Heimskringla - 17.09.1903, Page 2

HEIMSKRINGLA 17. SEPTEMBER 1903.
BeiniskriDgla.
PUBL.ISHBD BV
The Heimskringla N'ews 4 Publishing Co.
j um “princip”-ið, sem verzlun liess-
ara landa byggist á; svo ólík eru
| hlutföllin milli þeirra.
Á eina hlið er land blásnautt
| af jafnvel vanalegustu og nauðsyn-
| legustu náttúrugæðum, hafandi
jenga aðra inntektamöguleika en
sér með
Verð blaðsins í CanadaoKBandar.*2.00 þá, sem landið gefur af
um árið (fyrir fram borgað). Sent til
íslands (fyrir fram borgað af kaupend-
um blaðsins hér) $1.50,
j ræktun lifandi penings og pess,
j sem sjórinn kringum strendur þess
j lætur í té. Þetta hvortveggja er n6
yfirleitt af allskornum skamti, eins
Peningar sendist i P. O. Money Order og reynslan hefir sjfnt, .En hvort
Registered Letter eða Express Money
Odrer. Bankaávisanir á aðrabankaen i
Winnipeg að eins teknar með afföllum.
B. L. Kaldwinnon.
Kditor & Manaster.
Office : 219 McDermot Ave.
P O. BOX 1*H»
íslenzk hagfræði.
íslendingar eru—af sjálfum
sér að minsta kosti—taldir eins
skynbærir menn eins og alment
gerist 1 heimi hér, og f bókfræði
að minstii kosti hafa f>eir aflað s<*r
eins mikillar þekkingar, eins og
flestar ef ekki allar aðrar mentað-
ar þjóðir, [>að er að segja hinn
lærði hluti þjóðarinnor. Vitaskuld
hafa landar vorir á ættjörðinni ekki
enn þá komist svo langt f bókvfs-
indum að vita eða geta látið sér
koma saman um hvemig [>eir eigi
oð stafa nöfnin sfn eða ýms önnur
sem það er mikið eða lftið, J>á er
afstaða íslands srt. að [>að hefir
ekkert annað að kaupa fyr r en
það, sem landsins böm framleiða
og vinna fyrir. Hvenær þess vegna
sem landið [>arf að liorga meira
verð fyrir aðkeyptar vörur heldur
en það fær fyrir útseldar vörur, þá
er [>að f tapi, í réttum lilutföllum
; við mismun upphæðanna. Þetta
veit og skilur hver maður sem at-
hugar málefnið. Fólk liggur ekki
; á hreppunum á Islandi, hrönnum
saman fyrir annað en [>að að inn-
tektir þess hafa ekki lirokkið til að
mæta útgjöldnnum. Það er fólkið
sem orðið hefir að kanpa meira
iun en því svaraði er það gat selt
út. Það sem gildir fyrir einstakl-
inginn, gildir einnig fyrir heilt
þjóðfélag.
I stað þess að vera framfara-
vottur, [>á er [>að beinn og ómót-
mælanlegur vottur bráðrar eyði-
leggingar hverrar þjóðar, sem svo
er sett að útfluttar vömr hennar
jafngildi ekki að minsta kosti verð-
anðugra land og hefir ýmiskonar
arðberandi náma og iðnaðarstofn-
anir; [>ar sem á hinn bóginn Is-
land getur ekki heitið að hafa neitt
slíkt. Það er [>ví auðséð að sam-
anburður á ísl. og Engl. er als ó-
mögulegur f [>essu tilliti, ef nokk-
urt vit eða sanngirni á að takast
með í reikninginn. Það munu
,-era uin 80,000 manna á íslandi á
ffirstandandi tfma. ef inntekt
þeirra í peningum og i>eningavirði
væri 400 krónur á hvert manns-
barn á ári að jafnaði, þá hefði [>jóð-
in 82 milliónir kr til vörukaupa.
Vér teljum alveg vfst að fsl. þjóðin
liafi ekki árlega með höndum neitt
nærri [>essari peninga upphæð þó
allar afurðir til lands og sjávarjséu
reiknaðar. Svo að niðurstaðan
verður sú, að íslendingar með öllu
sfnu striti og tilkostnaði, hafa ekki
eins miklar árlegar inntektir á
hvert nef eins og bretar hafa f
*
vexti af sparifé sfnu f iðnaðar og
gróðastofnunum í öðrum löndum.
Þegar fsl. hagfræingarnir gæta
þessa, [>á ætfi að mega vænta þess
að þeir opni augun fyrir því að af
staða íslands í verzlunarsökum sé
ekki alveg söm og Englands, og að
við nákvæma athugun málsins geti
þeir komist að þeirri niðurstöðu að
velsæld einnar þjóðar sé komin
undir þvf að hún árlega frandeiði
svo mikið að verðgildi þess nægi til
að borga fyrir [>ær nauðsynjar sem
hún verður að kaupa frá öðrum
þjóðum.
orð f málinu, en það er bara þjóð- gildi Þess vamings. sem hún verð-
erni að tama, og ekkert um það að ur kaupa að. Það væri þvf vel
gert af hagfræðingunum ísleazku
að hugsa um og kynna sér lítillega
allra einföldustu grandvallaratriði
pjóðlegra viðskipta, áður en þeir
ana með kenningar sínar fram fyr-
ir alþýðuna í ræðu og riti.
ræða. Það að eins sannar að bók-
vísin jafnvel á íslandi, er ekki al-
fullkomin. En f verkfræði og hag-
fræði era landar vorir á ættjörð-
unni sára langt á eftir nútfma-
mentun annara framfaraþjóða. og
þvf miður er hætt við að veruleg
Alt öðru máli er að gegna með
bót á [>essu fáist ekki um langan j England, tilvera þess og auðgæld
ókominn aldur. Afstaða landsins, er ekki komin undir þvf að það
lögun [>ess, stærð og starfsemdar, geti selt út eins mikið af vöram
möguleikar gera stórfeldar verk- eins og það þarf að kaupa að. af
legar framkvæmdir þar lftt lmgs- [>vf að inntektir þjóðarinnar eru
[>ar bygðar á alt öðram grandvelli
en á Islandi, Brezka þjóðin
er
anlegar, og þessvegna ekki vænt |
anlegt að þjóðin fái kost á að j
kynna sér [>ar verkfræði á móts við með langauðugustu þjóðum f heimi.
það sem á sér stað í öðrum löndum. Sfðustu — ný útkomnar hagskýrsl-
Alt öðra máli er að gegna [>egar Ur þaðan sýna, að þjóðin á á vöxt-
um hagfræði er að ræða, hún bygg- um og f arðberandi verzlunar fram-
ist meira á næmum meðfæddum leiðslu og iðnaðarstofnunum f öðr-
vitsmunum heldur en á reynslu um löndum ekkert minna en
eða þekkingu, og í þeirri grein:
œttu landar vorir ekki að standa
að baki annara þjóða mönnum, en
þó er nú svo að skfrum skjátlast
[>ar f þeim efnuin eins og öðrum.
Það eru t. d. ekki yfir 4 ár síðan 2
merkir gáfumenn á Islandi, annar
blaðstjóri en hinn stjómmálamað-
SEX ÞÓSUND milliónie dollabk,
og að árlegur gróði af þessu fé
nemur að jafnaði $804 millión, eða
$107 á hvert nef, ungt og gamalt, f
landinu, og eru það að eins 5%
vextir af allri upphæðinni. Þessir
$107, eða 400 krónur á livert nef f
ið snemma f Október, en að Bretar
hafi ekki verið viðbúnir að ma;ta
þeim þar fyr en í Desember. Ollum
vitnum, sem nefndin lét kalla fyrir
sig, bar saman um að ritari her-
máladeildarinnar, Lord Lansdowne,
sem eitt sinn var landsstjóri í Can-
ada, hafi virt að vettugi allar kröf-
ur og ráðleggingar yfirherforingja
Breta. Lord Wolseley, og að hann
hafi neitað að samþykkja jafnvel
allra nauðsynlegustu fjárútlát f
sambandi við herinn. Ekki held-
ur fengu herforingjar í S.-Afrfku
pann liðsafla sem þeir báðu um
fvr en alt var í ótíma, og þá komu
menn sem enga heræfingu höfðu
fengið og sem [>vf vora að sáralitlu
liði fyr en eftir langa æfingu þar
syðra. Svo segja vitnin að Bretar
hafi engin almennileg vopn haft 1
Suður-Afríku þegar stríðið hófst;
að samdráttur hersins á Englandi
hafi allur farið í mesta ólagi og að
stjórain hafi ékki einu sinni vitað að
hægt væri að koma pom-pom við á
hervelli þar syðra. Ekki heldur
vissi hún fyr en f Október lok að
Búar ættu og notuðu unþgar fall
byssur f herdeildum sfnum, og
Bretar áttu svo lítið af viðunanleg
um fallbyssum, að [>að varð að
senda suður gamla ræfla, sem ekki
unnu hálft verk á við nýjar fall
byssur. Svo segir einn herfor
ingi undir eiði, að riflar [>eir sem
Breta stjórn lagði mönnum sínum
til, hafi verið af æfagamalli gerð og
svo ónýtir að ekki hafi verið hægt
að hitta heystakk með þeim, þó ve
hafi verið sigtað. auk heldur menn
Óstjórn á hermálum
Breta.
ur, rituðu um það, til leiðbeining-1 landinu era inntektir, sem þjóðin
ar þjóð sinni, að þá vœri hvert vinnur ekki fyrir, heldur eru það
land sælast og á vegi framfara og sama sem rentur af vaxtafé; og
velmegunar þegar innkeyptar vör- Þessi inntekt er árleg án þc^ss að
ur þess yfirstigi að verðupphæð j höfuðstóllinn sé þar með rýrður að
útfluttar vörur. Til að sanna [>essa nokkru leyti. Það er [>ví auðskilið
staðhæfing þeirra var bent á Eng- j að brezka þjóðin má kaupa aðflutt-
land, sem árlega kaupir meira en ! ar vörur fyrir þessar 800 milliónir
það selur af nauðsynjavamingi. ■ umfram [>að vörumagn sem hún
er samt sjálfstæð
En svo hefir
fræði, bygð, ekki á reynslu eða England enn þá aðra mikisvæga
þekkingu, heldur eingöngu á f- inntektagrein, sem fsland getur
Þessi kenning leiðandi íslendinga j selur út, og
a ættjörðunni er ný íslenzk hag- j og skuldlaus.
myndun, og svo algerlega fjarstæð
öllu viti sem hugsast getur; og pó
hefir ekki einn einasti maður á
öllu íslandi, svo oss sé kunnugt,
annæft þessari villukenning með
einu einasta orði, þrátt fyrir það!
þó hvert mannsbara hljóti af eigin
reynslu að vita, að hvenær sem út-
gjöldin verða meiri en inntektim-
ar, f>á þýðir það tap. Enginn
maður með fullu ráði getur látið
sér detta f hug að bera f alvöru
aldrei átt neina von á að liafa, [>að
eru flutningar á fólki og farangri
og vörum um öll heimsins höf, til
allra landa. Stór fjöldi þjóðar-
innar hefir atvinnu af þvf að reka
verzlun og vöraflutninga fyrir aðr-
ar þjóðir, fyrir verð, sem ekki að
eins veitir vinnendum góð laun,
heldur einnig mikinn ágóða á það
svofnfé sem liggur í sjálfum flutn-
ingsfæranum. Það er þetta tvent
sem gerir allart mismuninn á á-
saman ástand íslands og Englands j standinu milli íslands og Englands
f>egar um inntekta og útgjalda | og þó ekki allan, [>ví að England
möguleika er að ræða, né heldur I er margfalt frjófsamara og náttúru-
Ljót er sagan. sem konung-
lega nefndin á Englandi segir í
skýrslu sinni nýútkominni, og sem
er á annað þúsund blaðsíður að
stærð. Um ástand hermáladeildar-
innar á Englandi og hvemig alt
gekk f handaskolum og trassaskap
fyrir yfirmönnum þeirra mála í
sambandi við Suður-Afrlku ófrið-
inn.
Nefndin skýrir frá að “þekk-
ingardeild” hermálastjómarinnar
hafi verið 2 menn og 1 drengur, og
að }>essir þrímenningar hafi als
enga þekkingu haft á þeim málum,
sem þeim var launað til að kynna
sér. Engir uppdrœttir sem til
neins hafi nýtir verið hafi verið f
vörslum stjómarinnar yfir nokk-
um hluta af S.-Afríku. Að fjár-
máladeildin hafi algerlega neitað
að leggja nokkurt fé til hermála-
deildarinnar fyr en í ótfma, eða
rétt um það leyti sem Bretar lögðu
út f stríðið. Lord Kitchener segir
að herforingjar Breta hafi als enga
þekkingu haft á landi því, sem f>eir
áttu að berjast f og að deildarfor-
ingjar hafi verið svo illa að sér f
herstjórn að það liafi orðið að reka
marga þeirra frá þeim verkum og
nota þá sem eftirlitsmenn við flutn
ing matvæla og annars farangur,
sem annars hver ómentaður piltur
hefði getað gert. Herforingi
Nicholsen sór að ekkert samband
hefði verið milli þekkingar- og
vamardeilda stjómarinnar, sem þó
var lffsnauðsynlegt að verið hefði.
Hver hendin hefði verið upp á
móti annari, og engin sameiginleg
vinna hefði þar átt sér stað. Eng-
inn hafði uppdrátt af landinu, eng-
inn vissi um mannafla eða vopna-
forða Búanna, eða á hverjum stöðv-
nm fallbyssur þeirra og herflokkar
væru settir. Stjórnin heimtaði að
herforingjar sendu daglega skeyti
um árangurinn af starfi þeirra, en
neitaði að leggja nokkurtjfé f söl-
urnar þar til hún var óhjákvæmi-
lega neydd til þess. Nefndin segir
að Búar hafi herjað áJNatal hérað-
Svo þegar stjórnin sá um síðir
að svo búið mátti ekki standa, þá
tók hún að veita fé til hemaðarins
en Sir Fleetwood Wilson segir að
mikið fé liafi farið til ónýtis fyrir
handvömm og seinlæti yfirmann
anna. Engar tilraur.ir höfðu verið
gerðar til að komast eftir [>ví hverj
ar nauðsynjar hœgt vœri að fá
handa hernum f Afríku, eða ineð
hvaða verði, og [>að var ekki fyr
4 dögum áður en stríðið hófst, að
nekkur tilraun var gerð til að at
huga ástandið eins og það var eða
hagsanlegan kostnað f sambanc
við [>að.
Afarmikið af matvælum hafði
orðið ón/tt eftir að vera flutt til S
Afríku, af þvf herinn hafði enga
sinnu á að koma þeim undir hús
þak. Enginn veit með vissu hv
miklir peningar fóru þar til einskis
Allir herforingjar bentu stjóminni
á að kaupa niðursoðin matvæli í 1
punds könnum, en f stað þess þá
var alt slfkt í fi punda könnum svo
hermenn urðu oft að fleygja þessu
nesti sfnu þegar þeir vora aðfram
komnir af þreytu á löngum göng
um. Skótau hermanna var af
verstu tegund, sum stígvél bara úr
pappír f stað leðurs, illhörð og
endingarlaus. Menn fengu ekki
sápu til að þvo sör eða föt sín úr
og urðu svo morandi f lúsum.
Læknis- og meðaladeild stjóm-
arinnar var sú aumasta sem hugs-
anlegt er. Sir W. Wilson sór fyr-
ir nefndinni að stjómin hefði í
Október 1899 sagt sér að það yrði
ekkert stríð, og að hann þyrfti ekki
að hugsa um undirbúning lækna
eða lyfjadeilda; en svo var hann
fám dögum siðar sendur suður til
að hafa aðalumsjón á þessu. Hann
sagði ennfremur: Við urðum að
nota verkfæri sem að eins voru
hæf til að vera á forngripasafni,
og meðöl í afarstórum flöskum,
sem voru 20 ára gömul. Allur
okkar útbúnaður var óhæfur að
öllu leyti í öllu loftslagi, heims-
endanna á milli. Við hefðum vel
getað kastað helmingnnm af út-
lialdinu, og einskis mist við það.
Einn hershöfðingi skýrir frá
að skotvopna sending til hersins í
Suður-Afríku hafi týnst í 8 vikur
svo að enginn vissi hvar hún var.
3ann segir ennfremur að Lady
Smith hafi af Brezku stjórninni
erið skoðað avo illa vfggirt að ekki
væri hægt að verja hana fyrir ó-
vinaher, en samt lét hún senda
>angað bœði vopn og vistir og
hafði forðabúr sitt þar; er þetta
eitt dæmi gott til að sýn framúr-
skarandi hugsunar- eða kæruleysi
stjórnarinnar.
Brezk blöð fara mjög hörðum
orðum um alt [>etta kæraleysi og
afglöp stjómarinnar, og leggja alla
sökina á Lord Lansdowne. Eitt
blaðið, “London Dailý Cronicle”,
segir um þetta meðal annars:
“Ef Lord Lansdowne hefir
nokkurn snefil af sómatilfinningu
þá ætti hann strax að segja af sér
embætti. Það sæmir ekki að ráð-
gjafi, sem svo bersýnilega hefir
vanrækt stjóm einnar deildar, sé
látinn liafa á hendi stjórn annarar
deildar, sem er alt eins árfðandi og
ábyrgðarsöm”.
Annað blað, “Daily Mail”
segir:
“Orðstýr Lansdownes er al-
gerlega splundraður, bæði hann
og Mr. Broderick verða að láta sér
skiljast að England hefir ekki þörf
fyrir slíka þjóðmálamenn sem þá.
Heill þjóðarinnar má ekki vera í
höndum manna sem skoða stjórn-
arembætti bara skemtileik”.
Önnur blöð segja að lexfa sú
sem S.-At'rfku strfðið liafi f för
með sér, verði öðruin þjóðum að
notum, [>ó Breta stjórn læri að lfk-
indum ekki mikið við þá reynslu.
Tíl ritstj. Lögbergs.
Magnús, Magnús! Hvað geng-
ur að þér Magnús minn? Þegar
við þektumst síðast, varst þú vel
skynsamur maður og hafðir
skarpa sjón og góða heym.
Þessu sýnist þú að hafa tapað öllu
við það að ólánast upp f ritstjóra-
sætið, sem aldrei skyldi verið liafa.
Þú hefir hvorki heyrt eða
séð—eða viljann hefir vantað —
það sem ég skrifaði um í Hkr.
sfðast. Það var afturhaldið, ó-
þokka- og illgirnis- afturlialdsorð- ur
ið; sem þið æfinlega brúkið til að
ineiða og særa tilfinningar og sví-
virða bæði einstakling og stóra
mannfélags heild, sem mitt mark
og mið er, að hætt sö algerlega við
að brúka. Og ef ófáanlegt er að
þið sem kallaðir ’eru—og vitanlega
eruð—leiðandi menn fáist til að
gera það með góðu, þá að neyða
ykkur til að leggja [>að niður með
illu. „Með illu skal ilt út drífa“;
of jþað góða dugar ekki. Þetta
liefir mikludýpri ræturhjá mér, en
þú má ske hyggur; mér er hrein-
asta alvara.
Eg hefi hvergi vikið að því
hálfu orði, að Liberalflokkurinn
renni inn f Conservatíva. Þvert á
móti. Eg vil að allir séu frjálsir
að vera hvar sem þeir vilja, og
sitji og standi fastir við sfnar skoð
anir með fullu sjálfstæði, bæði á
stjórnmálum landsins og öðram
málefnum, sem þeirra lff ogkring-
umstæður snertir. En ég held }>vf
fram, að bæði þú, og þá vitanlega
einn og sérhver getur farið allra
sinna ferða, bæði í pólitík og öðr-
um málum, [>ó hætt sé við að svi-
virða menn með orðinu afturhald.
Já, sannarlega gætuð þið með þvf
unnið ykkur og málefnuuum langt
um meira gagn.
Er það nú enginn vegur, að
[>ú, Magnús ininn, fáisttil þess að
hætta algerlega við að brúka þetta
afturhaldsorð. Ég bið þig í fyrsta
lagi, sem ritstj. þess blaðs, er ætfð
hefir verið vermireitur og gróðrar-
stfa þessa ófagnaðar, og þá að sjálf
sögðu m.undu aðrir fljótt leggja
orðið niður. sem í Lögberg rita, ef
[>ú gengir á undan. I öðra lagi
bið ég þig, sem gætin og stiitan og
skynberandi mann. að leggja þetta
orð algerlega niður. Þú ert búinn
og ég ætla aldrei að gera kröfu til
þess að vera kallaður jafnvitur
maður þér. Samt er ég búinn að
vera nógu lengi og lfka nógu vitur
til að siá, að ef ætlan manna er að
leiða liuga og stefnu landa okkar
saman í aðalmálum vorum, þá
þá duga engar hnútasvipur. Ég á
létt með að finna orsakir sem til
þess liggja, ef ég væri að spurður;
en eina get ég nefnt strax, og hún
er sú, að hagur allra hefir batnað
og blómgast við að dvelja í þessu
landi, og hver einn liefir verið sinn
eigin herra að mestu leyti, og lyfzt
upp og áfram fyrir sitt eigið viljs-
þrek og skynsamar skoðanir. Af
þessu hefir aukist sjálfstæði undan-
tekningarlítið hjá liverjum manni.
Og [>að sjálfstæði er ekki hægt að
rífa niður með úlfsklóm. „Farðu
hægt, svo þú komist áfram“ og
„talaðu, maður, svo ég sjái þig“.
Þetta era hvoratveggja orð spek-
inga. Tala þú, herra ritstj. minn,
svo við sjáum að við eigum
við mann, sem eitthvað er
að marka, sem hann talar. Og
fari þið allir hægt og skynsamlega,
leiðandi mennirnir. svo þið koinist
áfram, Þið megið til að viður-
kenna það með mér, að það er alt
annað að fást við fslendinginn til
að leiða hann á einteyming eftir
að hann hefir verið hér f 15—20
ár, eða var þegar hann kom fyrst
liingað með trefilinn f kappmellu
um hálsinn á innflytjednahúsið í
Winnipeg
Það er meiinð, sem ég er lengi
búinn að sjá að fyrir stendur hjá
leiðtognnum okkar, að þeir breyta
ekki>rt hugsjón sinni eftir hug-
sjón og sjálfstæðis þroska þeirra
manna, sem líf þeirra og lff félags-
skaparins er bundið við. Vilja
ekki heyra nefnt á nafn þfðleika
eða lipurð. Ef þú ekki fylgir mér
þá ertu afturhaldsmaður. Þetta er
þcúrra eina lögmáls Orð, og þetta
orð í allri merkingu til að binda
saman félagsskap er orðið að eitri.
Það liefir skift mönnum og skiftir
sífekllega í sundur. Það hefir
náð lengst og sárast inn í kyrkju-
mál íslendinga til að lama kiafta
þess. Það er að drepa Islendinga-
dagsmálið, lang-fegurstu þjóðemis
stjömuna, sem til er á okkar sögu
himni Vestur-Islendinga. Það í
einu orði eitrar alt samlíf og sam-
tök. JOg vegna hvers, muntu spyrja
enn þá einu sinni, vegna þess að
við sem fyrir þvf verðum finnuui
nú sárar til en fyrst. Og annað að
við finnum enga skyldu hjá okkur
til að taka þegjaudi á móti
Virigslum og illmælgi.
Skilur þú nú ekki, Maguús
minn, hvað ég fer. Viltu Jvera svo
góður og láta mig vita f þínu heiðr
aðablaði Lögbergi, hvort þú sérð
fært stöðu þinnar og samvizkunn-
ar vegnti að hætta við að brúka
þetta oft nefnda óhræsisorð. Ef
akki þá ætla ég að reyna að búa til
texta, En það getur orðið dráttur
á þvf. því ég ætla þá að reyna að
vanda migog láta ritgerðina verða
mér til sóma, en ykkur öllum sem
haldið upp á afturhaldsorðið til
æfi-langrar skammar. Þér mun
hafa þótt ég rista djúpt i kringum
ýldusárin ykkar afturhalds goð-
anna í Hkr. sfðast. En ég segi þér
satt. að það er ekki nema forsmekk
ur þeirrar dýrðar, sem þið fáið að
sjá þegar ég fer að reyna að skera
alla meinsemdina burtu.
Eg á bágt með að trúa [>vf að
það verði ekki flestir af okkar
beztu mönnum hér, sem sjá sömu
nauðsyn og ég á því, að legga þetta
orð niður.
Svo kveð ég þig með vinsemd
og virðingu , og við skulum gæta
þess, að það er málefnið en ekki
maðurinn, sem við ritum um.
Larus Guðmundsson.
SPANISH FORK, UTAH,
2. Sept. 1908.
Herra ritstj.
Eg held ég verði nú að slá í
að skrifa þér fáeinar lfnur; fyrst
og fremst til að þakka þér fyrir alt,
gott og gamalt, og þar næst, til að
kunngera þér þá gleðifregn, að ég
er enn þá f landi hinna lifandi og
er lfðan mfn og þeirra, sem enn [>á
að vera lengur í þessu landi en ég, era á veginum með mér, f góð u