Heimskringla - 02.05.1901, Blaðsíða 2

HEIMSKKIMGLA 2. MAÍ 1901.
HeimskriDgla.
PUBMSHED BY
The Heimskringla News & Poblishing Co.
Verð blaðsins í Canada og Bandar. Sl.50
nm árið (fyrirfram borgað). Sent til
íslands (fyrirfram borgað af kaupenle
um blaðsins hér) $1.00.
Peningar sendist f P. 0. Money Order,
Registered Letter eða Express Money
Order. Bankaávísanir á aðra banka en i
Winnipeg að eins teknar með afföllum.
H. Ií. Baldwinson,
Editor & Manager.
Office ; 547 Main Street.
P O BOX 407.
íslendingar ákærðir.
Prestafélagið heflr nýlega látið
höfða saka mál mótí einum íslend-
ing í Selkirk bæ, fyrir að búa með
konu sem ekki er gift honum, eftir
að hafa yfirgefið eiginkonu sína og
▼anrækt að veita henni og börnum
þeirra lífeyri. Formlega sökin sem
færð er á hendur manni þessum er,
að hann vanræki að sjá eiginkonu
sinni fyrir lífsuppeldi. En sú sanna
undirrót málsins er vitanlega sú, að
eigi allfáar persónur meðal landa
vorra hér vestra—og nokkrar þeirra
hafa • aðsetur í bænum Selkirk —
hafa á síðari árum búið saman án
hjónabands. Þessar persónur, sem
fle8tar eru áður giftar, hafa verið
ólánsamar í hjónabandinu. Sambúð
þeirra hefir ekki verið ástúðleg og
það hefir orsakað skilnaðinn, stund-
um að sjálfsögðu með sameiginlegum
vilja beggja málsparta. Eftir
skilnaðinn hafa svo þessar per-
sónur tekið sér aðra maka og búið
með þeim' án þess fyrst að fá lög-
legan skilnað frá eigin mökum
sínum. Þetta hefir gengið svona í
mörg ár, og þeim fer stöðugt fjölg-
anndi sem fylla þenna hóp. Svo
miki! brögð eru nú orðin að þessu
meðal fólks vors á ýmsum stfjðum,
að það er orðið að stórhneyksli í
augum innlendra meðborgara, og
prestafélaginu finst það vera siðferð-
isleg skylda sín að ganga ekki leng-
ur þegjandi fram hjá þessu án þess
að taka lagalega í strenginn, til þess
ef unt er að afmá þenna blett af
þjóðlíkamanum. í þessu sambandi
fórust séra Neil Hertnan í Selkirk,
nýlega þannig orð, í viðræðu við einn
blaðamann hér í bænum.
“Sumir íslendingar í Selkirk
þurfa að komast í skilning um, og
til þekkingar á því, að í þessu
landi ætti hver maður að hafa að
eins eina konu, og að sú kona ætti að
vera eiginkona hans, og eins það, að
frjáls elska og fjölkvæni er viðbjóður
í augum þjóðarinnar og verður að
útrýmast,”
Þetta eru þau grundvallar-atriði
sem prestafélagið byggir málshöfð-
un sína á.
Málið hefir nú þegar verið fyrir
rétti í Selkirk, en var skotið fyrir
“Kings Bench”-dóminn hér í Winni-
peg til endilegs úrskurðar.
Vér skulum ekkert um það
segja hvernig mál þetta kann að
fara fyrir dómstólunum hér, en vér
hvorki getum né megum lengur
leiða hjá oss að leiða athygli landa
vorra hér vestra að því, að hér er
um stór-alvarlegt og þýðingarmikið
mál að ræða, og að þeir ættu um-
fram alt að gera sér það að helgri
skyldu, að svo miklu leyti sem þeim
er það mögulegt, að forðust að gefa
tilefni til slíkra hneykslana, sem
valdið hefir máli þessu, og sem
kasta svo stórum skugga á þjóðlíf
vort hér vestra, og gerir oss fvrirlit
lega í augurn hérlendra meðborgara.
Islenzku blöðin hér vestra virð
ast að þessum tíma hafa veigrað sér
við að hreyfa víð eða hræra upp f
svonalöguðum málum Ef til vill
hefir sú góðsemi þeirra verið óheppi
leg, en þau, eða Heimskringla að
minsta kosti, hefir skoðað slík mál
varðandi að eins einstaklinga, og því
ekki almennings mál nema að mjög
litluleyti. En þegar svo langt er
komið að einn stór Jöstur er orðinn
þjóðernislega smittandi, svo að fólk
vort í hópum er orðið gegnsýrt af
honum, og setur með því svartan
blett á þjóðflokksheildina og bakar
henni vanvirðu í augum annara
meðborgara, og þegar heil félög hér-
lendra manna eru fyrir alvöru farin
að gera lagalega gangskör að því að
koma vitinu fyrir oss í þessum efn-
um í þeirri von að geta raeð því vak-
ið siðferðismeðvitund vora til heið-
arlegra lifnaðar og meira í samræmi
við lög lands þess er vér búum í. Þá
er oss ekki lengur til setuboðið. Vér
erum þá nauðugir viljugir knúðir
til þess að hreyfa við málinu, og vér
væntum svo góðs af lesendum blað-
anna að þeir kannist fúslega við þá
siðferðisskyldu, ekki sfður en áhug-
ann fyrir sóma landa vorra hér vestra,
sem knýr oss til að benda á það sem
skaðlegt er fyrir virðingu og velferð
fólks vors hér í landi, í þeim tilgangi
að það sjái í tíma sóma sinn í því að
kippa sem bráðast í lag því sem vit-
anlega er ábótavant og réttilega að-
finnsluvert.
Það er annað en gaman fyrir
oss íslendinga að verða að þola að
það sé básúnað í hverju einasta blaði
um alt Canadaveldi og vfðar, að vér
séum óðfluga að verða landi þessu,
ekki síður en oss sjálfum, til stærstu
vanvirðu, fyrir taumlaust ástalíf, fjöl-
kvæni og annað enn þá verra. Þó
væri þetta þolandi ef vér hefðum
það á meðvitundinni að vér hefðum
sanna málsvörn og að slíkar sakar-
giftir sem hér er um að ræða, væru
ekki á rökum bygðar. En oss uggir
að því miður verði oss fátt um vörn
í þessu tilliti. Vér vitum og finnum
til þess að þessar ákærur eru verð
skuldaðar og að þeim er lítil bót
mælandi, með því að það væri í
raun réttri það sama sem að lýsa
velþóknan á, og ala upp í fólki voru,
þann ósóma sem þessari kæru hefir
valdið.
Að vfsu getum vér sagt að oss
sé í þessu efni lítið ef nokkuð meira
ábótavant en ýmsum öðrum sem
ekki eru af ísl. kyni, en slfkar afsak-
anir eru ónógar. Það lýsir lágri og
oss ósamboðinni hugsjón að bera oss
helzt saman við þá, sem standa á
lægstu siðferðiströppu í mannfélag-
inu. Vér verðum að miða miklu
hærra ef vér eigum að geta haldið
og verðskuldað þann orðstýr sem vér
höfum þegar áunnið oss, sem einn
af allra beztu útlendum þjóðfiokkum
sem flytja til þessa lands.
Vér vitum að lauslætislifnaður
sá, sem hneykslað hefir prestafé-
lagið, og sem þeir saka oss um sem
þjóðflokk, er mjög algengur á fs-
landi. Þaðan höfum vér fengið að
arftöku þá hugsun sem hefir leitt
oss afvega hér vestra. Á íslandi er
slíkt algengt og hvorki blöð né yflr-
völd þar hreyfa við því frekar, en ef
það væri blátt áfram sjálfsagt að
þeita gangi svona til, en hér í landi
er slíkt algerlega mót landsins lög-
um og siðferðistilfinning langtum
meirihluta þjóðarinnar.
I þessu landi er hjónabandið
skoðað helg og bindandi stofnun, og
skilnaðarlögin eru þannig, að hjóna-
skilnaður er hér als ekki fáanlegur
nema í gegnum rikisþingið, og þá
að eins með því móti að hórdómssök
sé ómótmælanlega sönnuð á annan
málspartinn. Þess utan ko tar
skilnaðurinn, þegar hann annars er
fáanlegur,'nær §500.00 í peningum.
Það er þess vegna ekki auðgengiðað
honum fyrir fátæklinga- og þett,a
veldur sjálfsagt að nokkru leyti því,
að ýmsir landar vorir er skilið hafa
við maka sína, hafa ekki fengið laga-
legan skilnað áður en þeir hafa tekið
saman við aðra maka og farið að
búa og eiga börn með þeim. En lögin
fjalla ekki um fátækt einstaklinga,
þau heimta skilyrðislausa hlýðni
þegnanna við þær reglur og þá siði
sem mannfélagsheildin í því landi
sem þeir búa í, hefir sett sér til
eftirbreytni. Þetta þurfa íslend-
iugar, eins og aðrir þegnar ríkisins,
að þekkja og skilja, og þeir gerðu
vel 1 því að gera sér Ijósa grein fyrir
því, að þeim, eins og öðrum þegnum
ríkisins, verður haldið ábyrgðarfull-
um fyrir brot mót siðferðis- og vel-
sæmislögum landsins. Vér teljum
víst að mál það, sem getið er um
hér að framan, sé höfðað sem bend-
ing til þeirra, og að önnur svipuð
mál verði látin fylgja á eftir þessu,
ef þeir ekki í tima bægja fríviljug-
lega úr vegi tilefnunum til slíkra
rnála.
Járnbrautasamningar Manitoba-
stjórnarinnar voru ræddir í járn-
brautanefnd Ottawaþingsins á fimtu-
daginn var. Þeir sem þar töluðu
móti samningunum voru þeir lög-
maður Nesbitt og Mr. Bole. Lög-
maður Nerbitt hélt þvi fram að þing-
ið æt i að ónýta þessa samninga af
því að fylkið hefði engan lagarétt
til þess að gera kaupsamninga á eða
eiga járnbraut í öðru fylki- Hann
kvað Manitobastjórnina mega eiga
hús og landeignir í öðrum fylkjum,
en ekki járnbrautir. Að þessu leyti
sagði hann að hver einstaklingur í
Manitoba hefði meiri rétt heldur en
öll íbúaheildin, því að undir lögun-
um gæti einn maður eða prívat fé-
lag átt járnbrautir og ráðið þar og
flutningsgjöldum á þeim hvar sem
er 1 ríkinu. En eitt fylki eða stjórn
þess gæti þetta ekki, það gæti að
eins átt brautir og ráðið þeim innan
takmarka sinna eigin landamerkja.
Ekki heldur geti fylkisstjórnin átt
eða haft umráð yfir braut sem lægi
suður í Bandaríkjum. Hann hélt
því og fram að fylkið gæti ekki ráð-
ið flutningsgjöldum af því að sá rétt-
ur væri stjórnarskrálega í höndum
Ottawaþingsins, og að Ottawaþingið
gæti ekki gefið þann rétt eftir, og
mætti þess vegna ekki samþykkja
samningana. En jafnframt játaði
hann að það kynni að mega fá
brezka þingið til að staðfesta þessa
samninga, ef Ottawastjórnin vildi
ekki gera það. En hann áleit að
Ottawastjórnin mundi verða ófús til
þess að láta málið fara svo langt.
Mr. Nesbitt játaði að það væri ekki
stjórnarinnar að taka neitt tillit til
þess hvort þessir samningar væru
illir eða góðir í eðli sínu, henni bæri
að eins að gæta lagaréttarins og sjá
um að stjórnarskráin væri ekki
brotin. Mr. Nesbitt (sem auðvitað
er keyptur umboðsmaður C. P. R.
félagsins í þessu máli) bauðst til að
rita grein sem hann óskaði að þing-
nefndin setti inn í samníngana.
Nefndarmenn hlógu mikið að þessu
tilboði og það komst ekki lengra.
Mr. Bole, frá Winnipeg, talaði næst
og var ekki búinn með ræðu sína
þegar fundi var frestað. Það er
auðséð á fréttum blaðanna af þessum
umræðum í Ottawa, að nálega allir
nefndarmenn, og fiestir ef ekki allir
ráðgjafar stjómarinnar, eru með
samningunum. Menn sjá hve undur
heimskulegt og ósanngjarnt það
uppástand er, að hver maður innan
fylkisins hafi meira lagalegt frjáls-
ræði, og sé rétthærri til að eiga og
stjórna járnbrautum í ríkinu heldur
en öll félagsheildin. Önnur eins
krafa hefir víst ekki áður verið bor-
in fram í nokkru máli nokkurstaðar
í hinum mentaða heimi, og það er
alveg óhætt að fullyrða að Ottawa-
stjórnin og þingið þar lætur sér ekki
detta í hug að byggja neitun samn-
inganna á nokkram slíkum flónsku
grundvelli. Enda neyðast þau Free
Press og Tribune, sem bæði eru
sterklega á móti samningunum, til
að játa að þingnefnnin sé nálega ein-
dregin með samningunum, að eins
Puttee og Richardson eru á móti
þeim, en bæði Sifton, McCreary,
Boyd og aðrir þingmenn Norðvesur-
landsins og British Columbia eru
allir með þeim.
Vöxtur-CaDada.
Það er ekki ófróðlegt, f sam-
bandi við manntalsskýrslur þær sem
nú er verið að taka um alt Canada-
veldi, að gera sér grein fyrir vexti
þessa veldis á síðustu öld og þó sér
staklega síðustu 50 árum. Það er
að vísu als óhægt að komast að nokk-
urri vissu um fólksfjölda landsins á
ýmsum tímum á fyrri helming aldar-
innar af því tvennu að manntalið
var ekki tekið f öllum héruðum
landsins á sama árinu og ekki eins
nákvæmt þegar það var tekið eins
og gert er nú á dögum. Ekkert
manntal var tekið 1801. en
oftir manntali því að dæma sem tekið
var 1797, þá erætlað að milli 295,000
og 300,000 íbúar hafi þá verið í öllu
ríkinu, litlu fieiri en nú er í borginni
Montreal. Fyrsta manntal áöldinni
var tekið 1806, þá voru í New
Brunswick 35,000 manns, í Prince
Eawards eyjunni 9676, Nova Scotia
65,000 Quebec 70,178 og í Ontario
250,000 manns als í Canada 426.753.
Framan, af Öldinni voru mann-
tölin fá og óregluleg, en þó stöðug
fólksfjölgun, og ýms þorp og bæir,
sem nú eru stórar borgir minduðust á
því tímabili árið 1848 var tekið
manntal í ýmsum bæjum er sýndi að
f Ottawa voru íbúarnir .... 6,275
Hamilton.................... 9,889
Toronto.................... 23,50S
London...................... 4,584
Kingston.................... 8,300
Niagara..................... 3,100
Brantford................... 2,250
Peterboro................... 1,906
Woodstock..................... 431
Árið 1851 voru íbúarnir í
Quebecfylki............... 890,261
Ontario................... 952,004
Nova Scotia............... 276,000
New Brunswick............. 193,800
Manitoba.................... 5,391
als.... 2.382,456
Þá voru hveiti akrar ríkisins
1.136,311 ekrur og öll uppskeran
16.155,946 bushels, þettað er hér-
umbil helmingur á móts við þaðland
sem Manitoba búar einsamlir sá í á
þessu ári, á síðastl. ári var hveiti
uppskera í Ontaro-fylki 30186,000
bushels. Allar útfluttar vörur frá
Canada voru 1851 §56,638 en á síð-
asta ári voru þær metnar §13,692,000.
1851. voru allir sáðakrar í Ont-
ario 2.274,476 ekrur, en í fyrra voru
þeirorðnir 8.753,926 ekrur. Fram-
leiðsla Canada var um miðja öldina
smör, ostur, og ullar- og líndúkar og
Maplesykur, af honum voru þá fram-
leidd nálega 10 millíónir punda þá
kostaði hveiti §1 bush. Hafrar 25c.
bush. baunir 75 c. bush. og hey §10
ton, á þeim tíma voru fleiri bankar
en vínsöluhúsin í ríkinu en nú er
þeim tölum öllum umsnúið; 30 árum
síðar, 1881 var íbúatalan í Montreal
orðin 155,237 og 10 árum síðar 216,
650 á sama tímabili hafði fólkstalið í
Toronto aukist upp úr 96,196 í 181,
220, og í Victoria B. C. úr 5,925 í 16,
841 manns. jin Winnipeg hafði til-
tölulega mesta framför, fólksfjöldinn
jókst úr 7,985 upp í 25,642 sem jafn-
gildir 221% aukning, á þessdm tíma
varð Winnipeg 9 stórborgin í Cana-
da, nú vænta menn að bærin taki 6
sæti að ofan þegar næstu manntals-
skýrslur eru auglýstar.
Fólkstal í bæjum er nú 29% af
allri þjóðinni. Stefnan hefir í mörg
ár verið að auka fólkstal bæjanna
að tiltölu meira en sveitanna.
Fölkstal ríkisins í heild sinni
hefir verið; 1801. 296,500. 1851. 2,
382,456. 1861. 3,090,583. 1871. 3,
635,024. 1881. 4,323,810. 1891. 4,
835,239, og nú 1901 er búist við að
það verði sem næst 5.360,000 manns.
Fjármál Breta.
Brezka þjóðin var á nálum um
nokkrar undanfarandi vikur út af ó-
vissunni um stefnu stjórnarinnar í
fjármálum landsins. Allir vissu að
breyting var í vændum og að stjórn-
in mundi leggja nýja skatta á þjóð-
ina. Fólk vissi að hún var f pen-
ingaþröng í tilefni af Búastríðinu og
að hún varð að fá sér auka inntektir
á einhvern hátt. Menn biðu því ó-
þreyjufullir eftir fjármálaræðu Sir
Michael Hicks Beach, sem hann
flutti þann 18. Apríl síðastl. Hann
talaði í rúma tvo kl.tíma, og skýrði
fjárhag Iandsins fyrir þjóðinni.
Hann játaði hreinskilnislega að Búa
stríðið hefði nú þegar kostað brezku
þjóðina 750 milliónir doll., eða helf-
ingi meira en Krím strfðið, og
kvaðst vona að þingið sæi með sér
að þetta stríð, sem nú kostaði þjóð-
ina hálfa áttundu mi-11. doll. á, hverri
vi ku, væri rétt að segja búið
að eyðileggja landið fjárhagslega
(bring the conntry to the verge of
ruin). Þess vegna væri það nauð-
synlegt að leggja nú aukna gjald-
byrði á þjóðina, og stjórnin hefði
komið sér saman um að gera það
þannig.
1, Að hækka inntektaskatt lands-
búa úr 12 upp í 14 pence á hvert
pund sterling. Með þessu móti von-
ar hann að fá 19 mill. doll. auka-
tekjur á ári.
2, a) Að leggja 4 shillings og
tvöpence á hver (12 pund
af filbúnu sykri. Sikur-
eyðslan á brezku-eyjun-
um sagði hann væri 56
pund á hvert mannsbarn á
ári. Skatturinn kvað
hann ekki mundi auka
sykurverð meira en 1 cent
pundið að jafnaði.
b) Á síróp og sfrópstegundir
leggjast 2 shillins á hver
112 pund.
c) Á Glucose leggjast 1 shill-
ing og 8 pence á hver
112 pund. Það er búist
við að fá í auka inntekt á
á ári af þessum iiðum
251 mill. dolk
3. Útflutningstollur verður lagð-
ur á kol svo nemur 1 shilling á hvert
tonn, það gefur stjórninni 10£ mill.
doll. auka inntekt á ári.
Alt þetta gefur stjórninni 55
mill. doll. auka inntektir á ári.
Engir skattar verða lagðir á
innfluttan varning, og engir auka-
skattar á bjór, vín, te eða tóbak.
Stjórnin tapaði á síðastl. áai 20
mill. doll. inntektum af ölföngum
frá því sem vant er að vera, og það
kvað hann vera af þvf að svo margir
bjórdrykkjumenn væru nú í Suður-
Afríku.
Tekjuhalli ríkisins á síðasta ári
voru um 260 miliónir doll. Á-
ætlaðar inntektir á næsta ári 940
mil. doll. Þjóðskuldin Jókst um 55
mil. doll. á síðasl ári og er nú als
687| mil. punda.
Af skýrslu þessari er það Ijóst
að Bretar eru enn í peningaþröng,
enda á nú að taka nýtt lán upp á
300 mil. doll. til að standast kostn-
aðinn við herleiðangrana í Afríku og
Kína. Reikningsfróðum mönnum
telst svo til að Búastríðið hafi kost-
að Breta yfir 50 þús. doll. fyrir
hvern fallin Búa, og eru það lang-
dýrkeyptustu menn sem nokkurn-
tíma hafa fallið í stríði svo sögur
fari af.
\I AN. 18. Apríl 1901.
(Frá fregnrita Hkr.).
Herra ritstj.
Tíðarfar: Snjór og kuldi. Að víau
var nú fyrir nokkrum dögum orðin auð
jörð og akuryrkjuvinna yfirleitt byrj-
uð, en blautt var og vont yfirferðar. —
Aðfaranótt þess 15. gekk veðrið í norð-
austan hríð og snjór féll um 4 þuml.;
mest af þessum sDjó ótekin enn;[útiitið
því óvorlegt og veðrátta ömurleg; kem-
ur þetta tiðarfar sér illa nú um Jþetta
leyti árs því margir hafa mikla vinnu
að gera á ökrum sínum í vor, og þar
sem bændur munu mest vera komnir
upp á guð og náttúruna, er vonbrigðin
svekkjandi fyrir þá—þegar guð bæn-
heyrir þá ekki, eða náttúran er eins og
hálf kesknisleg og bregst þeim.
Nýlega fór hér fram leikur. Tog-
uðust menn á, 3 á móti 1: jAfl ræður
úrslitum”, sögðu þrímenningar; grófu
þeir sér holur til að spirna i, og mökk-
uðu mjög saman, kinkuðu kolli ogjlétu
drýgindalega. ‘ í dag vil ég byrja”,
sagði einverji, “og sjá hvernig leikar
fara, en ekki megið þið spirniholur
grafa eða nokkrar brellur brúka, viljég
sjálfur fara að öllu sem réttast og líkt
því sem tíðkast upp á praktiska vísu”.
"Við erum 3 á móti 1”, sögðu þrímenn-
ingar”; í dag byrjum við ekki, ekki fyr
en okkar dagur er kominn; við ráðum,
einverji, eins og við skulum sýna þér,
er til togs kemur; þinn vilja metum
vér að vettugi, vér ernm þér sterkarí;
heldur þú að við brúkum brellur? þú
ert bæði heimskur og illgjarn!,’ Voru
þeir kumpánar óðamála; slógu um sig
og gerðu gust. Nú kom hólmgöngu-
dagur. Sem nærri má geta var ein-
verji kraftajötunn, en þrímenningar
voru allir kraftasmáir. í pukri grófu
þeir gröf nokkra, lótu þeir fáeina vini
og vandamenn kúra þar og lótu svo
spotta úr hárfínu hialíni liggja úr hönd-
um þeirra í þann enda kaðalsins, sem
þrimoaningarnir höfðu. Var nú riðið
geyst og látið slarka yfir fen og foræði
á hinn djai fmannlegasta hátt þar til
komið var á hólmgöngustað.ffJEinverji
kom siðla dags, þrej’ttur og móður.Iþví
hann varð að vinna í sveita síns andlit-
Is fyrir brauði sínu. Var svo farið að
toga. Þuldu þrím. bænir sínar og ó
óænir. hólmgöngulög og mæltu mað á-
hrinskrafti. Var nú þæft, en lítið
gekk. Hinn sterkasti af þrim. brá nú
fingrum í munn sér og gerði hvin nokk-
urn. Gripu nú hinir huldu menn í hía-
linssp^ttann. Þoldi einverji ekki þessa
sameinuðu krafta; var hann ofurliði
borinn og dreginn flatur. Heyrðust
þá sköll og gleðilætl þrím. og hinna
huldu krafta. Sá |>á einverji að hann
haiði verið brögðum beittur, og sigur í
skap af réttlætistilfinningu. Kveður
hannþrím. hafa farið ólöglega ogó-
drengilega að og segir hólmönguna ð-
merka, og velurhann þrím. nokkur
viðeigandi óþvegin orð. Verða hinir
þeir reiðustu og kveða að “afl ráði úr-
slitum". Alt í einu kemur maður að;
sá er roskinn, en heljarmaður að vexti;
alvara og strangleiki skín úr andliti
hans Spyr hann hvað hér sé um að
ræða, Er honum sagt af létta. Bregst
hann birstur við og skorar á þrím. að
taka kaðalinn aftur, en hann og ein-
verji toga á móti. Verður þrím. felmt
við, en þora ekki rd mæla á mótí. Er
nú togað sem verða má af þrím. og hin-
um duldu, en leikurinn fer svo, að fyrst
toga hinir tveir alla hina úr holum sín -
um, gefa svc kaðalinn eftir, en hinir
toga í. Varast þeir þá ekki að í holum
þeirra verður þeim fótaskortur og detta
kylliflatir; skilja þeir þá einverji og
hjálparmaður hans og draga hina eftir
sér, en gengu sjálfir sigri hrósandi af
hólmi.
Samkoma var höfð hér í félagshás-
inu 3. þ. m. til arðs fyrir húsið. Pró-
gram var litið, en eftir vanda góð upp-
fylling í ræðustað, eða nógu fullkomið
efni út af fyrir sig sjálft. xfligiveit ég
hvað húsið græddi við samkomuna.
Margir hér fá útsæðisstyrk frá sam
bandsstjórninni. Lög Manitobaþings-
ins um fjárveitingar til sveitarfélaga
komu helzt til seint út, svo menn gæti
fengið útsæði gegn um sveitarstjórnir;
en sama er hvaðan gott kemur.
Póstflutningur til Sinclair og Bar-
dal pósthúsa er nú fluttur til Sinclair
Station í staðin fyrir til Reston, sem
áður var. Lestir ganga nú reglulega
3 i viku vestur á enda Pipstone-braut-
arinnar Kola. Fáeinir landnamar ís-
lenzkir hafa bætat hér við þÁta vor.—
Meira landrými enn,
Talsvert töluðu menn hér um samn
ing fylkisstjórnarinnar við N. P. og C.
N. járnbrautafélaga. Eftir því sem
menn hugsuðu meira og kyntust bet-
ur málavöxtum, urðu menn minna
hræddir við afleiðing þessa geipilega
fyrirtækis, og mikið far virðist sem
sumir hafi gertsér um að halda fundi,
senda nefndir til Ottawa og fordæma
mál þetta. Sambandsstjórnin munfara
sínu fram þrátt fyrir þau gífurlegheit.
Indiánar spá miklu sprettiári þetta
ár; betur væri það rættist. Hinn stríð-
andi bænda lýður þarf þess yfirleitt.
Allir samgleðjast Ný-fslendingum
um vissu fyrir járnbraut inn í nýlend-
una. Og rétt var það af blaði yðar að
vera Mr. McCreary þakklátt fyrir hina
duglegu og drengilegu framkomu hans
á þingi. Hver maður og og hvert mál
á að fá þá viðurkenningu, sem hann
eða það á skilið, hvað sem flckksspurs -
málum líður.
. Vænt þykir mönnum um að C. P.
R. á að fara að meðtaka eignabréf fyrir
löndum þess, svo það félag verði skatt-
greiðandi í fjárhirzlur sveitarstjórn-
anna. Það er kominn timi til þess.
Éins er það heppilegt í þessu sambandi,
að stjórnin borgt allankostnað með að
fá það piófað fyrir dórastólunum hvort
félagiðsé ekki skyldugt að greiða skatt,
Og eins kostnað við málarekstur sveit-
anna við félagið út af skattgreíðslu til
þeirra.
Delpit-hjónaskilnaðarmálið í Que-
bec vekur talsvert athygli, þar sem
hjón n eru bæði kaþólsk, en gefin sam-
an af Protestantapresti. Konan bað
um skilnað vegna illrar meðferðar á sór
af manninum, þá rauk bóndinn (Mr.
Delpit) til og kærði málið fyrir yfir-
völdum kaþólsku kyrkjunnar. Þau
viðurkendu eða úrskurðuðu giftingu
Mr. og Mrs Delpit gersamlega ólög-
mæta, þar sem þau, bæði kaþólsk,
hefðu verið gefin saman af jjrotistanta
presti. Þessu var svo áfríað til dóm-
stólanna. Landslögin í þessu eru ekki
í samræmi víð lög Kapólsku kyrkjunn-
ar, þvi dómarinn dæmdi giftinguna f
alla staði löglega. Búist er við þrefi og
þjarki út af þessu og kannske uppi-
standi. Hún er undir sig svælandi,
kúgandi, fáfræði alaudi, sú hin kaþ-
ólska kyrkja.
Mikill er munur á lútersku kyrkj -
unni, þó smá meinlausar, mórau ðar
sálir finnistí þeirri kyrkju “vorri".
ÚR BRÉII FRÁ DAWSON CITY,
dags. 7. Apríl 1901,
....Hér gengur alt sinn vana-
gang. Allajafna eru að koma fróttir
um að gull hafi fundist á hinum eða
þessum læk; hlaupa menn þá hver i
kapp við annan til að ná haldi á náma-