Heimskringla - 19.05.1904, Page 3

Heimskringla - 19.05.1904, Page 3
HEIM8KR1NGLA 19. MAI 1904 Vinir stúdentanna og aðrir er gaman hafa að vita hvernig náms- menn hafl staðið sig í hverí grein út af fyrir sig og að meðaltali, ættu að lesa Telegram og Free Press dags. 13 og 14 þessa mánaðar. Af þaim 10 er stóðust prófþessi, tóku 4 verðlaun, og sá flmmti stóð sig langhæst í klassa sínum við lög prófin, en yið þau eru engin verð- laun gefln fyrir fyrstu tvö árin. Þessir tóku verðlaun : 1. Stefán Guttormsson, fyrirstærð fræði, silfur medalíu; fyrstu verð- laun: 2. Runólfur Féldsteð, fyrir forn- málanám, $100; fyrstu verðlaun. 3. Guttormur Guttormsson, fyrir latínu og stærðfræði, $60; fyrstu verðlaun. 4. Árni Stefánsson, fyrir ensku- nám, $40; fyrstu verðlaun. Þessir stóðust útskriftarpróf úr námsbekkjum sínum. Fyrsta skólaár f listadeildinni, Guttormur Guttormsson, Árni Stefánsson, Magnús Hjaltasou, Jóhannes Jóhannesson. Annað ár í listadeildinni, Emily Anderson, Thorbergur Thorvaldsson. Þriðja ár í listadeildinni, Maria K. Anderson, Runólfur Fjeldsted. h’jórða ár (útskrifaðist), Stefán Guttormsson. Annað ár í lögum, H. Marino Hannesson. Auk þeirra sem að ofan eru nefndir j skrifaði Hjörtur Leo í tungnmálum og komst vel i gegn. Stefán Guttormsson, B. A., ætlar að fara að stunda mælingarfræði hjá mælingamanni vestur í landi. Hertr | hann þegar fengið góða stöðu og j vel launaða. Vel gert, Stefán! Mikill heiður er það fyrir fslend- inga í heild sinni, að íslenzkir lær- dómsmenn skuli ekki aðeins fá verð- j laun í þeim greinum, sem Enskir og j íslendingar standa nokkurn veginn jafnt að vígi, heldur skulu þeir líka taka frá bekkjarbræðrum sfnum verðlaun í Enskunámi. Árni Stefáns- ( son á vissulega heiður skilið fyrir að hafa tekið verðlaun við ensku- nám. Ætli það geti ekki verið j líkt með enskum og sumum íslend j ingum, að þeir vita ekki hvað lítið þeir vita um sitt eigið mál. Sagt er að Rúnólfl Fjeldsted sé orðin Grízkan ljettari en sitt eigið j móðurmál, og að Guttormi Guttorms- syni sé Latínan orðin svo eiginleg að hann dreymi í henni. Marino Hannesson, er skrifaði á 2. árs prófi f L.L.B. stóð það próf snildarlega vel, og var efst í klasa sínum, og komst í gegn með IA einkunn. Hann á eftir aðeins eitt ár til að útskrifast. Marino er einn af þeim skörpustu námsmönnum er Islendingar eiga. Það er mikið gleðiefni fyrir alla meðlimi Stúdenta-félagsins hvernig meðlin@jr þess hafa komist í gegn um ný afstaðið próf. A. A TIL LÁR. GUÐMUNDSSONAR — í tvö sfðustu blöð Lögbergs liefir j þú skrifað langt mál, sem á vfst að vera heilræði til Hagyrðingafélags- ins. í tilefni af þeirri ritsmíð skrifa ég þessar línur, þvf liún er full af misskilningi og þvf sem verra er, þekkingarleysi á málefni því, sem þú hefir valið f>ér til um- ræðu. Aldrei get ég skilið hvað f>að er, sem kemur mönnum til að skrifa um það, sem þeir skilja ekki og vita lítið eða ekkert um. Og um stefnuskrá Hagyrðingafél. og starf- semi þess veist þú harla lftið, þvf á fundum þess hefir þú aldrei verið og sfðan það myndaðist engin kynni haft af neinum félaga f>ess. Það, sem þú þykist þvf vita um það, hefir þú hlotið að tína f berja- skrfnu þfna hjá förukonum og fiökkukörlum. En slfkar skýrslur hafa nú jafnan verið taldar miður áreiðanlegar og skynsamir menn hafa sjaldan haft þær fyrir grunn- lög ritsmíða. Misskilningur þinn er sá, að þú ruglar ávalt saman hagyrðingum og skáldum. Hagyrðingafél. hefir aldrei auglýst sig sem skáldafélag, eins og nafnið glögglega bendir á, og er f>að gild sðnnun. Ef það er markmið Hagyrðingafél,osfrv., seg- ir þú. Þau eru nokkuð mðrg “ef- in” í grein þinni, sem von er, af því f>ú veist ekki hvað þú ert að skrifa um. En aldrei eru þær góðar sannanir, f>essar sífeldu efa- semdir, en sýna öðru betur þekk- ingarskort og framhleypni, að skrifa um það, sem maðurinn er ekki fær um. Hagyrðingafél. hefir aldrei gefið það f skyn, að það ætlaði að skapa skáld. En alt fyrir það er það vfst, að f>ví félagi tilheyra skáld. Á f>ví er enginn efi. Það er heldur ekki markmið félagsins, að safna saman sem flestum lélegum hag- yrðingum og hvetja þá til að bulia sem mest. Það er einmitt f>að, sem Hagyrðingáfél. reynir að spyrna á móti. En hvaða hagyrðingur sem vill getur fengið inngöngu í fé- lagið. En honum er hlffðarlaust bent á alla galla, á máli, búning og hugsun, eftir því sem kraftar félagsins leyfa. Það er ein aðal- regla þess, að hvetja alla til að vanda sig sem bezt. En f>að hefir aldrei hugsað svo hátt, að það mundi skapa skáld, þó vel megi vera að svo verði. En hitt hefir það hugsað sér, að f>að mundi geta fækkað göllum á bögum hagyrð- inga, svo þær yrðu sæmilegar og fullboðlegar, og f>að hefir félagið gert og mun gera framvegis. Og þá kalla ég allmikið unnið ogþarft. Þvf góðir hagyrðingar þurfa að lifa og blómgast, þvf margt hefir hug- næmt ljóðið frá f>eim komið og mörgum stundirnar stytt; og mörg fyndin og smellin gamanstaka, og ein er f>etta: “Það er margt, sem að mér amar, — ekkert til að líta’ í, ekkert Lögberg, enginn kamar, ekkert til að sk.... í.” En margir voru, sem ekki þurftu að klaga yfir f>vf eftir að 17. og 18. No. Lögbergs kom út í ár. Þú vilt ekki að aðrir yrkji enn stórskáld. Að líkindum tyggur þú þetta upp eftir séra Fr. Bergmann. En Hagyrðingafélagið er á gagn- stæðri skoðun. Ef þfn kenning kæmist á, hlyti að verða stór bylting í heiminum. Ef enginn má yrkja nema sá, sem er viðurkent stórskáld, þá hlýtur það eftir þinni hugsunarfræði að vera f>að sama með hverja einustu iðn. Enginn má smíða nema sá, sem er fullkominn ágætissmiður. Enginn má skrifa neitt nema hann sé viðurkendur bezti rithöfundur, osfrv. Og f>á mættir sannarlega þú sjilfur, Lárus Guðmuiidsson, hætta. Sem sagt, gæti f>á aldrei neinn gert neitt, f>vf allir eru byrj- endur fyrst, og enginn er full- kominn í sinni iðn, f>egar hann byrjar, hver sem helst hún er. Þín kenning er sú skaðlegasta og heimskulegasta, sem ég minnist að hafa séð framsetta á prenti. Þú álftur rangt, að hlynna að hagyrð- ingunum (f>að er sama kenningin). Þú álftur þá rangt, að fræða hinn íáfróða. En ég er á annari skoð- un. Eg vil heldur fá velgerða vísu eftir hvern sem er, en lélega. Og með f>ví móti, að fræða hinn fá- fróða og lilynna að hagyrðingunum má búast við, að þeir geri betur, viti meira. Taktu lftið tré og settu það niður f garðinn þinn, f>ar sem engin frjóefni eru fyrir, og skeyttu svo aldrei um f>að framar. Það þrýfst ekki, en visnar fljótt og deyr út. Taktu svo annað tré og settu það niður í frjóefna ríkasta blett- inn í garðinum f>ínum og hlúðu að þvf með ástundan, ýttu á það mold- inni og veittu á það vatni, já, færðu þvf svo mörg lffs og blómgunar skilvrði, sem f>ú getur. Og það mun vaxa og bera skrúðfögur blóm og veita þér bæði unað og skjól húsinu f>fnu í hretviðrum {og sól- skinsdögum. Það hefir verið of- mikið gert að því hjá Islendingum, að reyna að drepa alt þor og dáð hjá byrjendum, sem hafa þorað að tala af sannfæringu. Allir afreks- menn heimsins hafa verið byrj- endur fyrst og smáir að vexti. Þá, 25 cents punds kanna. — 3 verölaunamidar í hverri köunu. Áreiðanleg Bökun. Bestu vitsmuna menn segja biíie mm mm fovvder sje það besta gerduft sem f>eir f>ekkja. Allar matreiðslukonur kjósa BLUE RIBBON Baking Powder umfram öll önnur hefunar efni. Það sem KONURNAR segja það samsinnum vjer með þeim. ■ » Blue Ribbon Hfg., Co. WINNIPEG.* - - MANITOBA. miummmi amm mmmmmmmfiz sem œtíð reyna að troða það niður, sem ungt er og uppvaxandi, væri f>örf að hyrta svo blóðið fossaði undan hverri nögl. Þú heldur að Hagyrðingafélagið fjölgi hinum lélegu liagyrðingum; en ég veit, að. starfsemi f>ess verk- ar í gagnstæða átt. Allir f>eir, sem í félaginu eru, hafa fengist við kveðskap áður en þeir gengu f það. Fremur liefir f>að komið fyrir, að sumum liafi þótt dómar f>ess of harðir og hætt. Það má skilja á grein þinni, að þú álftur efnaða manninn færari til að kveða. Aldrei hefi ég heyrt þá speki fyr. Og mér vitanlega hefir ekki sú reyndin verið hingað til, og sfst lijá íslenzku þjóðinni. En þetta kemur fram lijá þér, þar sem þú vilt liafa $10 til $20 inn- göngueyrir. Eg er viss um, að þeir, sem eru lftt færir að kveða, eru eins færir og hinir að borga hátt inngöngugjald. Kr. Stefánsson er ekki f félag- inu, og fyrir hann þarf ég ekki að svara. En engann liefi ég heyrt dugandi dreng kalla kvæði hans Ijóðasarg. Eri það gerir þú, og tekur eina hendingu eftir hann í ritsmfð þína(“Ég sá flækings,--” osfrv.); hún á víst að sanna mál f>itt. Mörg eru kvæði Kr. St. vel kveðin og með fögrum hugsjónum; en ef f>au verðskulda nafnið “ljóða- sarg,” þá f>ekki ég ekkert lýsingar- orð, sem gæti skýrt lítilleik rit- smfða þinna. Þú álítur prestana bezt valda í prófnefnd. Það er nú von, f>ar sem þú ert nú að gerast beinabrjótur þeirra. Gott er að sleikja prest- ana, L. G. (f>að er vfst betra bragð að þeim enn hagyrðingunum), sem von er. {>eir sem löðra allir f sálu- hjálparsmjöri. En ég er á öðru máli en þú. Fyrst og fremst hafa prestarnir aldrei sýnt fél. [>á kurteysi, að sækja fundi f>ess. Og frá þeirra verksmiðju hefir aldrei neitt skáld- verk komið, og ekki neitt, sem sýnir, að þeir séu sanngjarnir dóm- endur, eða hafi vit á kveðskap. Séra Fr. Bergmann hefir skrifað marga ritdóma flesta ósanngjarna, og ætíð reynt, að troða unga höf- unda niður fyrir allar hellur, og fyrst viðurkent þá þegar f>eir hafa verið búnir að fá hrós fyrir verk sfn og viðurkenningu hjá mönnum miklu frægri honum og færari. Um St. G, Stephanson er öðru máli að gegna. Hans dóma myndi maður stórum taka til greina. Lög þau, sem þú hefir erfiðað við að semja fyrir félagið, munu ekki ná staðfestingu á meðan það hefir heilbrigða hugsun og starfs- f>ol. Örvar þfnar falla í gras, sem gusisnautar forðum. Þær eru deig- ar, bitlausar og hráar í oddinn. Þú vilt fyrirbyggja, að “óviður- kent skáldskaparrugl komist í blöðin.” En ef það er viðurkent lfkar þér að sjá það f>ar. Ó, sú fagurfræði og háleita hugsjón (!!!) “Málið og stfllinn og efnið er eins svo andlega meinþýfður kargi,” segir skáldið, og hér sannast það. Ég skil ekki f>essa hugsunarfræði þfna. Ég veit ekki hvað það er betra, að fá viðurkent en óviður- kent rugl í blöðunum Mér er al- veg sama hvort er, f>egar það er rugl. Rugl verður aldrei annað § rugl, hvað sem um [>að er sagt. En þfn skoðun er, ef einhver hefir hlotið viðurkenningu, þá sé alt gott og fagurt sem liann gerir eftir f>að en einskis virði það sem liann gerði áður. Mér er sama livað þú álítur, en enginn verður skáld, þó hann sé sagður f>að. Og þeir, sem bera skáldanafn hafa gert eins góð kvæði áður en þeir hlritu f>að, eins og eftir, og margir öll sfn ljóð, og ekki hlotið þá viðurkenningu, sem þeim bar, fyr en f>eir voru dauðir. Þfn kenning er, að fara einungis eftir annara dómum og ályktunum, af f>ví þú verður sjálfur að gera f>að. En f>að er engu líkara en páfagauk; hann getur haft fáein orð eftir, sem honum eru kend. En f>ú getur haft eftir mörg; þar stendur [>ú stigi ofar. Þú gefur í skyn, að Hagyrðinga- félégið vilji engum heilbrgiðum né gagnlegum reglum fylgja, og þoli engin lög né rétt skynbærra manna. Þetta hjá þér er bara sleggjudómur, sem við ekkert hefir að styðjast, f>ví reglur [>ær, sem fél. fylgir, eru í fylsta máta heil- brigðar og gagnlegar. Ég hefi staðið í fél. sfðan það var myndað og veit ekki til, að neinn hafi gefið því neinar aðrar reglur, fyrr en [>ú í þessari áminstu ritsmíð þinni; og verður þú að virða á hægri veg fyrir mér, að ég afbið að hafa þær í tölunni sem gagnlegar ogjheil- brigðar. Niðurlagi greinar þinnar þarf ég ekki að svara, f>ví fær eru [>au að svara fyrir sig sjálf Mr. og Mrs. Benedictson, ef þeim þykir svara- vert. En í sambandi við f>að vil ég þó segja fáein orð. I almanaki herra Sigfúsar segir þú að séu þau ljóð, sem hver ær- legur maður þurfi að skammast sfn fyrir að handleika alt árið. En öll kvæðin 1 áminstu riti eru lagleg, sum af þeim stórfengileg að skáld- skap, og það er ég sannfœrður um, að engiun inaður með heilbrigðu skáldskaparviti léti annan eins sleggjudóm og f>inn frá sér fara á prent án þess að stórskammast sín rfyrir, Að þú lastar [>essi ljóð tel ég liöf. þeirra hrós, þvf: “Ykkar verk ef vitmenn lasta, verra er samt, ef hrósa flón.” I ritgerð þinni á berjamó segir f>ú, að þú haflr ekkert vit á ljóða- skáldskap og kemur mér síst til hugar að vefengja það. Og þú segist því ekki vilja dæma ljóð; og það var skynsamlegt af [>ér, hefðir þú staðið við [>að. En [>að gerðir þú ekki lengi, [>vf nú ertu farinn í grfð og ergi að dæma um ljóðakveðskap. Það er sorglegt þín vegna Þvf það lýsir ómynd- ugri sál, þegar menn fara að skrifa og dæma um þau mál, sem þeir eru rétt nýbúnir að kunngera, að f>eir hafi ekkert vit á. Að endingu langar mig til að spyrja þig að þessu: Mig minnir, að til f>essa hafi ég sóð allar þfnar ritsmíðar birtast í Heimskringlu; en nú leggur þú andans afkvæmi f>itt að Lögbergi. Þóttist þú nú betur skrifa í anda f>ess blaðs en fyrri? Eða f>ótti [>ér Heimskringla vansæmd af að flytja þetta stóra “ber” þitt, enn Lögbergi fullkosta? Að sfðustu læt ég f>ig vita, að Hagyrðingafélagið vonast eftir að lifa lengi og vel, og fylgja sömu stefnu og hingað til. Og það ætl- ar ætíð að muna f>að, sem skáldið kvað f hinu fyrsta kvæði, sem fyrir minni þess var ort, og f því er þetta: “Og hikið ei en herðið flug þó heimskra skeytin þjóti Og verið ekki að beygja á bug f>ó blærinn sé á móti. Og ekki hræðast eigið þér f>ó andans krákumaki, á hrokatindi hreyki sér með hræfugls vængja taki.” Ég hefi skrifað þetta til [>ess að reyna að fyrirbyggja frekari mis- ‘T. L.’ Cigar er laugt á undan, menn ættu ekki að reykja aðra vindla en þá beztu. Búnir til hjá : WESTERN CIGAR FACTORY Tlios. Lee, eigandi. skilning hjá f>ér. Þú átt virðingu skylda fyrir að skrifa með fullu nafni. Lýk ég svo máli mínu. Hjálmur Þorsteinsson LÍFSINS HAF Árin fljúga og aldir líða, yfir hið mikla tfmans haf; — gegnum lífsins strauminnstrfða, sterkum öflum knúin af, misjöfn fley á miklu hafi mega stormi ganga mót, lítil sum með svörtu trafi sigla í gegnum öldurót. Oft er örðug leiðin langa, litlum skipum höfn að ná; miklir vindar móti ganga, mátturinn er horfinn f>á. Á þilfarinu frnngar stunur, þreyttu hjarta koma frá; vonarleysis voðadunur, veltast yfir marinn blá. Þung er sorg í þreyttum hjörtum, þegar myrkrið færist nær; vörmum geisla vonarbjörtum varpað sólin ekki fær. Alt er keyrt í dauðans dróma, dregur yfir þokumökk.— Leggur að eyrum lága hljóma, líksöng kveður báran klökk. Águst Einarsson ÆFIMINNING Konan Arnbjörg Sigfúsdóttir var fædd f októbermánuði 1872 í Vopnafirði á íslandi. Hún fluttist til Ameríku með eftirlifandi föður sfnum 1889; giftist Hermanni Jó- sepssyni vorið 1892; sálaðist 6. apríl, 1904. Þeim hjónum varð sjö bama auðið, af hverjum fimm lifa, tvær stúlkur og f>rfr drengir, er ásamt með föður sínum harma fráfail ástríkrar móður og eiginkonu. Arnbjörg sáluga var hin bezta móðir, umhyggjusöm og þrifin hús- móðfr. Hennar er þvf sárt saknað af fjölda af vinum og ættingjum; en sérstaklega er þó missirinn tilfinn- anlegur fyrir ekkjumanninn og hin móðurlausu börn, er mistu hana þegar móðurástin var f>eim sem allra dýrmætust. Yirðing og blessun fylgir nafni hinnar látnu systur vorrar yfir hin óskiljanlegu mörk lífs og dauða. Einn af vinum hinnar látnu FYRIRSPURN um hvar Olafur Gunnar, sonur Kristjáns sál. SigurðssonarjJBack- manns er niðurkominn. Kristján sál. faðir Ólafs mun hafa flutt frá Meðalheimi á Sval- barðsströnd við Eyjafjörð til Ont., Canada, og [>aðan aftur til Nýja Is lands, Man., á fyrstu árum land- náms þar, og svo f>aðan hmgað suður f Vfkurbýgð,N. Dak., og dó hér síðastl. ár og lét eftir sig tals- verðar eignir, og er ég gæzlumaður [>eirra á meðan f>essi meðerfingi er ekki fundlnn, eða f>ar til skyl- yrði laganna er fullnægt. Sé því nokkur, sem veit um þennan Olaf Gunnar. óska ég hann geri svo vel og láti mig vita það. Mountain, N, D. 28. Febr. 1904. ELIS THORWALDSON. Bonnar & Hartley, Lögfræðingar og landskjalasemjarax 494 Hain St, - - - Winnlpeg. E. A. BONNER. T. L. HARTLHY. Department of Agricul- ture and Immigration MANITOBA. TILKYNNING TIL BÆNDA: Það koma nú daglega inn f þetta fylki hópar af ungum mönnum frá Austur Canada og Bretlandi, sem vilja fá bændavinnu. Margir þeirra eru æfðir vinnumenn og aðrir óska að læra bændavinnu. NÚ ER TÍMINN til þess að útvega sér vinnuhjálp fyrir komandi árstfð. EF ÞÉR ÞARFNIST VINNU- MANNA 1, 2 eða 3 menn, þá ritið til undir- ritaðs og segið hvernig vinnumenn þér f>arfnist, hvort heldur æfða eða óvana menn, og hvers [>jóðernis, Off kaup þaS sem pér viljið borga. Skrifið strax og forðist vonbrygði. .1 J. GOLDEN, PROVINCIAL GOVERNMENTT IM- MIGRATION AGENT, 617 ýlaiti St. Wiunipcg. Woodbine Restaurant Stærsta Billiard Hall 1 Norövosturlandin Tíu Pool-borö.—Alskonar vín ogvindlar. bemion & Uebb, Eiarendur. :______ . ■ í Disc Drills. ^ Þaö eru viöurkendar fullkomnustu SÁÐ- VÉLAR sem nú eru fáanlegar, og sú bezta af Disk sóövélun :m er vitanlega SYLVESTER- vélin, meö *‘Stephensons patent double disc”. Gerið svo vel aö koma og skoöa sýnishora af þeim í búð miuni. -Skoöiö þar einnig BUíMjHES sem ég hef til sðlu. Þcir era indis- legir. Ég ætla aö gefa snotran veöurmæli hverjum þoim viöskiftamanni sem kaupir vörur af mér fyrir $10.00 útborgaöar, eöa gerir lónsverzlun fyrir $25.00. Finst yöur ekki þnrö á fóðurbætir ó þessu árit Cuttingbox-(kurlvól) mundi stórum drýgja korumatinn. C. Drummond-Hay, IMPLEMEHTS & CARBHOES, EEI.MONT lÆMLTT- Mikill Gróði I Hænsnarækt. Ef þjer liafiö Klondike hænur, þaö ei undraverð Amerisk hænsnategund* Eru bestn sumar og vetrar« verpihænur 1 heimi. Ég fókk 335 egg í Janúar 1903 fró 20 Klondike hæn- um eöa 3873 egg óri fró 20 Klondike hænum- I>ær eru ieöraöar einsjog gæsir eöa svanir Eg nú aö afgreiöa pantanit um útungunar egg. Paö er mikil eftirspurn eftir þessum Klondike hænu eggjum. Svo ef þjer óskiö að fá eitt- hvaö af þeim þó sendiö pöntun yöar hið allra fyrsta. Eftir 15. Marz veröa pantanir af- greiddar í þeirri röð sem þær koma. Dragið* ekki aö kaupa þau, þvl þaö er gróöa bragö aö eiga Klondike hænur Sendiö straz 1 cent Canada eöa Bandarlkja frímerki og fá- iö Catalogue meö fullri lýsingu Klondike hænsa. Sendiö til, KLONDIKE POULTRYRANCH. Maple Park, Kane County III. U. S A OSS þykir fyrir að vér gátum ekki uppfylt allar fs- rjóma pantanir sem vér fengum á laugardag inn var. Þær urðu fleiri en vér áttum von á. Veðra breytingin olli því. En það skal ekki koma fyrir aptur. ’PHONE 177 BOYD’S McINTYRE block #

x

Heimskringla

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Heimskringla
https://timarit.is/publication/129

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.