Heimskringla - 05.06.1902, Blaðsíða 1

XVI. ÁR WINNIPEG MANITOBA 5. JÚNÍ 1902 Nr. 34.
THE NEW YORK LIFE.
“ Fro bono Pnblico”
Þegar maður kaupir klut.
Uœboðáruenn New York Life ábyr^ða>félagsins færðu forseta
félansins, Honorable John A McCall, 56 inilliónir dollars í nýjum lifs-
ábyrRfum á sex vibum, 0« skömmu þar á eftir færðu þeir öðrum
varaforseta félagsins hra. Geo. W. Perkins, 62 milliónir dollarsí nýj
nm lífsábyrRðum. Þannig fékk félavið EITT HUNDRAÐ OG
ÁTJÁN MILLIONIR DOLLARS virði í nýjum lifsábyrgðum á
fyrstu 3 mánuðum af árinn 1902. Aldrei fyr hefir jafnmikil lífsá-
byrifðar upphæd safnast að nokkru einu félag-i i heiminum á jafn-
s-uttum tima eins og að þessu STÆRSTA og BEZTA af öUnm lffs-
ábyr(?ðarfé!ötfu.m. THE NEW YORK LIEE er á undan öllum
keppínauturn í heimi. Það er einfalt sameignarfélag án nokkurra
hluthafa. fllur gróði er eivn skirteinahafendanna. NEW YÓRK
LIFE er á undan öðrura félögum í Canada.
Sko?ið vaxtasafnsskirteini NEW YORK LIFE félagsins áður en
Þér gangið i lifsábyrgð i nokkru öðru félagi
J. 1«. tlorgan, raðrmaðuk,
Grain Exchange, Wmurpeg.
Chr OlafMMon.
islenzsur agent.
Fregnsafn.
Markverðustu viðburðir
hvaðanæfa.
í vikunni sem leið heimsótti af-
arstór nefnd Sir Michael Hicks-
Beach verzlunarráðg.jafa í brezku
stjórninni og fór fram & toliafnám á
ýmsum korntegundum, sem brókað
ar eru til gripaeldis. Aðallega var
þessi nefnd frá þeim mönnum, sem
hafa og ala veðreiðahesta og þess-
háttar húsdýr, Nefndin bað um
tollafnám, þvi tollur á höfrum og
öðrum fóðurtegundum er nú afar
hár á Englandi. En ráðgjafinn gaf
þessari nefnd þær upplýsingar, að
beiðni þeirra væri með öllu ómögu
leg, og stjórninni væri með öllu móti
ómögulegt að lækka toll á koruteg-
undum, og allra sízt á höfrum og
mais. Og allra sfzt af þeim kornteg
undum, sem ætlaðar væru til skepnu
fóðurs. Þessi tollhækkun stafaði af
ófriðnum, og þeir sem væru svo
efnum búnir að geta haft hesta og
þessháttar kostnað, sem af því leiddi,
gæta naumast ætlast til þess, að toll
afnám yrði gert fljótar á fóðurteg
undum, en þeim korntegundum, er
til manneldis væru halðar. Það er
viðkæmi tolli á mais stafaði aðallega
af því, að minni framleiðsla hefði
verið á maiskorni í Ameríku síðast-
liðið ár, en að undanförnu.
Um sfðastliðinn tfma hafa verið
míkil eldsumbrot í Guitemala í Suð-
ur-Ameríku. En minni sögur hafa
af þeim farið, en I raun og veru
hefði átt að vera, af því afskapleg og
eyðileggjandi eldsumbrot hafa átt
sér stað í Vest Indfa eyjunum. Einn
bær þarer nær alvegeyðilagður, sem
heitir Quezaltenango, og yfir 1100
lík hafa verið tfnd þar saman úr
rústunum. Eyðilegging og skemd-
ir eru þar afarmiklar. Þar voru
miklar kaffibyrgðir, og er nú að
koma í Ijós það tjón, sem varð á
þeim. Fleiri milfónir þúsunda dala
virði af kaffi hafa farið þar að for-
görðum. Einnig hafa miklar skemd
ir orðið þar í borginni Tapocuchula,
sem hafði um 10,000 íbúa. Þar er
skaðinn metinn um $200,000. Bær
sem hét San Marcose, nálægt Quesa
btenango, er eyðilagður, og margt
fólki fórst þar. þar á meðal fsnga-
húsið með 140 föngum, sem allir fór-
ust. Bærinn Tlachico með 2000 í-
búum eyðilagðist gersamlega. Þar
sést ekki eitt hús uppistandandi.
Sagt er að nú séu komnar upp
um 30 milíónir, 6em Rhodes i
Aíríku, auðmaðurinn, sem dó um
daginn, hafi látið eftir sig. Áður
voru eignir hans taldar 25 milíónir
dala, og búist við að eignir hans
nemi enn þá hærri upphæð en kunn-
Ugt er um enn þá. Hann gaf
ákaflega mikið fé fil háskóla á
Englandi Fá nemendur fi á Arae-
ríku, sem sækja þá háskóla, mjög
í'allegan styrk.
Mælt er að þeirn Edward Engla-
konungi og stjórnarformanni Salis
bury hati nýlega orðið sunduro ða í
samkvæmi. Konungur stakk upp á
að stjórnarformaðurínn stingi upp á
að Sir Ernest Corsel væri hækaður f
sessi, en Salisbury þverneitaði. Af
þessu varð sundurþykkja þeirra.
Salisbury stakk upp á að segja af
sér formensku strax um kveldið, og
hélt konungur að hann mætti gjarn-
an gera svo. Formaður stjórnar-
formaðurinn hefir ekki framkværat
afsögnina enn þá, en mælt er að
kalt sé um kærleika á milli þeirra
konungs og hans enn þi.
Því halda blöðin fram, að friður
sé nú í nánd á milli Breta og Búa.
Má vera að svo reynist, þvf Edward
konungur vill feginn að friður kom-
ist á Káður en krýningarhátíðin fer
fram, og munu þvf Bretar bjóða
Búum þolanleg kjör, eða betri en ef
öðruvísi stæði á.
Gróðrartíð er nú betri f Mani-
toba og Norðvesturlandinu, en
nokkru sinni áður- Helliskúrir og
hita sólskin á milli. Verði rigning-
ar e^ki of miklar, yerður kornupp-
skera betri á þessum stöðum, en um
mörg undanfarin ár.
Auðmannafélög f Bandaríkjun-
um hafa nýlega keypt 1800 ferh.
mílur af landi í Assiniboia og Sa-
8katchvwan. Þeir eru farnir að
hugsa um landkaup hér f Canada
fyrir alvöru.
J. W Monroe, sem kosinn var
þingmaður f North Renfreu kjör-
dæminu í Ont. á fimtudaginn var
með nokkrum atkv. mun, dó um
helgina sem leið. Hann var Liber-
alþingm. og velkyntur maður.
Dauða hans bar snögglega að. —
Eins miklar líkur mæla með þvl að
Conservatívar vinni það kjördæmi
af Ross-stjórninni, þegar gengið
verður til aukakosninga þar.
Senator Morson héfir afsalað sér
sæti í efri málstofunni í Ottawa, með
því áð sækja ekki þing samfieytt í
2 ár. Hann var einu sinni fylkisstjóri
í Quebec, og einu 3inni í ráðaneyti
Conservatíva f Ottawa, mikilhæfur
maður.—Fyrirlítur núverandi stjórn
0g skráveifurnar í löggjöf Canada,
að öllu sjálfsögðu.
Morðinginn Walter Gordon, sen»
dæmdur er til hengingar 28. þ, m.
er nú beðið dómvægðar hjá æðstu
völdum, vegna þess að hann sé
geg^jaður á geðsmunum. Litlar
lfkut þykja til að hann fái náð.
Svo segja blöðin, að takmarka-
laus kosningasvik hafl verið frarain
af hendi Liberala í fylkiskosningun-
um f Ontario. Á einum stað, þar
sem að eins voru til 102 atkvæði á
kjörlista, hatí komið 201 atkv. úr
kassanum. — Fyr má nú vera en
tvöfölduð séu atkv. á einura kjör-
stað I kjördæmi.
Hraðfregn frá Lundúnum 1. þ.
m. segir, að Kitchener lávarður hafi
sent stjórninni svo hljóðandi skeyti
frá Prctoria á laugardaginn var:
Skjöl sem á eru ritaðir friðarsamn-
ingar, hafa verið undirskrifaðir kl
10,30 f kveld af öllum fyrirliðum
Búa, og um leið af lávarði Milner,
yfirerindreka Breta í Suður-Afríku,
og mér sjálfum.
Kitchener”.
Eitt hið allra mikilfenglegasta
fjárglæfrabragð, sem nokkurntíma
hefir verið framið í heiminum er nú
nýkomið upp úr kafinu. Sagan er f
fáum orðum svona: Madd. Humbert
fékk erfðaskrá.fvrir $20,000,000 frá
einhverju amerisku mikilmenni,
Henry Robert Crawford, fyrir 25 ár-
um síðan. Um leið og það átti að
afhenda henni þenna fjársjóð, tutt
ugu milliónir f arf, komu fram 2
menn er sögðust vera erfingjar þessa
Ameríkumanns, Crowfoids. Þeir
heimtuðu sína peninga, en Madd.
Humbert vildi ekki sleppa erfarská-
arfé sfnu. Hlutaðeigendur fóru
óðara f mál út af þessu erfðafé.
Þetta málastapp gerði það að verk
um að sjálfsagt varó^ að ganga vel
frá þessum 20 mil. og varð niðar-
staðan sú að láta þær í öryggisskáp,
sem madd. Humbert sá um ásamt
málsöðlum þeim, er hún hafði fyrir
sfna hönd. Hún og áhangendur
nennar lifðu í dýrðlegum fögnuði,
sem konunga fólk. Bankarnir kept-
ust um að lána þeim píninga, þar eð
hún hlaut óefað að vinna rnálið.
Bankar á Frakklandi og peningafél.
voru búin að lána henni 12 mil.
dala út á arflnn, sem nam 2Q mil.
Loksins hér um daginn íær einn af
lárardrotnura hennar þá fiugu I
hö.uðið, að fá að sjá þenna 20 mil.
dala pening, og kemst hún ekki
urdan að leyta það. Þessum manni
va.rð heldur en ekki bylt við, þegar
hnnn sá að intian úr uinbúðunum
kimu fáeinar verðlaustr útlendar
mintir, vasabók með engu í, og ó-
nierkilegur treyjuhnappur.
Þetta fjárglæfraspil heflr haft
meiri áhrif á verzlunarviðskíftin é
Frakklandi, en eldsumbrotin og
manntjónið á Martinique, nð verzl
unarfróðir menn segja.
Að afstöðnum sfðustu sambands
kosningnm, mótmæltu Liberalar
kosningu þriggja Conservatfva hér I
Maniíoba, sem varhugaverðum eða
ólöglegum. Þingmennirnir eru
þessir: ' Boyd, fyrir Macdonald,
Roche, fyrir Marquette og La Rivi-
e:e fyrir Provincher. Þessi máls-
höfðun kcm fyrir dómara Dubuc á
mánudaginn var, og vfsaði hann
þessum ákærum frá réttargangi
vegna sóknleysi.
Á sunnudagskveldið var kom
ákafiega mikið þrumuveður 0g helli-
rigníng í Brandon. Skemdír urðu
þar miklar, og víða annarstaðar að
koma sömu fréttir.
Á mánudaginn var tilkynti
fjármálaráðgjafi og leiðtogi stjórnar-
innar f neðri málstofunni á Eng-
landi A. J. Balfour friðarskilmála,
sem komnir væru á, milli Breta og
Búa. Þeir eru þessii:
1. Búar leggi niður og afhenli
allar byssur, skotfæri og vopn, sem
til ófriðar heyrir, til Bieta.
2. Allir Búar, sem eru f haldi,
skulu vera fluttir til heimkynna sinna
eins fljótt og hægt er, og skulu
hvorkimissa frelsi né eignir sfnar.
3. Engir dómar skulu verða
háðir gegn þesm, sem eru I haldi,
nema þeim sem eru beint sekir gegn
almennum herlögum, fyrir glæph
4. Bollenzka skal kend f skólum,
el foreldrar nemenda kjósa, og br úk
uð við réttarf'ar ef nauðsvn þykir.—
Byssur mega Búar bera sér til varn-
ar.
5. Hersy'órn skal verða öhium
in eins fljótt og unt er, og sjálLtjórn
sett I staðinn.
6. Engir skattar skulu veiða
lagðir á Transvaal upp í hei kostnað.
Upphæð, sem nemi £3 milíónum
(15 milíónir dala) skal framlögð til
viðreisnar búnaðf Búa.
Uppreistarmenn standa undir lög-
um þeim sem eru í nýlendn þeirii,
sem þeir eiga heiroa í. Þeir tapa
stöðu og borgaralegum léttindum,
en dauðahegning skal afnumin.
Hátíðahald var um alt hið
brezka ríki seinni hluta mánudags-
ins, þegar fagnaðartíðindi þessi bár-
ustút, að friður >æri saminn milli
Breta og Búa í Afríku. — Sti íðið
hófst 12. Október 1899.
Japanmenn auka berskip sin
nú af mesta kappi.
Oeirðir miklar milli Boxara og
trúboða og útleudinga í Kfna.
Úr bi éfum.
N. DAKOTá. 27. Mai 1902.
......Það flytur alllaglegur hóp-
ur af íslendingnm héðan úr Dakóta
til Manitobi f dag, þeir fara alfarnir
héðan að sunnan........
N. DAKOTA 30. 1902.
......Eg held mér sé óhætt að
fultyða að vinsældir Hkr. fara hér
einlagt vaxandi, það fiekasta sem
ég veit nm. Hún er skemtilegt og
frjálslynt blað. Og margar rit
gjörðir í henni bet.ri en í nokkru
íslenzku blaði. Eg hlakka ætíð til
að fá hana á f'östudagskveldin eða
snemma á laugardagana.— Hún
hefir mikið breytt um til betra, við-
víkjandi trúmálum, frá þvi sem hún
var eitt sinn á árunum. Hún er nú
stilt og hæglát f þeim málum. Þar
að auki er hún búin að losa sig við
þá, sem voi u að klessa í hana
óhróða og kvepsni um mótstöðumenn
blaðsins, en sem aldrei skrifuðu
skemtilega eða fræðandi, og sýndu
að eins eigin karakter.Helst vildi ég
að þið ritstjórarnir skrifuðu, sem
mest sjáltír f hana, en væruð ekki
að taka mjög mikið af samtíningi
orða og málæðis frá þei _i sem aðeins
rita til að sjá nöfnin sín í blöðunum.
Eg vona og óska að Heimskringlu
fari nú fra'n dag frá degi. Hún er
líka komin á þann aldur, að mikils
má fara af henni vænta..........
ÚR N MÚLASÝSLU 3 Marzl902.
Kæri vinur Ásgeir. —
.....Þá er að minnast á blöðin
að vestan. Allir vilja Iesa þau,
þykir hátíð á heimilum víða þegar
póstnrinn kemur með þan eða menn
ná í þau. Það eru afleit skil á þeim.
Þau koma langtá eftir tímanum og
er það póststjórnjnni að kenna en
ekki ýkkur,sem sendið þau, Eg hefi
meira uppihaid á Heimskringlu eD
hinn blaðinu. Það er þurt og ein-
strengingslegt og ekki eins viðförnlt
og Heimskringla ykkar. Yflr höfnð
iíkar hún vel og er vinsæl á milli
fólksins. Eitt þarf ég enn þá að
þakka þér fyrir, en það er ræðan er
þú fluttir 2, Ágúst f fyrra. Ef við
hefðum þig og fleiri til að tala, eins
0g þar er sagan sögð, þá væri minna
af vonlevsinu og volinu um aum
ingja Island, og fartuglar handan
um haf hefðu minni brfeð og útflutn
iug héðan en þeir fá nú. Skrifaðu
sem allra mest og styddu landið
okkar ástkæi a af ráði og dáð. Eg
hert óbifanlega trú á íraratíð þess og
gæðum.........
Þegar sólin sezt.
Við höldum af stað, þegar sólin
sezt.
um svipfríða aftan stund,
þú veizt, að á kvöldin er veðrið
bezt,
og viðfeldin kyrð yfir grund.
Þá blöðin hneigj’a sfn blöð í ró,
eítir' brennandi heitan dag,
og spóamir syngja suðnr í mó
sæta náttinálalag.
O, friðsæla kvöld, þú ert fegurðin
sjálf,
J»ú fegrar skýjanna rönd,
þú kallar til lífs hvem ljóssins álf,
svo leiki |>ér hönd f hönd.
Þitt ljósskrúð er inndælt, þinn andi
hýr,
og angan um jörðina fer,
og alt fað, sem göfgast í brjósti
mér býr,
það blómg(st og vermist hjá þér.
0, vinur, sko þessa vesturátt !
sem vöndur af lögum hún er,
og ljósstafur hnýtist á hafið blátt,
og hríslast um eyjar og sker.
Við eggjarnar hæztu blika þau
bönd,
sem binda f>ar skýiu hljótt,
og roðinn er sendur að segja við
lönd
frá sólunni: góða nótt,
Já, góði, sú stund, þegar sólin sezt,
ó, sjá, hversu fögur hún er,
og horf þú á alt pað. sem héðan sésl
af hólnum, þar stöndum vér !
Og finst þér þá ekki þín draumadfs
svo d isamleg birtast þér,
og sýna þér landið, er sólfagurt rís,
þar sakleysi og friður er.
En manstu, við erum mitt í bygð,
og mannanna brautir við,
og altaf má búast við einhverri
stygð,
seni ef til vill skemmir vorn frið.
Hvert hatnrs-augnráð, hvert háðs-
yrði knlt,
hver hóturr, með knýttri mund.
Það nú mundi sárar mig nfsta alt.
en nokkura aðra stund.
G. M.
(Eftir Þjóðviljanum)
Lima ábyrgð
NUega hver maður, sem hefir
atvinnu við að skemta á opinberum
stöðuiu, t. d. ieikhúsum 0. s. frv,,
kaupir ábyrgð á þann lim eða lík-
amspart, sem hann skemtir með,
hvort sem það er höndin, háls eða
augn, og það er æðimikið dýrara
fyrir slíka menn að kosta ábyrgð
þessa, heldur en það er fyrir algeng
an verkamann að hafa ábyigð á litt
sínu.
Hægri höndin á Kubelik, hin-
um fiæga fiðluleikara, er 5 ábyrgð er
nemur 2,000 pund öterling, og verð
ur félagið að borga fyrir hvað lítið
sem að hönd hans kann að verða,
tiltölulega við þessa upphæð, svo
framaiiega sem það kemur í nokk-
arn bága við fiðluspil hans. Yrði
hann alveg handlama (til frambúðar)
þá ber honum £10,000 I ábyrgðarfé.
En Mr. Kubelik fær líka að jafnaði
£500 til 1,000 fvrir hverja sam-
komu er hann spilar á, og maður sá
sem ræður hann til þess, á á hættu
að tapa að minsta kosti £2,000 fyrir
hvert nppáfallandi slys eða sjúk-
dóm sem kynni að koma f veg fyrir
að hann gæti spilað á hljóðfærið á
einni einustu samkomu. Sex menn
hafa stf'ðuga gæzlu á honum árið um
kring, og þó heflr hann fiokkrum
sinnum orðið fyrir áföllum. Hann
borgar árlega í iðgjöld fvrir lim-
ibyrgð sína £300.
Madame Patti, sem nú er bar-
ónsfrú Cederstrom, söngkonan heims-
fræga, varð fyrst til að koma á á-
byrgð af þessu tagi, og var háls
hennar og raddbönd f £10,000
tryggingu fyrir hverja söngsam
komu er hun gæti eigi gegnt starfa
sínnm á, 0g þar að auki bar henni
£8,000 þóknun hefði hún mist róm-
inn algerlega af slysi. Þrír læknar
hölðu stöðugar gætur á rödd hennar
að auki við þjónustustúlku hennar
og aðra aðstoðarmenn. Að eins
tvisvar sinnum gat hún eigi gegnt
söngskyldum sínutu. Olli það í
annað sinnið £1,500 skaða fyrir eig-
anda Gurney sönghallarinnar í
Washington. Síðan hefir rödd henn-
ar ver ð f £500—£1,000 að eins,
Iðgjöld greiðir hún £25 fyrir hvert
kvöld. Ábyrgð þessi innibindur
allar mögulegar orsakir svo að segja,
er koinið geta f veg fyrir að henni
sé unt að syngja, það eða hitt kvöld
ið. Önnur nafnfræg söngkona, ensk-
borin, Madame Delisle, hefir á hljóð-
um sínum fasta ábyrgð er nemur
£500 fyrir hvern dag, sem hún er á
einhvern hátt forfölluð. Tyívegis
hefir hún “dregið út:’ þessa upphæð,
i fyrra sinnið í 4 daga samfleitt, en
í síðaraskiltið um 10 daga. Fyrir
þe»sa ábyrgð borgar hun £2,000 á
ári.
Pianoleikarinn mikli, Jóseph
Hoffman, sem datt af reíðhlólinu
sinu árið sem leið 0g marði fingur
sína, svo hann gat ekkj leikið hljóó-
tteri I 14 daga “dróg út” laglega
þægju. Ekki einungis eru heudur
hans biðar í ábyrgð, heldur er og
hver fingur fyrir sig þar að auki f
£100 tryggmgu-
Þeir sem leigja Mr. Paderwski
til að skemta, verða að kosta ábyrgð
á hendur hans er nemur Irá £1,000
—£1,500 fyrir hverja samKomu, sem
honum er ætlað að koma fram á.
Hann hefir alloft “forfallast” frá
störfum sinum bæði í Lundúnum og
Pétursborg. Dró hann einu sinni
£500 pund fyrir 7 daga samfleytta
fjarveru. Iðgjöld hans eru £800
um árið, og er þessi ábyrgð langt
of iítil móts við timaspjöll þau, er
hann að jafnaði mætir. En höndur
hans eru líka f £10,000 fastri trygg-
ingu að auki.
J. E.
Skrítin atvinnurígur.
Það er haft fyrir satt, að maður
si er auglýsir aðallega samkomur
Paderewskis leigi jafnan ungar
stúlkur til þess að faðma og blístra
við pfanoleikarann eftir að samkom-
unum er lokið. Borgar hann þeim
einn dollar fyrir þenna starfa, og að
auki hafa hær frían aðgang að
skemtununum.—Þegar Kúbelik var*
I New York réði umboðsmaður hans
nokkrar fagrar meyjar til að kiassa
og kyssa tíðluleikarann, en borgaði
þeim tvo dollara fyrfr ómakið, og
ókeypis aðgang að samkomunum.
Þegar Paderewskis stúlkurnar kom-
ust að þvf að hinar höfðu tvöf&lt
hærri laun fyrir sama verk, varð úr
því taisvert sundurþykki og loks á-
flog á strætum úti, svo lögreglan
varð a.ð skerast f leikinn og leiða
hann til ttjótra lykta.
Þýtt af J. E.
“AMBER piötu-reyktóbakið er að
sigra af eigin verðleika.
Hafið þér reynt það ?
safnið TAGB. Þau eru verðmæti.
Ódýrust föt oftir mSli aalnr -
S. SVEINöSOX. Tailor.
408 Aenes Mt. WINNIPEG.
TH ODDSON
seiur allskonar skófatnað með lægra
verði en fólk hefir vanist, t. d. góða
sterka karlmannsskó á einn dollar,
kvenskó á 50 cents og barnaskó á
25c. Komið og skoðið, þá muuuð
þið sannfæxast.
483 Ross Ave.
Fyrir minna verð
eo h*Kt er fá nokknrstaðar annar-
staðar. tekur undirritaður að sér út-
búnáð eie.narbréfa (Deeds), veðsknlda-
bréfa (JfortKaRes) Of{ alskouar samu-
inga (Agreements), oe ábyrgist laga-
lept gildi þeirra fyiir dómstólum i J/an-
itoba.
B. K. OI.MDi.
Provincial Conveyancer.
Gimli 4/an.
Malaður sykur2f pd. fyrir $1;
kaffi gott, 10| pd. fyrir $1; mola-
sykur 16J pd. fyrir $1; Bakinq
Powder, 5 pd. kanna, 45c., 2. pd.
kanna fyrir 25c.; rúsínur 5 pd. fyrir
25c.; kúrenur 5 pd. 25c. Jam fata
~T pd. 40c. Drengja fatnaður, frá
4 árum til 9 ára gömlum, frá $1,2
til $1,50, 4 dollara föt. Einnig
treyjur tyrir diengi frá 35c. dollais
virði.
J. J. Joselwich
301 Jarvis Ave.
t