Heimskringla - 18.07.1901, Blaðsíða 2

HEIMSKKINULA 18. JÚLÍ 1901.
Heiinskringla.
PUBL.I8HED BY
Th« Heimskringla News 4 PablishÍDg Co.
Verð bladsins í Canada og Bandar. $1.50
om irið (fyrirfram borgað). Sent til
íslands (fyrirfram borgað af kaupenie
am blaðsins hér) $1.00.
Paningar sendist i P.O. Money Order
ftegistered Letter eða Express Money
Order. Bankaávísanir & aðra banka en í
Winnipeg að eins teknar með afföllum
B. L. Knldwinson,
Editor & Marmger.
Office : 547 Main Street.
P.O- BOX 12H3.
Mutual Reserve fél.
Þrír íslendingar hafa nýlega
sent oss bréf frá þessu óheilla félagi,
og kröfnr þess um aukaborganir í
félagssjóðinn.
Sigurður Eyjólffon, frá Vestfold
P. O. Manitoba, hefir verið mörg ár
í félaginu og borgað iðgjöld sín í
það ætíð í ákveðin gjalddaga. Hon-
ura kom það því nokkuð óvart að fá
kröfu frá Mutual Reserve félaginu,
dags. 1. Maí, þar sem það heimtar af
honum $127.86 í peningum, innan
3o daga, en býður um leið að lána
honum þetta með 5% árlegum vöxt-
um, og með því sjálfsagð^, skilyrði
að ðll upphæðin, að meðtöldum vöxt-
um, verði dregin frá lífsábyrgðar-
upphæð hans hvenær sem hán fellur
í gjalddaga. Oss er sagt að Sigurð-
ur ætli að hafna þessu sóma lánsboði
félagsins og ganga alveg úr því,
þótt hann við það tapi öllu því fé
sem hann er búinn að borga í félags-
sjóðinni í mörg undanfarandi ár.
Næst á blaði er herra Helgi 111-
hugason, hér I Winnipeg, Hann
heflr staðið í félaginu í 10 ár og
borgað $11.96 annan hvern mánuð á
öllu þessu tímabili, fyrir $4,000 lífs-
ábyrgð Honum var talin trú um
a ðiígjöldin mundu fara lækkandi
um þetta leyti, en I stað þess voru
þau sem næst tvöfölduð fyrir nokkr
um tíma, það gerði $22 og, nokkur
cent, samt hélt Helgi áfram að borga
en lækkaði þá ábyrgðina niður í
$3,200 úr 4 þos„ Felgi fékk samt
eina af þessum aukakröfum, dags.
1. þ. m., fyrir $26.32, Honum er
sagt að þessi borgun eigi að vera
fyrir það að dánarkrafa hans verði
borguð innan 3 mánaða eftir að fé-
lagsstjórnin hafl viðurkent dánar-
skýrslur hans réttar—þegar sá tími
komi að hann falli frá— auðvitað er
Helgi gamli einkar þakklátur við
félagið fyrir þessa hugulsemi fél. að
það hugsar um að borga lífsábyrgð
hans einhverntíma ef hann möglun-
arlaust haldi áfram að borga síhækk-
andi og tvöfaldandi iðgjöld og svo
þær aukakröfur allar sem félaginu
kann að þóknast að gera, hvenær
sem því dettur það í hug. En þó
mun nú mjög tvísýnt að hann haldi
lengur áfram að hanga í félaginu
Þar sem hann getur hæglega lifað
við allgóða heilsu í næstkom&ndi 20
ár, og má búast við að gjöld hans I
félagssjóðinn verði hækkuð að mikl-
um mun héref'tir, hefir enda verið
sagt af umboðsmanni félagsins að
svo muni verða.
Þriðji maðurinn er herra Er-
lendur Ólafsson í Pembina. Hann
fékk samkyns bréf og Helgi, að eins
var hann beðin um $8.25 aukakröfu.
í bréfl sem Erlindnr sendi oss ásamt
bréfl félagsins til hans, segir hann
meðal annars: „Ég vil biðja þig að
birta f Heimskringlu meðlagt bréf
frá Mutual Reseive félaginu, til að
sýna aJmenningi hvernig féiagið fer
með þá sem komnir ern á efraaldur
Ég gekk í félagið árið 1891, þá 52
ára gamall. Þá var gjaldið ákveðið
$25.00 og mér sagt að ég þyrfti ekki
að borga hærra ársgjald í 15 ár, og að
eftir þann tima færi þau lækkandi. En
á siðari árum hafa gjöldin stögugt farið
hækkandi, þai til þau eru nú komin
upp í $53.40 á ári fyrir $1,000 ábyrgð.
Nú er mér ekki farið að litast á. Eg
fékk nýlega aukakröfu um $8.2c, er
borgist í Júlí, og Þykir mór félagið ekki
standa við loforð þau sem gefín voru i
fyrstu.“
Erlindur er að eins einn af
þúsund, sem hafa orðið fyrir von-
brygðum af félagsins hálfu, og er
engiu furða þó hann álíti sér misboð
ið og lýsi óánægju sinni yfir aðförum
félagsins við hann. Vér nennum
ekki að útleggja brét' félagsins til
þessara manna, þótt vér höfum verið
beðnir að gera það. En það getum
vér sagt mönnum, í eitt skifti fyrir öll,
að félagið heflr verið rekið út úr
Minnesota ríki, því er algerlega
bannað að starfa þar i ríkinu, og
skulum vér nú segja söguna eins og
hún hefir gengið, sarakvæmt bréfl
frá Mr. Dearth, Insurance Com-
missioner fyrir Minnesota, sem tók
starfleyfið af félaginu, Mr. Dearth
segir:
<(Til þeirra er taka Iífsábyrgðir:
Ýmsar greinar hafa birzt í þeim
blöðum sem fjalla um ábyrgðir, sem
ganga í þá átt að lasta aðferð deildar
minnar í viðskiftunum við Mutua
Reserve félagið og efa frómlyndi og
tiltrú deildarinnar. Þess vegna er
að mínu áliti nauðsynlegt að birta nú
fyrir almenningi ástæður þær sem
komu mér til að taka það spor sem
gert heflr verið að umtalsefni. Lög
þessa ríkis eru þannig gerð að hve-
nær sem Insurance Commissioner á-
lítur nauðsynlegt að yfírskoða bæk-
ur ábyrgðarfélaga þeirra sem vinna
undir lögum þessa ríkis, þá er það
skylda slíkra félaga að leyfa slíka
vfirskoðun. Ríkis leyfi þessara fé-
laga enda 31. Janúar, og það var
rúmum mánuði eftir þann lfma sem
skýrsla Mutual Reserve félagsins var
embættislega rannsökuð. Strax þar
eftir tilkynti ég félaginu að ég væri
ófús til þess að endurnýja starfsleyfl
þess I þessu ríki, nema ég fyrst sann-
færði sjálfan mig um það að því
væri stjórnað til beztu hagsmuna
fyrir núverandi og komandi ábyrgð-
arhafendur. Félagið svaraði með
því að segjaað New York Insurance-
deildin ætlaði br&ðlega að yflrskoða
ástand félagsins. Nú þótt ég hafl
haft og hafl enn þá fult traust á
hæflleikum og trúverðngleik þeirra
manna sem vinna fyrir þi deild, þá
áleit ég samt skyldu mína að gera
sjálfum mér mögulegt að geta af
eigin þekkingu sagt borgurum þessa
ríkis að ég hefði samkvæmt fyrir-
skipun laganna kynt mér persónu-
lega hið sanna ástand félagsins. Ég
tilkynti þess vegna félaginu að ég
ætlaði að vinna með New York rlkís-
deildinni að vflrskoðun á bókum fé-
lagsins, ef hún færi fram innan
fárra vikna. Þessu bréfi mlnu svar-
aði félagið aldrei, og ein.’ægni fé-
lagsins I þeirri staðhæfingu að In-
súrancedeild New York-rlkis ætlaði
bráðlega að gera yflrskoðun á bók-
um félagsins, sýnir sig bezt I þvl, að
einn aí embættismönnum þeirrar
deildar sagði I samtali við blaða-
mann, og það var birt I einu af blöð-
unum, aðengin sllk yflrskoðun væri
fyrirhuguð. Ég áleit það skyldu
mína að komast að vissu um og á-
kveða
1. Hvers vegna óborgaðar dán-
arkröfur félagsins væru svo óvana-
lega margar og svo óviðjafnanlega
háarað upþhæð.
2. Hversvegna erflngjar hinna
látnu ættu I svo miklu stríði með að
fá útborgaðar kröfur slnaa sem þó
voru 8vo gildar að félagið gat ineð
engu móti haft á móti þeim.
3. Hvaðan félagið tæki þann rétt
að setja veðband á lífsábyrgðir með-
lima sinna, sem I sumum tllfellum
nema 60% af allri llfs&byrgðar upp-
hæðinni.
4. Hvert að þeir lífsábyrgðar-
hafendur sem hafa borgað í sjóð íú
agsins I svo mörg ár hefðu enga
heimild til að krefjast neinna rétt-
inda eða einkaréttinda, eða hvert
þeirra valdlegi réttur gæti orðið
miskunarlaust fótum troðin með þvi
að félagið samþykti aukalðg I þá átt.
5. Hvert ekki væri mögulegt að
hindra á einhvern hátt þá ósann-
gjörnu samkomulagssamninga sem
félagið er stöðugt að gera við með-
limi sína um land alt.
5. Hvert nokkur sannleiki væri
I þeim alvarlegu og ómótmæltu
kærum, sem köstuðu skugga á fróm-
lyndi og einlægni þeirra er hafa
stjórn félagsins meðhöndum.
7. Hvert yóði félagsmanna só
sóað í óhófl, og beint I þá farvegi
sem aldrei var ætlast til.
8. H vert ábyrgðarbreytingar þær
sem þetta félag heflr tekið upp á að
gera við ýmsa og sem sýnilega bera
það með sér að þær séu, vægast^ tal-
að, óheilar (unhealthy), séu til
beztu hagsmuna fyrir ábyrgðarhaf-
endurna.
9. Hvert vissai eignir sem félag-
ið heflr stofnað fé í, voru ekki
fengnir I leyfisleysi við lög þessa
ríkis, og þvert á móti beztu hags-
munum þeirra sem hafa ábyrgðir I
félaginu.
10. Hvert að þetta félag — að
dómi hæfustu manna, þeirra er hafa
þekkingu á ábyrgðarmálum — geti
orðið varanleg stofnun.
Ég hef nú birt sumar af ástæð-
um þeim sem komu mér til að krefj-
ast þess að mér væri leyft að yfir-
skoða ástand félagsins. til þess að
koma því í verk réði ég yflrskoðun-
armann; sem heflr samband við
margar deildir, og sem gæddur er
þeim persónulegu og embættislegu
hæflleikum, að félagið gat ekkert
haft á móti honum, af þeirri ástæðu
að ég bað mann þenna að vera I ráði
með talnafræðingi (Actuary) félags-
ins, en sem hann neitaði að gera.
Þegar ég kom til New York skipaði
ég þessum hjálparmanni mínum að
framvísa skýrteinum sínum og hefja
rannsóknina. En þrátt fyrir það
þó bréf mín hefðu gefið til kynna, I
nokkra síðastl. mánuði, að ég ætlaði
mér að skoða bækurnar, og þrátt
fyrir það þótt embættismenn íélags-
ins vissu hvcnær mín var von, eins
og sézt af því að félagið réði lög-
mann til þess að hindra ferð mlna
austur, og þrátt fyrir það þó lög rík-
isins veiti félaginu ekki nokkurt
undanfæri frá þvl að láta rannsaka
bækur sínar og ástand alt, þá var
umboðsmanni mínum bannaður að-
gangur að skýrslum félagsins, og því
einu borið við að stjórnarnefnd Mr.
HÚrnham’s befði ekki haft fund með
sér.
St. Paul 27 Júnl i90l.
Elmer. H. Daerth.
Iunsurance Commissioner.“
Þetta bréf er tekið úr Insurance
blaðinu New York <(Spectator“
dags. 4. Júlí þ. &., og er þó það blað
fremur vinveitt Mutual-félaginu,
eins og sézt á ritstjórnargrein I sama
númeri þess og flytur fréf Mr Dearth’s.
Lesendur sjá af þessu að starfsleyflð
var tekið af félaginu af því það
vildi ekki fylgja lögunum I þvl að
láta yfirfara bækur slnar af Mr.
Dearth- Alt bréflð ber það með sér
að eitthvað hafi verið óhreint I poka-
horni félagsins úr því það lagði svo
mikið kapp á að fela gerðir slnar
fyrir Insurance Commissioner I Min
nesota og umboðsmanni hans, að það
fékk lögmann til að hindra ferð
hans austur, eftir að hafa logið þvl
að New York deildín ætlaði bráðlega
að gera yfirskoðun, sem vitanlega
var ekki áformað. Það lítur svo út
sem félagið áliti sig friðhelgt I ráns
árásum sínum á fáfróða og varnar-
lausa félagslimi.
Fyrirspurn.
Ritst. Hkr,—
Viltu gera svo vel og svara eftir-
fylgjandi spurningum I næsta blaði
þínu:
Þegar faðir eða móðir láta eftir sig
fasteignir og án þess að ráðstafa þeim
á einn eða annan hátt. Hver eru þá
skilyrði fyrir þvi að erfingjar geti orðið
eigendur fasteignarinnar að lögum, og
hversu mikill kostnaður er við það?
Svar:—Sá ektamakinn sem ef'tir lifir
verður að útvega sér umráðaleyfi
yfl eigum búsins (Letters of Admini
stration). Þessi „Letters of Admini-
stration" veita að eins leyfl til þe3s
að ráða yflr eignunum en ekki til að
selja þær eða farga á annan hátt.
Til þess að geta. fengið algerðan
eignar- og sölurétt verður að fá
eignarskjölum fasteignanna breytt
undir nafn þess er eignarréttinn vill
fá. Kostnaður við þetta verður um
$50.00 eða meira ef eignin er mikils
virði—-„Letters of Administration"
fást fyrir $25.00 og þar yfir, í öll-
um slíkum tilfellum ættu þeir sem
hlut eiga að máli að leita lögmans,
aðrir geta ékki unnið að þessu svo
vel sé.
I sambandí við ofanritað vildum
vér minna landa á að hyggilegt er
jafnan að gera erfðaskrá I lifandalífi.
Enginn veit hvenær dauðann ber að,
og það sparar eftirlifandi erflngjum
bæði ómök og peninga að ei fðaskrá
sé til eftir Iátna húsfeður eða eig-
endur fastra og lausra eigna. Það
kom fyrir nýlega í Hamilton í Ont-
ario að maður einn þar I borginni dó
og skildi eftir sig ekkju sína, barn-
lausa, þessi kona var rík áður en
hún giftist og fasteignír voru keyptar
fyrir peninga hennar og eignarbréf-
in búin út undir nafni bóndans. En
að manninum látnum komu skyld-
mennl hans og kröfðust tveggja
þriðju hluta allra eignanna að lög-
um. Ekkjan sannaði að eignirnar
voru keyptar fyrir peninga sem hún
lagði til, þótt þær hefðu staðið I
nafni bónda síns. Dómarinn lét I
Ijós meðaumkun sína með konunni,
en kvað sér vera ómöguiegt að
gerðar, það væri skylda sín að fara
að lögum og að dæma skyldmenn-
um hins látna tvo þriðju hluti af öll-
um eignunum, þrátt fyrir það þótt
sannað væri að þær hefðu keyptar
verið fyrir peninga konunnar, og
hún því að réttu átt að njóta þeirra
allra. Svona fór mál þetta, og alt
fyrir það að maðurinn skildi ekki
eftir sig neina erfðaskrá (Will) og
svipað þessu er ástatt i ótal fleiri til-
fóllum. Þess vegna vildum vér ráða
hverjum þeim sem á eignir er hann
óskar ráðstafað eftír sinn dag sam-
kvæmt vilja Slnum, að gera erfða-
skrá. Eu hana má gera á íslenzku
engu síður en á ensku, á þenna hátt:
Erfðaskráin skal vera I tveimur
greinum. í henni skal fyrst tekið
fram að allar lögmætar skuldir þess
látna skuli borgast af eignunum, og
svo útfararkostnaður hans. Önnur
grein ákveður hverjar séu eignirnar
og hvernig þeim skuli ráðstafað, nöfn
og heimilisfestu þeirra er eiga að
njóta þeirra og hvað hvers hlutur
skuli vera. Síðast er það tekið fram
að eigandi sé með fullu ráði og rænu
og að hann geri erfðaskrána af fríj-
um og fúsum vilja og án allrar
þvingunar. Síðan dagsetur hann
skjalið og ritar nafn sitt undir það 1
tveggja votta viðurvist, sem svo
staðfesta það með undirskrift sinni.
Nauðsynlegt er að gefandi byrji
erfðaskrána með sínu fulla naíni,
stöðu og heimili, það skal og tekið
fram slðast I skránni að hún sé síð-
asta erfðaskrá er gefandi hafl gert.
Svona löguð erfðaskrá ætlum vér að
verði tekin gild fyrir dómstólum
þessa fylkis.
Filipseyjarnar og
framtíðin.
Það er engum efa orpið að ný
þjóðdeild er að myndast—fjarlend,
sem áður heflr verið Iítill gaumur
gefinn af heiminum. Sú þjóð sprett-
ur upp af sérstökum þjóðstofni, sem
vegna áhrifa annarar voldugrar
þjóðar breytist, hefst á hærra ment-
unarstig, og kemst meira inn I nú-
tlmans búning, siðu ðg liáttu. Allar
likur mæla með þv[ að þessi breyt-
ing verði síðari kynslóðunum til
hagnaðar, en ókominn tlmi llytur
sannanirnar um það.
Það hafa sumir blaðaskjalarar
verið sí og æ að níða og lasta Filips-
eyjabúa. Sagt þá mentunarlausa
og vilta. Þeir haia úthúðað og
skammað Agninaldo, sem var for-
ingi lar.dvarnarmanna á eyjunum,
og borið á hann allar vammir og
skammir, auðvitað samt ætlð undir
þeim kringum8tæðum að þeir hafa
ekkert vitað um hvað þeir voru að
rug'a, Um þeitaer I sjálfu sér ekki
orðum eyðandi, því orðhákar og
þekkingarsnauðir mannræflar fylgj-
ast með á mannllfs brautinni eins
lengi og hún er farin og þeirra verð-
ur ætið vort—I sinni eigin mynd —
þegar þeir hafa tækifæri til að lasta
aðra æn hefja sig og þá, sem þeir eru
háðir.
Hálærðir og nafnkendir menn
sem ferðast hafa um Filipseyjarnar,
hafa hver eftir annan lokið þeim
dómi á eyjabúa, að það sé fjarri öll-
um sanni að telja þá yfirleitt iitt sið-
aða, og þaðan af síður ósiðaða ræfia.
Þeir segja að eyjabúar séu bráð-
skynsamir og námfúsir og sækist eft
ir að læra nýja siðu og háttu annara
þjóða. Það eru margir vellærðir
menn á meðalþeirra, og fólkið er I
heild sinni siðferðisgott og heflr gðða
hæfileika, engu síður en sumir þjóð-
flokkar, sem sigla undir nafni ment-
unar og kristinna trúarbragða. Auð-
við eru eyjarbúar á eftir tímanum I
sumum greinum, og það langt á eft-
ir—jafnvel búa við venjur og siði
14. aldar þann dag í dag. En svo
ber þess að gæta, að kennilýðurinn
þar heflr útilokað síðari alda ment-
un og framfaraljós þar af fremsta
megni, og hafa eyjabúar eigi náð
neinu af slikum hlutum, nema því
litla sem slæðst heflr til þeirra inn
um þá farvegi, sem kennilýðurinn
annaðhvort gat ekki stíflað eða
hafði ekki þekkingu á að byrgja.
Svo þegar þessa er gætt og íhugað,
þá eru eyjabúar miklu mentaðri en
við mætti búast, og sumar aðrar þjóð-
ir hafa ekki af miklu að státa, þegar
tækifærin eru borin saman.
Sá hluti eyjabúa, sem kallaður
er viltur og ósiðaðnr hefst við upp I
hálendinu eða fjöliunum á eyjunum.
Hann er friðsamur og spakur sé ekki
á hann leitað, en illvígur og grimm-
ur ef honum er misboðið. Kunnugir
menn segja að hann sé á mannflokks
stigi líkt og Indíánar I Bandaríkjun-
um, en Bandaríkja Indíánar geta
ekki talist með öllu ósiðaðir og ment-
unarlausir. — Eyjabúar sýna hæfl-
leika sína og námfýsi I því hve fljót-
irog áhugasamir þeir eru með að
læra enska tungu. í skólunum er
enska skyldunámsgrein, og sýna
skólaskýrslurnar að nemendurnir
eru mjög fljótir að komast niður I
henni. Auðvitað verður enskan fram
tíðarmál eyjarbúa. Mentamálanefnd-
in býst við að innan 10 ára verði all-
ir alþýðuskólakennarar innfæddir
menn, og sýnirþetta ljóslega að þeir
sækja námið með vilja og hæflleik-
um. Enn fremur fáþeir þann vitn-
isburð bæði hjá verkstjórum og skól-
unum að þeir séu alment trúverðir
og áreiðanlegir menn, og það sé
þjóðar einkenni þeirra að v e r a
t r ú i r.
Landslagið á eyjunum er harla
fagurt. Skógar eru þar sumstaðar
stórfeldari en I Ameríku og viðar-
tegundirnar margrr og góðar, svo
tiauðla fæst jafn valinn efniviður og
þar; þar vex bezta tegund af iben-
holt og önnur harðviðartegund græn
á lit, sem glitrar með litbreytingum
þegar búið er að fægjajhana, og ekki
sprettur annarsstaðar.
Hin mikla slétta á Luzon-eynni
er 120 mílur á lengdjog30 á breidd.
I rigningatíð flýtur hún I vatni, sem
er 1—2 fet á dýpt. Nú er Banda-
ríkjastjórnin að láta gera vegi um
hana og yflr hana, svo þar megi
komast jafnt áfram I rigningum sem
þurrviðrum. Innfæddir menn vinna
að vegagerðinni, erjherstjórnin heflr
umsjón á verkinu. Vegagerð þessi
ergerð I ameríkönskum vegagerðar-
sniðum, — þannig, að eftir því sem
lengur rignir harðnar yflrborð
brautarinnar, sem er malborið.
Filipseyjarnar eru framtíðar-
land og gróðalandjeftirkomandi kyn
slóða. Bandaríkjamenn standa þar
næstir (tækifærinu og munu óefað
auka sér -frama og óðöl á þessum
fögru og frjósömu eyjum. Banda-
ríkjastjórni. mun vafalaust hlynna
að og hvetja þegna sína lram á Jeið
I þessu efni.
Lögin viðvíkjandi leigu á einka-
leyfls fyrirtækjum heflr verið breytt,
t. d. járnbrautobyggingar og sögun-
armylnubyggingar, sykurgerðarhús-
um og fleira, og leiðir þetta til stórra
hagsmuna fyrir eyjabúa þá fram
líða st mdir.
Þetta fiamtíðarmál er sannar-
lega þess virði að íslendingar, sem
vel Btanda að vlgi I Bandaríkjunum
og jafnvel víðar, fylgdust með I þvf,
og reyndu að líta þar I kringum sig.
Og það er ekki minsti efi að verzlun
og framtlð eyjanna kemst á hátt
stig þá framlíða stundir, ogþar ligg-
ur mikill auður fólginn.
K. Á. B.
<(Betra seint en aldrei.“
Ég bið yður heiðraði ritstjóri að
ljá eftirfarandi linum pláss I blaði
yðar. Þó þær kunni að verða gagn-
stæðar skoðunum suinra, þá samt eru
þær ekki stílaðar I því skyni að
snerta tilfinningar neins manns per-
sónulega.
“Hér með gefts ættingjum, vin-
um og vandafólki til vitundar að sá
og sá eða sú og sá er dáin.“ Þessu
líkar birtanir sjást daglega íblöðum.
En með þessum línum læt ég ætt-
ingja mína og kunningja vita, að ég
býst við og vonast eftir að verða bet-
ur lifandi framvegis en hingað til.
Til skilningsauka skal þess getið að
ég er hættur, já alhættur að neyta
áfengis.
í þessu sambandi leyfi ég mér
að fara fáeinum orðum um vín-
nautn eða ofnautn vins. Það hafa
nýlega komið greinar með mismun-
andi skoðunum þess efnis í ísl. blöð-
unum.
Mr. S. Vilhjálmsson ritaði vonum
framar skynsamlega grein um vín-
sölubann I (<Lögberg“ 13. f. m.
Koma þar fram margar góðar og að
mínum skilningi réttar skoðanir, þó
sumt sé athugandi. Undir ríkjandi
kringumstæðum virðist réttara og
eflaust árangurs meira að unn-
ið sé að því af alúð og samlmg
að ((vitka mannkynið“ og þannig
koma inn ((viðbjóð hjá hinni upp-
vaxandi kynslóð á ofdrykkju og als-
konar ósiðsemi," en að eyðakröftum
og fé í baráttu fyrir algjöru vínsölu-
banni, sem er sýnilega jafn ómögu-
legt og að gera alt mannkynið alt I
einu gott og syndlaust. Drykkju-
skapur er ein grein (ef til vill hin
stærsta) mannlegra lasta, og til að
koma I einni svipan I veg íyrir að
vín sé bruggað, keypt og drukkið,
þyrfti sterkara fylgi og meiri pen-
inga en bindindisfélögin gætu lagt
fram, enda heflr reynslan sýnt, að
þar sem vínsölubannslögum heflr að
nafninu til orðið klínt á, hafa þau
orðið að litlum ef nokkrum notum.
Ég var I Norður Dakota, þegar
vínsölubannslögin náðu þar gildi og
sagðist blöðum þar, sem vftnuðu til
fjárhagsskýrslna ríkisins, svo frá, að
meira fé hefði gengið út úr rfkinu
fyrir vín eftir en áður. Hvernig því
hagar nú til er mér ekki vel kunn-
ugt um, þo veit ég til þess að nítján
leynivínsalar voru dregnir f yrir lög og
dóm I einum smábæ I N. D. siðastl.
vetur, svo eitthvað er hárugt þar
enn þá. Allir vita að vlnsölulögum
hér er ekki hlýtt, og fyrst bindindis-
og kirkjufélögin mega sín ekki svo
mikils, að koma I veg fyrir að vín-
salar fótumtroði lögin fyrir augum
þeirra, þáer það barnslegt að sjá
ekki hversu feikna ofurefli það yrði
þeim, að fá komið á, nú þegar, þvl
vínsölubanni, sem nokkur endurbót
yrði að. En á hverra herðum hvílir
nú mest skyldan með að “vitka
mannkynið". Og undir hverra um-
sjón er siðferðiskennslan farsælust
og árangurs mest. Á foreldrun-
um. Foreldrum og aðstand-
endum æskulýðsins. Heim-
ilin eru skólar, sem allir menn ganga
I gegnum, og er þvi lífsnauðsyn-
legt að fyrirkomulag þeirra sé I alla
staði það bezta. Þau þurfa að vera
lifandi vatnslyndir sem laugi burtu
þau óhreinindi sem manneðlinu ávalt
fylgir, en ekki stöðupollar sem als-
konar ólyfjan kviknar í og margf
faldast.—Auðvitað er eina einhlíta
ráðið gegn vinnautn fyrir þá sem
drukkið haía að fá hvöt hjá sér tíl að
hætta og koraa þeirri hvöt I fram-
kvæmd; fyrir hina að bragða ekki
vín. Ásetningur I þá átt er ónógur-
Ég hefl oft ásett mér að hætta að
drekka, og hætt þvi um tlma, en
slikt er sama sem að vera farsæll I
dag en ófarsæll & morgun, og I slíku
ástandi er engin fullnægja. Næst
því állt ég að fyrsta og helzta stigið
til útrýmingar áfengisnautnar og
annarar siðspillingar sé að stuðla til
endurbótar (reformation) heimil-
anna, því þó dæmi séu til að vondir
menn verði úr góðum börnum, þá er
það þó miklu fágætara, en að þeir