Heimskringla - 29.10.1892, Blaðsíða 2

ZEIIEIlvISIKIie.IItsrca-1^- OG OIíDIJST, ^WIJSrJSriFEG-, 29. OKTBE 1892.
Bemsíriigla
og ÖLDI^”
k 3miir út á Miðvikud. og Laugardógum.
(A Semi-weekly Kewsp iper pub-
liahed ou IV ednesdaya aud
Saturdays;.
The Heimskringla fuW. Co.
dtgefeudur. (Publishers.)
Skrifstofa og prentsmiðja:
151 LOMBARD STREET, - - WINNIPEC, MAN.
Blaðið kostar:
hleill árgangur........$2,00
tíálf ar árgangur....... L-y
Om 3 mínutii............ °’í0
Gjalddagil. Júlí. Sésíðar borga«,kost-
ar árg. $2,50. .
bent til slaods kostar árg. borgaor ner
$1.50.—Á slandi 6 kr., er borgist fynr-
fram. A Nor'Srlöodum 7 kr. 50 au. A
íCnglandi 8s. 6d.
ðf“ Jodireins og einhver liaupandi blaðs-
ins skiptir um bústað er hann beðinn a«
senda Aina brvyttu utanáskript á skrir-
itofu blaðsins og tilgreina um leið 1yrr-
*era,ndi utanáskript.
Aðsendum nafnlausum greinum vero- ^
ur ekki geíinn gaumur, en nöfn hof- J
undanna birtir ritstjórnin ekki nema
meö sampykki peirra. Kn undirskript-
Ina verða höfundar greinanna sjáiflr að
tll taka, ef þeir vilja að nafni sínu sje
leynt. Ritstjórnin er ekki skyldug til
&1! endursenda ritgerfiir, sem ekki fá rúm
iblaðinu, nje heldur að geyma pær um
lengri eða skemmri tíma.
UpplJ’sinearum verð á auglýsingum i)r
í „Heimskringlu” fá menn á afgreiðslu-
gtofn hlaðsins. _____________________
ggr* Oppsöffn blaðs er~ógild, sain-
kvœmt hjerlendum lögum, nema að
kaupandinn borjji um leið að fulln
skuld sína við blaðið. ________
Ritstjóri (Editor): JÓX (5lAFSSON.
Busiuess Manager: EINAR ÓLAFSSON.
Hann er að hitta á afgreiðslustofu
Olaðsins hvern virkan dag kl. 9 til báde
is frá kl. t—fi síðdesris.
Auylýninga-agenl oy innköllunarmaðr:
EIRIKR GÍSLASON.
(Advertisinc Agent & Collector),
o'tar.askript til blaðsins er:
Cl.eHeiviíil,ringlo Printiriyd:PvblithÍTiyC
P. 0. Box 305 Winnipeg. Canada.
VI. iR. NR. 79. TÖLUBL. 339
(Öldin II. 9.)
Winnipeg, 29, Oktbr. 1t?92.
Fjrir forseta Bandaríkjanna:
GROVER CLEVELAND.
Fyrir varaforseta:
ADLAI E. STEVENSON.
County-Ticket Demó-
krata í Fembina Co.
Treasureh :
Xeil Thomson,
Cavalier.
Registrar of deeds:
Jolin H. Anderson,
Peinbina.
SwERIFF :
A. 1. O’Connor,
St. Thomas.
Uleuk of Distr. Court:
TlagnnK Brynjolfson,
Cava’lier.
Auditor :
J. W. Bri«le,
Hamilton.
Cotnty Judge :
E. W. Conniy,
Pembina.
County Attorney:
******
For Legislature Ðistrict Nr. 2.
Represenvattves :
Kob. Tliexton,
St. Thomas.
A. F. Halliday,
Canton.
Bréfa-skifti.
Álftavatnsuýlendu, 15. Okt.
Hr. ritstjóri. — Hvað fiýða nöfn-
in „conservative“ og „liberal“ ?
Hvað einkennir hvorn peirra flokka
um sig? Svarar ekki „liberal“
flokltrinn hér til „republican“ tlokks-
ins í Baridaríkjunum, oo „conser-
vative“ hér til „democratic“ þar?
£>ú gerðir fleiri en einuin af les-
enduin blaðsins vel til með f>ví, að
svara pessum spurningum og skýra
pær fyrir oss.
filyr.
II. „
Hr. Styr. — Með ánægju skulum
vér reyna að leysa úr spurningun-
um, pótt auðvitað verði pað eigi
sem fullkomnast. Saint sknlurn vór
reyna, að hafa pað rétt, pað sem
pað nær, og svo skiljanlegt, =em
oss er auðið eftir atvikum.
Conservative pýðir að inerking-
unni til: varðveitinn, geyminn, og
er haft uin pá sem vilja ha ila óllu
í (sama) horfinu (sem er) og sem
minstu breyta. Það er oft, pegar
um pólitíska flokksmenn er að ræða,
lagt út með orðinu „aftrhaldsmenn“
ega „(haldsmenn“. Síðara orðið
kunnum vór betr við.
Liberal pýðir eftir atvikum: ör-
lyndr, örlátr, hleypidómalaus, frjáls -
lyndr.
Með pessu höfum vér svarað
fyrstu spurningunni, um merking—
una í orðunum.
Annari spurningunni er miklu
irðugra að svara, af pví að í flest-
um löndum eru flokkar, sem nefna
sig pessum nöfnum. En einkenni
ílokkanna eru að miklu leyti sín i
hverjp landi, og veldr pví söguleg
rás viðburðanna. Jafnvel í sama
landinu eru einkenni hvors af flokk-
unum með pessum nöfnum sín á
hverjum tíma. Þannig berst víða í
löndum sami flokkrinn fyrir ýmsu
pví í dag, sem hann baiðist á móti
með hnúum og hnjám fyrir 10—15
20 árum eða svo. Meira að segja :
liberal (lokkrinn í einu landi berst
oft og einatt fyrir pví, sem liberal
flokkrinn í öðru landi á sama t(ma
berst af alefli á móti.
Þetta kemr pó eigi ævinnlega af
pví, að samnefndir flokkar viðrkenni
ekki sömu frumreglur. En pað
kemr eins oft af hinu, að tvo flokka
eða tvo menn, sem viðrkenna sömu
frumreglur, getr greint á um heim-
færslu peirra pegar til einstakra
inála eða einstakra framkvæmda
kemr.
Það er pví mjög örðugt að til
taka skoðanir eða frumreglur, sem
einkenni conservative flokka allra
landa alment, eða liberal flokka
allra landa alment. En hitt er tals-
vert hægra, að skýra frá, hvað ein-
kennir sér í lagi ílokkana, sem
pessi nöfn bera, hér í Canada.
Enda mun pað að vonum fullnægja
bezt ósk yðar, hr. Styr.
Samt getum vér vel tekið pað
fram, að pað er alment einkenni
conservative flokka í flestum lönd-
uin, að peir eru hneigðir til að láta
ríkisstjórnina hafa meiri afskifti af
framkvæmdalííi pjóðanna, heldr en
liberal flokkarnir. Aðalregla liberal
manna er sú, að láta ríkisvaldið
vera eins konar lögregluvald, er
gæti almens friðar • og hegni glæpi
en skifti sór að öðru leyti svo lít-
ið af pjóðlífinu, sem auðið má verða.
Þetta, má segja, er peirra hugsjón
af verksviði ríkisvaldsins. Til pessa
purfa peir auðvitað að halda uppi
iöggjafarvaldi, dómsvaldi og fram-
kvæmdarvaldi. En af aðalskoðun
peirra leiðir pað, að peir álíta, að
löggjafarvaldið hafi eigi rétt til að
ieggja nein gjöld á pegnana fram
yfir pað, sem nauðsynlega parf
með til að standast kosnaðinn ivið
stjóruina.— Conservative menn aftr
á mót vilja láta ríkið taka »ð sér
ýmsar framkvæmdir, sem mikið bol-
magn parf til og mikils eru verðar
fyrir stærri eða minni landsvæði.
Deir vilja pvi leggja álögur á
pegnana eigi að eins til pess, a«
standast stjórnarkostnaðinn, heldr
oer svo miklar, að fó fáist nægt
handa ríkissjóði til að ráðast í ýmis
fyrirtæki eða styrkja pau.
Það yrði of langt mál að fara hér
út í að sýna fram á heimfærslu
pessara frumreglna í ýmsum lönd-
um. En aðal-grundvallarregluna
má setja svo fram: Liberals vilja
sem mest binda sig við að vernda | Þannig var pað t. d. hór í Cana-
beinlinis líf og eignir pegnanua, en
láta pá sjálfráða í öllum atvinnu-
fyrirtækjuan; ríkið skifti sér af engu,
nema að varna glæpum og hegna
pá; tryggja með lögum og dómstól-
um rétt einstaklinganna hvers gagn-
vart öðrum; en svo lengi sem pegn-
arnir brjóta eigi lög hver á öðrum,
svo lengi láti ríkið pá afskiftalausa
(„laissez fair, laissez passer“).
Aftr vilja Conservatives ekki láta
sér petta nægja. Þeir vilja láta rík-
ið hlutast til um atvinnuvegina,
hjálpa peim við, sem peir álíta pess
purfi; láta rlkið sjálft reka atvinnu-
vegi, sem peir álíta parflega, en
pykir örvænt að annars yrðu stund-
aðir í landinu, eða pá tvlsýnt að
annars yrðu reknir á jafn-hagfeld-
an hátt altnenningi.
Það er ekki tilgarigr pessara lína
að vega pessar grundvallarreglur og
sýna fram á, hvor só róttari og hvor
rengri, eða hvað hvor peirra hafi til
síns máls. Þeim lesendum vorum,
sem vilja kynna sér pað mál og eru
svo alvarlega hugsandi menn, að
peir Vilja leggja á sig að kynna
sór pað bezta, sem ritað hefir verið
um pað peim yiljum vér vísa
til að lesa bók Stuart Mills: „Um
Frelsið“, sem Jón Ólafsson hefir
pýtt á íslenzku og Þjóðvinafélagið
gefið út. E>að kostar að eins 1 kr.
Aftr á móti viljum vór benda á,
að tollverndar skoðanirnar eru bein
afleiðing af inni conservative skoð-
un. En ein afleiðingin af tollvernd
hefir ávalt í hverju landi orðið mút
ur og atkvæðakaup.
Eins og gefr að skilja: pegar
löggjafar-pingin fara að skifta sór
af pTÍ, að hækka og lækka verð á
varningi með lagaboðum, pá liggr
pað beint við, að peir menn, sem
framleiða varninginn eða verzla með
hann, fari að spekúléra í peirn verð-
hækkun og verðlækkun, sem lögiu
koma til vegar, eins og í hverri
annari verðbreyting. Og pá liggr
pað svo fjarska nærri fyrir pá, að
fara sjálfir að verja fé til að koma á
slíkri verðbreyting, sem peim er
hagfeld; og beinasti vegrinn til pess
er, að kaupa sér löggjöf sór hagfelda
í pessu efni.
En slíkt er banamein allrar ráð-
vendni í stjórnmálum, allrar ætt-
jarðarástar, allrar umönnunar um
almennan pjóðar-hag. Síngirni ein-
staklinganna verðr pá sterkasta afl-
ið. A'iðmennirnir verða harðstjórar
pjóðarinnar, böðlar alpýðunnar.
Hroðalegasta dæmi pessa er stjórn-
aratferli samveldismanna í Banda-
ríkjunum nú.
Ef vór nú lítum til vors eigin
lands, pá sjáum vér glögglega,
hvemig pær meginreglur, sem vér
höfum á bent, hafa skift flokkunum
hór.
í fámennum, víðlendum, strjál-
bygðum löndum, einkum ef löndin
hafa í sér fólgna frjósemi mikla og
auðlegð af náttúrunnar hendi, sem
enn er lítt notuð, par er freistingin
stærst fyrir menn til að aðhyllast
conservative frumregluna, pá, að láta
ríkið bindast fyrir framkvæmdum,
sem virðast nauðsynlegar til að opna
auðsuppsprettur landsins. Qg svo
verðr pví ekki neitað, að pótt menn
aðhyllist að öllu afskiftaleysisfrum-
reglu liberal manna, pá verðr pó
auðvitað að líta á allar ástæður í
hverju landi; og pví skemra sem
pjóðirnar eru á veg koinnar, pví
fleira er pað, sem hagkvæmt er að
ríkið hlutist til um. En pví meir
sem pjóðunum fer fram, pví betr á
afskiftaleysis reglan við; pví að pá
verðr framtakssemi einstaklinganna
meiri og meiri, og peir leysa pá
betr af hendi en rfkið, og pjóðinni
á hollari og hagkvæmari hátt, ým-
islegt pað, sem hjá pjóð, er skamt
er á veg komin, yrði alls ekki unn-
ið, ef ríkið byndist ekki fyrir pað.
da, að meðan Uberal-stjórnin sat að
völdum var sárlítið gert til að efla
bygging landsins. Þetta vóru
menn óánægðir með, pví að peir
sáu ið mikla óbygða frjósatna land,
sem ekki purfti annað en sam
göngufærin, til að verða notað.
Sem sýnishorn mismunarins á
pví, hvernig menn af ólíkum flokk-
um hafa stundum litið á, má nefna
unamæli pau, sem höfð vóru eftir
Mackenzie, pegar hann var formaðr
/i'é«m(-stjórnarinnar I Canada, á pá
leið, að hann áliti að akbrautir fyrir
hesta og vagna væru öll pau sam-
göugufæri, sem llklegt væri að Ma-
nitoba hefði við að gera næstu ^0
árin.
(Framh.)
þrír maníivinir.
Eftir
R. G. L.
(T.auslega pj’lt).
II.
En verði’ eg ríkur, á því æ ég klifa:
in eina synd sé fátækt vi* að lifa.
Hr. B. hafði óbeit á prælahaldi.
Hann fyrirleit slíkt fyrirkomulag,
og beitti allri sinni mælsku í parfir
frelsisins. Hann fyrirleit allar
framfarahugmyndir hr. A., og kveld-
eftir kveld eyddi hann í að sýna
fram á, hve gagnstæðar allar hans
framkvæmdir væru öllum mannúð-
ar og réttlætis hugmyndum. Og
liann fór enda svolangt að lýsa yfir,
að sumir af prælum hans væru
greindari en hr. A. sjálfr, og nvort
sem peir nú væru pað eða ekki, pá
væri pað deginum ljósara, að peir
hefðu fullan rétt á að vera frjálsir.
Og hann staðhæfði, að mannúð sú,
sem hr. A. pættist láta í té, væri
hreint og beint e«kert annað en
hrópleg sviksemi, og að hann aldrei
hefði keypt nokkra sál með peim á-
setningi, að bæta kjör hennar, heldr
einungis til að græða á henni pen-
inga fyrir sjálfan sig, og alt hans
orðaglamr um að prælar hans
drýgðu langt um færri glæpi en
peir mundu hafa gert, ef peir hefðu
haft fullt frelsi, væri ekkert annað
en slæða, sem hann reyndi að breiða
yfir sinn eigin stóra glæp: að hafa
hneppt meðbræðr sfna í prælafjötra.
Hr. B. var iðnrekandi og hafði í
pjónustu sinni 5—6 pús. manna
Hann var vanr að segja, að ekki
einn einasti af ölluin pesium sæg
pyrfti að vinna hjá sér fremr en
hann vildi, peir væru alfrjálsir að
fara pegar peim svo póknaðist.
Hann kvaðst fyr mundu fremja rán
og gripdeildir, en neyða nokkurn
mann til að vinna hjá sér. „Sér-
hver verkamaðr minn“, var hann
vanr að segja, “er eins frjáls og
sjálfr ég, að gera pað sem hann
vill“.
Hr. B. var orðinn vellaaðugr, en
margir af verkamönnum hans kvört-
uðu yfir, að peir gætu eigi lifað
sóma^amlega af launum sínum.
Sumir höfðu pungt hús og pví
pröngan kost, og urðu að búa í yfir-
fyltum híbýlum og börn peirra dóu
hrönnum sarnan sökum óheilnæms
aðbúnaðar; en hr. B. lót slíkt ekki
fá á sig, sagði að peim, sem væru
óánægðir, væri frjálst að fara;
hann hóldi engum aftr; að peir
væru heilsuveilir, væri ekki sér að
kenna, og hann gæti enga ábyrgð
borið af pví, pótt drottni póknaðist
að taka til sín foreldra eða börn
peirra, sern hjá sér ynnu.
Hr. B. kvartaði oft um að verká-
menn sínir væru eyðsiusamir og
keyptu ýmislegt, sem peir hefðu
ekki minsta gagn af. |>eir eyddu
peningum i drykki og tóbak, i
staðinn fyrir að geyma pá til útfar-
ar sinnar; peir færu á skemtisam-
komur í staðinn fyrir að búa sig
undir dauðann, og keyptu föt og
leikföng handa krökkunum, pótt
peir hefðu varla málungi matar.
Það væri bersýnilegt, að hann bæri
enga ábyrgð á slíkri eyðslusemi,
og heldr ekki á pvi, pótt laun peirra
væru ekki nægileg til framfærslu,
par eð hann fyrst og fremst borg-
aði eins gott kaup eins og aðrir
íðnrekendr og gæti par að auki
fengið nóga aðra menn til «0 vinna
fyrir sama kaup.
WALSH’S 111 FatelÉÍ!
YFIRHAFNIR!
Þér getið ef til vill dregið um eina viku að kaupa yðr
vetrar-yfirhöfn — en er pað ekki.
Einmitt nú höfum vér altakmarkaðar byrgðir af vetrar yfir-
höfnum af öllum stærðum, hingað til hefir oss vantað ýmsar
stærðir af $10 og $12.00 Meltons, er nú erum vér byrgir af
öllum stærðum.
Hingað til höfum við aldrei haft eins mikið af góðum vetrar-
yfirhöfnum, pó pér farið um alt fylkið og Norðvestrlandið
mundu pér ekki geta fengið aðrar eins vörur á pví verði sem
vér bjóðum. Sem stendr setjum vór mest af algengum yfir-
höfnum með slóttu yfirborði svo sem: Meltons, Kerseps, Venet-
ian Cassenæres.
Worsteds og Beaver. Alt petta upplag er vandað að gjörð
og efni, og verðið ágætt $10.00 til $12.00 yfirhafnir með á-
slettu yfirborði svo sem: Chinchillas, Moiltagnaes og Elysians.
Einnig yfirhafnir meg miðlungs verði $8 $10 og $12.
Það er ekki of snemmt að kaupa sór Ulster-yfirfrakka, sem
stendr seljum vér heilmarga af peim. Nú er ttininn til að fá
pað sem pér purfið. Loð frakkar eru másóe nokkuð heitir,
en samt sem áðrseljum vér alt af nokkra daglega. Viðskifta
vinir vorir fá hjá oss góð kaup á vetrar nærföturn og sokka-
plöggum og yfirhöfuð fá menn góð kaup á öllu sem tilheyrir
karlvörudeildinni. Ágætis prísar á hálsbindum 25cts. 35cts.
og 40cts.
Ef pér hafið gaman af að sjá útgengilega hatta pá komið
annað kveldog skoðið hattadeildina hjá oss. Þar eru alskonar
höfuðföt á reiðum höndum á öllum prísum, hæði handa körl-
um og konum.
Buxnadeildin. Nú er tækifærið vér höfum meiraen vér purf-
um og tii pess að reyna til hjá oss, seljum vór pær með niðr-
settu verði. Gangið ekki fram hjá pessum tilboðum pau eru
yðr eins mikið í hag eins og oss. Það verðr til pess að vér
verzlum meira seinna.
Walsh's Mikla Fatasolubud
WHOLESALE & RETAIL.
515 OC 517 MAIN STR. - - - CEGNT CITY HALL.
TLLi Rlue rtore.
MERKI: BLA STJARNA.
$10.000 — virði — $10.000
Af tilbúnum fatnaði og karlbúningsvöru, keypt fyrir
53 cent hvert dollars virði.
Þar eð allar vörurnar eru keyptar fyrir 53 cts. dollars
virði hjá CHABOT & CO. Ottawa, get ég boðið
yðr pennan varning fyrir hálfvirgi.
KOMIÐ! KOMIÐ! KOMIÐ!
og pór munuð sannfserast um pað.
200 buxur $1.75 virði, fyrir $1.00.
200 — $3.50 __ — $2.00.
200 — $7.00 — — $4.50.
100 svartir fatnaðir $13.50 virði, fyrir $8.50.
100 — — $18.50 — _ $12.50.
100 — — $25.50 — — $14.00.
100 fatnaðir af ýmsum litum $13.50 virði, fyrir $8.50.
250 barnaföt $4.50 virði fyrir $2.75.
250 barna og drengja yfirhafnir $8.50 virði með húfum fyrir $5.00
500 karlmannayfirhafnir ýmislega litar fyrir bálfvirði.
Nærskyrtur, nærbuxur og sokkar með ámóta niðrsettu verði.
KOMTÐ OG SKOÐIÐ !
THE BLUE STORE.
Merki: Blá stjarna.
434 Main Street.
A. CHEVRIER.