Heimskringla - 17.04.1902, Blaðsíða 2
HEIMSKRINGLA 17. APRÍL 1902.
HeiiskriDgla.
POBM8HBD BY
The Heimskringla News 4 Pablishing Go.
Verð blaðsins f Canada og Bandar. $1.50
um á.rið (fyrir fram borgað). Sent til
fslands (fyrir fram borgað af kaupend-
um blaðsins hér) $1.00,
Peningar sendist í P. 0. Money Order
Registered Letter nða Express Mouey
Order. Bankaávísanir á aðra banka en í
Winnipeg að eins teknar með afföllum.
B. Ii. Baldwinson,
Kditor & Manager.
Office : 219 McDermot Street.
P.O. BOX 1*H3. '
Friðarhorfurnar.
Bliiðin bera með sér að stjórn-
m&lam’innum og herforingjum Bú-
anna hafi komið saman um að enda
stríðið við Breta og að þiggja þau
sáttauoö, sem þeir vita að Bretar eru
fúsir að veita þeim. Þetta stríð er
níi höið að standa hvlldarlaust yfir í
2| ár. Mannfall hefir orðið mikíð á
báðar hliðar og eignatjón ógurlegt,
einkum fyrir Breta, sem hafa orðið
að sækja ófrið þenna í mörg þfisund
mílna íjarlægð. Aftur haf BCiar orð-
ið fyrir afar eignatjóni í húsum og
löndum, sem verið hafa undirorpin
blysum og brennum Bretahersins, alt
frá því er stríðið hófst fram á þenna
drg, Það er því ekki ólfklegt að
Búar séu fyrir löngu orðnir leiðir á
þessu þófi og láti sér umhugað að
sætt gæti komist á, sem þó sé þeim
ekki til vansæmdar f augum lieims'-
þjóðanna eða sjálfra afkomenda
þeirra. Eins er það víst að Bretar
kjósa nC; fremur frið en stríð við
þessa hugrökku og harðsnúnu smá-
þióð. Þegar friðarboðið kemur frá
Búum, þótt Bretar annars mundu
halda áfram að berjast án afláts þar
til sigur væri fenginn. Þetta er Bú-
um fullljóst, þeir vita það vel að
þeir hafa ekki bolmagn móti Bret-
um, og að þeir hafa haldið uppi vörn
inni eins lengi og þeir hafa gert er
ekki af því að þeir hafi vonað að
sigra, heldur það tvent að gera
Bretum sigur sinn sem allra dýr-
keyptastan, og einnig í von um að
Evrópu þjóðir, eða eitthvað af þeim,
og Bandaríkin mundu hlutast svo til
um mál sfn við Breta stjórn, að frið-
arkostir, þegar að þeim kæmi, mættu
verða þeim sem geðfeldastir, helzt
að þeir fenglu að halda áfram sjálf-
stjórn smni í Suður-Afríku. Nú hafa
þeir Schalkburger. Ritz, Lucas Mey
er, Jacobs,, Botha, Steyn, Delary og
De Wet, allir áttu fund með sér í
Klerksdrop og þar ræddu þeir mál
sín ítarlega. Þessir forkólfar Búauna
eru allra manna kunnugastir öllum
sínum efnum og ástæðum, þeir sam-
eiginlega vita upp á hár hve marga
menn þeir hafa til hernaðar og hve
mikið feninga afl þeir hafa. Þeim
er kunnugt um það hverrar hjálpar
þeir mega vænta og hvaðan, og þeir
geta eflaust sagt nákvæmlega hve
marga mánuði þeim er mögulegt að
halda nppi vörn sinni og hvern enda
stríð þetta muni hafa ef þeir semji
strax um frið, og hverjar afleiðing-
ar verða af því ef þeir halda áfram
þar til lið þeirra alt er fallið eða
horfið í kvíar Breta. Alt þetta er
þeim nákunnugt, og þess vegna má
vænta þess að þeir taki þær einar
ályktanir, sem þeir vita sér og þjóð
sinni fyrir beztu og til mestra fram
tíðarheilla. Þess er getýð til að
mönnum þessutn hafi komið saman
um að þiggja þá friðarkosti, sem
Bretar hafa gert þeim. Enn þá er
ekkert opinberlega kunnugt um
árangurinn af fundi Búaforingjanna
annað en það, að að honum loknum
voru þeir allir fluttir til Pretoria á
fund Kitcheners, og samtímis var
fundur haldinn í ráðaneyti Breta í
Lundúnum og síðan hélt Chamer-
lain prívat fund með Edward kon-
ungi í íullar tvær klukkustundir á
laugardaginn var. Alt þetta bendir
til þess að virkilegt vopnahlé sé í
vændum og að Búar hafi komið sér
saman um ákveðna stefnu, sem Bret-
ar geti hafnað eða þegið, eftir því
sem þeir álita bezt. Það er á allra
vitund að Edward konungi er um-
hugað að triður sé samind ef mögu-
legt er áður en krýningarhátíð hans
fer fram, 26. Júní. Og það er als
ekki óhugsandi að Bretar geri Búum
betri kosti nú, til þess að geta látið
að vilja konungs, en þeir mundu
gera síðar, ef friður kæmist ekki á
fyrir krýningarhátíðina. Það er víst
óhætt að fullyrða að hvorugur máls-
partur vinnur neitt við það að halda
óeirðum lengur áfram. Það er sagt
að Búar séu fúsir til þess að ganga
inn í brezka sambandið með þeim
skilmálum að þeir fái að halda sjálf-
stjórn í Suður-Atríku undir svipuðu
stjórnarfyrirkomulagi og er í Banda
ríkjunum. En ekkert er þó enn þá
víst í þessu efni, og ekkert hefir
Brezka stjórnin gert uppskátt um
þessi mál. Það eitt vita menn með
vissu, að Búar hafa haldið sinn for-
ingjafund og gert Bretum kunnugt
um þá niðurstöðu, sem þeir hafa
komizt að. Einnig að brezka stjórn
in með konungi er að athuga þá
friðarkosti, sem Búar eru fúsir að
gauga að. En hvert saman gengur
með þessum málspörtum eða ekki,
það er ráðgáta, sem enn þá er ekki
á almennings vitund. Stríðið held-
ur áfram uppihaldslaust þrátt fyrir
allar friðar tilraunir, þangað til búið
er svo að semja um sættir að báðir
málspartar leggja niður vopnin í
einu, og binda á þann hátt enda á
það kostnaðarsamasta stríð, sem
Bretar hafa átt í á síðastl. 100 árum.
Bacon-Shakespeare
þrœtan.
Einhver markverðasta bókmenta-
leg uppgötvun, sem gerð heflr verið
í langa tíð, er sú, að Lord Bacon sé
sá sanni höfundur allra hinna svo
nefndu Skakespeare-rita. Orð hefir
að vísu leikið á því að Skakespeare
hafi ekki verið höfundur rita þeirra,
sem við hann eru kend. En sann-
anir fyrir þeirri staðhæfing hafa
ekki verið svo sterkar eða sannfær-
andi, að almenningur hafl haft á-
stæðu til að taka þær til greina. En
nú hefir frú Elizabeth W. Gallup, í
Detroit i Michigan, komið fram á
ritvöll ameriskra bókmenta með þá
staðhæfingu að hún hafl ráðið þessa
gátu til blýtar og sé nú við þvi búin
að sanna að Bacon lávarður hafl ver-
ið höfundur, ekki að eins allra rita
Shakespears, heldur einnig höfundur
ýmsra rita, sem kend hafa verið við
aðra menn. Sannanir fyrir þessu
kveðst hún hafa fundið í rítum
Bacons, bæði þeim, sem við hann eru
kend, og einnig í ritum þeim, sem
kend eru við Skakeapear og aðra
höfunda.
Saga frú Gallup er á þessa leið:
Hún var í samvinnu með Dr. O. W.
Owen að yfirfara rit Bacons, til þess
að finna þar hulda sögu sem Dr.
Owen áleit falda f ritum hans. Dokt-
orinn hafði fundið f ritum þessum,
það sem hann kallar “Bi literal
Cipher”, sem vér nefnum tví-læsi-
Iegan ritlvkil, Samkvæmt tilsögn
Bacons í riti hans “Dc Augmentis
Scientiarum” um leyniskrift, sem
hann kveðst hafa fundið upp. Dr.
Owen áleit að með þessum ritlykli
mætti flnna í ritum Bacons eitthvað
meira en það, sem f fljótu bragði
kemur í Ijós við lesning þeirra, og
hann setti frú Gallup til þess að at-
huga þetta og reyna að komast að
því sanna í þessu efni.
Þesai ritlykill er í því innifal-
inn að rit þau, sem um er að ræða,
voru upphaflega prentuð með tvens-
konar leturtegundum, en sem voru
svo líkar að það þurfti hina mestu
aðgæzlu og nákvæmni til þess að að-
greina þær. Lykill sá, sem Dr.
Owen kveðst hafa fundið í bókum
þeim, er hann telur Bacon hafa ritað
og sem hann notar til að lesa með
hina huldu leyndardóma f ritunum,
er á þessa lelð: aaaaa A, aaaa =B,
aaa C, aaabb D, aabaa E, aabab
F, aabba=G, aabbb= H, abaaa=
I, abaab K, ababa L, ababb M,
abbaa=N, abbab = 0, aaabba P,
abbbb Q, baaaa R, baaab S, baa
ba T, baabb=V, babaa W, babab
- X, babba Y, babbb Z. Eftir
þessum lykli er það Ijóst að fyrstu 2
stafir stafrofsins. a og b að eins eru
notaðir. Hinar ýmsu samsetningar
þeirra, með 5 f hverju kerfi, mynda
ftillkomið stafrof og að samkæmt
þessu stafrofi má lesa úr ritum Bac-
ons leynisögur þær sem frú Gallup
hefir fundið þar. Frú Gallup heflr
geflð út allstóra bók nm f>essa upp-
götvun sína, og færir þar ýtarleg
rök að öllu sem hún staðhæflr. I
bók þessari birtír hún heila kafla úr
ritum Bacons þar sem hann skýrir,
með þessu leyniletri, frá frá því að
hann sé sonur Elisabetar Breta
drotningar, á þessa leið:
“Drotning Elisabet, hinn látni
ríkisstjóri, giftist leynilega, lávarð-
inum föður mínum, f “London turn-
inum”, og síðar í húsi lávarðar P—
var þessi athöfn endurnýjuð, en ekki
með þeim fagnaðarláttim og viðhöfn,
sem vel hefði átt við konunglega
giftingu, en samt f viðurvist nægra
votta. Eg þess vegna sem fyrsti
sonur þessarar einingar, ætti að sitja
í ríkishásætinu og stjórna þjóð þeirri
sem ég er rétt fæddur til að stjórna.”
o. s. frv. Næst kvartar Bacon yfir
því að Robert Cecil í þjónustu Elisa-
betar droteingar, hafl haft svo mikil
áhrif á móður sína að hún hafi ekki
sýnt sér það athygli, sem hún hefði
átt að gera.
Aftur í King Lear leikritlnu
hefir frú Gallup fundið harmagrát
Bacons yfir því að yngir bróðir sinn,
lávarður af Essex, skuli hafa verið
líflátinn að tilhlutun Elisabetar móð
ur þeirra, og svo er að sjá sem faðir
þeirra, lávarðurinn yfir Leighster
hertogadæminu, hafi ekki skift sér af
sonum sínum. Nafnið Bacon segist
hann hafa fengið af því að drotning
in móðir sín hafi látið koma sér ný-
fæddum til hjóna sem báru það nafn.
í ritinu ‘ “Masques” sem kent er við
Ben Johnson, en sem Frú Gallup
segir Bacon hafi ritað, hefir hún
fundið þessa setningu, með hjálp
þessa tvílæsilega ritlykils- “Næsta
bók kemur út undir nafni W.
Shakespears, og sumar bækur, sem
þegar hafa verið prentaðar, hafa
borið hans nafn þó þær séu allar
mitt verk. Ég hef látið nafn hans
standa á mörgum bókum, sem ég
álft eins góðar. Þegar ég hef tekið
nöfn manna á bækur minar þá hef ég
fylgt þeirri reglu að láta þær bera
þann rithátt, sem hverjum þeirra er
eiginlegur, en láta samt allar bera
þess merki að hægt sé að sjá og á-
kveða að þær séu allar mitt verk.”
Margir hafa ritað móti frú
Gallup um þessa uppgötvun hennar,
og kveða það vera draumóra er hún
segir. En hvort sem svo er eða ekki,
þá heflr hún að minsta kosti vakið
bókmentaheiminn til umhugsunar um
málið og getur það leitt til fbekari
rannsókna í þessa átt. Verði það þá
síðar sannað að hún hafi rétt fyrir
sér, þá verður það og viðurkent að
hún hafi gert þá markverðustu upp
götvun í heimi bókmentanna, sem
gerð hefir verið á síðustu öld.
íslenzkt þjóðerni.
FRAMTÍÐAIÍHORFUR
ÍSLANDS,
Niðurl.
Þegar fsl. gera enga tilraun til
að bæta hag sinn í þessum auðveldu
og kostnaðarlitlu greinum, þá er
ekki að búast við framförum í hinum
stærri og kostbærari stíl, svo sem
leggja járnbrautir, koma upp mál-
práðum, brúa og ryðja fram ár og
fljót og því um líkt. Það er einn
foss í Lagarfljóti. Ef fosshamarinn
væri sprengdur upp og ein eða tvær
grynningar dýpkaðar í fljótinu, þá
yrði það skipgengt utan frá hafl og
inn f botn. Ýmyndið yður hvað sú
umbreyting mundi þýða fyrir Fljóts-
dalshérað’—jafnvel alt Ausiurland.
Það má með isanni segja, að slíkra
umbóta er vant um alt ísland, og
eini vegurinn til verulegra framfara
er sá, að koma þesskonar umbótum í
framkvæmd. Það er þýðingarlaust
fyrir ísl. að hugsa sér að rækta þann
jarðargróða á íslandi, sem ræktaður
er í heitari löndum. Hinn hrjóst-
Ugijarðvegur og afstaða landsins
hamla því. ísland, sem liggur norð-
ur við íshaf—67 stig nbr.,— verður
aldrei eins frjóvsamt sem hin önnur
lönd tempruðu- og hita-beltanna.
Þeir-sem nokknð vita, eru þess á-
skynja, að frjósemi jarðarinnar mink
ar ettir þvf sem dregur frá miðjarð-
arlínunni til heimskautanna. Þetta
eru lög náttúrunnar, sem skapast af
afstöðu jarðarinnar frá sólunni.—
Nei, hinn eini vegur fyrir ísl. til að
komast fram á sjónarsvið framfar-
anne er ekki sá, að leitast við að
gera landið það sem ekki liggur i
náttúrunnar eðli, að það mögulega
geti orðið, heldur að gera sér sem
bezt af þvf sem það getur framleitt,
gera virkilegar umbætur, sem efla
iandbúnaðinn og greikka samgöng-
nr með nýjum færum.
Til þess að koma þessu í verk út-
heimtist hugvit, framtakssemi og
peningar, ísl. virðist yanta alt
þetta, en það er þeim sjálfum að
kenna, þvf því þeir eru af náttúr-
unnar hendi gáfna og hæfileikamenn
—en gáfur og hæflleikar eru einskis
virði, nema að það só æft og beitt á
praktiskan hátt, sem landi og þjóð
getur orðið gagn að. Einar Bene-
diktsson segir í sinum óyiðjafnan-
lega Aldamóta-óð:
“Og hugmyndir vantar með eins
manns anda
Ávanst oft stórvirki þúsund landa”.
Framtaksleysið er orsökin og af-
leiðingarnar. “Auðurinn er afl
þeirra hluta sem gera skal“, en þvf
miður hafa ísl. lítið af hohum, Þjóð-
in er fátæk, og stendur það mjög
í vegi fyrir framförunum. Um það
atriði segir hr. Benediktsson svo í
Aldamóta-óðnum:
“Oss vantar hér lykiJ hins gullna
gjalds,
Að græða upp landið frá hafi til
, fjalls.
Hann opnar oss hliðin til heið-
anna á miðin”.—
M i ð i n, sem íslendingar þurfa
að sækja til að afla sér hins gullna
gjalds. ísland er ekki fátækt; það
á gullnámu við hendina. Þessir
námar eru sjórinn í kringum landið.
Svo heldur hr. Benediktsson á
fram:
“í honum býr kjarni þess jarð-
neska valds,
Þann lykil skal ísland á öldinni
finna,
Fá afl þeirra hluta, er skal vinna“.
Eg tek hjartanlega undir með
skáldinu. Já, það er óþrjótanleg
auðsuppspretta ísjónum kring um
Island, þótt lítið sé við því hreift.
Aðrar þjóðir koma samt langar leið-
ir til að afla sér fjárins, þótt fsl. hafi
ekkí ráð eða rænu til að ná í það við
landsteina sína. Sum af vorum
praktisku þjóðskáldum — sem menn
ættu að gefa meiri gaum en gert er,
eru á þessari skoðun. Hannes Haf-
steinn kemst svo að orði:
“Auðlindir sævar ótæmandi bruna,
Onotuð frjógnótt beiskju vekur
muna".
Aftan við Ijóðin í kvæðabók Jón-
asar Hallgrfmssonar munu menn
finna brot úr riti eftir hann með fyr-
irsögninni; “Spurt um fiskiveiðar”.
Efnið er—efég man rétt—fyrirspurn
um hin helztu fiskimið landsins, þá-
verandi siávarútbúnað o. s. frv. Það
mun flestum ljóst hvað skáldið hefir
í huga með þessum fyrirspurnum.
Hann hafði vakandi auga á því að
gera föðurlandi sínu eitthvert gagn.
Hann vissi um fátækt þess. Hann
var djúpvitur og sá glögglega, að
auðurinn, sem það vantaðí, lá í sjón-
Um. Tilgangur hans að grenslast
eftir hlutum.tilheyrandi fiskimiðum,
var þyí auðvitað sá að gera á þeim
umbætur, svo að íslendingum gæti
gengið greiðara að afla sér fjársjóða
hafsins. Ef Jónas Hallgrímsson
hefði lifað lengur, þá má fullyrða að
hann hefði orðið löndum sínum að
ómetanlega miklu gagni. Jafnvel
þenna stutta tíma, sem hann dvaldi
meðal þjóðar sinnar, lét hann eftir
sig dýrmætan bókmentalegan fjár-
sjóð. Jónas er einn hinn langmestí
ísl. rem uppi hefir verið. Það er
drengilega gert af Vestur-ísl., að
reisa honum minnisvarða.
Svo vér víkjum aftur að málefn-
inu, þá vil ég brýna það fyrir lönd-
um mínum á Fróni, að stara ekki
lengur á gullnámana við land sitt,
og annara þjóða menn sækja í þá
auðinn, heldur brynja sig sjálfir til
að grafa í þá og fylla fjárhirzlur sín-
ar, þá þurfa þeir ekki að hverfa frá
öllum sínum framfara fyrirtækjum
vegna þess að hendur þeirra eru
tómar. Eg vil taka það stranglega
fram, að það er bráð nauðsynlegt fyr
ir framtíðar velferð þjóðarinnar að
hún taki saman höndum og leggist á
eitt í því að gera útbúnað til fiski-
veiðanna eins fullkominn og mögu-
legt er kring um alt landið. Þótt
hverri eínustu krónu í landinu væri
varið til þess, þá mundi það marg-
borga sig ísl. ættu að taka sér til
fyrirmyndar hinn bezta skipa- og
sjávarútbúnað í heimi, og afla sér
allrar þekkingar í því sambandi.sem
þeim er mögulegt. Þær smá kænur,
sem sjómenn brúka kringum land-
ið, ættu að afnemast að mestu, helzt
með öllu; með þeim geta þeir varla
dregið fram líttð, og þær verða mörg
um tugum — já, hundruðum—af
hraustum og dugandi mönnum að
bana áiiega við ísland. í þeirra
stað ættu menn að koma upp þilskip-
um af mismunandi stærð og lögun,
sem menn gætu siglt um sjóinn, án
þess að stofna lífi sínu í háska. Þá
gætu sjómenn sungið óhultir:
•‘Þó ég sé magur og mjór á kinn
mana ég þig, sláni;
kondu nú á krókinn minn
kjaftabeina gráni”.
Nokkrir sjómenn, jafnvel heil
sjávarhéruð gætu lagt saman í eitt
eða fleiri af slíkum þilskipum og
skiftu svo arðinum á milli sín að
réttum hlutföllum. Félög skyldi
mynda og gera út sela- og hvalveiða
skip o. s. frv. Gufubáta ætti og að
hafa eins marga og' mðgulegt er.—
Þetta sjávarútgerðarmál ætti að vera
ísl. sveitabændum Jeins mikið áhnga.
mál eins og sjómönnum. Alt Island
hefir hag af því að menn ráðist í það
fyrir alvöru að ná í auðsaflann úr
sjónum. Þá mundi landsjóður
stækka og eins allir hinir smærri
sjóðir og pyngja hvers einstaklings
þyngjast. Þá, en ekki fyrr, geta
ísl. ráðist í stór fyrirtæki landinu,
til umbóta og komist á eins hátt
framfarastig og bræðraþjóðirnar.
Eg ætlast til að þetta sé bending í
8amræmi við bendinguna, sem ný-
Iega birtist í ritstjórnargrein í II kr.
viðvíkjandi vírlausu hraðskeytunum
vísindamannsins Marconi. Mér féll
vel við þá grein, eins og allar aðrar
samkyns livatir, og ættu þær að
verða þjóð vorri til uppörfunar. En
ég vil enn einu sinni legga áherzlu
á það, að Islendingar verða að afla
sér hins “gullna gjaids“ fyrst, áður
en þeir geta stigið stór framfaraspor
í vísindalegum greinum.
Þegar efnahagur landsins og á-
stand þjóðarinnar er komið í gott
horf, þágeta Islendingar boðið Dön-
um byrginn og frelsað landið úr
klóm þeirra. Danska einokunin á
íslandi er þjóðinni til niðurdreps.
Þyí fyrr sem hún losnar við dönsku
stjórnina, þess heilsusamlegra verð-
ur það fyrir hana. I gegnum alt
framfarastríðið ætti frelsi landsins
að vera aðal áhugamál landsins
sona.
Framtíðar velferð íslands ligg.
ur algerlega í höndum þjóðarinnar.
íslendingar á Fróni ættu að taka til
starfa með dug og drengskap, og
velja þann veg sem líklegastur er til
að koma þeim sem skjótast íram á
menningarsviðið. Islendingar í
Vesturheimi ættu að styðja landa
sína á fósturjörðinni í baráttunui eft-
ir megni í orði og verki. Þeim er
innan handar að gefa þeim til fyrir-
myndar hið praktiska starfs fyrir-
komulag Vesturheims, sem er hið
langbezta í heimi. Vér fslendingar
ættum að komast að niðurstöðu í
efnum framfaramálanna. En vér
getum það ahlrei með sundrung,
rifrildi og skömmum, Vér elskum
allir móðurfoldina gömlu norður við
íshaf. Oss langar til að sjá hana
lyfta faldinum mjallhvíta upp úr
fshafl eyðileggingarinnar. Ef vér
börnin hennar tengjum saman hönd-
ur i bróðurlegri einingu, þá megn-
um vér að styðja vora ölduu móður
fram á starfssvið heimsins. Látum
oss þvf íslendingar, austan hafs og
vestan, taka undir með sk4ldinu í
einum róm:
“Vor köllun, vor dáð knýtt er
fast við þetta láð
Svo lengi vér lífsins anda drög-
um“.
Erl. Jul. Ísleifsson.
Merkileg' vitran.
Ég var hálflasinn, gekk því
heim, lagði mig upp í legubekk og
vildi sofna. En af því ég gat ekki
strax fest blund tók ég Lögberg, sem
var nýkomið, og fór að lesa. En
hvar sem ég leitaði og hvar sem ég
las var ekkert að finna nema pólitík.
Óhemjulof um Iiberala, óhemju last
um andstæðinga. Já bágt á það með
að batna blaðið að tarna, hugsaði ég,
jað er sjálfsagt og vel fyrirgefan-
legt þó flokksblöð flytji stundum
pólitík, og geturjjveriðjofurlítið á þvf
að græða, ef rctt er£írá sagt. En
jegar þau þagna aldrei og geta með
engu móti um neitt annað hugsað og
engan staf skrifað til gagns eða fróð-
leiks fyrir lesendur sína, eins og
þessi núverandi ritstjóri Lögbesgs,
þú verðskuldar ekki blaðið að vera
keypt af nokkrum manni. Að und.
anskildum þeim sem blindir eru fyr-
ir öllu öðru en pólitiska ofsanum.
Ég þekki ritstj. Lögbergs svo mikið
að ég veit hann er skynsamur maður
og vel að sér, sem með sanngirni
má heimta af leikmanni, það hlýtur
að vera eitthvað rangt við hann,
einhverjum brögðum beittur. Ég
vildi ég væri kominn á skrifstofuna
til hans, þá skyldi ég segja honum
til syndanna. Þannig hugsaði ég,
kastaði Lögbergi út í horn, velti mér
á ýmsar hliðar f ergelsi og sárlangaði
til að sofna, sem mér var þó eins og
fyrirmunað. Loks fanst mér eins og
einhver leiðsluþungi, sem ég á bágt
með að lýsa, gagntaka mig allan og
fylgdi því óviðfeldin suða fyrir eyr-
unum og ákaflega skörþ sjón, sem
einlagt fór vaxandi því nú var ég
farinn að sjá eins og þar stendur:
“I gegnum holt og hæðir.” En hver
það hefir eingöngu verið líkamleg
sjón, eða sjón sálar og ímyndunar
hefir hjálpað þar til, er mér ómögu-
legt að gera grein fyrir. Svo alt í
einu var ég komínn áskrifstofu Lög-
bergs, og það fyrsta sem ég leita að
með augunum \ar náttúrlega rit-
stjórinn. Alt var þar þögult og
hljótt eins og kyrð næturinnar.
Verðuf mér þá litið á stól af sömu
gerð og skeggrakarar hafa á vinnu-
stofumsínum, skrautlegur og mjúk-
ur að mér virtist, og var hann nú
lagður aftur á bak, og hvað viljið
þið hafa það betra, þarna lá Magnús
endilangur upp í loft með galopin
augun starandi upp f loftið, og var í
ákefð að japla pappírsræmu eða
pergaruent, sem annar endinn hékk
á út úr munninum. Ed að mann-
skrattinn skuli ekki heldur tyggja
“Gum” en pappír hugsaði ég, og
þvki mér það þó dauðans Ijótt. Svo
færi ég mig ögn nær og segi: Sæl I
og blessaður Mr. Paulson. Ekkert
svar. Aftur dálítið hærra: Komið þér
ælir Mr. Paulson. Fer á sömu leið:
Hvaða helv. er hann orðinn stór
upp á sig hugsaði ég, og geng nú
berliöfðaður fast upp að stólnum og
segi í stinnings róm: Komið þér
sæll herra ritstjóri minn. Sama
steinhljóð enn.
Nú fór mér ekki að verða um
sel, og sá vitanlega að maðurinn lá
vitanlega undir einhverjum annar-
legum áhrifum, svo ég fór að lítast
um eftir fleira. Þá sé ég fyrst á
torðinu rétt framundan nefi |Manga
liggur lítill en laglegur ffsibelgur,’
töluvert brúkaður að sjá,”því vfða
var belgurinn bættur og var það alt
gert með $5 seðium af Dominion-
bankanum, sem höfðu verið límdir
yfir götin. Já, já, ekki er nú sparað
“það er nógur helv. Hólsbúðar auð-
urinn” sagði trú Kuld einu sinni.
Á hliðinni sem upp var stóð með
gyltu letri: “Gjöf frágSifton.” Svo
snöri ég snáða við, og þar stóð:
“Heilagur andi.” Þar lá bunki af
ísafold og var Björn að fárast um
afurhaldsmenn. því orði náði Einar f
sinni frægu BjarmalandsfÖr og flutti
til ættjarðar sinnar, en lítið af gulli
eða gersemum öðrum. Seldi það
sfðan Birni fyrir einu tunnu af
dönskum stjórnarbaunum. Þar var
Norðurland og var Hjörsa kundur
hálfvandræðaiegur ásvipinn að busta
hattinn sinn, Hann hafði Dýfengið
skömm í hann hjá s éra Jóni Bjarna-
syni, fyrir eitthvert krítíkar bull,
sem honum iíkaði ekki, blessuðum
karlinum okkar. Þar lá löng
skammagrein um conservativa, sem
ritstjórinn hafði sofnað út frá, og
nokkrir fleiri dýrgripir voru þar. Á
veggnum hékk mynd af Laurier og
lék háðbros um alt andlitið. En
upp yflr borðinu hékk gamall riðg-
að blikkdallur, sem vaxið höfðu upp
úr, eða verið fest á löng uppmjó
eyru, sem festinni var tilt í, sem hélt
honum uppi; en niður úr dallinum
hékk stór loðin hundsrófa. Svo
verður mér litið í hornið á hægri
hlið og sé ég þar mann standa, bláan
sem hel og digran sem naut. Varð
mér þá svó ilt við að ég næstum rak
upp hljóð. En með því ég er frem-
ur taugasterkur, og annað hitt, að
kauði þessi sýndist hreyflngarlaus
þó ég starði á hann, þá herti ég upp
hugann og gekk fast upp að karli.
0g sjá, þetta var þá gamli Greenvvay,
nefnil. svo meistaralega vel gerð
eftirliking af karli, að það var að-