Heimskringla - 27.06.1901, Qupperneq 2

HEIMSKRINGLA 27. JÚNÍ 1901.
Ueimskringla.
PUBUSHED BY
The fleimskringla News & Publishing Co.
Verð blaðsins íCanada og Bandar. 81.50
am árið (fyrirfram borfjað). Sent til
fsl&nds (fyrirfram borgað af kaupenle
um blaðsins hér) 81.00.
Peaingar sendist i P. O. Money Order
ftegistered Letter eða Express Money
Order. Bankaávisanir á aðra banka en i
Winnipeg að eins teknar með affðllnm
R. L. Bnl«l niiiHon,
Editor & Manager.
Office : 547 Main Street.
P.O BOX 407.
u
Vel er alin herrans
hjörð.
u
Allmikið umtal er um það í
blöðunum í Austur Canda að „teie-
graph“-línur þær, sem Dominion-
stjórnin hefir látið leggja upp í Yukon
landið gegnum Stickine River og
Testlin Lake-héruðin—als um 900
mílur hafi kostað alt of mikla pen-
inga, og að úþarfa eyðslusemi hafi
rikt í sambandi við verkið, Stjúrn-
in lagði til fæði mannanna, sem blöð-
in segja að ekki haii verið mjög
margir. Meðal annars sem þessir
menn voru vistaðir með yar
17 vekjaraklukKur, 6 canadisk
flögg, 1 franskt flagg, 180 tylftir
könnur af sfipu, sem sumar kostuðu
& sjötta dollar tylftin, 276 tylftir
könnur af „tomatoes", 100 tylftir
könnur af maiskorni, 180 tylftir
könnur af baunum, 4876 pund af
lauk, 225 tunnur af mjöli, 236 sekkir
af hveitimiöli, 176 tylftir könnur af
gerpulveri og að auk 504 pund af
sama efni, nær 6000 pund af „lard“
og nær 12,000 pund af smjöri, sem
kostaði frá 24c, til 30c. pundið, 7600
pd. af hrísgrjónum, 3,300 pd. af
rúsínum, 2574 pd. af kúrinum, yfir
6,000 pd. ai sveskjum, 17,800 pund
af þurkuðum eplum, 524 tylftir
stórar könnur af „Peaches“, og 240
tylftir stórar könnur af perum, 3349
pd. af kaffi, 5493 þd. af te, 20,640
könnur af niðursoðinni mjólk og
rjóma, 20,000 pund af sykri, 1,615
pund af kaffl-brauði, 4,600 pund af
osti, 2 kassar af brennivíni, 10 gallon
af rommi og 1 kassiaf „bitters", 684
reykjarpípur, 3,000 pd. af reyk-
tóbaki, 6,000 vindlar, sem kostuðu
altað $75.00 þús., 43,530 pd. af
fleski, nokkuð yfir 4,000 pd. af sfrópi,
259 tylftir könnur af niðursoðnum
tungum, nálega 18,000 pd. af ertum
ogbaunum, 150 gallon af ediki, 5
kassar af sardínum, 4 kassar af
„katsup“ og 200gallon af „Pickles“.
Af fatnaði hafði þessi litli hópur
manna 547 buxur, 384 striga-yfir-
fatnaði, 384 treyjur, sem kostuðn alt
að 16.50 hver, 730 skyrtur er kost-
uðu alt að $2.00, 1,684 nærbuxur
1,684 nærskyrtur, kostuðu alt að
$1.50 hver, Þess utan 211 nærfatn-
aðí sem kostuðu $3.40 hver fatnað-
ur, 2,031 par af sokkum, 423 pör af
skóm, kostuðu frá $3.75 til $9.00
hvert par, 624 vasaklúta, hart nær
$3.50 tylftin. Svo voru nokkur
æðardúnsteppi sem hvert kostaði
$30.00. ýmislegt fleira svo sem eld-
spitur og ílát til að geyma þær f.
Alt kjötið var keypt í Yukon, en
stgórnin var ehki búin að fá reikn-
ing yfir pundatal þess eða verð upp-
hæð, sem búist er við að verði all-
rífleg.
Vér höfum gefið þetta litla yfir-
lit yfir mötu stjórnarþjónanna, sena
bendingu til ísl. útvegsbænda, svo
að þeir geti hagað útgerðum fiski-
manna sinna í vor- og haustvertíð,
«ftir því. Þess skal að siðustu getið,
ai 1(telegraph“-línur þær sem hér er
um að ræða, hafa kostað stjórnina
hartnær 400 þúsund dollars.
að þau séu þvi ekki sem bezt kunnug,
að minsta kosti um fjöldann. Af minni
tveggja ára reynslu sem ég er búinn að
vera f Winnipeg—það er sá tírai siðan
eg fiutti frá íslandi—blandast mér ekki
hugur um, að flestum líður hér illa. Eg
held, að kjör islenzku verkamannanna
séu alt ððruvfsi en góð, eða glæsileg.
Bæði af minni eigin reynzlu og annara
ræð eg að svo sé. Eg, sem skrifa þess-
ar linur, er kyæntur, og á konu og eitt
barn. Eg er heilsugóður enn, og haf
optast getað unnið um þann tíma, sem
um vinnu er uð ræða. Þó á ég ekki eitt
einasta cent, heldurmikiðminna; skulda
um 40 dollara, lifi þó eins spart og frek
ast er unnt, smakka ekki vín, en reyki
fyrir 20 cents um mánuðinn. Væri eg
þess umkoininn, að geta farið heim,
skyldi eg óðar gera það, því hér sér fyr-
ir skort á andlegri og líkamlegri fæðu.
En úr því að maður er hingað kominn
þá verður maður hér að vera, hversu
illa sem manni líður. Eg vildi heldur
vera þurfamaður heima á Islandi, en
daglaunamaðnr í Winnipeg.
Þessi vinna, sem hér er um að ræða
og maður verður að snúa sér að, er svo
þung og erfið, að fæstir þola hana til
lengdar. Enda er auðséð á löndum,
sem búnir eru að vera hér lengi, að þeir
hafa beygt bakið. Þeir ganga allir í
„kút“ og fara hægt, og svo horaðir, að
eg minnist ekki að hafa —undir neinum
kringumstæðum—séð menn eins illa út-
lítandi.
Auk þess. sem vinnan er svo drep-
andi og leiðinleg, er hún mjög illa borg-
uð, 35—50 dollara um mánuðinn. Nú
er ekki nema 5 mánuðir af árinn, sem
þessi þokkalega vinna fæst. Svo eitir
þann tíma stendur maður uppi með
tvær hendur tómar, því fæstir eiga af-
gang, þegar vinnutíminn er úti, enda
er þess varla von, þegar þess er gætt,
hve dýrt er að liía hér.
Fæstir af löndum eiga hér hús, en
verða að borga frá 5 — 10 dollara um
mánuðinn fyrir mjög ómerkilegt hús,
som margir heima á íslandi vildu ekki
koma inn í, hvað þá búa í því. Þessi ó-
dýru hús eru bæði ljót og lek — Og full
af „veggjalús*1 og öðru illþýði. Góð
hús, sem eru hreinleg og rúmgóð, kosta
frá 20—30 dollara um mánuðinn. En eg
held, að af 500 löndum sem hér búa í Win-
nipeg, sé engiinn i svo góðu húsi. Éldivið-
ur mjðg dýr, 5—6 dollara um mánuðinn,
en hálft árið kuldatími. Öll læknis-
hjálp og meðul mjög dýr, og er það því
tilfinnanlegra, sem menn þurfa svo iðu-
lega á læknishjálp að halda. En það er
siður læknanna hér, að ganga daglega
til sjúklingsins, þangað til hann er orð-
inn fullfriskur, enda þó pess sé eingin
þörf. Auðvitað er það góður siður og
óaðfinnanlegt. En hver heimsókn
læknisins kostar 1 dollar; þannig getur
það orðið tilfinnanleg upphæð fyrir fá-
tækan verkamann, sem ekkert hefur
onnað en það, sem hann vinnur sér inn
þann og þann daginn. Þurfi maður að
finna lögmann máli sinu til leiðrétting-
ar, þá er það kostuaðarsamt. Nú er
það ekki óvanalegt, þó fólkið sé réttlátt,
að eitthvað þurfi að réttlæta. En eptir
því sem ég hef komizt næst, selur ís
lenzki lögmaðurinn hvert orð, sem hann
talar fyrir aðra, á einn dollar, og þurfi
hann að halda langar tölur, getur það
orðið drjúg upphæð.
Vilji maður vera í söfnuði trúaðra,
og sækja helgar tiðir, þá þarf maður að
eiga peninga til að geta orðið þess að
njótandi. Annars er lítil skemtun að
kirkjugöngunni.
Svona eru nú ástæðurnar hjá ís-
lenzkn verkamönirunum í Winnipeg.
Eg vil ráðleggja þér vinnr, sem
ekki hefur við því verri kjör að búa, að
flytur í
er ekki
Canada
því vér hyggjum að flestír vitmenn
og konur þótt lítið þekki til hér í
landi muni hafa það á tilfinningunni
að ekki sé rétt með farið, og víst er
um það að þó höf. sé ekki búinn að
vera lengur en 2 ár hór þá ætti hann
að hafa getað höggið nokkru nær
sannleikanum ef hann hefði haft góð-
an vilja til þess. En bréfið ber það
með sér að höf. þess lítur eins skakt
á hagi landa vorra hér, eins og dóm
ur hans um þá, er ósanngjarn og
rangur. Hann er að líkindum einn
í tölu þeirra sem kann betur við- að
fá lífsnauðsynjar sínar án þess að
hafa mikið fyrir því. Þykir sælla
að þgigja en að gefa, enda játar
hann það hreinskilnislega að hann
vildi heldur mega sæta þeim kjörum
að þiggja af sveit á íslandi heldur
en að þurfa að vinna fyrir daglegu
brauði í Ameríku. Við slíka menn
er ætíð örðugt að eiga í hvaða landi
sem þeir kunna að vera, og eru
þeir aumkunarverðari en svo, að
rétt sé eða sanngjamt að auka ó-
gleði þeirra með álasi eða níði, þó
þeir hafi hjárænulegar og skakk-
ar skoðanir á ástandi sínuog annara.
En þess ætti þó að mega vænta að
þeir færu ekki með vísvitandi fjar-
stæður í öllum atriðum sem þeir
gera að umtalsefni í opinberum
blöðum.
Nú til þess að létta llfsbyrði
þessa mans, sem á konu og eitt barn,
en vill heldur lifa á hrepp á íslandi
en þurfa að vinna fyrir sér og sínum
hér vestra, þá gerir Heimskringlu-
félagið honum hér með svo látandi
boð:
Félagið tekur að sér að borga
fargjald fyrir hann, konn hans og
barn frá Winnipeg til íslands, ef
hann innan 60 daga frá birtingu
þessa boðs verður búinn að
sanna að hann hafi ekki vísvitandi
logið hverju einasta af ofantöldum
10 atriðum, '
Verði boð þetta ekki þegið, þá
mun almenningur láta sér skiljast að
manni þessum sé ekki svo leið vistin
hér vestra sem hann lætur.
inberar stofnanir í öllum fylkjum
ríkisins, og að álit almennings og
traust til þeirra, sem lækna, vaxi í
réttum hlutföllum við þekkingu
hans á hæfileikum þeirra I þessari
grein.
Kvennlæknar.
(TJm hag íslenzkra verka-
manna í Winnipeg.
Eptir Winripegbúa.
Það vantar ekki að blöðin íslenzku
hér vestra, láta mikið af því, hvað
mönnum líði hér alnent vel; en ég hygg
hugsa þig vel um, áður en þú
þetta þræla „country" . Það
allt gull sem glcir, og ekki
heldur."
þessu
inni-
2.
3.
4.
[Ath.] Aðal-kjarninn í
brétt f Þjóðólfl, skilst oss vera
falinn i þessum atriðum:
1. að fiestum líði hér illa.
að kjör verkamanna séu ill.
að hér sjáist fyrir skortur á and
legri og líkamlegri fæðu.
að vinnan hér vestra sé svo
þung og örðug að fæstir þoli
hana til le'ngdar.
að allir ísl. lötri hér í kút,
með bogin bökin af þreytu og
hor.
að vinnan hér sé illa borguð.
að vinna fáist hér ekki nema
5 mánuði af ári hverju.
að hér sé dýrt að lifa.
að hreinleg og rúmgóð bús
fáist ekki fyrir minna en $20.00
til $30.00 mánaðargjald.
að hvert lögmanns orð
$1.00.
Það leynir sér ekki að þetta
bréf er rituð, eins og líka höfundur-
inn tekur fram, til þess að fæla fólk
frá vesturferðum. Þvi að í öllum of-
angreindum atriðum getum vér ekki
fundið ad svo mikið sem eitt þeirra
sé satt eða sanngjarnlega skýrt frá
nokkru atriði. En á hinn bóginn er
það næsta þýðingarlaust og óþarft að
gera bréfkafla þenna að ádeiluefni,
6.
7.
8.
9.
10.
Stjórnendur almenna spítalans f
Toronto hafa nýlega veitt ungri
konu, Miss McMurchy, embætti við
þá stofnun, og hefir það mælst mjög
vel fyrir í austan blöðunum. Það
hefir um mörg ár verið siður að veita
10 nýútskrifuðum læknaskólastúd-
entum stöðu við almenna spítalann í
þeirri borg, og hafa 5 verið valdir
frá hvorum háskóla, Toronto og
Trinity, en kvenlæknaskólinn þar í
borginni hefir ekki að þessum tíma
verið tekinn með í reikninginn, og
hafa þó margar hæfileikakonur út-
skrifast þaðan og orðið hepnir og
vinsælir læknar, en þær hafa aldrei
fengið þá viðurkenningu að vera
veitt embætti við opinberar stofnanir
fyr en nú. Spítalanefndin hafði
gert sér grein fyrir því að konur
væru margfalt betri en karlar til að
hjúkra sjúkum, og það leiddi fram
þá spumingu hvort ekki væri lík-
legt að þær gætu orðið eins hepnar
sem læknar, eins og þær eru sem
hjúkrunarkonur. Stjórnarnefndin
kannaðist við að kvenlæknar í Tor-
onto og öðrum borgum hafa reynst
vel í sínu starfi sem prívat læknar,
og það þótti líklegt að þær mundu
ekki reynast síðri þó þær gengdu
stöðu á opinberum stofnunum. Það
var og vitanlegt að konur gengdu
sllku læknastarfi á spítölum í öðrum
löndum. 25 konur hafa embætti við
sjúkrahúsin I London á Englandi, 19
á Skotlandi og nokkrar á írlandi.
Margir kvenlæknar eru og við opin-
berar stofnanir í Ástralíu, Indlandi,
Rússlandi, Frakklandi, Þýzkalandi
og í Bandaríkjunum, og hafa þær
geftst ágætlega í öllum þessum lönd-
um. Það var því engin furða þó
Toronto spitalastjórninni hugkvæmd-
kostf|ist að veita konum embætti við spít-
alann þar, og með því hefja Canada
upp í veldi þeirra þjóða sem unna
konum jafnréttis við karlmenn í
þessari afarjjýðingar- og ábyrgðar-
miklu stööu — læknarstiöðunni, við
opinberar stofnanir.
Vér ofutn ekki að þetta spcr
verði til þea* að leiða margar fleiri
konur inn á læknabrautina, og að
þess verði dkki svo langt að bíða að
þær nái föstum embættum við opin-
PINE VALLY P. O. JÚNÍ 6. 1901.
Herra ritstj.
Gerið svo vel og ljáið eftirfylgjandi
línum rúm í yðar heiðraða blaði.
Ég undirskrifaður las grein í Hkr,
nr. 33, sem segir að Pétur Pálmason
hafi fyrstur fundið Pine Valley nýlend-
una í Man. og verið fyrstur til að
“setla“ hana' Slíkt eru heilber ósann-
indi. Hún var meira en háif-“settluð“
áður en hann kom, ef höfundur grein-
arinnar miðar við landa, þá voru fyrir
víst 8 landar. Ég er búinn að vera á
4. ár, og þó voru 2 landar á undan mér
Það lítur svo út sem höf. greinarinnar
þekki lítið til í nýlendu þessari, en
það virðist að hann haldi að hann þekki
P. Pálmason, þar setn hann álítor hann
driftar og dugnaðarmana. Mér dett-
ur ekki í hug að bera það til baka, en
hvar það kemur niður er ekki í almenn-
ings augum. En hvað vöruverzlun
snertir i bygð þessari, er það eins og
gamli málshátturinn segir að “berta er
autt rúm en illa skipað ‘, því að það er
sannfæring mín að við höfum 'hér tvær
slæmar plágur við að striða i þessari
nýlendu, og eru það flugnr á sumrum
og verzlunin, en flugu.nar eru ekki
nema stuttan tíma af árinu, en hinn
gallinn ár eftir ár, og álít ég að ef ekki
fæst bót á slíku, verði seinar framfarir
hér.—Þar sem áður nefnd grein talar
um að sé mikið af góðulandi hér ótek-
ið, þá eru það ósannindi. Hér er varla
hægt að fá nokkuð land, sem nýtilegt
er, og sýnir það sig sjálft þar sem menn
eru að flytjá í burtu héðan, og er slikt
illa gert að eggja landa sína á að flytja
hingað.
Magnus Thoraiunsson.
ATH. Af því að grein sú í Heims-
kringlu, sem Mr. Thorarinsson gerir að
umtalsefai, var af mór rituð eftir að
hafa ferðast um lítin part af Pine Vall-
ey nýlendunni i síðastl. mánuði, þá er
það og mér skyldast að biðja greinar-
höf. og aðra sem hlut eiga að máli vel-
virðingar á hverju því atriði sem þar
kann að hafa verið mishermt. Ég lýst i
nýl. eins og hún kom mér fyrir sjón-
ir á þoim litla bletti, er ég var fær um
að skoða og án þess að hafa nokkra til-
hneigingu til þess að táldraga nokkurn
mann með þeirri lýsingu, því aðper-
sónulega skiftir það mig engu hVar í
þessu landí íslendingar taka sér (ból-
festu svo framarlega sem þeim geti
vegnað svo vel að þeir séu ásáttir með
kjör sín. En ég aleit mér skylt að geta
um landnám þetta og þær framtíðar-
vonir, er ég hygg það hafi.
Ég hafði heyrt, og stóð í þeirri mein*
ingu, að hrrra Pétur Pálmason hefði
verið þar fyrsti lsnflnámsmaður. Þess
vegna sagði ég það, en auðvitað tek ég
nú leiðréttingu Mr. Thorarinssonar um
þetta efni góða og gilda og bið velvirð-
ingar á vanþekkingu minni á þessu at-
riði. Mér kom ekki til hugar að draga
landnámsheiðurinn frá þeim sem með
réttu eiga hann.
Annars er það atriðí hver fyrstur
hafi bygt nýlenduna, ekki svo afar þýð-
ingar mikið. Það varðar mestu hvort
lahdskostir séu góðir á þessu svæði og
hvert ástæða sé til að ætla að búendur
eigi þar góða framtíð í vændum.
Afstaða og eðli landsins kom mér
svo fyrir sjónir að ;það sé undantekn-
ingarlaust með lang-beztu landsvæðum
sem íslendingar í þessu landi hafa enn
Þ& bygt og það hygg ég að nálæg fram-
tíð muni leiða í Ijós. Um dugnað og
framtakssemi Péturs ætla ég ekki að
yrðast við einn eða neinn; verkin sýna
þar merkin og þau merki munu verða
þeim mun ljósari sem tímar líða. Ekk-
ert sagði ég um það hvort vetzlun i ný-
lendunni væri ill eða góð; ég vissi ekk-
ert um það. Eg kvað nokkur ákjósan-
leg heímilisréttarlönd fáanleg í nýlend-
unni á þeim tíma er óg var þar og hafði
ég það eftir mönnum, sem þar voru bú-
settir og töldu upp fyrir mér þau heim-
ilisréttaflönd, er þeir visSu að voru ó-
tekin og lýstu þeir þeim svo að óg áleit
þau vel tak&ndi og meira en það. En
hvort þau lðnd eru enn þá ótekin, það>
veit ég auðvitað ekki.
Að latidnám þetta hafi þótt byggi-
lagt ræð ég meðal annass af því, að
inecn fluttu þangað árum áður em það
vai mælt og á alUtóru svæði tóku uppfWr I útleidam málam.
hvert einasta land, að Hudsonstióa-
félagslöudum ateð tékuum, og þessi
lönd vofa tekin nálega eingöngu af
mönnum, seua búið höfðu svo árum
skifti, og hefðu átt að hafa pekkingu
til að velja góð lönd, og að minnd
hyggju hafa þeir verið heppuir í valinu.
Annars sé ég ekki hvað Mr. Thorarins- ‘
syni getur gengið til þess að lýsa óbeit
sinni á innflutningi manna í þessa ný-
lendu meðan lönd eru þar enn þá fáan-
leg.
B. L. Baldwinson.
Undir fölsku flaggi.
Langt norður í höfum er land,
sem Grænland nefnist. Ef vér viss-
um ekkert um það land annað en
hvað það heitir, þá mundum vér
halda að það væri frjósamt og fag-
urt & að líta. En vér vitum meira.
Nafnið er þannig til orðið að maður
inn, sem skírði landið nefndi það svo
af ásettn ráði til þess að gefa mönn.
um glæsilegar hugmyndir um það—
betri en það verðskuldaði í raun og
veru.—Lögberg kallar sig frjálslynt
blað og framfarablað og ég hefi trú-
að þvf til skajns tíma að svo væri,
en það virðist hafa breytt stefnu
sinni nú á síðari dögum, hafi hún
annars nokkru sinni verið í framfara
áttina, því engum dylst að það nú
er hrætt við framfara hugmyndir.
Það kveðst vera á móti fslendinga-
félögum fyrir þá sök að annar sams-
konar félagsskapur hér hafi verið
bygður á sandi og farið um koll.
Ekki vantar kjarkinn eða hitt þó
heldur! Eftir sömu kenning ætti
að hætta við alt, sem ekki tekst í
fyrsta skifti, og byggja altaf á sandi,
ef það hefir verið einu sinni gert.
Sá sem dettur, á aldrei að reyna að
standa upp aftur ! Ojæja, mikil er
framfarakenning frelsisblaðsins okk-
ar Vestur-Islendinga um aldamótin
1900 og 1901 og ekki vantar hvatn-
ing og nppörfun frá leiðandi mönn-
um! Fór ekki blaðið Framfari á
höfuðið? sama blaðið sem herra Sig-
tryggur Jónasson var ritstj, að?
Hann hefir þó síðan fengist við rit-
s'jórn annars blaðs og segirsjálf
ur að það gangi vel. Hví fylgir
hann ekki sinni eigin kenning, að
leggja árar í bát, ef eitthvað mis-
heppnast? Nei, þessi kenning þín
er of langt á eftir tímanum, Sigtr.
minn ! og slzt ætti hún að sjást í
framfara- og frelsisblaði.
Mér er annars sagt af áreiðan-
legum mönnum að gamla íslendinga
félagið sé 1 i f a n d i enn og þú hafir
verið formaður þess síðan það s o f n
að i. Nú er orðið svo framorðið að
óhætt er að vekja það; það hlýtur
að hafa sofið út; of mikill svefn er ó-
hollur. Hver veit nema innan skams
verði kallað til fundar I þessu félagi.
Verði það ekki, þá ætlum vér í s-
lendingarni r í þessum bæ að
mynda nýja deild og byggja ekki
á s a n d i. Hinir ráða hvað þeir
gera. Ekki meira um íélagið í bráð.
Þá er orðabókin. Lögberg kveðst
ekki skilja hvort talað sé um:
semja íslenzk-íslenzka orðabók eða
ensk-íslenzka.. Skarpur er skilning-
urinn ! Mér finst það bera vott um
þörf á þessu fyrirtæki að einn helzti
blaðamaðurinn okkar hefir ekki svo
mikla þekking á íslenzku máli að
hann viti hvað alíslenzkur þýð-
ir; hann heldur að það þýði íslenzk-
ur að hálfu leyti og enskur að hálfu
leyti! Þegar hann sjálfur fiask-
ar á svona einföldu orði,' hvers má
þá vænta af smælingjunum. Þægi-
legt hefði það verið fyrir ritstjórann
að hafa a 1 í s 1 e n z k a orðabók við
hendinga til þess að fletta um orðinu
“a 1 í s 1 en z ku r“ og sjá hvað það
þýddi. Mér datt reyndar aldrei í
hug að nokkur misskildi það, en
þetta sannar þörf bókariunar. Gæti
það nú ekki komið fyrir að háskóla-
kennararnir væntanlegu þyrftu ein-
hvern tíma að fletta upp I orðabók
við íslenzkti kensluna. Eg þekki
engan íslending vestan hafs, sem
ekki þyrfti þess. Stundum finst
mönnum líka veraþörfá orðabók til
þess að skilja Lögberg, það er til
dæmis fáir hór sem skilja orðið “Ut-
opia“ í þeirri merking, sem það virð
istnotað I Lðgbergi. —Mér dettur í
hug kari heima á íslandi, sem hafði
lært eitt orð í dönsku- það var orðið
“Desperat". Hann lét þetta orð
fjúka vfe öll tækífæii til þese að 'áta
fólkið vito hvað hann væri vel að
En svo var
það einhverju sinni að hann vildi
hafa það orð sem bezt lcti I ljósi
virðing og þakklæti til vinar síns og
velgerðamanns og það var orðið
“Desparat"!
Llgtergi þykir það hlægilegt
að ég skyldi taka kosningu í Þjóð-
minningardagsnefnd afþvíég hafi
skrifað undir áskorun til Alþingis
um það að samþykkja cinhvern á-
kveðinn dag. Hlegið getur ritstjór-
inn að því eftir vild. Á meðan ekki
fæst það bezta er vanalega tekið það
næst bezta; þeirri reglu fylgja fleiri
en ég, til dæmis þekki ég menn sefci
helst vildu sjúga stjómarspena, en
áður en það var fengið, gerðu þeir
sérgott af öðru.
Þá skrifar herra Sig. Vilhjálms-
son í Lögberg á móti vínsölubanni.
Grein sú er hógværlega og vel rituð.
eftir því sem verið getur þegar mælt
er á móti réttu máli og með
r öng u. En sökum þe3s að ég hýst
við að gefa sjálfur út blað bráðlega,
læt ég þeirri grein ósvarað að þessu
sinni.
Nýja hlaðið tekur vínsölubanns
málið til rækilegrar íhugunar. Þó
skal þess getið að höf. fer ekki með
rétt mál þar sem hann kveður þjóð-
ina hér ekki málinu hlynta. Þjóðin
hefir sýnt það með yfirgnæfandi at-
kvæðafjölda að hún vill hafa vín-
sölubann, en Laurierstjórnin sveik
loforð sitt og hafði þjóðina fyrir
narra. Þetta vita allir að er satt.
Hvaða framfaramál er það ann.
ars, sem Lögberg er ekki á móti?
Það er á móti félagsskap til þess að
halda við íslenzkri tungu; það er á
móti því að samin sé orðabók sams-
konar og allar framfaraþjóðir heims-
ins eíga; það virðist vera á móti ís-
lenzkum þjóðminningardegi; það er
á móti vínsölubanni og þess vegna
verndarblað vínsölu og siðspillingar.
—Mér virðist það vera á móti öllum
sköpuðum blutum.
Það er annars nokkuð uudarlegt
að kalla sig framfara blað, en berj-
ast á móti flestum framfaramálum
Er það ekki að sigla undir fölsku
flaggi.—Grænland er glæsilegt nafn
en samt er landið ófrjótt. “Liberal"
lætur vel í eyrum sumra mauna, en
það sómir sér ekki vel alistaðar þar
sem því er klínt á.
SlG. JÓL. JÓHANNESSON
Inntökupróf (Matriculation)
Manitoba háskólans.
Tvær íslenzkar persónur, Miss
Mary Katie Anderson og Mr. Frede-
rick JúIíusOlson, hafa lokið við inn-
tökupróf sitt á manitoba háskólann,
bæði með annari einkun. Miss And-
erson skrifaði á seinni hluta prófsins
(inntökupróf skólans skiftist í tvent,
part I og part II, og áætiaður náms-
tími er einn vetur fyrir hvorn part)
og hefir nú lokið því með lofsverðum
vitnisburði. Af þeim 11 greinum
er hún skrifaði um hefir hún hlotið
67% í 6 af þeim,. yfir 50% í 4 og
yfir 33% í þeirii síðustu. Hún er
hin fyrsta íslenzka stúlka sem tekið
hefir inngöngupróf á háskólann, og
vér óskum henni aílrar hamingju.
Mr. Olsen tók báða hluti prófs-
ins (part I og part II) og hefir þann-
ig á einum vetri lokið við próf er
flestir aðrir taka tvo vetur til að af-
ljúka- Þetta var drengilega gert
af þér, Fred.; en svo væntum vér
þessa staðfastlega af þér, þvf vér
vissum þú hafðir það til að vinna
hart þegar þú vildir; en langeigin-
legast finst oss þó að hugsa um þig
scm glaðlyndan „nam bonus est
sodales, negavit nemo hoc.“
Fyrri hluta (part I) inntöku-
frófsins hafa tveír íslenzkir piltar og
ein íslenzk stúlka lokið. Piltarnir
eru þeir Magnús Hjaltason og Thor-
bergur Thorvaldson, stúlkan er
Miss Emily Anderson. Hún hefir
náð yfir 67% í 4 am þeim 5 greinum
sem hún skrifaði og heflr yflr 50%
í'yrir alt prófið I heild sinni — ágæta
aðra eink,. Mr. Magnús Hjaltason
heflr einnig nftð annari eink, yfir
50% fyrir próflð í heiid sinni.
Mr. Thorbergur Thorvaldson
hefir náð fyrstu eink., yfir 67% fyr-
alt prófið í heild sinni. Hann var
stúdent á Wesley College og hlýtur
því $25 verðlaun þau er sá skóli ár-
lega veitir þeim stúdent er hæ;t
stendur I sínum bekk.
Yfirleitt hafa nýafstaðin inn-
göngupróf og hftskólaprófið I vor,
verið oss íslendingum til sóma, að
því leyti er vér höfum tekið þátt í
þeim, og vér vonum að allir ísl.
stúdentar, hér við háskólann, haldi
áfram að vinna sér sjálfum og þjóð
sinni enn þá melrí heiður.
Allir þessir nemendur tilheyra
Islenzka Stúdentafélaginu í Win-
nipeg, og félagið óskar þeim ölium
til heilla og hamingju.
I. B.