Heimskringla - 28.02.1901, Blaðsíða 3

HEIMSKKINGLA, 28. FEBRÚAR 1901.
ingu íslendinga í hæstum heiðri í
Vestui heimi, langt fram um aldir.
Það er þjóðiuni til stór hneisu
að eiga ekki eina heildarlega orða-
bók, og vera bdin að tala málið meir
en þúsund ftr. Og þörfln er svo
œikil á þessu verki, að svo að segja
kallar hón dagletraá osstilaðinna
það verk af hendi. Annaðhvort
eigum við fsiendingar aldrei menn
færa um að leysa þetta verk af
hendi, eða vér eigum þá nfi.
B iðir þeir menn, sem rætt hafa
þetta mál, álítaaðvelsé vinnandi
vegur að fá næga p'Miinga á meðal
íslendinga í VestU'heimi til að kosta
verk þetta. Eru það gleðilegar frett-
ir, sem ég er þeirn að sumu leyti
samþykkur um.
Orðabókarleysið er orðið stórum
tilfinnanlegt fyrir rithöfunda og þá,
8em lesa íslenzka tungu.Er þaðviður
kent bæði á íslandi og hér í Vestur-
heimi. Gætu Vestmenn látið bua
til viðunandi orðabók, sem bætti að
mestu úr þessari þörf, og önnuðust
allan kostnað, þá hafa þeir geit
meira afieksverk fyrir tungu sina
og bókmentir, en heimaþjóðin sýnist
megna. Kasti Vestinenn út 10 -20
þúsundum dala í orðabókar samn-
ingu og 6tgáfu,og gefl íslendingum á
íslandi atvinnu fyrir þessa peninga,
eins og sjálfsagt er að gera, þá
sýndu þeir að þeir væru ekki alveg
á vonarvöl, né upp til hópa fjand-
satnlega sinnaðir gagnvart fðður-
landi síuu og tungumáli.
Auðvitað er þetta engin smá-
ræðis peningasummalO—2'l þúsund,
sem ekk? er fjarri sanni að sómasam
leg oiðabók niundi kosta—og inikils
þarf' með til að hafa svo mikið fé
saman. Aðf'erðin yrði lfklega sú.
að allir rituðu sig fyrir einhverri
vissri upphæð. Sum félög hér
mundu gefa svo hundruðutn dollara
skifti, svo sem Hkr. og Lðgberg
mundu leggja 2—3 hundruð dali
hvert, og kyrkjutélagið annað eins
eða meira, Eiustakir menn mundu
gefa stórgjafir, svo sem einir 50
efnamenn gæfu sína 100 dalina
hver, og annar flokkurinn sína 25
dalina hver, og svo koll af kolliofan
í lægsta tillag. Setjum svo að verk
þetta stæði yflr í 5 ár, og hver borg-
aði árl.að hlutlöHum tillag sitt. Þetta
er áreiðanlega vel framkvæmanlegt
verk, ef allir eru samtaka, og væri
hið mesta di engskaparbragð gagn-
vart íslandi og tungumáli þess, sem
yrði uppi um aldur og ævi.
Hver einasti sannur íslending-
ur i Vesturheimi ætti—ég segi ber
skylda til að Ijá þessu máli sitt ýtr-
asta fylgi, þrátt fyrir kostnaðinn. Af
því getur ekki leitt annað en gagn
og heiður. Ættu menn að gefa
þessu máli tafarlaust gaum og vera
skjótir til úrræða og framkvæmda,
Og byrja myndarlega á þessu verki
áður en fyrsta ár tuttugustu aldar-
innar er um garð gcngið. Munu þá
fleiri stórvirki á eftir fylgja, þá fram
líða stundir.
' Kr: Áso. Bf.nediktsson.
í lok 19. aldarinnar.
(Þýtt af J. E.).
Mr. Stapelton, sem ritað hefir
um kristniboð meðal holdsveikra
manna í hið svonefnda Musteris
tímarit (Temple Mag izine , sem gef-
ið er út í Lundúnum, skýrir meðal
annars þannig frá:
“Tala holdsveikra sjúklinga á
Indlandi er hér um bil hálf milíón.
Svipaður fjöldi í Kína og 200,000 á
Japan. Jafnshjótt og vart verður
við hin fyrstu einkenni sjúkdómsins
eru jafr.t karlar, konur og börn
keyrð í æfilanga útlegð í löndum
þessum, og engin meðaumkun sýnd.
Hvort sem sjúklingarnir eru á æsku-
skeiði eða örvasa af elli, þá eru þeir
skoðaðir sem “óhreinir”, reknir út á
heiðar eða aðra afvikna staði og
ekkeit fengið til viðurværis, en
verða að láta sér nægja það sem
ferðamönnum kann að veiða að
kasta tii þeirra matarkyns. Á Ind-
landi er þeim útskúfað af ættingjum
þeirra, og vikið frá mannvirðingum
öllum, er þeir kunna að hafa haft.
Er þetta álitin liin maklegasta og
minkunarlegasta hegning þar í
landi. Á Japan er og á ýmsan liátt
farið mjög níðingslega með holds-
veikt fólk. Sama má segja um
Kína. Þar er sjúklingum þessum
oft kastað lifandi á bil og þeir brend
ir til dauðs, saklausír og án dóms
eða laga. Samkvæmt trúarbrögð-
um landsins er aumingjum þessum
ekki heldur geíin minsta von um
meiri miskunn eða betri lífskjör í
öðru lífl.
ÞAKKARÁVARP.
Þar sem ég ernú líkast til allareif'u
á föruin úr hein i þessum, er mér bæi'i
ljúft og skylt að minnast þeirra mörj>u
or; miklu bj.ílpar, sem n'búar mínir í
Mountaii'bysð hafa veitt mér, einkum
núna síðnstu Arin, í mínu laaga heil-u-
leysi, sumir með þvi ad v nna mér dags
verk á landi mínu o. tí.; stðku maður
lika lánað mér eða gefið útsæði, og
nokkrir getið mér heila sekki af möl-
uðu hveiti; likastöku maður gefið pen-
inga. En þessir menn eru svo margir,
að ée veit ekki hvort ég fæ þá alla
nafngreinda í einu blaði, svo ég verð
að láta mér lynda með að geta um
þeiri a góðverk á mér, án þess, cg þaim
ig sætta mig viðþað einungis að þakka
þeim sameiginlega allan sinn bróður-
lega kærleika og hjálp mér auðsýnda,
með beztu blessunar óskum til þeirra.
—I san bandi V'ð ofanritað »tti mér
ekki að g.eymast að geta þess um leið
með verð igri þakklátsemi, að frsenka
mín, G iðuý Aradótt.ir, ekkja í Argyle-
bygð, Man., hefir sent mér að i jöf $20
ípeningum, sem ég bið guð að launa
henni þegar heuni mest á liggur. Það
finnast ekki oft slíkir hjálpandi ætt-
ingjar á vegi hinssnauða á tíma neyð-
arinnar, sem sýna aðra eins risnu. Já,
sér í la"i þakka henni (Guðnýju) inni-
lega, og svo öllum sem mér hafa rétt
hjálparhönd.
Vi .fús Signrðsson.
Mountainbygð, í Fehrúar 1901.
Undir ritaður bið Gurjmund Guð
mundssou frá Sleðbrjót í Jöki lsuhhð,
að gera svo vel, að gefa sér ”adressi,,
hans.
17 febrúar 1901.
Jón Jónsson
Brú P. O. Manitoba.
Qerd
o g
fagun.
Tuttugu og fimm ára reyusla og gefing í að búa til sauraavélar, veitir
þeirri staðhæfing gildi að Eldredge "B” saumavélarnar séa af nýjustu
gerðaðefni, útliti og fulláomlogleika í sarasetningu og fágun, og að
hún sé áreiðanlega miklu fullkomnari en margar hinar svo nefndu há-
tegunda vélar.
Alt sem vér óskum eftir, er tækifæri til þess að þér skoðið og reyn-
ið þessar ELDREDGE 'B” VÉLAR, vér erum fúsir að hlýta dómi
yðar um verðleika þeirra, efui, samsetning og fágun.
Ball Bearings.
Eldredge "B” saumavélarnar eru nú útbúnar með “Ball Bearings”.
Þessi undraverða uppfinding í saumavélum vorum hefir meiri þýðingu
heldur en nokkur öunur umbót, sem gerð hefir verið á síðari árum.
NATIONAL SEWING MACHINE Co.
Belvidere, 111., New York, N. Y., Chicago. 111.
ELDREDGE “B” SAUMAVÉLIN FÆST H.IÁ EFTIRFYLGJ-
ANDI UMBOÐSMÖNNUM :
Baldur... .Chris Johnson.
Innisfail.... Archer & Simpson.
Moosomin.......Millar & Co.
Gimli......Albert Kristianson
Winnipeg.. Scott Furniture Co.
276 Main St.
Calgary.... A.J. Smyth.
Dauphin... .Geo. Barker.
Reston......Wm Busby.
Yorkton......Levi Beck.
Gladstone.. William Bro’s,
Og margir aðrir.
HEILDSOLUDEILDIN I MANITOBA
117 B.tiinatyne St. Knnt IVinnipeg
vill fá góða umboðsmenn í þeim héruðum, sem umboðsmenn eru
ekki áður fyrir.
Canadian Pacific Lyons ShoaCo.
RAILWAY- i 3 ....
Ltd.
5oO Jluin Street.
FLJÓTASTA og bezta ferðin til
austurs. Með svefnvögn m til
TORONTO og MONTREAL.
TIL VESTURS gengur lestin beint
til SEATTLE, VANCOUVER og
í KOO. ENaY héraðið-
NIÐURSETT FARGJALD til CALI-
FORNIA. HONOLULU, JAPAN
og allra vetrar aðsetursstaða.
EF ÞER h ifið f hygvju að ferðast til I
EVRÓPU þá leitið upplýsinga!
hjá næstu C. P. R. umboðsmönn-1
um, eða ritið
hafa þá ódýrustu ogr beztu
barna-flóka-skó, sera fáanleg-
ir eru í þ”ssum bæ.
Komið ov skoðið þá og
spyrjið um veiðið.
T. LYOJMS
490 Main St. ■■ Winnipg Man.
OKKAR MIKLA-
FATA=SaLA
HELDUR
ENN AFRAM
Vvið höfum ennþá fínlega og endingargóða O 4 f) c n
Tweed alfatnaði íyrir.................. v • U.OU
12 svarta worsted stutttreyju-
alfatnaði (square cut)...
$10.50
Þessa viku gefum við einnig helmingi meiri
“Trading Stamps” með öllum drengjafötum
Drengjabuxur á 25 og 50 cents.
10 dusin hvitar skyrtur
25C. hver.
DEEGAN’S
556Main Str.

flANITOBa.
fllEXANORA RJGMA-SKILVINDUR
eru þær beztu og sterkustu.
Alexandra rjómaskilvindan er sú bezta ódýrasta oe
uaraniegasta skilvindra sera hægt er að fá. Fæst
nú sem stendur með alveg dæmalausum kostum
hvað vlðkmnur borgunaiskilmálum sérstaklega. Eí
þið annars ætlið að kaupa, þá gerið það nú, ekk.
er seinna vænna.
Vér erum að búa oss undir að selja enn þá meira al
heim á næsta ári. Vér afgreiðum fljótt og skilvis
lega allar pantanir, sem umboðsmaóur vor Hlr.
(>iiiimir Nveiitsoii tekur á móti, .eða sendai
eru beint til vor.
R. A. LISTER <3 C° LTD
232 KING ST- WINNIPEG-
Vjer seljum alskonar
Karlmannafatnad
FYRIR
LAQT VERD
til allra sem þarfnast þeirra
i>61 llain Street
Gegnt Brunswick Hotel.
THE CRITERION.
Beztv vín og vindlar. Stærsttog beztt
Billiard Hall í bænum. Borðstofa
uppi á loftinu.
JohnWiIkes,
eigandi
Stærsta Billiard Hall i
Norð vestrlandinu.
Fjögur “Pool”-borð og tvö "Billiard”-
borð. Allskonar vin og vindlar.
l.ennon & Hebb,
Eigendur.
Kynnið yður kosti þess áður en þér ákyeðið að taka yður bólfestu
annarstaðar.
íbúatalan í Manitoba er nú............................... 250,000
Tala bænda í Manitoba er................................. 35,000
Hveitiuppskeran i Manitoba 1889 var bushels............... 7.201,619
“ “ “ 1894 “ “ ............. 17,1?2.883
“ '* “ 1899 “ “ ‘27,922,230
Tala búpenings í Manitoba er nú: Hestar.................... 102,700
Nautgripir................ 230.075
Sauðfé..................... 35,000
Svin....................... 70.000
Afurðir af kúabúum í Maritoba 1899 voru.................... $470,559
Tilkostnaður við byggingar bænda i Manitoba 1899 var..... $1,402,300
Framförin í Manitoba er auðsæ af fól'ksfjölguninni, af auknunr
afurðum lau isins, af auknura járubrautum, af fjölgun skólanna, af vax-
andi varzlun, af vexti borga og bæja, og af vaxandi vellíðan
almennings,
í siðastliðin 20 ár hefir ræktað land aukist úr ekrum.......... 50,000
Upp í ekrur....................................................2,500,000
og þó er siðastnefnd tala að eins einn tíundi hluti af ræktardegu landi
f fylkinu .
Manitoba er hentugt svæði til aðseturs fyrir innflyténdur, þar er
enn þá mesta gnægðaf ágætum ókeypis heirailisréttarlöndnm og inörg
uppvaxandi blómleg þorþ og bæir. þar sem gott er til atvinnu fyrir
karla og konur.
í Manitoba eru ágætir frískólar fyrir æskulýðinn.
í Manitoba eru mikil og fisksæl veiðivötn sem aldrei bregðast.
I bæjunum TFinnipeg, Brandon, Selkirk og fleiri bæjum mun nú
vera vfir 5,000 tslendingar, og i sjö aðal-nýlendum þeirra i Manitoba,
eru rúmlega aðrar 5,000 manna. Þess utan eru í Norðvssturhéruðunum
og British Columbia um 2,000 íslendingar.
Yfir ÍO milllonír ekrur af landi í Haililolm. sem enn þá
hafa ekki verið ræktaðar, eru til sölu, og kosta frá $2.50 td $6.00 hver
ekra, eftir gæðum. Þetta land fæst með vægum kaupskilmalum.
Þjóðeignarlönd í öllum pörtum fylkisins, og járnbrautarlönd með
fram Manitoba og North TFestern járnbrautinni eru til sölu.
Skrifid eftir nýustu upplýsingum, kortum o. s. frv. alt ókeypis, ttí'
IION. R P. ROBLIN
Minister of Agriculture and Immigration,
WINNIPEG, MANITOBA.
84 Lögregluspæjarinn.
Það er tvent, sem þú skalt vara þig á!” segir
niáltækíð. Það eru höggormar og ljóshærðar
stúlkm með tindrandi augum !”
‘!Á ég að láta fegurð hennar blinda mig svo
að ég gleymi þessum heilræðum ?”
Hann hlær, heldur áfram og þegir stundar-
korn, og tekur svo til máls aftur- “Þessi stúlka
sem óg hefi séð hugsar sér að drepa keisarason-
lun ineð eigin hendi”. Svo heldur hann áfram og
fljitirsér meira eu nokkru sinni fyr.
“Eg er annars ekkert að ergja inig yfir þess-
ari hættu, sem yfir vofir !” hugsar liann. “Það
er hvort sem er töluverður tími þangað til morð-
ið á að fara fram”.
Hanu lítur í kiing um sig og er þá kominn
helmiugi leugra en hann bjóst við; hann hefir
ekið oius og bandviilaus maður og ekki tekið eft-
ir neiuu; fólkið heör glápt á hann steinhissa og
ef lögregluþjónariiir hefðu ekki þekt hann, þá
hefðu þeir fyrir löngu verið búnir að taka hann
fastan og setja haun í fangelsi. Þegar hann
kemur að garðinum aftur, ekur hann með fljúg-
andi hraða í gegn um miðla þyipinguna og fólk-
ið hleypur dauðhrætt til beggj.i hauda. Hann
heilsar Aqvaido fi laga sínum og Rossini. Þeir
voru þar að hlusta á fegursta sönginn sem þeir
þóttust geta heyrt á jarðríki. Hann lítur á úr-
ið sitt og sór að það vantar tuttugu og fimm mí-
nútur í fjögur.
Þegar de Verney fór heim, var alt orðið
fult af fólki 1 garðinum, en þó hafði það
fjölgað Jum allan helming á meðan hann var f
burtu.
Lögregluspæjarinn 85
Mannþyrpingin er enn meiri en áður. Þ ir
er fjöldi kveana, semhafaekið út 11 þ -ss að
sjá börn sín njóta gleðinnar og taka þátt i heimi
með þeim. Sjálfar eru þær allavega skieyttar
með hringum og beltum, gulli og giinsteinum,
fjöðrum og blómum. Þær eru vanskapaðar og
afskræmdar Vöxtinn og litinn e. ekkett að
marka: það er alt falskt og óformlegt. Háiið er
litað gult, af því þaðer móðins; fótunum troðið
og hnoðað innan í skóna, sem eru langt of btlir:
hatturiun svo yfirdritínn af fjaðraskrauti wð höf-
uðið sýuist e.ns og þéttur fuglahópur. Það bef-
ir laugi verið sagt að Paris væri höfuðborg tízk-
unnar—eða heimskunnar, sem sumir kalla. Það
sem þar er tízka 1 dag getur verið óhafandi á
morguu. Þessar konur, sem þarna eru samaii
komnar, hafa flestar kjólaspenuur (crinóline),
setu þá eru hæst móðins og líta þær út eii.s og
loftbelgir eða útþanin tjöld. Þótti sú íiæg st
er stærsta hafði kjólaspennuna og tók upp alla
götuna svo eugurn var geugt við hiið höiinar.
SjáJfir eru kjólarnir bláir, rauðir, græuir, gul.r.
hvítir og sUjöidóttir og yfir höfuð þannig geiðir
bæði að lit og suiði, að peim só veitt sem uiest
eftirtekt.
De Verney treðst áfram f gegn um mann-
þröngiiia: hneigir sig kurteislega. fyrir frú Pour-
tal og tekur brosandi kveðju ungfrú Waicsku,
er leit til hans býru auga og kastaði til haus
hlýju orði. Hann stefuir beina leið þangað, sem
hai-.n beyiir að hljóðfæraflokkurinn er að leika
nýjan söng, -em nú er inéðius í Paris Þar býst
88 Lögregluspæjarinn.
"Já, ég sá það”, segir de Verney þurrlega.
“Þær eru nógu ansi laglevar þessar stúlkur;
er það ekki sitt ?” spyr Microbe með áfergju,
“Sú gildari er Theresie. sem syngur svo vel að
húu töfrar alla Parisarbúa með hljóðum sínum”.
• Já, ég veit það”, segir de Verney; hann
hefir séð hana huudrað sinnum.
1 Og hin er ungfrú Sara Millepieds, sem
dansar betur en nokkur önnur stúlka í Paris”,
—hann byrjar að dansa—“tra la la, tra la la,
tra, la la, la Ég dansa við hana á sunnudags-
kvöldið kemur.—Langar þig til að vera þar?”
' Ekki núna”, s\arar Verney bistur.
“Nei, náttúrlega ekki, Ég ætla ekki að láta
sjá mig með þór i dag”, segir Microbe ogbrosir,
“en á sunnudaginu”.
De Verney tekur fram í fyrir honura og seg-
ir: "Hvað var keisarasonurinn að leika með
vinum sinum þar, sem Louisa gefur verðlaun?”
"Feluleik”, segir Microbe, og Louisa gefur
þeim blóm, sem lengst getur dulist”.
“Feluleik ! Það er einmitt leikurinn, s\m
getið er um i bréfiuu góða. Það er bátt að vita
hv*ð kann að verða gert við keisarasoninn þegar
félagar hans sjá hann ekki”.
• Þegar de Verney hugsar um þetta, snyr
hann með ákafa: 1 Leikur Louisa með þeím?”
‘ O, sussu nei! Hún er kyr hjá gæslumann-
inum og hinum piltinum og virðist ekki hafa
hugann á öðru en að selja blóm þeim er fram hjá
íaia. Eg hefi keypt af henni prjár rósir og altaf
gei't heum graiut i goCi í livert skifti”.
"Hvareru varðmennirnir?”
Lögregluspæjarinn. 81
Að svo mæltu stendur hann stundarkorn með
spekiugsrvip og pýkist heldur en ekki hafa kom-
ið vel fyrir sig. Loksins tekur hann aftur til
máls o.' segir: “Mér þætti annarS skrambi
gaman að vita hver hann er þessi glímun'aður!'
“Það er einmitt það, sem allir Parisaibúar
brjóta heilann um og hafa gert i langan tíma”,
segir Fioutinae. "Allar fríðustu nngmeyjar í
Paris vfldu gefa alt, sem þær eiga, að undan-
skilinni fegurðinni, til þess að vita hvar hann
býr og geta seut honum vinakveðju”.
* Já, en þær komast nú ald' ei eftir því I”
segir de Verney í hálfum hljóðum. S>;o verður
auguabliksþögn. Alt i einu er eins og de Ver-
ney hiökkvi upp af fasta svefni. Hann kallar
upu yfir sig og segir: "Ó, ó! Hanuhoifirá
fegurri sjón en hann hefir nokkru sinni séð á æfi
sinni.
"Nei, lítið á ! Þarna er hún ! Hvaða
dæmalaus er stúlkan háiprúð ! Ó, hún er eng-
ill 1” segir Higgins.
' Ó. þarna er þá Lc isa ! hundrað sinnum
fegurri en nokkru skifti áður!” segir Frontinae;
komdu og keyptu blóm af henni, de Verney. Þú
ert klaufi ef þú retur ekki komið svo ár þinni
fyrir borð að það verði nóg byrjun fyrir þig”.
Svo leggja þeir af stað og verða að ryðja sér
braut í gegn um maunþyrpinguna n,eð hrynd-
ingum og olnbogaskotum, því hver sem blóma-
mærin er stödd, þar er fjöldi irianna; alhr vilja
vinna það til að láta peninga fytir h óre þeg&r
þeir fá það í kauphætir að sjá 1 ana, J ótt ekki
væri meira—hvað þá ef þeir gætu fengið hana