fljótsbyggðarmenn og Mikleyingar, áttu ekkert sameigin- legt, enga hagsmuni, engin áhuga- mál sameiginleg við Dauphinsmenn. Þessi tilhögun var því sama sem að svifta alla landa I norðrhluta nýlend- unnar kosningarrótti. Þegar ritstjóri þessa blaðs sá, hverju fram var að vinda, hversu Og hvernig fór Greenway-stjórn- in með ArgyJe-nýlenduna? Hún stóð svo nú á undan síðustu kjördæma-breyting, að það mátti telja nærri víst, að landar þar, ef á einu bandi væru, gætu ráðið úrslit- um kosninga. Þessa afstöðu var auðgefið að hagnýta með dálitlu lagi, til þess að koma þar að ís- lenzku þingmannsefni. En—þar vóru nú fyrst ekki mörg þingmannsefni íslenzk, sem um gat verið að tala. Einn íslendingur er þar til, og hann einn af eigendum Löghergs, sem hæfr var bæði fyrir vitsmuna sakir, matinkosta, gætni og annara hæfileika til þessarar stöðu. En hann mun ekki hafa viljað gera kost á sér, enda er hann enginn oflátungr og ekki framgjarn maðr til að elta mannvirðingar. Aftr var þar annar maðr vestra, líka Löghergs-e igandi, er feginn vildi ná kosningu, en bafði tilþess enga hæfileika nema viljann. Það var Sigurðr greyið Kristófers- son. En vitaskuld hefði tæplega nokkrum dottið I hug að kjósa hann, því slðr sem maðrinn er mein- laus heldr og ekki óvinsæll, en all- ir vinir hans sáu, að eftir því sem andlegir hæfileikar hans eru vaxnir var eigi auðið að gera honum öllu stærri vansa á annan hátt, en með því að kjósa hann 4 þing. Einar Hjörleifsson, stagkálfr- inn, var að gjóta glyrnum 61 kjör- dæmisina og smjatta—en allar hans gorkálfs-vonir hlutu að stranda á því eina atriði, þótt ekki hefði verið annað, að hann getr ekki gert sig verið var að svlkja öll loforð, sem | skiljanlegan á ensku;—hinu,aðhann mun ekki, það vór frekast vitum, vera enskr þegn enn, hefði mátt ráða bót á. En hins vegar var Greenway sjálfr I vandræðum I sínu kjördæmi, sem lá rétt suðr af Argyle-nýlend- unni, kjóseudr vóru þar orðnir hon- um fráhverfir; þeir höfðu fengið meir en nóg af hræsni, óráðvendni og prakkaraskap stjórnarinnar,, og höfðu f^ngið andstygð á (lerkilygar- anum” (það er það nafn, sem Jos. Mart'.n, ráðgjafi I Greenway-stjórn- inni, gaf embættisbróður sínum. Greenw’ay sá slna sæng upp- reidda, að hann mundi ekki einu sinni ná kosningu í sínu eigin kjör- dæmi. Hvað var þá að gera? Góð ráð vóru dýr. Lögbergs félags-forsetinn I fyrra lót svo ótvíræðlega I ljósi við con- servatives, þegar hann var að reyna að fá þá til að kaupa sig, eftir því sem vér höfum séð af skriflegum göguum, að hann og Lögberg hefði | alla íslendinga I vasa sér, svo að ekki þyrfti nema að kaupa af sér eða því : atkvæði þeirra allra, svo að það má nærri geta, að blaðið og aðstand- ! endr þess hafi sagt sömu töluna I Greenways-flokknum, sem þeirsam- tlmis vóru að selja sig. Greenway hefir því gengið að því vísu, að landa vora mætti reka á at- kvæðablótstallinn eins og sauðkindr til slátrunar. Þetta er því fremr afsakanlegt, sem landar vorir, þeir sem ekki lesa ensku, hafa aldrei heyrt né séð nema aðra hliðina— Greenways-hliðina. í trausti til þess, að L,ögberg mundi tíunda upp I topp allar at- kvæða-kindr I Argyle (og engu stela undan),- klipti stjórnin nýlenduna I fernt, og lagði sinn hlutann til hvers kjördæmis, en stærsta hlutann, bróðurlóðina, til kjördæmis Green- ways sjálfs. Hann ætlar nú að láta íslendinga bjarga sér frá þeirri ó- svinnu, að blða ósigr I kjördæmi sínu. Til þess hefir hann umturnað öll um takmörkum þess. Hann treystir því, að þeir lesi og heyri ekkert um syndir stjórnarinn- ar, af því að “Heimskringla“ hefir lítið sem ekki á þær minzt, og Lög- hergs iðn og atvinna hefir verið að “gylla kúkinn“. Hann treystir þvl, að þeir sé svo tilfinningarlausir um hag og sóma síns þjóðernis og bygðarlags, að þeir niisþykki ekki þá fóttroðningu, seni þeim og þeirra rétti er sýnd með sundrklipping kjördæmisins. Og þetta væri nú alt sanoan góðra gjalda vert, ef það væri sameigin- legt skipbrot með voru þjóðerni og öðrum þjóðernum hór,svoað það hefði varið stefnufastr tilgangr stjórnarinn ar að brjóta alla þjóðernisskifting á bak aftr. En jafnframt og stjórnin fer svona með íslendinga, sem hafa jafn- an til þessa veitt henni fylgi, þá leggr hún 4 stað og býr til sérstakt kjördœmi handa Mennónítum, sem búa hér þvl nær sem hreinir útlend- ingar og geta varla heitið þegnar eða borgarar. Þeir eru uiidan- Jiegnir að bera vopn I stríði; þeir eru það eftir samningi, sem við þá var gerðr, er þeir settust að I þessu landi. Þeir hafa aldrei tekið neinn teljandi þátt I atkvæðagreiðslu hór, þeim hefir ekki orðið ekið til þess; en nú býr Greenway þeim til sér- stakt kjördæmi, I þeirri von að ná þar atkvæðum. En hefndin fylgir ranglætinu. Nú kjósa Mennónítar mótstöðumann hans til þings. Greenway fellr sjálfr I sínu kjör- dæmi, liggr þar eins og sveskja— þrátt fyrir spaðbrytjunina á Argyle- nýlendu. mun Iilætlasolnbud KARLMANNA ALULLARFÖT $500 DRENGJA ALULLARFÖT - - $200 BUXUR................jxoo- HATTAR af öllum sortum. SK5RJT R, HÁLSBINDI,) Ódýrasta í SILAR, NÆEFÖT j borginni. llppbodssala a hverjn kveldi. 13eej>aiLs Ketl Store. 54!> itfaiii Str. TIMBUR, - - - BRENNI - - - OG KOL E. WALL & CO„ Central Ave. East, Cor. Victoria St. Allar tegundir af timbri, lathi og þakspæni. hurðum og gluggum tili sölu ineð lágu verði og auðveldum skilmálum fyrir þá sem langar til að bJKgja- E. F. RUTHERFORD, Manager. P. BRAULT & CO. SEM FLYTJA INN Yiiifong og Yindla, — eru nú fluttir til — 513 llain Streett, dálítið norðar en þeir voru áður, GEGNT CITY HALL. Innlendu vlnin sem þeir hafa og seld eru a íri* 1 ,50 gallon, eru þess verð að tekið sé eftir þeim.. BRAULT & CO. 513 MAIN STREET. DOMINION-LINAN selur ((Prepaid”-farbrjef frá Is- landi til JVinnipeg: Fyrir fullorðinn, yfir 12 ára $40,50 — barn 5 til 12 ára .... $20,25 — barn 1 til 5 ára .$14,25 Sömuieiðis farbrjef frá Winnipey til lslands:.................£78,50 að frádregnu fæði milli Skotlands og íslands, sern farþegjar borga sjálfir 2 kr. á dag. Menn snúi sjer til B. L. BALDWINSON, IMMIGRATION-NALL WP. nsr OBTHEBU PACIIFC. R. R. HENTDGASTA BRAVT —til— ST. PAUL, MINNEDPOLIS Og allra staöa í Bandaríkjum og Canada. Pullfnan Vestibuled Svefn -vagnar og borðstofuvagnar með öll- uni farþegjalestum sem ganga til T0R0NT0, MONTflEAL og allra staða í AUSTUR-CANADA gegnnm St. Paul og Chicago. Tækifæri til að fara í gegnum hinr naftikunna ST. CLAIR TUNNEL. Flutningur sendist án nokkurar tafar. Enginn tollrannsök- un vi* höfð. FAR8RJEF TIL EVROPU með öllum beztu iínum. Sjerstök- svefnherbergl fyrir þá sem pess óska. llin mikla “Transcontintntal” braut Kyrrahafsstrandarin.nar Til frekari upplýsingar leitið tií mesta farbrjefasala við yður, efia H. J. BELCH, Ticket Agent, 486Main Street, Winnipeg. H. SWINFORD, General Agent, Winnipeg. CHAS. S. FEE, Gen. Passenger aud Ticket Agt. St. Paul.

x

Heimskringla

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.