Heimskringla - 29.05.1902, Síða 2

HEIMSKRINGLA 29. MAÍ 1902.
Ueiniskringla.
PUBL.I8HBD BY
The Beiiskringla Xews & FnblUhing Co
Verð blaðsins í CanadaogBandar $1.50
um árid (fyrir fratn borgað). Sent til
íslands (fyrir fram borgað af kaupeud-
um biaðsins hér) $1.00
Peningar sendist í P. O. Money Order
Registered Letter nða Express Mouey
Order. Bankaávísanir á að:a bank a en
Winnipeg e.ð eins-teknar með afföllum.
R. L. Baldwinson,
Kditor & Maoager.
Oífice . 219 McDermot Street
P.O. BOX
Heimskringlu þykir vænt (!( um
að hafa orðið Lögbergi að liði með
texta í síðasta tölublaði J>ess. Það
er ekki svo fjölskrúðugt að efni og
anrla venjulega; einhver verður að
vekjast upp til að gefa eitthvert
lítilræði, sem það getur gripið inn
f, og nöldrað og naggað út af.
H.kringla gat um landtöku f>á, s(>m
Laurierstjórnin leyfir Doukhobor-
um að hafa í pessu landi, og sem
er pvert ofan f lðg og landsrétt.
Lögberg nær sér texta út af J>ess-
ari smágrein, og vœlir og volar yfir
því að H.kringla skuli hafa getið
um þetta, svo að fólk komist að
þvf að sambandsstjómin gæðir
þessum Doukhoboram langt fram
yfir alla aðra innflytjendur f þessu
landi, og J>að á óleyfllegan hátt.
H ver maður með ilbherigðri skyn-
semi, sem er sjálfum sér ráðandi,
mun játa það hiklaust, að allir inn-
flytjendur í þessu landi ættu að
vera undir sömu lögum með land-
töku. En í f>essu efni hefir stjóm-
in f Kanada brotið lög á flestum
innflytjendum nema óuppbyggileg-
asta þjóðflokknum, sem hingað
flytur, það eru Doukhoborar. Að
leitast við að breiða yfir þetta at-
hæfi stjómarinnar, er þeim sam-
boðnast, sem verða að lúta og láta
eins og stjórnin skipar þeim og
bendir, sem fylgispökum smala-
rökkum.
H.kringla heldur þvf fram, að,
eins og allir sem í J>etta land koma
til að taka sér lönd eigi að vera
undir löggjöf rfkisins: allir saman
jafnt. Og stjórnin geri rangt, að
fita suma en prengja kosti annara.
Og f>vf meira rangtæti sé í gerðum
hennar, sem hún velur til eldisins
hina óefnilegri innflytjendur, eins
og í J>essu máli á sér stað.
Það má vel vera að Doukholærar
séu hæglátir og góðlyndir, eins og
Lögbergsgreinin er að babla um, en
enginn maður sem sjálfstæði og
réttlætistilfinning liefir, mun sam-
sinna J>vf, að J>eir þess vegna eigi
að sitja yfir hlut annara manna.
Það fer að verða harla eftirtekta
vert og fáránlegt, þí'gar blöð fara
að halda öðrum J>jóðflokkum en
sfnum fram yfir alla aðra, og þykja
sjálfsögð góðmenska og stjómarleg
skylda, að eigin landsmenn sfnir
séu okraðir og niðurj>ryktir vegna
þjóðflokks, sem f fáu eða engu er
æskilegur til að gerast borgari í
landinu. Kunnugum mönnnm
þarf samt ekki að blöskra J>etta at-
hæfi blaðsins, J>vf J>eir ]>ekkja J>að
nóguvel til Jæss, að annars sé ei af
því að vænta. Blaðinu ættiannars að
pykja vænt um Jægar það fær að
grfpa einhverja hnútu á lofti fyrir
Laurierstjórnina.oggeta borið hana
og lagt fyrir fætur hennar. Það
vinnur J>ófyrir einum grautarspæni-
frá henni, með þvf móti. Þvf ætti að
þykja vænt um að fá að hlaupa
spöl og spöl fyrir hana, svo það
þægi ekki þessar þúsundir frá
henni, sem ölmusu kerling.
H.kringla hlffir hvorki Douk-
hoboram né öðrum alikálfum
stjórnarinnar, þegar um bruðlunar-
semi og lögleysur frá stjóminni er
að ræða. Henni er ósárt um Lög-
berg, f>ó það hlaupi veinandi og
kveinandi fáein spor á eftir henni,
og gjammi og gjálfri. Það mun
meiri hlutinn af lesendum Hkr.
og Lögb. vera á sama máli og hím
f J>essu landtökumáli, eins og það
stendux nú, en færri sem fylla
flokk Lögb., að stjómin geri rétt f
því máli. Það koma fleiri góðir og
hæglátir innflytjendur hingað en
þessir útvöldu Doukhoborar, sem
eiga fulla heimtingu að fá rétti sín-
um framgengt. H.kringla ætlar
að halda l>ví fram, að íslendingar
séu góðir og hæglátir innflytjendur
líka, og þeir séu framar en Douk-
holærar í öllum Ivorgaralegum dygð-
um, þótt alikálfum sambandstj.
þyki sjálfsagt að skjóta þeim aftur
fyrir aðra.— Lögberg má fitja upp
aftur fyrir Doukhobora og stjórn-
ina ef það þorir og vill.
TTrýuing Spánar
konun^s.
Eins og getið var um f fréttum í
síðasta blaðl, var E1 Rey Don Al-
fonso konungsefni Sj>ánar krindur
til konungt, og lieitir þvf nú E1
Rey Don Alfonso XIII. Spánar-
konungur. Hann tók konungs-
nafnið að erfðarétti, eftir forfeður
sína. SpánarJ>jóðin hefir um
langan tfma haft hið mesta uppi-
hald á J>essari konungaætt, og
hlaut liarin f>ví krýningu með hin-
um mesta fagnaði og ánægju þjóð-
arinnar yfirleitt. Ekkjudröttning-
in, Maria Ohristina hefir þvf lagt
niður stjómarvöldin. Sonur henn
ar, Alfonso tók við ríkisstjórninni
á afmælisdaginn sinn, þá hann var
16 ára. Maria Christina ekkju-
drottning er út af Hapsborgarætt-
inni alþektu. Hún varð ekkja
þegar hún var að eins 27 ára að
aldri, og fól landsstjómin henni að
annast stjómina fyrir son sinn þar
til hann, næði lögaldri. Sá tfmi
sem hún annaðist stjómina var
byltingatlmi og óeirðarsamur f
stjómarfari, einkum að }>vf er
snertir útlendur Spánverja og var
ríkið oft og tfðum undirorpið liinn
mestu hættu, en hún stjómaði þvf
með dug og dáð. Maður hennar,
Alfonso XII. dó f Nóvembermán:
uði 1885. Sex mánuðum síðar
fæddist ekkjudr. sonur og er
hann nú orðinn konungur á Spáni.
Framan af árum var Alfonso kon-
ungur framfaralftill og heilsutœp-
ur. Faá dauða Alfonso XII. stjóm-
aði Maria Ciiristina fyrir son sinn
og gerði það röggsamlega, og ann-
aðist uppeldi sonar sfns með hinni
nákvamiustu fyrirhyggju oíí vand-
virkni, að henni er viðbmgðið fyr-
ir. En nú em áhyggjustundir
hennar liðnar, að(>vf er rikisstjóm-
ina áhrærir, og hún búinn að leysa
ætlunarverk sitt af hendi, og sjá
sínar dýnnætu óskir uppfyltar, að
sonur hennar hefir náð konung-
dóm, og þjóðinni þykir vænt um
hann. Svo framtfð hans er hin á-
litlegasta.
Það em fleiri en Spánverjar, sem
meta og virða Mariu Christinu
ekkjudrotningu á Spáni fyrir lffs-
starf hennar. Allar þjóðir, sem
þekkja starf og baráttu hennar
viðurkenna að hún liafi leyst fræg-
ara lífsstarf af hendi en nokkur
lfkindi voru til, eftir kringumstæð-
um, Henni er viðbmgðið fyrir
staðfestu, viljakraft, stjórnlryggni
og móðurást.
Við krýningu Alfonsa XIII.
hefst nýtt tfmabil í sögu Spánar.
Um langan tima hefir ríkið þarfn-
ast endurbóta og framfara f sam-
ræmi við pessa tíma og menningu.
Þjóðin vonar nú og trúir staðfast-
lega, að hinn ungi konungur verði
frömuður þessara umbóta. Œðsti
rfkisráðgjafinn, Signor Sagasta
hefir gegnt sömn störfum sfðan
Alfonso XII. dó, og mun halda
þeim um alllangan tíma enn.
Þjóðin lítur nú til hans, með hinu
mesta trausti. og trúir þvf að hann
aðstoði og hvetji hinn unga kon-
ung til framkvæmda og umbóta.
Er enginn efi á því að umbætur á
Spáni em hinum mestu erfiðleik-
um undir orjmar. Sá tími er
samt kominn, uð til skarar verður
að skríða í J>essu efni. á hvern veg
sem það verður. Konungurinn er
ungur og framgjarn, en Sagasta
hygginn og ann kouungi mikið og
er framfaramaður, að því leyti,
sem kringumstœðurnar leyfa- í
hásætfsræðunni við J>ingsetningu
síðastl. ár, sem drottning flutti
sjálf, lýsti hún því yfir, að bæta
þyrfti stjómarfarið og félagslíf
J>jóðarinnar, J>vl stjórninni gœti
orðið J>að til hins mesta gagns, á-
samt umbótum á mentamálum,
sem nauðsynlegar væru; enn frem-
ur, að annast og bæta íjárhag rík-
isins á allar lundir, Það er erfitt
að fást við verkamennamálefnin,
að flestu leyti, en umbóta þarf.
Þjóðin skóraði á löggjafarfnngið
nær því í einu hljóði, að það full-
nægi hinni margj>ráðu og lengi
undandregnu bænum hennar og
eftirlöngunum.
Það þarf mikið að starfa og
mörgu að breyta á Spáni, En ]>að
er skyldustarf konungs og ráða-
neytisins að leysa J>ann starfa 9em
fyrst og bezt af hendi, og er eins
liklegt tækifæri til að gera það nú,
og nokkru sinni áður.' Aðallega
stefnir liugur almennings að um-
bótum á f járliag ríkisins og menta-
málum, og að auka og nota afurð-
ir landsins af ýtrasta megni. Onn-
ur ríki og stjórnir vaka líka með
mestu gaumgæfni yfir aðgerðum
stjórnarinnar á Spáni og þeim
breytingum, sem þar verða um
þessar mundir.
Yfirleitt hafa menn gott traust
og álit á hinum unga og nýkr/nda
konungi, innan lands og utan. og
bendir alt á að hann verði vinsæll
og nýtur konungur.
Það semallir vilja lesa
Einstök spamaðargáfa var upp
götvuð hjá Doukobomm nýlega af
verkamönnum C. P. R., er vinna
á brautarstöðvunum hér í bænum.
Hér um bil hálfum kl.tima áður en
lestin lagði at stað til Brandon á
mánud. var, kom hópur af Douk-
hoborum á vagnstöðvamar. Þeir
bám sig þannig til, að auðséð var
að þeir voru í stórvirkum, en
vinnumenn C. P. R, skilja ekki
tungumál J>eirra, og vissu því eigi
hvar f>eir ætluðu strandhögg að
gera, en saint virtist látbragð og
viðburðir þessara manna allísjár-
verðar. Þeim virtist helzt að J>eir
vera að tala um brautarlestina eða
vagnana, eða þá byggingarlag
brautarinnar. Doukhoborar báru
sig mikilmannlega, og múndi Lög-
bergi hafa sýnst þeir vígmannlegir,
ef því hefði orðið reikað þangað.
Einn af þeim, sem virtist vera að
skoða gaumgæfik‘ga undirbygg-
ingu vagnanna, sem á sporinu
voru. Síðan skreið hann innund-
ir lestina, og sáu verkumenu fél.,
sem J>á fór eigi að verða um sel,
að hann tók við bögglum frá vin-
um sínum, og urðu áhorfendumir
hræddir um að hann hefði komið
þeim fyrir neðan undir vögnunum,
og mundi aðgangur J>eirra ekki
ætla að verða hættulaus. Þegar
f>essi höfðingi Doukhobora var
búimi inn undir vögnunum, kom
hann skríðandi til félaga sinna aft-
ur og stóð á fætur. Síðan lagði
f>essi víglegi lierskari heimleiðis
frá brautarstöðvunum. Menn fé-
lagsins struku um ennið af fögn-
uði, því J>á gafst J>eim tækifæri ti
að forvitnast um þessa huldu dóma
og ísjárverðu verk ‘Donkha1. Með
varkámi liófu J>eir rannsókn. Þeir
fundu strax 3 Ix'igla geymda og ve
frá gengíð undir vagnbotninum.
Þeim mun strax hafa dottið í hug,
að J>ar væri um sprengiefni að
ræða, og fóru þá að fara hljótt og
varlega, J>ar eð líf og munir má
ske vora í veði. Wfðan rannsökuðu
J>eir þessa bögla, sem voru vafðir
innan f svartan pappír og vel og
trúlega gengið frá. En þeim brá
heldur í brún þegar þeir vora bún-
ir að rekja J>á sundur og fundu
sendibréf innan í þeim, sem átti
að fara til landnema út í Yorkton-
héraði. Þeim hvarf því öll hræðsla
um sprengiefni og önnur ódáða-
verk.—Þetta er fólk Lauriers, Sif-
tons og Lögbergs (í halanum).
Það er svo sem í þessa tíma snið-
um’ J>að fólk alt saman! Guð
forði góðu fólki að lenda J>ar inn
á ineðal.
Anarkism.
Þýtt úr tímoritinu “Arena” af
J. SlGUEÐSSYNI.
(Niðurlag).
IV.
Það er eins óg drepið hefir yerið
á hér að framan, að til er sérstök
tegund anarkism kynblendings af-
kvæmi hinnar heimspekilegu, nefnil.
byltinga anarkism. Sú kenning
horfir eigi svo mjög til komandi
alda, sem nútímans, eigi svo mjög
til komandi friðarrfkis ssinna, sem
til næstu dága. Hún bíður ekki
vonandi eftir miklum breytingum,
hún vinnur beint að þyí að fá þeim
framgengt nú þagar. Eún vinnur
ekki að hinni hægfara^ menning al
þýðu, heldur æsir hún tilfinningatál,
er vekur hrópanir um verknað. Hún
treystir á ofbeldisvald, er mum
hræða mannkynið til betrunar. Hún
játar beint að hún vilji um steypa
yfirstandandi skipulagi, svo engin
lög nái að gilda, en algert stjórn-
leysi eða sjálfræðisvald ríki. Traust
þessara kennimanna er ekki bygt á
hugsjónum, heldur sprengikúlum,
þær vilja þeir brúka í stað atkvæðis-
léttar, afl þeirra er byltingatruflun,
þeirra guðspjall er sprengiefni
Hin heimspekilega anarkism f
Evrópu er mjög gjörn á að dragast
niður á við, snúast upp í byltinga
boðskap og er það af eðlilegum or-
s<ikum. Anarkista hugsjónir eru
strax bældar niður t. d í Rússlandi,
stjórn Kússa bannar frjálsar umiæð-
ur í ræðu og riti, einnig friálsar sam-
komur. Þess vegna snýst anarkism
þar fljótlega upp í ofbeldi, þetta er
alt eðlilegt. í sínu fræga riti:
“Sögu byltingamannsinns,” lýsir
prinz Kropotkyn hvernig harðstjóm-
m og að sama skapi grimdarverkin
lixu sm tt og smátt undir stjórn
Alexandeis II. Sá keisari hóf stjórn
slna, sem frelsari hinna undirokuðu,
en brátt varð hann að beygja sig
fyrir valdi aðalsins, sem altaf er
ófrjál8lyndur; og upp frá þvl versn
aði ástandið ar af ári. Keisarinn
geiðist síhræddur um líf sitt. Þeg-
ar eitt samsæri var yfirstigið var ný
rannsóxn nauðsynleg og þannig
gekk það á líflátum og Síberfuvist
fyrir fjölda manna, þar til hann hné
fyrir einni morðkúlunni, sem afleið-
ing af siur.i eigin harðstjórn og rang-
læti. Það er vorkunarvert þótt sá
maður, er aðvara vill ébyrgðailaus-
an harðstjóra, h.'jóti að myrða hann,
S' o eftirmaður hans sjáí hvað var-
ast skuli
En í voru landi, þar sem allir
hafa létt til að tala, rita og halda
fundi I livaða augna miði, sem vera
vill, er aðferð þessi óhafandi. Hér
verður hún uppreist móti frjálsri
félagsskipan, þrðskuldur I yegi fram-
fara og betrvnar, brot móti mannúð
og réttlæti. Það vekur óhjákvæmi-
legt bakslag eða eftirkast, eins og
líka sézt hér Það fær Jæim bert
vopn í nendur er standa móti breyt-
ingum á stjórnarfarinu. Þess vegna
kalla hinir heimspekilegu boðberar
anarkisminnar, eins og Kropotkin,
alla slfka menn morðingja, og jafn-
vel Emma Goldman kallar forseta-
morðingjann fól eitt verið hafa.
V.
Hver er þá lækningin við þess
um anarki9ta sjúkdómi? Vér megum
als ekki fara að eins og móðir ríkja-
sambansins (Massachusetts) hefir
reynt að gera; að hefta málfrelsi og
ganga þannig óttaslegin þvert ofan
I meginreglu málfrelsisins. Því hve-
mikil hætta, sem kann að stafa al
málfrelsinu þá er hefting þess enn
þá hættulegri, það sannar sagan ó-
ótvírætt.
Ekki heldur megum vér þrengja
takmörk þau, er ákveða hvað átt er
við með málfrelsi. Að sönnu verður
varla dregið í efa að heimspekis
anarkism sé innan þeirra takmarka.
Byltinga anarkism er það líka einn-
ig svo lengi er hún eigi hvetur til
ofbeldis og hriðjuverka, öll kenn-
ing í þá átt ætti að heyra undir saka-
mál að lögum. Það á að veita fult
frelsi öllum hugsjónum og almenn-
um skoðunum. En er þær hætta að
vera hugsjónir en í þess stað æsingar
til ofbeldis og lagabrota þá á að
banna alt sllks. Ef maður, sem
kveikir í húsi er sekur þá er hinn
það líka er kveikir það I honum.
Ef maður, sem myrðir forseta vorn
er sekur þá er sá eða sú er kveikti
það I honum að minsta kosti meðsek.
Sá er hvetur til morðs er siðferðis-
morðingi og sem slíkur sekur að lög-
um (particeps criminls). Með þeim
er frömdu morðin á Hay Market
Square I Chicago forðum voru nlu
manns hengdir, er sannaðist að voru
meðsekir. Allar ritgerðir og rit, er
hvetja til ofbeldis og manndrápa,
ættu að gerast upptæk. Sjálfs vörn
er fyrsta lagaboð hvers ríkis, engu
síður en hvers einstaks manns.
Frjáls þjóð getur fullkomlega helgað
sér slíkan rétt. Vér verðum því að
vinna réttilega og aðvarlega að því
að vernda sjálfa oss fyrir þessari
útlendu “ism” evalutionarv anarch-
ism. Vér getum ekki leyft slíkri
kenning nokkurt svæði I þvl landi
er hver einasti borgari hefir öll
möguleg einkaréttindi, þar sem vér
getum notið allra lagalega meðala
til endurbóta og meir að segja, það
hvílir sú skylda á sjálfum borgurun-
um að leiðrétta friðsamlega allar
misfellur er á kunna aðfalla. Vér
verðum að vinna ósleitilega móti
þessari heimsku. Þr&tt fyrir það
þótt sá, er myrti forsetann væri
fæddur I þessu landi, á hann kyn
sitt og skoðanir að rekja til útlendr-
ar ættar. Enginn heilbrigður mað-
ur af Ameríkukyni og ameriskum
hugsunarhætti gat látið sér verða á
að sýna slíka yflrvættis fólsku, slika
vitfirrings sjálfsgirni (egotism) er
hann mælti: “Eg trúi ekki á yðar
félagsskipulag, þess vcgna myrti ég
forsetann.”
Vér verðum að heftu innflutn-
ing þeirra, er vér álítum svo skað
lega. vér gerurn það nú gagnvart
vart öllum fietlurum og sakamönn-
um. Vér ætturn engu rlður að gera
það gagnvart sakamönnum þjó>ð-
veldisins, þeim er neita að hlýta úr-
skurði fjöldans, afneita helgi lag-
anna og fyrirllta valdsrétt stjórn-
endanna, þeim, hvers eina hugsjón
til endurbóta er sú að kasta sprengi
kúlum og læðast að göfngum forseta
I frjálsu landi með skammbyssu í
umvafinni hönd. Á einhvern hátt
verðuin vér að gera það heyrum
kunnugt að vort land er enginn sorp-
haugur fyrir evrópiska flækinga og
fanta, enginn griðastaður fyrir út-
laga annara landa, ekkeit heim-
kynni fyrir þá er stefna að þvl einu
að bylta um allri stjórn og löggjöf
með ofbeldi.
Vér verðum að stemma stigu
fyrir timgun þeirra efna er fæða af
sér slík afbrot. Þetta við keinur
uppeldinu og kenslunni. Það verð-
ur að skapa I uppvextinum þá skoð-
an er fordæmlr Ólöghlýðni og hverja
tegund lagaleysis. Hið gegndar-
lausa flökkofstæki meðal vor hefir
trylt hjóðina.
Þegar Charles Kingsley dvaldi
hór, áleit hann að oss stafaði mest
hætta af hinum hóflausu skömmum
er beitt væri móti stjórnendum
vorum.
Vér verðum að menta æskulýð
vorn, sem er af útlendu foreldri,
eftir fast settum reglum, láta hann
sem allra fyrst skilja hve margháttuð
réttindi hverjum borgara eru veitt I
löggjöf vorri, og að í þeirra eigin
valdi sé það, á triðsamlegan hátt að
laga alt misrétti er fyrir kann að
koma. Mér er í minni undrun sú
er nokkrir ungir rússneskir Gyð-
ingar létu í Ijósi við vin minn er
var að útskýra þeim stjórnarskrá
Bandaríkjanna og las fyrir þeim
upphafið á þessu ódauðlega skjali er
svo hljóðar: “Vér Bandaríkjamenn.”
“Er það virkilega,” sögðu þeir, “að
stjórnarskráin sé samin af oss—al-
þýðunni?”
Vér verðum að kenna hverjum rétt
um og sléttum alþýðumanni að akilja
þann lærdóm sögunnar, að frjáls
lýðstjórn er það, sem barist hefir
verið fyrir' hjá öllum þjóðum, og að
það skipulag náist fyrst og bezt
með því að alþýðan hafl virðing
fyrir löggjöf og stjórnendum.
Meðal sjálfra vor ríkir ein teg-
und anarkis, er eig byggist á nein-
um heimspekilegum kenningum,
heldur á oísa tilfinningum og villi-
dýrslegri grimd, það er “Lynching,”
(henging án dóms og laga) á síðastl.
20 árum hafa 3,000 mauna verið
myrtir þannig, það er eitt morð
framið annan hvorn dag. Þetta
hefir framfarið í öllum ríkjum sam-
bandsins nema sjö. Þessi moið hafa
orðið orsök til margra fleiri og fram
farið með óheyrilegri grimd. Verk-
föll hafa endað með skammbyssum
og sprengikúlum sem f Homesborg.
Verksmiðjueigendur hafa eigi
hikað sér við að lítilsvirða arm lag-
anna, og sjálfir komið sér upp lög-
reglu (sbr Pinkerton lögreglan).
Járnbrautafélög sem skeyta
ekkert um lög þau er vernda
starfsmanna á járnbrautum.
Einokunarfélög hafa ósleitilega
þrjóskast við að hlýða lögunum,
skeytingarlaust eyðilagt samkepni
með anarkiskum meðulum, og eigi
nóg með það, heldur hafa þau mút-
að löggjöfunum óspart sér I vil.
Á Long Isiand eru daglega
brotin lög þau, er ákveða hve hratt
má keyra á vögnum. Þar með er
líf bæði hesta og keyrara sett í
hættu, af sjálthreyfivögnum ríkis-
mannanna.
Þegar sllkar lögleysur fram fara
mitt á meðal vor skyldi oss þá undra
þótt það komi fyrir að anarkistar
fiemji moið.
Meðan hnignunar eða úrættis-
kynflokkar ná þvt að auka kyn sitt
í heitninum, verður það stórt atriði
viðureignar þegar um þetta spurs-
mál er að ræða, og vekur ótta öllum
er rannsaka skipulagsfræðina. Með-
an mikill hluti þjóðanna er afkvæmi
ö eiga, sakamanna, og geðveikra
aumingja, hvers er þá að vænta
annars en það valdi þjóðfélaginu
truflunar, svívirðingar og hættu?
Frá þeim flokki megum vér altaf
vænta þe3S að við og við brjótist
fram vitfirring og morð meðal vor.
Það er yíðáttumikið og erfitt við-
fangsefni þetta. Víðuuanleg ráðn-
ing er enn ekki sjáanleg, en vér er-
um neyddir til að hugsa um það á
ný I tilefni af þessu nýafstaðna
morði.
Spursmálið um byltingakenn-
ingar þessar, við ketnur ekki ein-
nngis þingmönnum og stjórnmála-
mönnum. Það við kemur hverjum
einasta hugsandi manni. Lækning
þessa meins liggur í dýpri skilning
á ábyrgð þeirri er menn hafa gagn-
vart Iðgum Iífsins. Vér verðum all-
ir að skerpa tilfinning vora fyrir
viðbjóð þeim, er lögleysi á skilið.
Vér verðum allir að skerpa virðing
vora fyrir séihverri grein* laganna.
Vér verðum allir að læra að álíta
jafnvel lægstu tegund lífs heilaga.
Til þess að h:ekja byltingaofsann úr
hugum þessara tryltu manna er
ekki nóg að brjóta það á bak aftur
með valdi. Vér verðum að tileinka
oss og skilja hvern þann sannleiks-
neista er heimspekileg anarkism fel-
ur í sér og fæðir af sér bvltingaofs-
ann. Vér verðum meira að segja
hver af oss að framkvæma I verki
hugsjónir hii.na beztu spekinga an-
arkistanna, og verða sjálfsstjórnandi
verur, fuilnægjandi hinum æðstu
siðferðiskröfum, svo engin þðrf sé á
utanaðkomandi afskiftum. Og með-
an vér gerum þetta verðum vér að
knýja hina óstýrilátu meðal vor til
virðíngar fyrir strangleik laganna,
þar til þeir einnig Iæra að vera slnir
eigin löggjafar, er hlýði af sjálfsdáð
um alræðislögum mannféfagsheild-
arinnar.
Þessi ritgerð er eftir R. Heber
Newman, Rector of Ali Souls Church
I New York. Þótt nokkuð hafi ver-
ið ritað um þetta I Heimskringlu þá
hefir enginn skýrt ein3 vel hugsjónir
og eðli anaikisminnar, svo ég vona
að lesendur taki henni feginshendi.
Þýð.
Jörðin liol innan.
Patrick Eneas McDowell, sem
á heima í Chicago, ber Eneasar
nafnið ekki án rentu. Hann ætlar
að taka sér ferð á hendur til hins
fyrirheitnalands spámannanna og
ævintýra mannanna. Hann ætlar
að lieimta loftfarann André úr
helju. För þessa ætlar hann að
faraáþartil gerðu loftfari, smíð-
uðu eftir hans eigin fyrirsögn. J>að
er má ske ekki alveg rött álitið af
Eneas, að André eigi heirna í norð
urpólnum, enda heldur hann J>vf
eiginlega ekki fram, að hann búi
við pólinn. Hann heldur |>vf fram
að jörðiu sé hol innan, sem kúla,
og op sé inn f hana við bæði heim-
skautin. Inn f jarðholið segir
hann að loftfar André og förunauta
lians hafi sogast, J>egar f>eir koinu
á norðurpólinn. Þangað ætlar
hann að vitja hinna týndu manna.
Eneas liefir skýrt frá skoðunum
sínum og fyrirætlunum nokkurn
veginn á þessa leið.
“Eg ætla að hefja leiðangur
minn seinnipartinn f sumar. Fyrst
ætla ég að fara tvær eða þrjár könn
unarferðir norður til Spitzbergen,
Ég ætla að byggja þar stöðvar, til
að geyma nauðsynjar í, og koma
þar upp firðskeytastöðvum til
notkunar fyrir norðurfara.