Heimskringla - 21.01.1893, Blaðsíða 1

AND SATURDAYS
O L D I N.
AN jCELANDIC SEMI-WEEKLY NEWSPAPER PUBLISHED ON WEDNESDAYS
VII. ÁR. NR. 8.
WIVNIPEG, MAN., 21. JANTJAR, 1893.
TÖLVBL. 362
F R É T TI R-
útlönd.
— Ákaflegr kuldi gengr víða í
norðrálfu nL pó hvergi sem í Rúss-
landi og Siberíu. — í Rússlandi
hefir kuldin* fyrirfarandi orðið hæstr
<)9 stig undir zero á Fahreuheit (45
stiga frost { Réaumar);en í Síberíu
hefir kuldinn orðið hæstr 79 stig f.
n.z. á Fahr. (liðl. 49 stiga frost á
Róaumur’s mæli). í St. 1 étrsborg
vðru kyntir eldar á strætum úti
handa vegfarendum að verma sig
við. _ Sumstaðar í Ungverjalandi
hefir frostið orðið 52 stig á Gelsius
(liðl. 44 stiga frost á Róaum., eða
um 61 stig f.n.z ó Fahr.). — Árnar
Seine, Loire og Loiret i Frakklandi
eru ailar ísi lagðar.—Rín-fljótlð er
lagt frá Germersheim til Bengen,
árnar Main og Mozelle (í Pýzkal.)
eru viða lagðar. Neekar er lógð öll
frá uppsprettum til ósa.
~Af vetrarhörkunni leiöir víða í
norðrálfu ið mesta atvinnuleysi. 1
Berlíu eruyfir 100,000 manna
ekkert geta fengið að gera.
__Jíólera. Frá Berlín fróttist
19. p. m. að á vitskerðra spítalanum
í Neitelben l.afi kólera gert vart við
sig, 28 höfðu sýkzt, 13 vóru dánir
úr henni.
bandarikin.
_Bladid „Washington (D. C.)
mælum á, að hann hefði verið einn
af hennar ágætustu sonum, ef har.n
hefði verið 4maðr vandaðr að sama
skapi, sem hann var gáfaðr.
Áðr en hann varjarðaðr, var höf-
uð hans krufið og heilinn veginn,
reyndist hann J pundi þyngri en
heili Daniel Websters, sem er ein-
hver inn pyngsti heili, er veginn
hefir verið.
___þingmanna-kosningar til efri
deildar bandapingsins eru nú að
fara fram sumstaðar í Bandaríkj
unum.
Edw. Murphy jr. var kosinn af
pinginu f New York ríki. Hann
er af sórveldisflokki,andstæðr Cleve-
land, en fylgismaðr Hills. Hafði
hann búið svo um ríkispingskosn-
ingarnar, að haftn trygði sór kosn-
ingu.
Matthew Quay, stórpjófrinn, var
endrkosinn í Pennsylvaniu.
— „Ekki er lengi að breytast
veðr í lofti“, segir máltækið. í
gær og fyrradag hefa verið frost-
leysur alveg.
Suníí segir svo 17. p. m.: Foster
ráðherra kvað sór ekki hafa koinið
pað á óvart, er hann hefði nú frétt
undir væng, pótt ekki hefði hann
enn fengið embættis-skýrslu um
pað, að Canada-stjórn hefði
látið í Ijósi, að hún ætlaði að af
nema aftr aukaálögur pær, er hún
hefði lagt á Bandaríkja skip, er um
skipsknrði fara. Foster sagði pað
væri auðvitað, að ef Canada-stjórn
gerði alvöru af að afnema aftr auka-
tolla pessa, pá afnæmu Bandarikin
einnig aukatolla pá er pau hefðu
síðastliðig sumar lagt á Canadaskip,
er sigldu um skurðinn Sault Ste
Marie. Harrison forseti lagði pá
álögu á með opnu bréfi, og var par
skýrt tekið fram, að hún skyldi ekki
lengr gilda, en á rneðan Canada—
stjórn hóldi fram sinuin ójafnaðar-
tolli.
—Nasgr fs. pað er hvortveggja
að vetrinn hefir verið í kaldara lagi
bæði í nyrðri ríkjuin Bandaríkjanna
og eins í Canada, enda hefir verið
tekið upp meira af ís ( vetr, til sölu
næsta suinar, heldr en nokkru sinni
áðr. Kveðst forstöðunefnd Chicago-
sýningarinnar nú pess i°ksins full-
viss, að ekki purfi að verða ísprot í
sumar í Chicago, eða ísinn par að
komast f neitt geypi-verð.
—Slye. 17. p. m. varð pað slys,
að kviknaði í eimlest á Jeiðinni frá
Slatousk til Sanara í Rússlandi —
49 manns létu lífið, og 20 brendust
til skemda.
14 kurdinála nýja útnefndi
Páfinn 17. p. m.; 6 af peirn vóru
•talskir, tveir frakkneskir, tveir
prússneskir, einn enskr (Vaughn
erkibiskup af Westminster), e
írskr (Logue erkibiskup yfir ír
landi), einn ungverskr og eitin
spánskr. Enginn pessara 14 var frá
Canada ne Bandarfkjunum. Páfinn
gatpess, að hann mundi senn út-
nefna tvo kardfnála f viðbót. Er
mælt að annar peirra niuni verða
frakkneski biskupinn af Montreal.
—- T ér gatur/i í síðnsta Jilaði um
andlát Ben. But,ers hershöfðingja.
öllum ber saman utn, að hatin hafi
veriðeinn af gáfuðustu og fjöihæf
ustu mönnum stnnar samtíðar, og
kemr hann talsvert við sögu ætt-
jarðar sinnar (Bandaríkja), en fremr
stendr hann í henni til viðvörunar
en eftirdæmis, 0g leikr pó ekki tví-
— Voáa-nýung má pað telja, að
Dr. Gatling, sá er fann upp Gatl-
ing-byssurnar, inar liraðskeytustu
er byssur, sem síðan eru við hann kend-
ar, hefir nú á ný fundið upp nýja
aðferð enn, til að skjóta miklu tíð-
ara, en nokkurn hefir um dreymt til
pessa. Samkvæmt peirri aðferð
er rafmagn notað til að hlaða byss-
urnar og hleypa af peitn. Raf-
magnshreyfir (motor) er tengdr við
byssuna með belti, og má pá með
pessari nýj u aðferð skjóta 2000
skotum á mínútunni. Kostnaðiinn
við pessi skot verðr minni ett með
nokkurri annari aðferð, sem enn er
kunn
—Fyrrverandi forseti Bandarikj-
anna, Hayes, andaðist að kveldi
17. p. m. f Fremont í Ohio. Hafði
verið lasinn lengi undanfarið.
— Ver vekjurn athygli á auglýs-
ingu kvennfélagsins um satnkomu
pess. Kvennfólagið hefir árlega
haldið uppi sóma vor íslendinga hór
í bæ með pví, að senda sómasamleg-
an skerf lil bæjarspftalans frá ís-
lendingum. Hver einasti íslenzkr
karl og kona hór í bæ ætti að meta
pað skyldu sína að styðja að pví, að
árangr af samkomu fólagsins yrði
sem rfflegastr.
— Vér viljum aðvara landa vora, að
senda ekki peninga til „Chemical
Concord Co.lí í New York, sem
svart pepsin átti að fást hjá. Vór
höfum reynt að senda fél. peninga í
registeruðu bréfi og fengið bréfið
endrsent frá póststjórninni í New
York með vísbending um, að fólag-
ið væri svikafólag.—Flestöll búnað-
arblöð í álfu pessari munu (með
peirri venjulegu samkepni um að
flytja allar nýungar, sem hér á sér
stað), hafa flutt fregnina um „svarta
pepsínið“. Vór höfum nú gert til-
raunina um, að vita, hvort félagið
væri húmbúgs-fólag, og skýrum
nú lesendum vorum frá reynslunni.
—Rev. B. Pétrsson heldr ræðu
annaðkveld kl. 7 í samkunduhúsi
Unftara. Umtalsefni: Innbldstr
bibliunnar II: Nýja testamentið.
—Það kvuð vexa von á htteisku
prestunum séra Hafst. Pótrssyni,
séra Níels Stgr. Uorlákssyni og sóra
Fr. Bergmann hingað til bæjarins f
vikunni, sem kemr, á einhverja ráð-
CANADA. I stefnu. Ekki er pess getið að „séra“
Runólfr Runólfsson fái að vera með
Daly, inn nýji ráðgjafi inn- { hópnum.
fluti.ingamála, hefir teki® pað fyrir,
að hækka póknun pá, er stjórnin
greiðir eimskipalfnum fyrir innflytj-
endr, sem bókaðir eru til Vestr-
Canvda, svo að pað verði eigi ntinni
hagr fyrir línurnar að flytja fólk
hingað, heldr en til Australíu.
—Eitt morgunblaðið f Toronto
fullyrðir í fyrradag, að pað só haft
eftir Exlwaril Farrer, að prófessor
Goldivin Smith ætli í aprfl í vor að
byrja par á blaði, sem berjast skuli
fyrir sameining Bandaríkjanna og
Canada. Kvað hann liafa 120,000
til að byrja tneð.
— Wm. Wells reikningshaldari í
Toronto meiddist 01 bana f lyfti
(elevator) á mánudaginn. Ilann var
ókvæntr, hafði í ágúst síðastl. keypt
sór lífsábyrgð fyrir $30,000 og að
eins borgað eitt árgjald. Systir
hans fær nú pá upphæð.
S ke mti-samk o ma
til arðs fyrir sjúkrahús bæjarins
verðr haldin af li.u íslenzka Kvenn-
fólagi í Winnipeg 28. p. m., kl. 8 e.
m., upp á loftinu í nýju byggingu
Guðmundar Jónssonar, 504 Ross Str.
Skemtanir meiri og betri en íslend-
ingar hafa vanlzt. Inngangr ein
25 cents.
RADDIR ALMENNINGS.
—Pástmálastjórnin hefir gefið út
umburðarbróf og bannað brófberum
aó ganga liús úr húsi á jólunum og
beiðast gjafa.
l>egar j>;q purfið tneðala við,
pa gætið pess ap, fara Ckntral
Drug Hall, á horninu á Main St.
Mraket Street.
Tombóla ! ræðuhöld!
dans !
Ið íslenzka Byggingarinannafólag
heldr stórkostlega skemtisainkomu
priðjudaginn 24 p. m. á Tslendinga-
félagshúsinu .á Jemiu.a Str. Með
ræðuhöldum skemta peir Mr. Jótt
Olafsson og Mr. W. H. Paulson.
Að afstaðinni tombólunni og
ræðuhöldunum byrjar dansinn, og
stendr yfir, fyrir pá setn vilja, alla
nóttina. íslenzkastringbandið skeint
ir fólkinu með hljóðfæraslætti, og
spilar fyrir dansinn.
Á tombólunni verða miklu dýrari
og vandaðri niunii en vatialega ger-
ist; fjölda margir hlutir, sem kosta
$2—$3 og par yfir.
Dxáttrinn kostar 25c. Engin núll.
Forstöðunefndin sór um að húsið
verði í svo góðu ástandi sem hetini
er framast unt.
Samkoman byrjar, kl. 7^ e. m.
Inngangur 25c. ásamt einunt drætti
Mr. Hreggviðr Sigurðsson hefir
góðfúslega lofað að stýra dansinum.
Eorstöð unefndin.
Svínarækt.
Með fyrirskrift „búskapr f Mani-
toba“ flytr Lögberg í 91. nr. rit-
gerð viðvíkjandi svínarækt; par er
pvf haldið fram,,uð tnaðr geti tvö-
faldað peninga sína með pví, að
hafa hveiti sitt til svínafóðrs, ef
maðr annars ekki fær meir en 50
cents fyrir hvert bush. Blaðið sýnir
eKkert fram á,hvort pað parf nokkra
sórstaka aðferð við svínarækt, frá
pvf sem vanalega gerist á meðal
íslendinga í pessu landi, til pess
að hafa pennan tvöfalda ágóða.
En in almenna svínarækt peirra er,
að gefa svínum sftium ekkert sér
stakt athygli, bara láta pau hafa
pað sem pau purfa með, af pví sem
fyrir hendi er, og pað pláz sem af
gangs er einhverstaðar í horni eða í
strá-skakk. Það liggr pví eðiilega
fyrir, að ef maðr vill brúka hveiti
sitt til svínafö^rs, fær maðr sór
svfn, og lætr pau drasla í kring,
par sem pau fá sjálf pláz, eða
gefr peitn pláz par sem pau eru
ekki fyrir öðriyx^ hennilinu, og fæðir
pau frá pví fy rsta til ins sfðasta á
hveiti. En af pví,að mínu áliti, yrði
árangrinn nokkuð á pessa leið, sem
eftir fylgir:
Vér seljum vanalega svín vor peg-
ar pau eru árs götnul, pá vega
pau hér nm bil 200 pd. á skrokk.
Nú parf skepnaii til lifs viðrhalds
einn sextugasta af situii eigin
pyngd, og segjum meir til V'xtar;
vér gerum pví að svínið purfi fvrir
fyrstu 6 mánuðina til jafnaðar l^
pd. á dag; fyrir næstu 10 mánuði 3^
pd. á dag til jafuaðar; og fyrir 2
síðustu mánuðins, til að fitna, 8 pd.
á dag; samtals 1,800 pd. eða 30
bushels.
Reikningrinn yrði pví patinig:
Utgj. Innt
30bush. af hveiti,
á 50 cts. bush.. $15,00
200 pd. svínaket á 6
cents pttndið............ $12,00
tap............. $3,00
Hór er ekki tekið til greina kostn-
aðr við hirðingu, misföll og tleira,
svo vér sjáum fljótt, að pessi svína-
búskapr borgar sig ekki. Það væri
líka nokkuð furðulegt að pað skuli
ekki verða tiógir til að leggja fyrir
sig svínarækt og kaupa hveiti til
að ala pau, og ef pað horgaði sig
tvöfalt, pví að pað er fjöldi inanna,
setn hefir peninga og vilja sitja um
hvert tækifæri til að ávaxta pá.
Það hefir nú í nokkur ár mátt
kaupa millíónir bush. af hveiti fyrir
50 cts. busti., svo ekki hefir tæki-
færið vantað.
fíoM Baking
UtrJajPowder
Brúkað af millíónum manna. 40 ára á markaðnum
Að hafa 2 eða 3 svín á lieimili og
gefa peim rusl pað er til felst getr
verið hoit, ef pau eru höfð ! stíu.
Vér álftum ekki hag að iáta pau
ganga laus, pá éta pau egg og
utiga, jafnvel lömb, rífa sundi poka
og spilla korni, velta um og róta í
hverju sem pau geta; ólireiuka föt-
ur og annað sem fyrir er, ekki að
tala nm að pau skemma sáðgarða,
pví góðr sáðgarðr og laus svín eiga
sér vart stað á sama heimili; pau
róta kringum brunna og leggja par
saur, sem er orsök til óhreininda í
tieyztluvatni; í einu orði, pau gera
heimiliö umlivertís að svínastíu.
Nú er ein aðferð við svínarækt,
sem, pótt ófögr só, á sér saait stað,
og vór getum trúað pví, að undan-
teknum óprifum kring um heimilið,
pá borgi hún sig fyrir pann, sem á
svfnin, ef enginn „Reinard“ nær
peim frá honum; hún er sú, að láta
svfn sfn ganga laus. Þegar pau hafa
'tpp etið alt, er pau ná 4 sínu heim-
ili, fara pau til nágrannanna og
leita par til pau koma á heimili, par
sem svín ganga ekki laus; par koma
pau í opna skjöldu og taka til matar
sftis á eggjuin, ungum, korni, sáð-
tegundum og öðru, er pau ná til.
En nú verðr bóndi tá, er par býr,
var við ófagnað pennan og liygst að
reka hann af höndum sér; fer pví
með svínin til pess er pau á, og biðr
hann betr hirða. Yið pað snýr hann
heim aftr; en vanalega líðr eigi á
löngu áðr en svínin eru aftr komin,
og eru nú argari en fyr. Bóndi
má elta pau sveittr og móðr og
eðlilega gramr yfir pessu erfiði, er
enginn borgar. pegar bóndi er ekki
heima, má vinnumaðr fara frá verki
og reka svínin, sem hann pá oft ger-
ir böivandi með exi os fork eða
lurk í hendi. Ef vinnutnaðr er eng
iim, má konan stundum fara með
barn á handlegg til a* verja hluti á
heimilinu og reka svfnin; svo er
klagað fyrir bótida, pá er hann
kemr heitn; en hvað getr hann að
gert? Já, aunað hvort nagga við
granna, eða bíta á jaxl og bölva f
hljóði. Þannig líðr tíminn, svínin
fitna á annara eign, prátt fyrir erf-
iðleika pess, er fyrir pvf verðr, og
ergjur og óvild er af hefir hlotist Svo
eru pau borðuð með góðri lyst af
eigandanum, sem ræðir um, hve á-
gætt sé af p-3Ím ketið og ódýrt ekl'
peirra!
Til pess að hafa ábata á einu eða
öðru fyrirtæki, parf maðr að hafa
pað í sórstöku fyrirrútni og veita pví
sórstaklega alla pá unthyggju, sem
pað útkrefr. Svínsræktin er eti
undantekning frá pessu; pað er
nauðsynlegt til pess að liafa ábata
á svíiia rækt.,að gefa peitn gott pláss
og alla pá umhyggju, sem pau við
purfa. Þó svfnið só saurdýr,pá endr-
borgar [>«ð samt vel sór tilheyraudi
prifnað.
Fyrstogmest áríðandi er hreiut
loft, par næst lireint vatn og gott
skýli með purru bóli og strái í
Hvað fóðr snertir, er ábatinn undir
pvf kotninn, hvað vel, en pó ódýrt,
að hægt er að fóðra pau upp til
pess títna, sem maðr fer að lita pau
til slátrunar. „North Western Far-
tner & Breeder“ segir: ,,7'il pess að
hafa ábata á svínarækt, skyldu gylt
itrtiar og ung-svínit. alla sína æfi
til pess tíma sem pau eru lokuð
inni til að fita pau til slátrunar.
vera í girðingu með góðum bithaga,
Bezti bithagi fyrir pau er smári
(Clover) eða ertur“.
Þegar svínin eru tekin inn til
eldis, er bezt að fita pau sem fljót
ast, að hægt er, og gera pannig tím-
ann til pess sem stytztan; pví meir
sem pau geta étið og me’t, pv
betra; pau svin, sent eru að vaxa,
fitna fijótara en fullvaxin s'vín
Þannig er bezt að hafa snemmgotna
vor-grfsa, og slátra peim pegar peir
eru orðnir 8—9 tnánaða gamlir og
vigta frá 100 — 200 pd ; af peim
svínum er ketið bezt, og selst bezt.
Ileyrðu okkr
um háfft orð, vinr!
Oss langar til að vita, hvað auðið er
að fá marga kaupendr handa íslenzku
blaði hér. — Vér vitum, hve marga
vér höfum; en vér vitum ekki, hve
marga að mögvlegt er að fa. — Bezti
vegrinn til þess virðist oss vera, að
bjóða nýjum kaupendum
<; ó i» Kjöit.
Síðan í Marz 1892 til ársloka stóðu
Hkr. Hjo neðanmálssögur, samtals
610 1)1»
A sama tíma liefir blaðið flutt ofan-
máls heilar ellefu sögur senv sam-
svarar fyllilega áHO l)ls. með smá-
letri.
Alls iim 900 blaðsíður af sögum.
F R I T T !
Alt þetta ofanritaða innilieldr ifLr.
frá í Marz 1892 til ársloka, auk Qölda
ritgjörða, kvæða o. s. frv. — Og alt
þetta gefum vér ókeypis hverjum
nýjum kaupanda, sem ekki hefir keypt
blaðið síðasta ár. Og slíkum nýjurn
kaupendnm seljum vér þennan árgang
(1893J fyrir
eiiiiingÍN $ l.OO,
ef borgað er um leið og pantað er, og
gefnm þeim ennfretnr
Ú li V ALS-KV Æ ÐI
Jánasar Hallgrímssouur.
Fyrir
einn einaota ilollnr
gefum vér nýju n kaupendum :
1.) Ilkr. frá í Marz til ársloka 1892
með um 5)00 bls. af sögiim
(meðan upplag lirekkr).
5i.) likr. VII. árg. 1893.
!t.) Urv dskva’ði Jónasar Hallgríntsson-
ar (alt það bezta, sem bezta skálil
Islands kvað).
Sendu dollarinn strax. vinr. I>u
lifir það ekki að fá nokkuru tí ma
meira upp xir honum.
fiiöinliim kanpendnm, setn
borga os8 þetta ár fyrir I. Marz
eða gömlnm kaupendnm, sem
borga oss skttld sína fvrir 1. Marz þ. á.
eða gönilnm kaniiendnm, setn
senda oss borgun frá minst tveim
nýjum kaupendum,
gefuni vér
ÚRVAL8LJÓÐ
Jónasar Hallgrímssonar.
Hkr. Prtg. & Publ. Co.
Korntegundir pær, sem mest eru
brúkaðar til svínafóðurs hór, eru
mais, hveiti oo bvgg. Ef vér fær
Uin að ala svln, tækjum \é; hverj
pá af pessum korntepui dum, sem
væri að muii ódýrust 100 puuditi,
pví að pað fer miktð eftir aldri svfn
anna og árstíð, hver peirra gerir
bezt úrslit. Eftir reynslu peirri, er
tilraunaliúin liafa komizt að, mundu
svinin, að tneðallagi tiltekið, undir
góðri hirðing pyngjast um 18 pund
af hverjum hundrað pvindum, sem
(Niðrl. á 4. bls.).
Jóns Olafssonar
kosta heft 75cts.,
hundin $1,10. — Þau fást hjá þess-
um tnönnum :
Sigurðsson Bros., Bræðrahöfu, N. ísl.
Chr. Benedieison, Baldr, Man.
Fr. Frederieknon, Glenhoro, Man.
71/ . fírr/njólfsson, Monutain, N. 1).
L. llrútfjörð, IlulutU, Minn.
S. S. íefeld, Gnrðar, N. I).
K. Lifmtnm, Gimli, Man.
7*. Hfagnússon, W. elkirk, Man.
Jóh. Siyurðtsson, Senttlp, Wasli.
Chr. Sivertz, Victoria, 15. O.
O. A. Dalmann, Minneota, Minn.
St. O. Stephanson, Tindastól, Alta.
Jón ólafsson, 254 Quelch Str. (14thStr.
Nortli) og 146 Pxincess Str., Winnipeg.