Heimskringla - 06.09.1900, Blaðsíða 1

J
XIV. ÁR
WINNIPEG, MANITOBA 6. SEFTEMBER 1900.
Nr 48.
Frjettir.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
Anarkisti að nafrit Carrara hefirver-
ið handtekinn í Rómaborg, grunaður
um að hafa átt þátt í samsæri til að
ráða Victor Emanúel III, hinn nýja
konung ítalfu, af dögum,
Séra Jonesi í Raleigh N. C., var
hengdur 31. Ágúst. Hann hafði myrt
Mrs. Ella Jones og 14ára dóttur hennar,
kveikt síðan í húsinu og brent þar inni
4 ungbörn.
Elder Demster gufuskipalínan hefir
keypt 25 gufuskip af British and Amer-
ican Steamship félaginu, fyrir eína
millión dollara.
Stjórnarformaður Marchant í Que-
bec, hefir verið veikur i nokkra mán-
uði og sagður nú við dauðann.
Bretar hafa nýlega látið byggja af-
langt köfunarskip, það sekkur í sjó eft-
ir vild og getur runnið undir stærstu
bryndreka, fest við botn þeirra 500 pd.
af öflugasta sprengiefni og skotist svq
undan áður en sprengingín fer fram.
Hermálastjórnin kveður skip þetta vera
vel fallið til að sökkva herskipum af
af allri stærð.
Búar hafa nýlega látið lausa 1800
brezka fanga sem þeir héldu í Nooitged-
acht, þeir höfðu verið illa aldir í fang-
elsinu, haft ekki nema hálfan skamt af
fæðu og lítinn fatnað, Kruger helzt
við í fjöllunum nálægt Nylstrom, um
150 mílur norðaustur af Pretoria, og
ekki alllangt frá Zwasiland landamær-
unum. Karl er búinn að búa svo um
hnútana að hann komist út fyrir landa-
mærin þegar hann vill og Bretar gera
sér enga von um að ná honum með því
að fjalla bæli b»ns er mjög ilt aðsóknar.
Búar eru að sundrast og uppgefast í
ófriðnum.
Pegar skerntifarþegjalestin sem fór
til Shoal Lake á mánudaginn var, kom
til baka aftur á þriðjudagsnóttina, og
fór austur frá Minnedosa, sá vagnstjór-
inn tvo dauða menn á brautinni. Menn
vita ekki enn þá hverjir þessir menn
hafa verið. Þeir eru báðír við aldur.
Fregnriti blaðsins Daily Mail, segir
að á laugardaginn var (1, Seft.) hafi
fallið 4 menn í einvígum á Italíu, A
síðasta ári fóru fram 2,400einvíg á Ital-
íu, og 480 menn voru drepnir í þeim,
Mest af einvígum þessum er á milli
liðsforingia í hernum, og orsakir til
þeirra oft og tíðum sama sem engar.
Summit Hill heita kolamámur eigi
alllangt frá Allentown í Pa. í kola
námum þessum hefir verið óviðráðan-
legur eldur um nokkrar siðustu vikur.
í síðustu viku náði eldurinn sér í kola-
æð, sem nýlega var byrjað að grafa, og
sem er aðgangur að gnótt kola, og hafa
allar tilraunir til að kæfa þann eld orð-
ið árangurslausar að þessu. Það er
merkilegt, að um 40 síðastliðin ár hetíi
stöðugt verið uppi eldur i kolanámum
þessum, Svo er þó talið íil, að Lehigh
Coal and Navigation Company hafi
eytt meira en einni milión dala í til-
raunir til að kæfa þenna námaeld, en
ekki tekisc enn þá. Og hefir endurinn
aldrei verið hættulegri en nú. Iíann
læsir sig eftir kolaæðunum niður í jörð-
inni og brennur jafnt og stöðugt. Yfir
300 námamenn unnu við æð þó sem
hann náði sér í, í síðustu viku. Náma
mönnum og öllum verzlunarviðskiftum
í nánd við námurnar stendur hin hin
meata hætta af námaeldi þessum.
Stérþingið í Bandaríkjunum hefir
samþykt hin áætluðu fjárlög fyrir
næsta ár. Eftirfylgjandi skýrsla gefur
dálitið sýnishorn af þeirri frárlaga
áætlun.
Til akuryrkju............. $ 4,023,500
“ herkstnaðar............ 114,220,095
“ stjórnaraostpaðar...... 1,771,168
“ District of Columbia.... 7,577 309
“ víggirðinga ............. 7,383,628
“ Indian................... 8,197,989
“ Þingkostnaður.......... 24 175,652
“ herkenslu..........., .. 674,306
“ sjóhersins............. 65,14 ),916
Eftirlaun til hermanna 145,245,230
Til póstflutnings......... 113,658,238
“ viðg. á fljótum og höfn. 500,000
Ýmislegur opinb. kostnaðr 65,319,915
Óákveðin útgjöld. 15,688,330
Ýmsútgjöld....... 3,802,301
Föst útgjöld. 182,712,220
Samtals......... 8710,150 862
The Home Life Association
of Canada.
Aðalskrifstofa í Toronte.
'Höfuðstóll—ein millíóxi dollars.'
I ull trygging í höndum sambandsstjórnarinnar.
Lifsábyrgðarskýrteiui Home Life félagsins gildahvar í heimi sem er. Eng
in höft eru lögð á skírteinishafa hvað snertir ferðalög. bústað eða atvinnu. Þan
eru ömótmælanleg eftir eitt ár frá dagsetningu.
Skírteinin hafa ÁBYRGST YERÐGILDI í uppborgaðri lífsábyrgð, pen
ingum og lánsgildi, eftir þrjú ár.
Leitið upplýsinga um félagið og ábyrgðarfyrirkomulag þess hjá
W. H. WHITE, ARNI EGGERTSSON,
MANAÖBR. GENBRAL AGBNT.
Mclntyre Bluck, lYinnipev. P.O Box‘245.
vi? S? ^
PENINGAR LANADIR. Hægar mánaðar afborganir.
Yér erum umboðsmenn fyrir hið bezta og rikasta lánfélag
sem bækistöðu hefir í Winnipeg.
EIGNAST Laglegt og vel vandað einloftað hús
(Cottage) á Alexander Avenue ? Það er úr timbri, á
steinerunni og kostar $1200.
TAKID VATRYGGING— { -Thk Phobnix of london”.
Það er hið elzta og bezta vátryggingafélag í heimi.
Nares, Robinson & Black,
Itank of Hamilton Chamhers.
Auk þess sen. hér er talið að ofan,
eru ýms verk sem gefin verða út, sem
hér eru ótalin með, svo sem verk og að-
gerðír á sjóflotastöðum og opinberum
byggingum, til og frá í ríkjunum, Hér
til teljast tvöherskip, þrjár léttsnekkjur
með hergögnum, og fimm torpedo bátar,
sem til samans kostar am 43 miliónir
dala, og þar að auki ný skipakvi m, fl.
Tæplega mun samt hinn ótaldi kostn-
aður fara fram úr 58J milión dala.
Hraðskeyti frá Rómáborg segir að
eftirtektaverður atburður hafi nýlega
borið við í Genoa. Þar átti heima vell-
auðugur maður, að nafni Giovanni
Scaroni. Hann var kominn fyrir
nokkru síðan frá Ameriku. Þar hafði
hann dvalið samtíeytt í tuttugu og
fimm ár. Hann var talinn aðeiga fulla
mílión pund sterling (þ. e. 18 .miliónir
króna eða vel það), Kona hans fór með
honurn og dvaldi hjá honum þann tíma
sem hann var í Ameríku, og enginn
vissi annað en vel færi á með þeim.
Litlu eftir að hann kom heim aftur til
Genoa skrifaði hann bróður sínum, sem
þá átti heima í Argentína. og bauð
honum að koma til sín, og vera hjá sér
það sem eftir væri æfinnar, Bróðir
hans samþykti þetta bróðurlega tilboð
hans, Litlu síðar lagði hann af stað á-
leiðis til hans. En þegar hann kom til
Genoa var honum sagt að bróðir hans
væri dáinn og grafinn, en mágkona
hans eða ekkja hins auðuga mans væri
nú eigaudi að öllum eigum hans, sam-
kvæmt erfðaskrá, sem honum var sýnd.
En Pietro Scaroni kaus að vita fyrir
víst hver eigandi miliónanna væri í
raun og veru, því hann grunaði að ekki
væri alt með feldi. Hann hóf stráx
rannsókn i þessu máli, og kom það þá
fljótlega upp úr kafinu að þessi kona
sem taldi sig mágkonn hans, var ekki
eigin kona bróður hans. Og þegar enn
nú lengra var haldið áfram að rann-
saka þetta mál, kom það i ljós, að hin
lagalega kona Giovanna Scaroni var á
lífi, en vissi alls skki að maður sinn
hefði látið eftir aðrar reitur en þær er
hann hafði fengiðhenni, Nú er rann-
sóknin í þessu máli komin svo langt,
að allar.sannanir lúta að því, að Giov-
anni Sraconi hafi verið myrtur af völd-
um þessarar fylgikonu sinnar, er haDn
hafði kynst í Ameríkn og sem fiutti með
honum til Genoa, án vitundar eigin-
konuhans. Þeir sem kunnugastir eru
málinu, halda að hún hafi myrt hann
og ætlað að vera komin burtu með
skildingana þegar Pietro kæmi til Ge-
noa, en orðið ofseint fyrir með búveik
in. Líka leikur grunur á, að þessi
þokkakind sé eiginkona nafnkunnugs
og háttstandandi mikilmennis í Banda-
ríkjunum. Rannsókniu er ekki komin
lengra.
Frá löndum.
MOUNTAIN, N.-D. 27. Ágúst 1900.
Tíðin hefir verið mjög votviðrasöm
nú um tíma, svo að hveitíð í “Shock”-
unum lá við skemdum. En nú er útlit
fyrír að rigningin só um garð gengin.
Uppskeran verður líklega í meðallagi
til jafnaðar hér i íslenzku bygðinni; hún
er samt mjög misjöfn, sumstaðar nærri
ónýt, en aftur aiinarsDiðar í bezta lagi.
Eins og blöðin hafa getið um, þá
æddi baglstormur yfir spildu norðaust-
ur af Mountain, þ. 14. þ. m., og mistu
nokkrir landar part af uppskeru sinni í
þvíveðri. En meiriparturiun af því
mun hafa verið vátrygt fyri hagli, svo
að skaðinn verður þeim ekki eins til
finnanlegur.
Mr. og Mrs. Lúðvík Laxdal, frá
Winpipeg, hafa verið hér i kynnisför
nú um tima tfl vina og vandamanna.
Lögfræðingur Barði G. Skúiason
og kona hans, frá Grand Forks, eru að
heimsækja foreldra Mr.Skúlasonar þessa
dagana. Nú um mánaðamótin býst
Mr. Skúlason við að ganga í félagskap
við eicn með heletu lögmönnunum í
borgiuni. Mr. F, B. Feetham.
Mr. Björn Haldórson, frá Winnipeg,
er hér um tíma hjá sonum sínum og
býst viö að verða hér þar til kosningar
eru um gaið gengnar i haust. McKin-
ley og repúblikanar eiga þar traustan
fylgistnann sem Mr. Haldórson er.
Pölitíkin er fariu að verða býsna
f jörug hja okkur, og alt útlit fyrir að
kosninga rimman í haust íerði snarp-
ari en nokkru sinni áður. Mark Hanna
hefir skorað á alla sina menn að ganga
nú vel fram, þvi nú sé ekki við lambið
að leika sér, þar sem Bryan og hans
iið sé. Svona lítur haDn á það mál, þó
Bandaríkja Islendingurinn í Lögbergi 2.
Ágúst þ. á., virðist ekki sjá mikið að
hræðast þar sem Bryan er. En svo
verður hann að fyrirgefa þessi landi,
hvað miki) persóna sem hann kann að
vera, þó bæði ég og aðrir taki meira
mark á áliti Mark Hanna, en því sem
hann segir om það málefnf. Mr. G. A,
Dalmann tók svo verulega i lurginn á
þeim ’ gútta” í Hkr. nr. 46 þ. á., að
það er ekki líklegt að hann ónáöi les-
endur Lögbergs með öðrum eins þvætt-
ing nú í bráðina
Nú rétt nýlega kom út skýrsla í
blaðinu “Minneapolis Times”, yfir það
hvað Philipine-eyjarnar hafa nú þegar
kostað Bandaríkja stjórnina. Af því
ég veit að mörgum kann að þykja það
fróðlegt þá set ég útdrátt úr skýrsl-
unni hér.
Eins og menn muna, þá byrjaði
McKinleystjórnin með því að borga
Spánverjum $20,000,000 (tuttugu mill-
íónir dollara) fyrir eyjarnar, síðan er
stríðið búið að kosta $186,678,000, (eitt
hundrað átta tugi og sex milliónlr, sex
hundruð sjö túgi og átta þúsuudir doll.)
og Bandáríkjaherinn hefir ekki vald á
eyjunum þann dag í dag, nema yfir
bletti þeirn sem herbúðirnar standa á.
533 hermenn hafa fallið í bardaga,
194 hermenn hafa dáið af öðrum orsök-
um, svo sem drepsóttum og slysum,
2073 hermenn hafa særst. Alt þetta
hefir McKinleystjórnin látið gera til að
þóknast nokkrum einokunar félögum.
Þotta er eitt af því scm kemur því ti^
leiðar að McKinley verður kosinn — til
að sitja heima, við í höudfarandi kosn-
ingar.
S. Gubmundson,
MINNEOTA, MINN., 23. ÁG. 1900.
J(Frá fréttaritara Hkr
Tiðarfarið allan þenna mánuð hefii'
verið þurt og lieitt, oft frá 90—100 st.
í skugga; í dag er norðaustan regn, —
Kornskurður gekk hér mjög greiölega
veður þur og hagstæð. Þresking er nú
í hæsta gengi. Afurð hveitis mun vera
frá 10—14 bush. af ekru hverri; hafrar
°K byKK mjög rýrt; maiskorn lítur
mjög vel út. Hveitiverð ernú60ds.
—Þar eð út lítur fyrir að hveitiflutn-
ingur verði með minna móti nú í haust,
hafa járnbrautafélög það í hyggju að
hækka tíutningsgjald á hveiti eftir því
sem blöðhér segja. ÁRússlandi hagar
því öðruvísi til. Þar á stjórnin sjálf
allar járnbrautir. Þegar hveitiþurð er
hjá bændnm. þá er fiutningsgjaldið á
því sett niður, til aðdraga úr tapi
bænda. — McKinley fóstrar einokunur
fólögiu, en þröngvar kosti alþýðu. í
sumar fór Rússastjórn þess á leit við
Bandaríkjastjórn, að þær gengju i sam-
bat d um að halda uppi hveitiverði, en
McKinleystjórnin hefir víst ekki svarað
því enn þá; mun ve-a htædd um að
slíkt geti haft ill áhrif á fjárframlög
auðmanna í kosuingakassann, því nú
þarf i mörg horn að lita með mútugjaf
ir; öll blöð keypt, sem hægt er áð kaupa
og þeir einstaklingar sem til söLu eru-
Þeim stendur stuggur af hinu viðfræga
mikintenni Bryan. enda virðistnú svo
sem fiokkur hans eflist nú á degi hverj-
um.
Dáinn er Eyjólfur Nikulásson,
Gíslasonar, frá Brsiðavaði, bróðurson-
ur Björns Gíslasonar dannebrogsmans.
Eyjólfur Sál. var 50 ára gamall.
Af íslandi hafa komið hingað i
sumar, Jón Nikulásson af Eskifirði,
Gunnar Bergvinsson frá Miðhúsum i
Eiðaþingháog tvær dætur Björus frá
Selstöðum í Seyðisfirði og fjölskylda úr
Skagafirði.
Landnámssaga Islendinga
í Minnesota-nýlendu
Eftir
8. M. 8. Askilnl.
Nýlenda Islendinga er í Ly@n,
Lincoln og Yellow Medicine hóruc-
um,150 mílur suðvestur af borginni S
Paul, sem er stjórnaraðsetur Minne-
sotarikis. Nýlendan skiftist í tvær
sveitir, sem nefnast Norður- og Vestur-
bygð. Bærinn Minneota er aðalverzl-
unarstöð nýlendunnar; 5 mílur norður
af Minneota eru suðurtákmörk Norður-
bygðar, en 7 mílur vestur af Minneota
byrjar Vesturbygð, sem öll er í Lin-
coln-hóraði.
I Minneota búa nú margir Islend-
iugar og nokkrir búa í bænum Mars-
hail, sem er stjólnarbær Lyonhéraðs.
Landnám. Það var árið 1875 að
hinir fýrstu Islendingar fluttu hingað
búferlum. Þeir voru; Gunnlaugur Pét-
ursson frá Hákonarstöðum á Jökuldal
og kona hans Guðbjörg Jónsdóttir frá
Snjóhölti í Eiðaþinghá ásamt börnum
þeirra, er hétu Jón, Kristín (sem nú
eru bæði dáin), Elísabet og Karólína,
sem nú búa á föðurleifð sinni. Þá
kom eínnig Pétur Pétursson frá Eiríks-
stöðum á Jökuldal, Nam hann land,
en haíði skamma stund, og seldi það
Guðmundi H. Guðmundssyni.
Framh.
Mentun.
Það gagnlegasta, sem maðurinn
hefur er vísdómur. Það er það sem
gefur manninum frægðog ánægju í líf-
inu. Salorton kaus á ui.dan öllum öðr-
um veraldar gæðum vizkuna, en fáir
munu kjósa svo viturlega.
Það fyrsta. sem ég vil hugleiða, er
skólamentun. Það er ekkert til. sem
er litið eins rangt á alment, eins og
skólamentun; ekki að óg áliti skólana
lítils virði, því í vissum skilningí eru
þeir eitt af blessunarríkustu og mest á-
ríðandi stofnunum þjóðanua, því án
þeir;a mundi veröldin hverfa aftur í
þekkingarleysisins ástand. En lær-
dómur af bókum og vissum Jræðigrein-
um, án þess að vita eiginlega hvernig
maðnr á að nota það eða hafa nokkra
verulega löngun til námsins, er mann:
inum að litlu meira gagni, heldur en
páfugli er gagn í að læra að herma eft-
ir eitt einasta orð.
Háskólamentun er aðeins að gagni
þegar maðurinn notar hana til að koma
sér áfram í þeim greinum, sem nátlúr-
an hefir gefið honum mesta hæfileika
fyrir. Ef hann hefir ekki löngun eftir
mentun og kaun ekki að meta gildi
iærdómsins, þá er honum mentunin til
niðurdreps. í fyrsta lagi af því hann
eyðir þeim tima, sem hann annars
hefði notað til að fullkomna sig í þeirri
grein, sem hann var hæfilegtw til að
læia, í öðru lagi, tíminu sem hanu
eyðir í skóla gefur honum, ef til vill,
svo háa hugmynd um sjálfan sig, að
liann hikar sér við að taka vissar stöð
ur á lífsbiautinni, hversu gagnlegar og
blessunat ríkar, sem þær gætuorðið hon-
um sökum pese að hann er mentaður,
álitur hanu þær fyrir neðtm sig. Svo
mikill sannleiki er það, aðóhætterað
segja, að aðeins fáir. sem útskrifast
liafa af háskólum, eru betur að sér en
hefðu þeir að eins notið uppfræðslu á
alþýðnskólum. Þegar maður leggur út
íhe'lminn, verðui hann að gera sér
grein fyrir, tii hvers liann er ætlaður
og fyrir hvað hann hefir hæfiieika. Ef
hann vill verðafrægur, verður hann að
gerast höfundur einhvers. sem er nýtt,
einhvers sem aldrei hetír þekst fyrr.
Það, að læra það sama, sem þúsundir
manua hafa kunnað fyrir t uguni ára,
gerir mann ekki frægan. Fólk alment
álítur það framfarir þegar einhver ung-
ur maður hefir barist í gegn um skóla
og lielir með mesta striti eiguast lög-
manns-titil, prests, læknís eða eitthvað
því líkt. En svo detta þeir úr sögunni
þeirra er aldrei meira getið. Það er alt
of mikið til af slikum mönnum; það eru
alt of margir, sem berjastum til að ná
í slíka titla, án þess að hafa nokkra
verulega ‘náttúru eða næga hæfileiba
til þess að skara fram úr og gorast
frægir. Þeir læra að eins til að fá at-
vinnu, til að draga fram lifið, og væri
s annarlega Rvoleiðis mönnum betra að
vera í iægii stöðu og leysa hana vol af
hendi, því sannarlega er góður bóndi
eð.i einhver svipuð stuða meira virði.
heldur eu hálf ónýtur lækuir, lögmað-
ur, prestur eða annað því um líkt.
Þess vegna segi ég: Ef að okkar upp-
vaxandi nimsmemi, sem ná háskóia-
mentun, stönzuðu dálítið við og hugs-
uðu sig um áður en þeir fara lengra, og
gerðu sjálfum sér-grein fyrir, til hvers
þeir væru hæfir. Hvort þeir eru vissir
um að sú staða, sem þeir velja sér að
lífsstarfi, sé ekki ofurefli þeirra; hvort
þeir hafi hæfileika til að leysa hana
sómasamlega af hendi og veiða fræg-
ir, því betra er að vera í lægri stöðu og
leysa hana vel af hendi, heldur en að
vera í hárri stöðu og ley.sa hana illa af
hendi. Eg ætla ekki að fara fieiri orð-
um utn þetta að sinni.
Að vera hæfileikamaður og mentað-
ur maðúr, er ekki það sama, því vér
vitum að mentaðir menn geta verið
langt frá að vera hæfileika nienn. Ef
að maður er framúrskarandi að hæfi-
leikum, kem-ur það fljótt í ljós og muu
hann komast áfram og verða frægur,
hvernig sem kringumstæðurnar ern.
Saunarlegt mikilmenni lætur -ekkert
ógert til þess að fullkomna sig í því sem
náttúran hefir ætlað honum. Maður
með lönpun til að verða mikill i ver-
öldinni lætnr ekkert ógert þar til. Hann
æfir líkama sinn, ekki til þessað herða
vöðvana, heldur til að gera bústað sál-
ar sinnar sem styrkastann, þvi pað
tekur bæði sterkaun líkama og sterka
sál að geyina mikin mann. Hami
glímir við þyngstn spursmál lífsins með
mestu ánægju, eins og heimskinginn
lesblaðsiður hiuna ótrúlegustu “Róm-
ana” með takmai kabu.sri áfergju.
Að verða mikiil maður, er ekki
keypt fyrir peninga. Þess vegna hefir
fátæklingurinn alveg eins mikið tæki
færi eins og sá ríki. Sem dæmi upp á
það mætti nefua ótal stórmenni, sem
voru sárfátækir í æsku, enuáðu síðar
hárri stöðu í mannfélaginu.
Ef að maðurinn er mikiil að hæfi-
leikum, kemur það bráðlega i ljós, og
eindreginn vilji og stöðuglyndi hljóta
að gera hanu fiægann.
Henry Clay var sonur fátæks prests
Daníel Webster fókk litla skólamentun
í æskur. Jay Gould var mangari.
Vanderbilt eldri var ferjumaður
Shakespeare var fátækur og liafðienga
atvinnu í æsku. Robert Biooinfield
var sonur skraddara og var á unga
aidri yfirgefinn í veröldinni, bæði föð-
urlaus og fátækur. John Briton var
eiun af þeim ensku höfui.dum, er hafði
litlu láui að fagua i æsku. John Hunt-
er var ekki einungis fátækur drengur,
heldur var hann einnig fullra tutcugu
ára áður en hann lærði að lesa eða
skrifa. En samt varð liann einn af
heimsfrægustu læknum. Audrew John-
son(?), 17. forseti Bandarikjanna, ejrddi
æsku sinni í svoddan fátatkt, að hann
þekti ekki stafiua þegar hann byrja ði
að vera skraddari, og konan hans kendi
honum aðskrifa.
Hugh Miller segir að eini rétti skól-
inn sem til sé, sé hörð lífsreynsla. Dr.
Arnold talaði viturlega, þegar hann.
sagði: “Eg vildi mikið heldur senda
sou minn þangað sem hann þyrfti að
leita sér brausts í sveita síns andlitis,
heldur en senda hann til Öxford til að
búa i alsnæktum”.
Stóra bók af svona dæmum er hægt
að skrifa, en slikt er þýðingat lanst.
Skortur á mentuu er ekki algerc hiudr-
un fyrir velgengni manns, þó mentun
in sé óneitanlega mikil hjálp. Ef alt
J safnast að þeim, sem bíður, sem ég álit
mjög vafasamt, þá mundi það þó koma
miklu fljótar til þess, sem ber sig eftir
veiðiuni.
Mentun er afl, segir gamalt mál-
tæki. En eins og öll önnur máltæki
þarf það að íhugast. Allir hlutir liafa
atl til ills eða góðs. Mentun er að eins
afl til góðs, þegar henni er viturlega og
rétibeitt. Vér verðum að segja það,
þó oss þyki fyrir því, eð mentunin er
ekki æfinlega brúkuð í góðum tilgangi.
Þess vegna verður maður að auðga
hjarta sitt eigi síður en andaun af því
sem gott er, og sjálfsálit og hugur til
að reyna aftur, hversu hraparlega sem
manni kann að misheppnast, er eitt af
náttúrunnar beztugjöfum ungamanns
ins sem mistókst. En sem samt reynir
afiur og heldur áfram. liann er mikið
líkleg; i til að verða frœgur, heldur en
sá sem í fyrsta sinni gengur vel, eða
tekur fyrstu verðlaun í skóla.
Þess vegna segi óg um okkar ís-
lenzku námsmeuu, að ég vona að þeir
komist áfram, þiátt tyrir fátækt og
örðugleika, ef þair aunars hafa nokkra
verulega hæfileika.
Enn ef þeir eru að reyua að troða
sér inn í stöður, sem að þeir voru aldreí,
ætlaðir til, veiða þeir aldrei miklir
menn. Ef að jieir eru ekki betur að sér
en svo, að þegar þeir eru komnir iun í
skóla, hvort sem þeir nú eru lögmenn,
læknar, prestar, söngfræðingar eða
eittlivað annað, að þeir verða að setj-
ast að í einhverju af þessum fátæku ís-
lenzku bygðarJögum til að hafa ofan af
fyrir sér, og ná ekki annara tiltrú en
íslendinga, þá deyr saga þeirra og þeira
verður hvergi getið á komandi tímum
og eru þeir þáhvorki sjálfum sér nó
Þjóð sinni til sóma. Og hefði þeim þá
verið betra að búa sem góðir og mikiis
metnir bændur, þar sem ögn hefði get-
að borið á þeim meðal sinna jafningja.
Með beztu óskum til allra, sesi
berjast fyrir að ná sér mentun og þekk-
ingu i þeim tilgangi að verða miklir
raenn, enda ég þessar línur.
A. J. Snyðal.