Heimskringla - 24.02.1898, Blaðsíða 1

Heimsknn
XII. ÁR
WINNIPEG, MANI70BA, 24. FEBRTJAR 1898
NR 20
F R E T T IR.
Miss Frances E. Willard, forseti
hins alheimslega kristilega bindindÍ9fé-
lags kvenna, lézt í New York aö kveldi
h'ns 17. þ. m. Miss Willard var gáfuð
kona oíí mun hafa staðið flestinn ef
ekki öll'tm konum í Ameríku ofar í
mentun.
Hún er fædd í Churchville, N. Y
28. iSeptember 1830; útskrifaðist af
Northwest-kvennaskólauum í Evans
ton, IU., 1859. og varð professor í nátt-
úrufræði 0« forstöðukona Genesee
Westlyanskclins 1866. 1871—71 var hún
professor í fagurfræði við The North
West University, en þá tók hún til að
starfa fyrir binðindisfélag það er hún
var forseti fyrir þegar hún dó. Eftir
dauða bróður síns, Oliver A. Willards,
ritstjóra blaðsins Chicago Evening
Post, varð hún ritstjóri blaðsins 1879
og hólt hún þeim starfa þanguð til 1882
—Miss Willard var ræðuskörungurhinn
mesti. og er mikill skaði í fráfalli henn-
ar, sérstaklega fyrir þa sem fyrir bind
indismálum berjast.
Jarðarförin fór fram hinn 20. þ. m.
með mikilli viðhöfn.
Nýkomnar fréttir segja að félag
það, sem ráðgert var að legði til hin
hraðskreiðu skip sem ganga áttu milli
Canada og Englands, hafi nú pantað
fimm ný skip, sem hvert um sig kostar
£452,000, og fara 22 sjómílur á klukku
timanum.
Síðan rannsóknin byrjaði í málinu
mó4i Emil Zola, í Paris. hefi alt verið
þar í uppnámi. Ráðhúsið er fult af
fólki á nverjum degi þegar málið er tek-
ið fyrir og á götunum fer fólkið i |>ús-
unda tali og hrópar þá ým'st "niður
með Zola", eða "dauði yfir Gyðingana'.
eða þá einhverja aðra vitleysu. sem fell
ur því í skap í það oc það skiftfð. Það
er sagt að Paris líti líkt út nú eins 8g
hún hefir litið út nokkrum sinnura áð-
ur þegar lýðurinn hefir verið að búa sig
undir stjórnarbyltingu, og haldið er að
stjórnarbylting og ófriður sé óumflýj-
anlegur 4 Frakklandi, ef Emel Zola
yrði fríkendur, og þó virðist sú skoðun
alt af vera að fá fleiri áhangendur.
fleiri ástæður sér til stuðnings, að mál
staður Zola sé réttur, en eins og flest-
um mun Ijóst, hefir Zola haldið því
fram að kapt. Drayfus, úr franska her-
liðinú, sem gerður var útlagi fyrir
nokkrum árum, hafi verid ranglega
dæmdur í útlegð og að skj dafölsun hafi
af hendi vissra háttstandandi manna á
Frakklandi att sér stað í sarnböndi við
Það, Rannsóknin í máliim er nú því
sem næst lokið. en dómur enn ekki
fallinn, og bíða menn hans með mikilli
eftirvæntingu.
Af framkomu dómarans, sem hefir
haft málið með höndum, hafa sumir
dregið það, að hann mundi yera að
hallast að þeirri skoðun að Zola hefði
réttan m&lstað, en alt um það þykir ó-
líklegt að dómnefndin sykni hann, þar
eð búist er við að alt fari í uppnám í
borginni ef það er gert." Svona standa
sakir þegar síðast fréttist. Margt stór-
menni út um heiminn fylgir þessu máli
mað athygli og hefir Zola fengið bréf
úr ýrosum áttum er tilkynna honum
hluttöku bréfn'taranna í þessu stríði
hans gegn rangsleitni og yfirgangi(?).
en ekki hefir Zóla svarað nenia einu
peirra opinberlega. og er það bréf frá
Björnstjerne Björnsson. Annrikis
vegna segist hann ekki geta svarað öll-
um þeim sem hati vottað sér hluttöku
sina.
Eins Og getið var um í síðast=i blaði
fórst Bandiríkjaherskipið "Maine" á
höfninni í Havaiia í fyrri viku. I
skiptapanum hafa spiumist martrar sög-
ur, og grnnur margra s.laöskipið hafi
verið sprengt upp víljandi, annaOhvort
með torpedo-sprengingu undir skipinu,
eða þá íneð dynamite sem komið hafi
verið ofan í skipið með einhverjum ráð-
um og gizka menn ýmist á að það sé af
völdum Scánverja, eða þá af völdum
uppveistavmanua á Cuba, eöa jafnvel
einhverra Ameríkumanna er vildu
koma Bandaríkjunum og Spáni saman í
ófrið, en sannanir eru engar komnar
fram ennþá, og líkur eru til að þetta
séu bara getgátur, og að slysið sé af alt
öðrum ástreðum. Bandan'kjastjórnin
hefir nú sent kafara til «ð skoða skipið
01 dómnefnd hefir verið sett til að gefa
álit sitt. Hún er tekin til starfa nú og
verður ekkert sagt með vissu fyr en úr-
skurður hennar kemur, því vörður er
haldinn uni skipsflakið og engum leyft
að segja neitt. McKinley forseti hetir
látið þáskoðun í ljósi, að skiptapiðsé
<itt og4»ðið meun að vera ekki of
rijótir á sér að skella skuluinni á SpAn
verja eða aðra. og þykir honum hafa
farizt mjög vel í meöferð þessara vanda
sömu og hættulegu mála. Stjórninni
leiknr auðvitað grunur ¦ á að brogð
kunni að vera i tafli, en hún hefir stilt
skap sitt mætavel, og hefir það haft til-
ætluö áhrif á þjóðina í heild sinni.
Af þeim -450 mans sem á skipinu
voru, munu hafa farist 2—3 hundruð,
og er það mikið af þvi að sprengingin
varð rétt undir herbergjum þeim ei
mennirnir voru í, en þetta vildi til
snemma morguns og fjöldi manna var
í svefiii. Spönsku herskipin sem á höfn-
inni lágu suttdu unuir ems hjálp þegar
slysið vildi til og yfir höfuð hafa Spán
vetjarsýnt hina mestu hugulsemi við
þá er fyrir slysinu urðu. Það þykir
því víst að Spanska stjórnin standi í
engu sambaubi við slys þetta, jafnvel
þó svo kunni að vera að skipið hafi
verið sprengt upp viljandi.
Daginn áðuJ en slysið vildi til voru
margir aðkomandi út á skipinu og
gizva sumir á að þá hafi dynamitkúlum
verið komið ofan í skipið, en sjómaður
einn er stóð vörð á skipinu um nótt
ina segír, að rétt áður en skip
ið sprakk hafi hann litið út af borð
stokknum framarlega k þvi, og hafi
hauu þá séð dökkleitan líkama færast
að skipinu neðinsævar og hafi fram úr
honum sést eldylæringar. Hann segist
undireinshafa ætlað að fara og segja
frá þessu, en áður en hann gæti náð tali
af nokkrum var skipið sprungið i loft
upp. Þetta átti auðvitað að hafa verið
neðansjíivar torpedo, en svo er þessi
saga álitin uppspuui og ekkert mark á
henni takandi.
Þegar næsta blað kemur út verður
að likindum úrskurðnr dómnefndarinn-
ar koininn.
J*

1.j>k.jttej».j».j»J>.JÍfcjifc.^fc.jHt.^Stj
Cheapside
578 og 580 Main Street.
Vér höfum ákveðið að hætta að verzla með karlmanna-klæðnað,
og höfum vér því byrjað á þeirri Ntorliosj lo^ust !i siílu
á ágæús fatnaði, eg ætium að halda henni áfram þangað til alt
er selt. Salan heldur áfram viðstöðulaust þar til alt er selt.
Allar stærrtir íyrir alla iiienn. Vér setjum hér að
eins lítið sýnishorn af verðlistanum.
KARLMANNA-ALKLÆDNADIR:
Vér höfum nýja vor-hatta
með afarlágu verði. Einnig
seljum vér nú allan vetrar-
varning vorn með heildsölu
verði. Scrstök kjörkaup á
öllum tegundum at' skófatn-
aði. Munið eftir því, menn,
konur og börn, að vera til
staðíns og ná í grtðan skerf
af þessum kjörkaupum.
Komið snemma og komið oft
Seldust áður Vér seljum
fyrir : þá 11 ú :
81H.00 ......$12.50
16.00 ...... 11.50
15.00 ...... 11.00
14.00'...... 10.00
12.00 ...... 8.25
10.00 ...... 7.00
9.00
8.00
7.00
5.00
4.50
3.75
6.00
5.50
4.50
4.00
3.25
2.75
RODQERS BRO'S & CO.
578 og 580 MAIN STR.
t
*
t
i
Bókafregn.
ItrHga-Mvar. eða Winnipeg-rima
er þegar fullpieniuð. Bæklingurnn
verður komin til allra hér í bænum.sem
líerzt hafa kaupendur, fyrir nasta
sunnudas;. Pöntunum utan úr bygð-
uro þn' að eins sjnt. að eigi sé beðið ini
færri en 5—lOeint. Verðið er fyrst mn
sinn ákveðið 10 cts. Upplng litið.
"Ék er nú svo giimall. sem á gr{n-
um má sjá", og hefi ég aldrei fyrri orð-
ið var við fjörugri umsókn til nokkirs
hlutar, milli himins ok jarðir en rin-
unnar. Eg auðvitað undanskil aliar
hvalfjörur og uppboð á dáuarbúum.—
Haldi þessu fram þykir mér ólíklegtað
eitt einasta eint. verði óselt eftir hálían
mánuð.
Riman er 100 erindi. EfnisröJin
: Svarað Bragakveðju séia Matt 1 :
hérlendar athafnir; urnbrot andletta
valdsins; rithöfnndatal; tiuskáldinog
bezti bitinn seinast: Kvennaljóð !
Riman hefir þegar verið dæmc í
nndirrétti af "þektnm" íslendingi, í :8.
iir. Hkr. Eu svo er málinu áfríaðtil
yflrréttar, en í honum situr íslenzka
þjóðin. Það er ekki af vegi að g<ta
þess, að hver einn einasti maður, snn
heyrt hefir part af þessari rímu ot? við
mig hefir talað. .ykur lofsorði á har.a.
Osí það er þeimherium aðkenna að liím
birtist á prenti. Meðal þessara iiuui.111
eru þeir: Ritstj. Hkr., Busiuess Maþ.
Hkr. og Baldwinson. En kátlegt mun
yður þykja, að hr. T. Tomas, sem nú ei
á förum til Klondike, tjáir sif>; illa
staildan ef haiin kemur þangað íínm
laus. Allir ísl. Klondike farar, sem
liafa náð tilmín,biðja um Braga svarið.
J. E. Eldon.
Guðlast.
TÆBING LÆKNUÐ.
Gömlum lækni nokkrum, sem var
hrettur viðvanaieií læknisstörf sín, var
útve^'að af kristmboðara í Aust-Indíum
forskrift fj^rir samsetnimr á jurtameðali.
sem læknaði tæríng, Bronchites, Ca-
tarrh, Asthma ok öll veikindi, som
konia frá hálsi eða lungum. einnitr alla
taugaveiklun. Eftir að hann hafði sann
færstum hinnmikla læknin^akraft þess
þá aleit hann það skyldu sína að lata
þá sem þjást af þessum sjúkdómum
vita af þessu meðali, býðst hann því til
að senda hverjum sem hafa vill ókeyp s
foi'skiift þessa á þýzku, frönsku
ensku, með fullum skýringum hvernig
það eigi að brúkast. Þegar þið skrifið
þá sendið eitt frímerki og getið þess að
auclýsingin var í Heimskringlu.
Utanáskriftin er :
W. A. Neyes, 820 Pewers Block,
Rochester, N. Y.
Grínináns
verður haldinn á
Xorth-West ll:ill.
Miðvikudaginn 9. Marz 1998
i
Byrjar kl. 8
Inngangur 2öc
Agöðanum af þessari samkomu
verður varið til styrktar Mrs. Lamb-
ertsen, ekkju hins þjóðkunna mann-
yinar, sem svo oft og einatt hjálpaði
Islendingum á meðan honum entisr
aldur til, og væri því óskandi að sem
fiestir kæmu á samkomuna til að
auka faeinum centum við þennan
styrktarsjóð.
.Og.
Box=Social
heldur kv>nnfélag Tjaldbúðarsafnaðar á
North-West Hall
Laugardaginn kemur, 27. þ.m., kl. 8.
Programm:
1. Orgel Solo..........Carl Anderson
2. Tala................Hjörtur Leo.
3. Solo................. S. Anderson.
4. Upplestur........Mrs. J. Sigfússon
Box-Social.
6. Recitation........Eir. Runólfsson.
7. Solo..................Th. Johnston
8. Recitation ......Mrs. Th. Johnson.
9...............Kristinn Stefánsson.
10. Duet...........Miss M. Andei son.
Miss A. Pálson.
11. Samtal........Mrs. H. Halldórson.
Mrs. G. Johnson.
12. Leikur..................Tvö börn
13. Eldgamla Isafold.
Inngangseyrir 25c. fyrir fullorðna.
löc. fyrir börn.
Það eru til orð í öllum tungumálum
sotn köllnð eru "guölast". Ofí jafnvel þó
til séu mismunandi skoðanir um þad.
hvað sé virkilega guðlast, er kemur af
misinunandi trúarskoðunum og mis-
munandi afstöðu þeirra eða le«u þeiria
á huettinuin; enn fiemur af inismun-
andi þroska og siðferðisástandi hvers
eiustaklings En hvað sem öllu þessn
líður, mun vera óhætt að ganu'.'i út fra
þvl sem sjálfsögðu. sé.stakleíía liesar
talað er uin þaun hluta mannkynsins.
s'in í daglegu tali or kallaður siðaður.
aö þegar liiuir viðbjóðslemistu Klæpir
eru framdir í nafni þess scin er helgast
o« æðst í hvers mans sálu, þá muni ó
hætt »ð kalla það guðlast, og ueta þess
til, að tilfloningum þeirrablæði af sárs-
auka, sem ekki eru fallnir til hins sama
Hatarmáls svívirðingarinnar og sá, eða
þeir. er nleepina drýgðu. Þannig mnn
vera óliætt að í.'eta þess til, að allir þeir
Repúblíkar, sem ekki hafa tapað allri
tilrinninga fyrir velsæmd tiokksbræðra
sinna, hati fundið blóöið stíga til höf-
uðsins af biy«ðun, þ-^gar þessi dæma-
lausa hraðfrétt af M, A. Hanna kom
fyrir almeunings augu: "Guð stjórnar
o^ repúblikanski rlokkurinn lifir enn".
Þessi orð voru töluð fyrir árum síð-
an, í New York, af James A. Garfield,
þegár sú sortfarfregn flaug með hraða
rafurmagnsins um allan hinn mentaða
beim. að forseti Bandarikjanna. hinn
elskaði Lincoln hefði verið myrtur; lík-
lena hetírGartield ekki komið til hugar
að sðmu atdrif biðu sin, að hann yrði
hinn aunar forseti. sem yrði myrtur, að
nýbyrjuðu verki, tilblessunar fyrir land
og lýð. Ijví síður hefir honum komið
til hugar að þessi orð yrðu brúkuð af
manni, sem enga siðferðisreglu Jiekkii
aðra en tnarkaðsverð eða verðmæti
hverrar sannfæringai; manni er i instu
fyl^snum sálar sinnar þekti en.an gnð
nema dollarinn. Eins o^ menn vita
var blekið varla þornað á baukaseðlnn-
um, er hann og hans fylgjenduv höfðu
ritað undir, ogbrúkaðir voru til borguu
ar fyrir atkvæðin, er sendu þennan als-
nakta glæpamann til efrimálstofu þjóð-
þingsins, í stað þess að hann hefði ái t
að fara í betrunarhúsið. samkvæmt öll
um siðferðiskröfum heilbrigðrar skyn
semi,
Þessi maður, M. A. Ilanna, er al-
þektur um allan hinn mentaða heim.
sem sá samvizkulausasti óvinur hinna
starfandi miljóna maunfélagsins. Hann
hefir eyðilagt fieiri vinnufélög en nokk-
ur núlifandi liarðstjóri hefir gert; hann
hefir mist íieiri hnndruð sjómanna fylii
það að brúka grautfúin sbip sem aðrir
máttu ekki brúka af því þeir höfðujekki
e'ns margar miljónir til að slá um
sig með; því vel að merkja: gód lög
eru að eins fyrir alþýðu að hlýða,
eu ekki auðkýtinga. Það er viðtekin
regla á hinum síðasta áratug.
Enginn maður hefir gerteins mikið
til að gera þessi orð freisisskráarinnar
að lygi og þessi M. A. Hanna: "Það
er vcr trú of brennanði sannfæring að
allir menn séu skapaðir jafnir og hafa
frá hendi skaparans hin sömu óskerðan-
legu réttindi meðal hverra eru líf, frelsi
og eftirsókn gleðilegra kringumstæða.
Það er ein spurning er ætíð rís í huga
M. A. Hanna; sú spurning er svo risa-
vaxin að engin önnur kemst yfir sjón-
deildarhringinn á hanssálarhimni; hvað
mikið ko-*tar það? Hann spuröi: Hvað
mikið kostar að borga skuldir McKin-
l'yV Svarið var auðfengið. $118,000
voru skuldirnar. Það eru miklir pen-
mgar, sagði Hanna, en vel að merkja,
pá eigum við manninn. Við getum
hæglega gert hann að forseta Banda-
rikjanna og upp skorið marghundrað-
faldan ávöxt. Og hvað mikið kostar
forsetaembættið? Svörin voru og eru
m.smunandi, alla leið frá 100—300 milj.
En hvað það hefir kostað auðvaldið að
ná forsetaembættinu veit enginn, ekki
eingöugu M. A. Hanna, sern er fyrsti
rnaður landsins í að brjóta á bak aftur
alþýðu vilja og flest ef ekki öll undir-
stöðuatriði lýðstjórnarinnar. Hann
lilýtur að ná sæti í efrimálstofunni, svo
hann geti því betur vakað yfir velferð
auðkýtinganna upp a kostnað alþýðu,
en hvað ínikið það hefir kostað, er óvíst
en eitt er víst að einn þingraaður hefir
svarið fyrir rétti að sér hafi verið boðn-
ir $10.000 fyrirsitt atkvæði, og eínmitt
nú hefir einn af leigutólum Hanna ver-
ið fundinn í Canada, þar sem hann
heldur sig allrikinannlega, en neitar að
bera .sannleikanum vitni; segist ekki
mega tala aðsvo stöddu, vegna Mt Kin-
leys, en einliverntíma segist hann ætla
að sðgja alt hið rétta, en það gleymist
eins og aðrar syndir þeirra félaga, enda
hafa þeir marga talsmenn og leigutól,
er meta meira fáa dollar, sem í þá er
tíeygt um kosningatímann, en góða
samvizku og velferð fjöldans.
En því sagði mann-tetiið ekki:
Dollarinn stjórnar og auðvaldið litii.
Það hefðu verið sannindi, en sannleik-
urinn er oft beisk-tr og lætur illa í eyr-
um hræsuaranna. Það hefði lika verið
vei ra að téttlæta þá stefnu, sérstaklega
hefði það getað látið illa í eyrnm ráð-
vaudra manna, að heyra klerka sína
taka svari Hanna, ef hann hefði s»gt
satt. Engir skilja það betur en þeir, að
braðfrétt Hanaa er guðlast, frá hvaða
hlið sem það er skoðað. og brot gegn
öllu velsæmi, því hvað sem okkur kann
að bera á railli um ýms atriði trúar-
bragðanna, þá vona ég að okkur geti
flestum komið saman um það, að hið
hailaga gi'tur aldrei verið meðráðandi í
glæpsaralegura verknaði; með öðrum
orðum. M. A. Hanna ráðfærðisig ekki
við guð þegar verið var að koma
honum i ín í efri mAlstoEu þjóð-
þingsius. Þar af leiðig að guð stjór-
aði ekki þeira mönuum. er svikuu
kjósendur sína, og urðu eiðroar, brutu
sinn embættiseið og fótum tróðu hinar
helgustu skyldur borgaralegra laga.
G. A. Dalhann.
Frá Pembina.
Nú munt þú, velvirta Heimskringla,
vera búin að taka á móti ávarpi og
lukkuóskum frá flestum bæjum og
bygðarlögum, sem ísl. byggja að mun í
hinum norðlægari hluta þessarar álfu,
og eru þau ávörp ljós vottur fagnaðar
ytír því art þú ert með endurnýjuðu
fjöri tekin til starfa eftir fríið, sein þú
tókst þér um hitatímann k síðastliðitu
suinri, en lukkuóskirnar tívtja með sér
von um þróttinikið og manuúðarfult
starfslíf þit.t á komandi i&ratu«.
Undir þessi velvildarorð og önnur
Heiri vildum vér PenibinaDÚar taka.
svo lengi sem þú berzt undir hinum
sömu drengskaparmerkjum, sem að
iindauförnu..
Jafnframt þessu vildi ég minnast á
hina helztu viðbnrði. stm fyrir oss ísl.
hafa komið síðan þú birtir lesendum
þinum bréfið er ég sendi þér síðastl.
vor.
Sökum flóðsins og stórrigninga. er
á fellu framan af sumrinu, varð korn-
u|>]iskera minnr, á stóru rrærliggjandi
svæði, en teljast megi í meöallagi 8—15
bush. af ektunni. Einnig fór haglhríð-
arbylur yfir nokkura rnilna breiða land-
spildu og svo langa, að skifti tugum
inilna; rnistu þar fjölda margir bændur
alla uppskeru sína. Meðal þeirra voru
margir Islendingar. — Garðávextir
drukknuðu hér líka víða, siðastl. sumar
Kaupgjald verkamanna var $1—1.
75 um daginn bezta tíma sumarsins, og
er það tilfinnanlega lítill framfærslu-
forði fyrir félausa fjölskyldufeður, þar
sem þeir margir hverjir hafa nærfelt
ekkert að gera allan árshringinn, nema
um þessa alkunnu 2—3 mánuða löngu
kornskurðar- og þreskitíð.
Með öllum þessum áminstu örðug-
leikum má telja furðu vert hvað hinn
fátækasti flokkur manna hefur sig far-
sællega áfram af eigin ramleik.
Eina ísl. heiðurs fjölskyldu mistum
vér bæjarbúar úr samfélagslífinu, auk
herra Björns Jósafatssonar, meðeig-
anda og útgofanda Hkr., sem flutt:
héðan með konu og börnum siðaslliðið
haust, og eru það hr. Kristinn Her-
mannsson og Margrét Jónsdóttir, sera
seldu bú sitt og fluttu síðan til Winni-
peg með tvö uppkomin og mannvænleg
börn sín. Nti er hai n staddur hérmeg-
in laridamæranna meðal vina sinna og
skyldfólks.
Engir hafa dáið hér síðan lipur-
mennið og mannvinurinn Bjarni Arna-
son dó, og er bans réttlátlega minst í
ttlkr. 18 Nóv. síðastl.
í [íessu sambaudi vil ég minnast á.
það, að vér í Dakota böfum mist annan
málsirtetandi landsmann vorn, sem var
heiðursöldungurinn Jónas Kortson, og
og er mér einnig stór eftirsjá í honum,
því meðal annars fórst honum mjög vel
að strjúka fram kampana á "rétttrú-
uðu" klerkunum íslenzku. Ekki líkar
mér alskostar vel æfiminning hans í
Hkr. siðastl. Des. sétstaklega nrður-
lags-málsgreinin.
22. Jan. siðastl. kom ungfrú Ólafía
Jóhannsdóttir og hélt einn fyrirlestur.
sern lýsa átti hugmyndum hennar um
lUHiininganístand. ^er helzt mundi ein-
kenria 20. öldina, og vil eg ltér lýsa aðal
atriðunum er fram komu i þeirri ræðu
hennar.
"Frelsi, jöfnuður og bræðralag"
saiiði hún að verið hefði herópsorð. sem
á liðnum öldum hefðu leitt mannkynið
frá vanþekkingu til þekkingar, frá sið-
leysi til siðsemi, og i einu orði sagt frá
als kyns vanvirðu til upphefðar, og á
öllurn umbótum stæði þessi, þegar út
runna öld, öllutn öldum framar, og er
það ekki nema satt og öllum mönnum
kunuugt. Síðan tók hún fyrir orðið
frelsi, og lýsti því hve mikið og fngurt
það orð taknaði, og þar næst, að ekki
væri nóg að vera frjáls fyrir öllum utan
að Ikomandi áhrifum. heldur ætti hin
helgasta innri meðvitund samvizkunn-
ar i samvinnu við gefna þekkingu, að
vera frjáls, svo lengi sem hvorugt þetta
ytra og innra frelsi kemur i bága við
annara vellíðan.- og er þetta alt gott og
blessað, — en
"Það er svo oft í dauðans skugga dðl-
um, að dregur myrkva fyrir lífsins
só\" (!!) og vildi það einnig verða hér
svo með framh'dd ræðu ungfrúarinnar,
því þarna fletti hún við blaði postillunn
ar og fór að lesa um gildi kristlndóms-
ins fyrir vellíðan als mannkynsins,
þessa heiros og annars. Hún sagði að
r rniklum uieiri hluta væru menn svo
gerðir. að þeir væru ekki kristnir, og
væri það því hlutverk þeirra að venja
sig á hana (kristind.) neyða honum til
æðstu valda í sínu "hugskoti", og það
sem þekking og lífsreynsla kæmu í bága
við haua, þá yrði það að víkja fyrir
honum, sem væri göfugri enalt annað,
og þetta sagði hún, að hver einn gseti
gert er vildi en surair væri, fþví miður,
svo þverúðarfullir, að þeir sýndu þar
engar tilraunir, og yrðu þeir því ad
sætta sig við að verða kallaðir, á guð-
hræddra manna máli. hinn lægst stand-
andi og verst iiugsandihluti mannkyns-
ins, og því til sönnunar kom hún með
sögu er átti að sýna Björnstjerne Björn
son * sero allri mðurlægingunni undir-
*) Norska heimsfræga skáldið.
orpinn, en aftur óupplýstan bændalýð í
Noregi sem allri vizku og göfngleik
prýddan. Seinast fræddi hún okkur á
því, að í lok þessarar aldar sæust glögg
inerki þess að á 20. öldinni yrðu öll vís-
indi í þjónustu kristindónisins og 'hinn-
ar heilögu ritningar".
Svo mörg voru þessi hennar orð !
Þogar bornir eru saman kostir og
ókostir í þessmn rnikla lestri hennar, þá
verður útkoman að eins 0, og verður
því að lresa þeim reikningi, st-m einum
af þessum gömlu "kristilegu" gátu-
reikningum.sem hverjum einum er ekki
of gott að "frugta" á b'fsreisunni um
þennan "táradal", ekki sizt ef það gæti
orðið þeim' til "réttlætingar á dóms-
degi"
Bindindisrreðu hélt ungfrúin í annað
skifti og tókst henni þá fremur vel.
í byrjun Des. var haldin skemti-
samkoma í húsi hra Óla Pálssonar til
arös fyrir siifnuðinn, og varð hagurinn
af henni kriug um $36. Meiri part
þeirrar upphæðar ætlaði söfnuðurinn
siðan að greiðapresti sínum fyrir ógold-
in störf, er hann þáði af honuni, en
klerkur æt.laði ekki að fást til að tf>ka
þá peninga sem gjaldevrir, þar sem sú
óhæfa hefði verið í frammi höfð. að eitt-
hvað af unga fólkinu brá sér í dans við
endir samkomunnar, og svo einnig það,
að sumir ræðumennirnir voru ekki hans
útvaldir — duggarabandsprjónar. En
eftir að piestur hafði baðað peningana í
sínu rétttrúnaðar táraflóði, tók hann
þá án affalla. af því sem hann fann þá
líka, að þartir sínar væru nokkuð marg
brotnar og blómreitsstarfið á stundum
nokkuð kostuaðarsamt.
Jólatréssamkomu vildi söfnuðurinn
hafa á aðfangadagskvöldið, með fram
sökum þess, að formaður söngflokksins
—og einnitt allra æfinga á börnunum,
er við það tækifæri komu fram—þurfti
að fara frá, á jóladaginn, en prestur
fékk sarakomunni frestað um einn dag
og brúkaðt til þess ótilhlýðileg orð, s.s.:
að söfnuðurinn ekki léti það lítið að orð-
um sínum, aö fresta henni, þá mættu
þeir alt eins vel hætta við að halda þá
s^mkomu, hætta við sunnudagaskóla,
hætta við að hlýða A messur og jafnvel
hætta við alla kristilega starfsemi,
Það stendur i siðasta nr. blaðs þess
sem út er gefið i þessum bæ, að séra
Jónashafi fengið 'kall" frá West Sel-
kirk um að þjóna þeitn söfnuði ou fylg-
ir það með að söfnuðirnir hans i vestur
parti countys-ius haldi honum frá að
taka þvl boði, en ettir þvi sem áður-
greind atriði sýna — og önnur fleiri.um
framkomu hans í þessum bre. og einnig
því að algerlega snromerktar sagnir
berast i hrönnum að vestan um þessa
rniður valinktmnu breytni hans, þá er
hætt'við að J'iað sé að eins lítill hluti
safnararmanna sem aftmr houum frá
að fara.
Nú fer bráðum að liða
pólitiska moldviðrinu. sem gengur
ytír Bandaríkin annaðhvort ár,
verður það bæði sorgle :t og skoplegt,
eftir vanda, að sjá stjórnmálaafgl- pitna
hrekjast þar úti við atkvæðasmölnnina
fyrir þessa. að eins ímynduðu vini sína,
oi: dertur inér þá fyrsr í hug íslenzki
vikadrengurinn hans La Mours, sem
vanalega kemst þá í hann krappan og
reynist því arangurinn af óllu því brölti
hans, eðlilega misjafn; þannig var það
í seinasta bylnum, aðhann með hörku-
brögðum náði heimkynnum, ineð einn í
rekstri, og var þá viianlega nær dauða
en lifi. Svo er nú ekki síður Atakanlegt
hvað hann gengur nærri sínnm eiginn
efnahag í þessu stiíði. þó að Mo.r-i
hafi hugnazt lioðum með því, að nonum
væru lagðir upp 6 líf-tíð 40—50 dalir af
Pembinahreppi mAna^arlega. fyrir lítil-
fjörlega snúningsvinu i, sem reynzt hef-
ir að vera m.,0^ ílla af hendi h-yst allan
tímann, sem hann hefir við ltana hang-
ið.
Pembiha, N. Dak., 6. Febr. 1878.
Arnljótur B. Ohon.
að
hér
°g