Heimskringla - 11.09.1902, Page 3
HEIM8K;RI^QJ4 H' SBPTEMBIíR }&02.
—líklega af þvf að ég held altaf
meira upp á skáldskap í óbundnu
máli,—ognú kem ég að efninu.
Margir gerðu vel, og ekki að
gleyma honum Sig. Júl., Jóhann
essyni, sem skáldi, ef hann að eins
gæfi huga sfnum nokkurra augna
blika ró til yfirvegunar og að-
gæzlu, f>á getur hann verið lista
maður. En þegar ég tek allar
þessar laglegu jólagjafir saman,
sem gefnar voru blöðunum til að
flytja svo í einni heild til vina
sinna, þá skarar einn langt fram úr
öllum öðrum, og það er þegar ég
tek með f reikninginn X kapftulan
úr “Eiríkur Hansson“, sem var
jólagjöf til Freyju. Það er skoðun
mfn, að ef menn vilja fá jafngóða
mynd [>essari uppdregna af list-
fengi skáldskapargáfunnar, af [>vf
hreinasta og bjartasta, sem til er
í heiminum, sem er elskan, kœr-
leikur og göfuglyndi, og hátíðleiki
sannrar hrygðar, þvf sorg getur
orðið heilagri 1 eðli sínu, en nokk-
ur gleði getur orðið, þá verður
maður að leita í listaverkum Gests
sál. Pálssonar; hjá öðrum íslenzk-
um skáldum er það ekki til. Það
er enginn efi á því, að Magnús J.
Bjarnason gæti orðið stórskáld. Ef
tekið er kvæðið hans: “Arni lög-
maður“, þá sver það sig meira í
ætt annara eins víkinga og Þorst.
Erlingssonar og Grfms sál, Thom-
sens, heldur en ætla mætti ungum
manni, uppöldum hér.
En hvað er svo mikið gert til
að hjáipa [>essum manni áfram í
heiminum? Alls ekkert. Fær
hann svo mikið sem góðvíldar og
uppörfunar orð eða viðurkenningu
f>eirra manna, sem á undan ganga
f vorum Yestur-fslenzka flokki,og
bezt skyn ‘ættu að bera á gáfur
hans og kosti? Getur varla heit-
ið. Það eru vanaleg svör, að það
sé munur að vera kornin hingað til
Amerfku, eða vera á gamla Islandi.
Hér geti hver maður notið hæfi-
leika sinna, hér sé það metið, en
heima ekki. Þetta er að því leyti
satt, sem nær til innlendu [>jóðar-
innar. En til Islendinga hér alls
ekki. Þeir eru manna verstir og
síðastir að hjálpa sínum eigin
mönnum áfram til vegs og virðing-
ar. Og sá maður—eins og M. J.
Bjarnasou,—sem ætlar að ryðja sér
braut með litlum efnum og veikum
kröftum, einungis meðal [>eirra,
hann verður að leggja alt eins hart
á sig, eins og þó hann væri á fs-
landi.
Það kemur ekki Þessu máli
við, að segja hvaða orsakir liggi
hér til grundvallar. En væri ég
spurður að því, f>á segði ég, að
fyrst og fremst og á undan öllu
öðru er blindur flokks rígur. Til
f>ess að ná einhverju fylgi, verður
maður annaðhvort að vera trúmála-
skúmur eða stjórnmálaskúmur, og
glamra hátt, þá getur hann náð
hylli og aðstoð þess flokksins, er
hann syngur lofið um. En þeim
andlega [>roska hafa ekkí Vestur-
íslendingar náð enn, að virða ]>á
menn, sem óháðir standa utan við,
eða ef skipa mætti [>eim í andstæð-
inga flokk. Það er lfka varla við
f>ví að búast, f>ví ég man f>á tfð,
f>egar þeir miklu menn voru hér:
Jón Ólafssou og Einar Hjörleifs-
son, þá vildu káðir bréiða frakka-
löfin sín fyrir litlu stjömuna hans
M. J, Bjarnasonar, sem hann }>á
var að smá mjaka upp á bókmenta-
himininn okkar, sem eðlilega var
svo dauðanS dimmur og skrautlít-
ill. Og f>eir herrar sögðu eitthvað
líkt þvf, að það væri skömm að
þessu mýrarljósi. M. J. hefir að-
dáanlegt f>rek, að hann skyldi ekki
gugna, og að stjarnan hans skuli
vera komin svona hátt og vera orð-
in svona björt, þrátt fyrir alla erv-
iðleika.
Nú dettur mér í hug, mínir
háttvirtu útgefendur Hk., að f>ið
œttuð að biðja M. J. Bjamason
um stuttar sögur eða hugvekjur f
jólablaðið—helzt f sniði kærleik-
ans og göfuglyndisins. Gefa hon-
um svo aftur, þó það verði ekki að
þessum jólum, einhverja fallega
minnisgjöf. Þið eigið heiðurinn
af að vera fyrstir til að sýna mik-
ilmenninu St. G. Stephansyni of-
urlítin þakklætisvott fyrír sfna
miklu skáldasnilli. Og f>ví vildi
ég lfka helzt að f>ið hefðuð heiður-
inn af að verða fyrstir til að viður
kenna og gleðja unga skáldið M.
J. Bjarnason, f>ví haun er hér um
bil sjálfsagður að taka stólinn hér á
voru skáldaþingi, f>egar “sjóli
Klettafjalla“ fellur frá.
West Duluth, 30. Agúst 1902.
Lárus Gudmundson
((Fagnaðarevangeliura
Lögbergs og hinna réttlátu!’’
eða
“Ekki er alt gull sem glóir.”
(Niðurlag)
NIÐURLAQSORÐ.
Þótt éf?, í þessari greiu, hafi haft
heimskingjann (auk prestanna) helzt til
umræðu, þá skal ég taka það hér fram,
að þót.t honum séu þessi tilgreindu
skarnverk svo einkar eðlileg og heilsu-
samleg, þá er þetta og annað stáss(!)
“rauði þráðuriun," sem bindur saman
alla lífsheild Lögbergs. Sé höggvið á
þann þráð, eins og varð í tíð hra. Jóns
Ólafssonar, þá er ekki einusinni l.ög-
bergi dauðinn búinn, heldur getur fram'
leiðst við það dómsdagur, þar sem him
in og jörð kirkjufélagsins mun af eldi
sundurleysast og upp brenna.
Heimskinginn hefir sem sé als ekki
sýnt verri eða óvandaðri framkomu í
bluðstjórnarstöðunni, en fyrirrennari
hans, Einar Hjörleifsson. því þessir
umgetnu smá brestir(!) eru að eins á
fram haldandi vöxtur af brenninetlum
þeim, sem Einar gróðursetti í Lðg-
bergs jarðveginum. Þannigvilég benda
á enn nú eitt dæmi, er sýnir, hver var
upphaflega smiðurinn að hinu fúlmann
legasta vopni, er veifað hefir verið af
Lögborgsliðinu, til mótstöðumanna
þess:
Allir muna eftir dauðsfalli Gests
heitins Pálssonar. Einnig muna flestir
eftir þvi, að Lögberg hafði þá, sem
endrarnær, sitthvað út á Heimskringlu
menn og félag þeirra að setja. En færri
THOMAS BLACK,
131 BANNATYNE AVE-
Head quarters for
WINNIPEG MAN
Metallic fíoofing Siding
and Sei/ing P/ates.
Vér höfum allskyns birgðir af málm-skrautskífum til að þekja !oft og veggi
húsa. utan og innau.
hafa Vannske vpitt þvi verðuga eftir
tekt, a>' þá giipur Lö ;berg til þess.
undir handleiðslu Einars, en í villidýrs
æðislegu hefndaiskyni til Hkr,manua
að kenna þeiin ura, að þeir (Hkr.menn)
hafi stytt Gesti h“itnum aldur (o: drepið
haun) Og lil að árétta slika sakargift,
hrópar Friðrik pr. Bergmann, suður á
Garðar:
“Svipleg var fregnin sem flaug yfir
storð,
flytjandi látið þitt vinur,
skar ihig i hjartað það skelfingaroið
skjótlega hretviðrið dynur......”
Að eins ástæðulausu mun naumast
nokkur hafa gripið eius hróplega ill
manulegt vopn; þótt um allan blað-
stjórnar-heim væri leitað.
Hvað gera svo sumir hinna andlegu
fóstbræðra hans?
Jónas “prestslansi” kemur næstur
á völlinn (eius og hans var von og
vísa) og ber á tvö sveitarfélög á íslaudi,
mjög sviplíka sakargift, eins og lesa
má i Sameiningunni, og Lögb, er út
kom 8. Febr. '00.
Þar næst veður heimskinginn fram
og ásakar einhvern uppreisnarfiokk,
sem hér á að vera í Nýja íslandi, um
að hann hafi stytt aldur konu Sigur-
munda Sigurðssonar.
Seinast sé ég, að “mannúðarmað-
urinn (!!)” Eínar, hefir á ný slegið sér
til riddara, með þvi, að bera slíka sök á
eiu hjón i Suæfellsnessýslu, aö þau hafi
orðið til að st.ytta stúlku einni aldur.
Þessi þokka(!) pistdl eftir Einar er i
21, tbl. ísaf. siðastl. ár.
Fyrir öll ritstjórastörf Einars, í
þarfir kirkjufélagsins, vora honura
gefnar, í þakklætisskyni, fyriraltgott(!)
og blessað(!), dýrindis-gjafir, og þess
utan aldrei lint á að syngja honum lof
fyrir “mannúð(!)” hans og „s-t-ó-r-
göfugu(!(” ritstjórnarkosti.
Þegar heimskingjans misti við frá
blaðinu (Lögb.), þá setja þessir sömu
herrar(!) upp heilmikla veizlu, og sæma
hann riddarakrossi “klíkunnar.” Einn
ig hef ég heyrt, að i þessu ritstjóra-
erfi hafi þeim orðið það á (líklega í ó-
uflti) uð kveða þessar aðdáanlegu, til
hlýðdegu hindiugar um hann, eftir einn
tilkomumesta framliðna skáldkonung-
inn ish nzka :
“Komi nú allir hrafnar hér
hans á leiði’ að skí..”
Þvi :
“Sá var nógu langa töf
búiun hér að bíða sér til skammar.”
Aður en ég skil við þessar línur,
get ég ekki stilt mig um að láta undrun
mina í ljósi yfir því, að heiðvirðir
menn skuli geta látið sjást ritverk eftir
sig i öðru eins blaði sem Lögb. er, og
verður mér þar að tilnefna Moritz
lækni Halldórsson, sem svo mjög
næma tilfinningu virðist annars hafa
fyrir velfarnan og sóma íslands og ís
leudinga. Auk hans geta verið margir
fleiri.
Aftur virðist hér fullkomið verkefni
fyrir öldunginn, hra. Benedikt Gröndal,
að rekja fram sðgu “kirkjufélagsins” i
annari ‘ ‘Heljarslóðarorustu”, eða í
“Nástrandarbardaga hinam stórfræga.’
Yrði þá þessi siðari Heljarslóðarorusta
að nokkru leyti framhald af hinnt fyrri,
þar sem að fræðarljómi sumra ættbálk
anna væri fölskvalaust sýndur { þeim
báðum. Það ætti að verða meira en
þakklætisvert verk, af hra. B. Gröndal,
að afkasta sliku nauðsynjaverki. því þá
fengi kirkjufélagið það sem það þyrfti,
sem sé, að allir örlátustu stuðnings-
menn þess, mundn úr því fara að snúa
að þeim félagsskap bakinu, og lofuðu
því kirkjufél. að “lognást út af” úr
“seigplnandi sjúkdómi.” En því mið-
ur mun Gröndal vera búinn að mÍ3sa
svo flugafl úr fjöðrum, að hann ekki
mun vílja gefa sig við því. En þá væri
ekki til öfmikils ætlast, að islenzka
þjóðin ætti einhvern þann Jónas Hall-
grimsson, sem gæti tætt i sundur, að
verðugu, allar kirkjufélagsins-“Tístr-
ansrímur.”—Hann ætti að gefa sig fram
sem fyrst, því nauðsyn krefur,
Ljótsstöðum, Gimli P. O,,
um páskana 1902.
Arnljótur B. Olson.
'T)’ H*rnMV'Tr"7' fv. > '<
“Flor de Albani.”
NÝIR VINDLAR
) Vel tilbúnir, ljúfir og heilsustyrkj-
andi, úr Havanblöðuui og Sumatra-
umbúðuin.—Allir vel þektir kaup-
menn hafa þá til sölu. Prófið þessa
ágætu vindla.
WESTERN CIGAR FACTORY
Tho». Lee, eigandi, YATXJSrTNT XTPTt]C3-.
ÍT
Uppskeru-vinnendur.
-A.XD'V"OXéTXTST TIL TT ^FITSrTD A
---------------*------
AkuryrkjQdeild fylkisstjórnariimar hefir sent uppskerufregnritum sínum
eftirfyljandi spurningu :
“Hve marga kaupamenn þarfnast bændur t þínu “Township” ySr
uppskerutímann” ? Svörin eru nú sem óðast að koma. Til staðfestir.gar
þeim svörum þá er nú verið að senda eyðublöð til allra yagnstöðva um-
boðsmanna í fylkinu, til uppfyllingar af bændum.
FREKARI RlÐSTAFANIR FRÁ BÆNDANNA HÁLFU
ERU NÚ NAUÐSYNLEGrAR.
Stjórnardeildin og járnbrautafélögin munu gera alt, sem mögulegt er,
til þess að útvega kaupamenn, eins og að undanförnu. Þessir meun
verða fyrst fluttir til Winnipeg frá austurhéruðunum fyrir $10.00 og fr(
ferð fr& Winnipeg til hvers þess staðar í fvlkinu, sem vinna skal í. Á-
byrgðin & því að ráða þessa menn í Winnipeg er lögð & bændurna sem
þurfa kaupamenn. Bændur ættu þvf tafarlaust að halda opinbera fundi f
bvgðarlögum sínum, sem næst járnbrautarstöðvum, og velja sendimenn
til að koma til Winnipeg og ráða mennina. Bændur sem þannig senda
menn ættu að skjóta saman í ferðako3tnað þeirra ($1.00 frá hverjum mun
nægja) sem sendir eru, og sendimenn ættu að koma til Winnipeg einum
degi áður en mennirnir koma að austan. Bændur ættu að útbúa sendi-
menn sína með greinilegar skýrslur um hve marga menn þeir þurfa og
hvaða kaup þeim verði borgað. Tveir kaupamanna hópar eru þegar
fengnir, og fer sá (yrri frá Toronto þann 19. Ágúst en hinn síðari 9. Sept-
ember. Akuryrkjudeildin mælist til til þess að sendimenn frá hinum
ýmsu stöðum fylkisins gefi sig fram á akuryrkjudeildar skrifstofu fylkis-
stjórnarinnar og skýri þar frá nöfnum síuum og hve marga meun þeir
þurfi að r&ða i uppskeruvinnu, og að þetta sé gert lyrir 19. Ágúst. Sendi-
menn verða og að enkurtaka þetta verk sitt þremur vikum stðar til þess
að f& menn til að “stakka” og þreskja hveitið. Þetta er sú eina að-
vörun, sem bændum verður gefln um það hvað þeir verða að gera til þess
að fá mannhj&lpina. Ef bændur í einhverju héraði vanrækja að sinna
þessu, þ& er ftbyrgðin þeirra ef þeir f& ekki næga vinnuhj&lp. Sendi-
menn til Winnipeg eru vinsamlega beðnir að snúa sér til J. J. Golden á
akuryrkju- og vinnuskrifstofu stjórnarinnar 617 Main St. Winnipeg.
HUGH McKELLAR,
SKRIFSTOFUSTJÓRI AKURYRKJU OG INNFLUTNINGADEILDARINNAR.
THE HECLA
eru beztu, ódýrustu ogeyðsluminstu
hitunarvélar sem gerðar eru þ»T
Kefa mestan hita með minstim
eldivúð. Eru bygðar til að endast
og vandalaust að fara með þær.
Fóðursuðu katlar fvrir bændor
gerðir úr bezta j&rni eða stáli, ein*
mitt það sem þér þarfnist. Biðjlð
árnvörusala yðar um þá, peir selj*
allir vörur vorar.
CLARE BRO’S & Co.
ferks'niðjur: Winnipeá
RESTON, ONT. Box 1406.
212 Mr. Potter frá Texas
lítin kviða og áhyígjur út af því, hvernig faðir
sínn þessi stórmikli höfðingi, mundi taka á
móti unnusta sinum, þegar hún sat þarna hjá
hoDum, ungnm og mannvæniegum, þá þá skein
sælan úr augum hennar, og hún mælti látt
‘ Faðir minn elskar hann, elskar hann líka; eng-
inu getur verið á móti honum”.
Það var svipað ástatt með Ástralíuiranninn.
Hann var ánægður or hinn vonbezti Nú var
bann i þann veginn að finna föður sinn aftur. er
hann héb þremur mánuðum áður. að hann
mundi má ske ekki sjí lifandi oftar. Góð heilsa
æskufjör og tilhlökkun, gerðu h nn ánægðan.
Hann söngihálfum hljóðum: “Heim aftur”.
Þetta kom lafði Sarah Annerley til að standa á
öndinni og andvarpa. Hún hugsaði með sér að
þes8i heimfararlöngun væri fjarstæð því. þegar
hann var að syngja í Adailah höllinni. En hvað
henni leið þar betur, innan um hættur og yfir-
vofandi dauða, en nú.
Errol hélt áfram að raula kvæðið, því þótt
hann væri fæddur í Ástralíu og alinn þar upp að
mestu leyti. þ& urðu ættjarðartilfinningarnar
slerkari til Englands, en til fósturlandsins, eins
og ætið er fyrir niðjum engilsaxneska bjóðílokks
íns þegar hann minnist ætternisstöðvanna.,—
hinna háu hvitu fjalla á Albion, Skipið hólt
beina stefnu, tilEugoglands.féllu boðar og skúm
frá báðam borðum, Það var fagur Október-
dagur. Skipið skreið inn á höfnína við Folke-
stone. Drifvélin hætti og bátarnir flyktust utan
umðkipið til að flytja fólkið á laud.
Mr Potter frá Texas 213
10. KAPHULI.
llinn hdvirðulegi Sampson Potter frd
Comanche Gonnty í Texas.
Þenna sama dagog talað er um hér að fram-
an, var lögregluforingi Thomas Brackett frá
Skotland Yard klukkan þrjú, að skoða hrað-
skeytasafn, sera skyndilega átti að koraast til
skila. Hann var á skrifstofunni i West Cliff
Hotel í Folkestone á Englandi. Auðsjáanlega
með mestu eftirtekt og athugan á skeytinu,
gekk hann inn í drykkjuklefa, og tók sér góðan
sopa af upp&halds drykk sinum ‘hálftmeð hálfu'.
Hann var að styrkja taugamar með þessu.
Hann talaði hljóðlega við sjalfan sig: “Hefir
verið í njósnarsýsli meir en þrjátiu ár, en aldrei
átt við eins kátlegt leyndarmál og þetta”.
Þegar hann hafði hugsað nokkra stund um
m&lið, þá blístraði hann á hundinn sinn, sem
hét Snapper, og var ljómandi fallegur og iltill
og hafði einstaklegafalleg augu.ogvar liðlega vax
inn. tfiann var með uppspert eyru og sérlega
þolinn að gelfca. Brackett gekk út og fylgdi
Snapper honum. Hann gekk út á klettarið nið-
ur við höfnina. Þaðan sá út á sundið, og guf'
una upp.úr eimskipinu, sem kom frá Boulogne
Sú skipaför stendur í sambandi við aðallestina
frá Folkestone til London.
Hann sá að það yrði alllangur tími þar til
það kæmi. Hann lét letilega í pipun.t sína, og
fór að reykja og rölti eftir veginum sem liggur
yfir klettariðið, yfir til Sandgate og Hyt.he. Á
216 Mr. Potter frá Texas
meira var, hann trúði öllu þess háttar, sem
virkilegu. Satt að segja hafði hann einu sinni
verið kominn á fre nsta stig með að tiytja til
Ameriku, en af því hann hafði sérstaka hng-
mynd um ameriskan skrælingjahátt, einkum
um manndráp og blóðþorsta og liöfuðleðra birk-
ingu og skálkapör. sem hann hafði fengið út úr
þessum sðgulestri s num, þá fóijhann ekki.
Snapper tók eftir því, að húsbóndi hans var
að búast til ferða svo hann fór að hlaupa alt í
í krihg og viði-a sig upp við hann. Svo sá hann
fínau vagn, sem keyrði fram hjá, og hamaðist
að gelta og góla. Brachett vaknaði eiginlega
við þenna aðgang hundsins og kallaði hann til
sin.og lagði á stað inn að höfninni aftur. til að
verða til staðar þegar eimskipið >enti. Vagninn,
sem Snapper Eolti mest að. stanzaðí fyrir fram-
an West Ciiff Hotel Út úr vagninum kom Arth
ur Lincolii. Lubbins, hótelþjónninn, tók á
móti honum. og bar sig að, sem „uðmjúkur
stóihöfðingja þjónn.
Það mátti sjá ýmsar kurteisísreglur, er
Lubbins brúkaði og kendar voru við nafnkenda
stórhðfðingja, bæði i bejgingum og augna-
ráði hans, er hann kvaddi gestinn þessum
orðum: “Ja, herra /farthur; lávarður Lincoln
er einn í biðstofunni, og væntir eftir komu
þinni”.
“Nei, hann er þar ekkí. Lubbins”, kallaði
hann innan úr ganginum, með þægilegum mál-
róm, og í sama bili er Percy Lincoln kominn til
sonar sins. og heilsar honum með handabandi.
Eitt augnablik standa þeir hljóðir, sem náttúr-
Mr. Pottei frá Texas 209
að þeir héldu að hún ætlaði að fremja sjálfsmorð
á batnum,—henda sér útbyrðis.
Báturiun leið með drjúgum hraðaeftir vatn-
inu en rann þó skrykkjalaust og stöðugt i rás-
inni alla leið til Piazza di cian Marco. Um leið
og hún steig út úr bátnum, mælti hún: “Bíd-
ið !” Hún læddist út 1 myrkrið, en var hálf-
hiædd að einhver kynni að þekkja sig. Hún sá
engan i kringum sig, enda var klukk&n orðin 11
um nóttiua, og torgið kring P azza mannlaust.
Hún gekk upp að bréfakassa og smeygði bréf-
inu iun i hann. þótt hún hugsaði sig um eitt
augnablik áður en hún !ét það detta. En þegar
hÚH var búin að sleppa þvi, þá bæði iðraðisthún
eftir þvi og minkaðist sfn fyrir hörku þá, sem
hún sýndi þeim. Hún vildi þá fyrir hvern mun
ní því aftur þegar iðranin og samvizkan voru
vaknaðar. Það sama hefði hent marga aðra áð-
ur á Piazza di San Marco. Eftir að þeir höfðu
hent dauðlegum ákærum inn i þetta gapandi gin
á bréfaljóninu, bréf og skeyti, sem voru sknfuð
af einhverri persónu, gegu þeim, sem hún hafði
áður elskað, en bataði nú, og stefnt var frara
fyrir löggæzluna fyrir ranDSÓknarréttinn og alla
leið til halds ogpintingar,
Þessi aðferð hennar var svo nauðalík ýmsu,
sein unnið hefir verið á fyrri öldum i Venece, að
það vakuaðí upp fyrir lafði Sarah Annerley
sjálfri. Hún hló kuldahlátur og raælti við sjálfa
sig: “<Sagan enduitekur sig merkilega”.
Aðsvo mæltu gekk hún ofan i bátinn aftur.
Henni gekk förin fljótt heim. Þegar hún
kom, var búið að slökkva ljósin. Húu laumað-
i