Heimskringla - 03.11.1904, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA 3. NÓVFMBER 1904
tíma og starfsemi sæist, mundi því
vera minni gaumur gefinn. Það
góða og göfuga yrði þá hvergi
nærri eins tígulegt og lofsvert, eins
aðlaðandi .og eftirbreytnisvert, ef
ekki sæist hið ljóta og vonda, sem
á vegferðarleiðinni er, líka. Bók-
mentunum er lfkt varið sem sól og
eldi. Ollum þykir vænt um bless-
að sólskinið. Allir vilja vera úti í
• þvf og baða sig í sólargeislunum,
þvf menn finna, að það er heilsu-
samlegt og hressandi. Eldurinn
er lfka góður og nytsamur. En
reyslan hefir s/nt, ' að hann er
háskalegur og jafnvel óviðráðan-
legur. Það sama á sér stað með
hinar lægstu og verstu kenningar
og vitleysur, sem fram koma f ritl-
ingum og blöðum og bókum.
Margir trúarbragða bæklingar, an-
arkista pésar og nihilista rit, hafa
orðið orsakir til hinna hróplegustu
æðis verka og grimdar. Óteljandi
millíónir manna hafa beðið líftjón
og skaða. Heilar þjóðir og stjórnir
hafa liðið undir lok. En þráttfyr-
ir allar þær skelfingar, þá hefir þó
reynslan fylgt öllum þessum óhöpp-
um mannkynsins. Og J>eir sem
reynsluna hafa fyrir sér, J>eir verða
ætfð varbúnari en þeir, sem enga
reynslu hafa. (Meira)
K. Á. B.
Athu^asemd
Heiðraða Heimskringla!
Ég leyfi mér að biðja hinn heiðr-
aða ritstjóra Heimskringlu að flytja
eftirfarandi athugasemd.
Ég hefi nýlega fengið sfðasta
blað Freyju, og get ég ekki orða
bundist, nema segja hreint og
beint, að ég hafði búist við öðru en
því, að blaðið væri orðið pólitíkst
skrfpi.
Blaðinu hefir verið haldið að
kvennj>jóðinni hér vestra, sem hinu
eina íslenzka kvennablaði hörna
t
megin hafsins. Eg hefi þess vegna
skoðað Freyju óháða og afskifta-
lausa í pólitiskum málum og að
eins kvenblað. Og af J>vf að kven-
fólk hefir ennþá ekki atkvæði í
J>ingkosningum, J>4 á það ekki
sn/rtilega við, að J>að vasist í kosn-
ingadeilum og rifrildi og brúki hin
strákslegustu orðatiltæki um sak-
lausa mótstöðumenn sína. En
J>etta gerir Freyja síðast.
Það má vel vera, að Mr. Puttee
sé merkismaður, en Freyja gat þá
alt eins vel hengt hann 4 lendar sér
fyr í kosningarimmunni. Það verð-
ur nokkuð væmið tilgangsmeðalið.
Það má ritstýra Freyju vita, að við
konur eigum feður, bræður og
menn, J>ó conservativ séu, jafn-
göfga hennar bónda, og tökum það
ekki lengur til þakka, að Freyja
dusti kvfa-svuntuna í áttina til
þeirra.
Það var ljótt og í öðru lagi leið-
inlegt, að þetta eina kvenblað, sem
svo kallar sig, skildi ekki geta setið
á sér og forðað sér við kosninga-
ærslum og flokkatúðri. Satt mun
það vera, að blaðið 4 bágt, bæði
efnalega og verklega. Ritstýra
þess getur um J>að í br£fi til Hr.
Lárusar öuðmundssonar, er birtist
í Heimskringlu ei als fyrir löngu,
að bóndi sinn sé oftast f rúminu, eða
rekkjuvoðum vafinn, svo hún verði
að vinna alt sjálf, bæði búverk og
blaðamensku. Þetta mun við mik-
ið hafa að styjast og rétt hermt
vera. En því sfður hefði hún átt
að stílsetja og sýna í sfðasta blaði
flokksofstæki, stóryrði og svigur-
mæli um Conservativa. Fyrst hún
4 annríkt ætti hún að fara betur
með tfma sinn en J>að. Að áfella
önnur blöð og menn fyrir J>að, að
J>au þyggi styrk frá flokkum, en
gfna óðara yfir eins litlu lftilræði
og þessi Puttee hefir dregist á við
Freyju til fylgis sér, er sama e ð 1 -
i s og engu betra. Og þetta hefir átt
að vera óh ð blað, kvenblað, flytj-
andi hollar kenningar og ráðvendni
undir og ofan á. Þó blaðsins hafi
verið freistað og það fallið, þá gat
það farið hógværlegar að. Það er
óséð, nema hingað til hafi jöfnu
beggja hrotið skildingar til Freyju
úr vösum Conservativa sem Liber-
ala. Að minsta kosti hefir þessi
Puttee fá áskriftargjöld borgað
hingað til. — Ef Freyja ætlar sér
að byrja flokksfylgi með svæsnustu
aðferð pólitískra flokksblaða, og
láta konur standa undir sér með
•
áskriftargjöldin, þá kannske fækk-
ar dölunum frá conservativa fólk-
inu. Blaðið hefir svo brugðist
vonum J>ess og tiltrú nú, að það
mun ekki eiga mikið undir dygða-
fræðslu þess framvegis. Eina ráð-
ið er fyrir ritstýru Freyju, að biðja
fyrirgefningar 4 þessu frumhlaupi
sfnu gagnvart kvenj>jóðinni og
lofa og e f n a að láta það ekki
koma fyrir aftur. “Það er víðar
guð en í Görðum,” J>að er hægt að
fá víðar eins góða fræðslu, kenn-
ingar og sðgur eins og hjá Freyju.
Málrún
(kaupaDdi Freyju)
Hvítu djöflarnir
Þýtt af
J. JJinarssyni
(Niöurlag frá Nr. 2)
Þannig er oss sagt að Farisear og
falskennendurnir væru á dögum
Krists og postulanna. Þeir voru
manna strangtrúaðastir. Þeir héldu
dauðahaldi í reglur (form) og
kreddur. Að svo miklu leyti, sem
ytri reglur trúarinnar snertir voru
þeir óaðfinnanlegir og fullkomnir.
Þeir elskuðu musterið og guðs-
þjónustu-athöfnina þar — ekki af
því að J>eir elskuðu Guð, heldur af
þvf, að þeim féll starfinn vel í geð;
ekki af því, að þeir væru sólgnir í
að gera gott, heldur af því, að það
fullnægði hinum holdlegu kröfum
þeirra og tilhneigingum. Þannig
getur Djöfullinn elskað reglur
trúarinnar. Kirkjusiðir trúbragð-
anna geta ekki gert honum neitt
til. Það er lffið f trúarbrögðun-
um, kraftur þeirra, heilagleiki og
trúarelska, sem hann þolir ekki né
hvftu umboðsmennirnir hans. Hið
hvfta sakleysis-“form” trúbragð-
anna er honum allmikið til aðstoð-
ar; J>að sfækkar veldi hans og eyk-
ur afl hans. — Varið yður fyrir
hinum hvítu djöflum formfestunn-
ar. Haldið ekki að vegna J>ess J>ér
erað safnaðarmeðlimir og af þvi
þér hafið skrifuð undir trúarjátn-
ingu einhverrar kirkju, eða af þvf
þér hafið lofað áframhaldandi gjöld-
um til hennar, eða ef þér sækið ve
helgar tfðir og ytri háttsemi yðar
er sæmileg, að þér þess vegna hljót-
ið að vera Guðsbörn. Nei, nei;
Farisearnir gerðu alt þetta og Krist-
ur kallaði þá hræsnara, böm djöf-
ulsins, syni helvftis.
Hvað er nú mikið af þessari
hvftu djöflun (develism) í kirkju-
lífi nútfmans? Ég þarf eigi að
minnast á neina sérstaka kirkiu-
deild, hún er alstaðar meira eða
minna til staðins; en það eru part-
ar eða deildir af kristinni kirkju
sem gera hvítu djöflanina að starfs-
vöru. Þeir eru dýrðlegir f form-
festunni; þeir kenna hana, áminna
um hana. Þeir eru svo óskamm-
feilnir að segja yður, að vegna þess
þér voruð skfrðir í bernsku, séuð
þér frelsaðir; og vegna þér voruð
fermdir með byskupsins hendi sé-
uð þór kristnir; vegna þess þér haf-
ið gert syndajátningu fyrir presti
og meðtekið aflausn hans, þurfið
þér ekki að óttast Helvítið; að
vegna þess þess þér hafið neytt
kvöldmáltíðar sakramentisins sö
Jesús, von dýrðarinnar, í yður.
Svartasti djöfullinn í Helvíti er
ekki skelkaður við annað eins bull
eins og þetta; það einmitt fellur
við wkap hans, og þjónar hans tínna
Alit sitt aukast við það meðal hinna
virtari flokka mannfélagsins.
II. Þeir þekkjast ennfremur af
falskenningu þeirra. Þótt þeir séu
strang-trúaðir á kreddur eru þeir
samt vantrúaðir í kenningunni.
Sannast þetta á því, að trúarfrekja
þeirra er af gömlu tegundinni, til-
heyrir bókstafnum en ekki andan-
um. “Kreddan” þeirra getur því
verið heilbrigð þótt kenningin sé
hin skaðlegasta. Þér finnið mynd
af þessu meðal Fariseanna á dögum
Krists. í trúarskoðun voru þeir
hinir fastheldnustu, en kenning
þeirra var skaðleg. Jesús sagði að
þeir síuðu frá mýfluguna en gleyptu
úlfaldann. Þeir voru mjög strang-
heldnir við lagastaf formsins og
ýmsrar viðhafnar, en viljandi kæru-
lausir f hinum mest verðu trúar-
efnum, réttlæti og mannelsku, ráð-
vendni og miskunn. Þeir héldu
hvíldardaginn helganmjög ánægju-
lega, en kendu börnunum að þau
þyrftu ekki nauðsynlega að leggja
foreldrunum lið, en að eins leggja
sem mest fé til kirkjunnar, Þeir
voru allra manna strangastir að
skattheimtum, en álitu saklaust að
‘útsjúga liús ekkna og föðurlausra.’
Þeir voru allra manna hlýðnastir
bókstaf laganna, en kendu þó að
það væri réttlátt verk að ofsækja
og deyða Jesú. Þannig var trú
þeirra lfflaus og kenning þeirra
sannleikslaus. Og slfkir og því-
lfkir djöflar eru enn til, þann dag f
dag. Þeir hvetja til illverka f
hinni vægri mynd þeirra; og saur-
Iffis f hinum fegri og aðgengilegri
búningi þess. Þeir kenna yður, að
það sé rétt að hata suma menn; að
það sé eðlilegtog rétt að hefna sín;
stundum alveg rétt að segja ósatt;
að það sé ekki mikil synd að vera
óskfrllfur; það sé ekki hægt annað
en að fyrirlíta óvini sfna, og engin
þörf sé 4 að gæta tungu sinnar.
Ofdrykkja, einkum meðal karl-
nmnna, sö lýtalaus; ágirndin sé
góður mannkostur; að láta eftir til-
hneigingum sínum sé samkvæmt
náttúrulögmálinu, sem óg allur sá
djöfulsins ójöfnuður, sem timgar
spillingu, eymd og dauða. Hver,
sem heldur fram slíku og þvílíku f
riti eða ræðu, er í félagsvinnu við
hina svörtustu djöfla í lægstu krá
helvftis, þótt hann ef til vill sé
klæddur hvft.um skrúða og álitinn
heiðarlegur maður.
III. Hvítu djöflarnir þekkjast
og á eigingirni þeirra. Þeir falsa
trúna f sérgjörnum tilgangi; þá
langar til að fólk taki eftir sér; þá
langar til að láta fólk hlusta 4 sig;
þá langar til að ráða, þeir vilja lftta
bera á sér og klæðast því f hvftan
búning. Þeir klæðastskrúða “mann-
kostanna,” svo eftir þeim sé tekið.
Þeir klyfrast f háar stöður til þess
að fólk sjái þá; þeir reyna að vera
forvfgismenn til þess þeir sjáist.
Þeir eru sólgnir í að láta bera á
sér, sólgnir í útvortis mannkosti.
Sólgnir í að sér sé veitt mest eftir-
tektin. Þeir fara að eins þangað,
sem þeir búast við að geta vakið
eftirtekt á sjálfum sér. Þannig
voru Farisearnir, forfeður þeirra,
hvítu djöflarnir ádögum frelsarans;
þeir báðust fyrir standandi til þess
að fólkið tæki eftir sér og báru
breiðar bráskylur til þess að fólkið
misti síður sjónar á sér.
Ó, hvað þessar skepnur eru sólgn-
ar í að láta til sfn heyra! Enginn
á að geta mælt slík hyggindi sem
þeir; þeir þykjast vita öllum mönn
um meira. Hvað sem aðrir segja,
er heimska f samanburði við það er
þeir mæia. Þess vegna eru þeir
þyrstir í að tala, og þeir tala svo til
þess að láta fólk heyra til sfn, taka
eftir sér og hrósa sér.
“Yissulega skulu þeir meðtaka
laun sín,” segir Drottinn. Þeir eru
séðir, heyrðir og lofaðir og fólkið
lýtur vilja þeirra. Félagslffi nú-
tímans er að miklu leyti stjórnað
af h ví tum d j ö f 1 u m, eftir sér-
plægnis grunnreglum, með farisea-
háttum og yfirdrepsskap. Einlægni,
ráðvöndun, hreinlífi, sjálsafneitun
og mannást, hinir hvítu englar
jarðarinnar, hafa að eins- lftinn
heimilisrétt og þjónustutfma, lof
og rúm í hjörtum /nannanna.
IV. Ennfremur þekkjast hvftu-
djöflarnir af sjálfsréttlætingunni,
Þeir eru mennimir, sem ætfð hafa
á réttu að standa; sem eru synd-
lausir, sem þurfa eigi fyrirgefning-
ar með. Nú, í stuttu máli felst
það sem ég hefi þegar sagt f ráð-
inu: “Varið yður við hræsnurum
— þessat i sólgni f að sýnast, hatr-
inu fyrir veraninni (reality), sem
eyðilagði Júdaríkið. Varið vður á
þessari útvortis trúrækni og inn-
vortis trúfirring og náðarleysi, sem
eyðileggur sálina; og varið yður á
sjálfsréttlætingunni, þessari gjör-
blindu fyrir eigin ávirðingum og
syndum, sem hindrar manninn frá
leitinni eftir náð og frelsi, og ró
þeirri, er fæst fyrir hinn heilaga
kross. Þetta eru hvítu djöflarnir í
nýmóðins félagslífinu. Ó, Kristur,
kom þú og rektu þá út! Lát þú
Fariseana kasta af sér sjálfselsk-
unni og leita Drottins sfns. Lát
þú hræsnarann kasta frá sér upp
gerð sinni og leita eftir veruleikan-
um, og láttu hinn sjálfréttlætta
mann kasta burt eigin verðleik sfn-
um en leita réttlætis Drottins.”
Aðfaranótt 26. þ.m drap maður
að nafni Taylor konu sína f rúm-
inu. Þau bjuggu 4 Nena st. og
höfðu nokkura menn í ko3ti. Um
nóttina snemma kallaði Taylor
þessi til eins þeirra og sagðist hafa
drepið gömlu kerlinguna. Hann
hefði sett exi í höfuð henni og
væri hún dauð. Sagan reyndist
sönn. Höfuð konunnar var klofið
með exi. Það var tafarlaust tal-
þráðað eftir lækni og lögreglunni.
Morðinginn var hinn rólegasti 4
meðan. Hann reykti pfpu sína og
bað um staupaf brennivfni. Lækn-
irinn segir hann sé með fullu viti
og fer þá að verða hæpið, hver er
með öllu viti. Hann var seinni
maður þessarar konu. Hún átti 2
myndarlegar, uppkomnar dætur,
sem voru hjá þeim. Maður þessi
or sagður að hafa verið drykkfeld-
ur f meira lagi. Hann hafði verið
vinnulaus og lasinn 3-4 sfðustu
dagana, og varð þeim hjónunum
sundurorða um kveldið út af vinnu-
leysi hans og drykkjuskap, eftir þvf
sem honum segist frá.
Vottord...
Ég undirritaður hefi keypt og
notað handa familfu minni 1.. E.
sem Kr Ásg. Benediktsson er agent
fyrir, síðan ég kom frá fslandi.
Þau hafa reynst mér ágætlega að
ölluleyti. Og þegar ég sjálfur lá
f lungnabólgu í sumar, fannst mér
þau lækna mig betur og fljótara en
meðöl þuu, sem ég fékk hjá lækn'r
er stundaði mig. Ég mæli óhikað
með þessum meðölum, sem þeim
bextu meðölum sem ég hefi keypt.
Ég þekki einnig fólk, sem hefi
meira uppihald á þeim og trú, en
meðölum frá læknum, þótt þeir séu
því nákomnir.
St. Baldwinsson.
W i n n i p « sr.
21. Oct., 1904.
Tilkynning
Hér með gefst öllum íslending-
um til kynna bæði austan hafs og
vestan, að Mr. Kr. Asg. Benedikts-
son, að 372 Toronto St., hefir tekið
að sér útsölu á ritum Gests Páls
sonar á komandi tfmum, fyrir mfna
hönd. Allir íslendingnr geta þvf
snúið sér til hans og fengið eitt eða
fleiri hefti af ritum Gests, ásamt
með “Valinu”, eftir Snæ Snæland,
send bæði heim til Islands, eða
hvert annað sem vill, fyrir að eins
$1.25. Engin önnur hátfðagjöf
mundi kærkomnari vinum og ætt-
ingjum heima á fósturjörðinni, enn
einmitt rit Gests Pálssonar, þar eð
þau eru þar að eins f örfárra manna
höndum og Austur-íslendingar eru
farnir að panta bókina héðan.
Wianipe!? 14. okt 1904
ARNÓR ÁRNASON
í^júkdómar
• Til þess að halda lifrinni heil-
brigðri og f góðu ástandi eru engin
meðöl bet i en “ L. E.” meðöl Dr.
Eldreds. Þau eru líka sannreynd
að því, að lækna lifrar sjúkdóma
betur en öll önnur meðöl, sem þekt
eru. Sendið $1.00 (að eins dollar)
til Kr. Ásg. Benediktssonar, 372
Toronto st., Winnipeg, og fáið lifr-
arveikis meðöl frá honum. Þið
munið fljótt sannfærast um ágæti
þeirra meðala, þegar þið hafið reynt
þau.
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
♦ » ♦
♦ Islendingar ♦
♦ í Winnipeg ♦
♦ ♦
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦
Ættu nú að grfpa tæk'færið og fá
brauðvagninn minn heim að dyr-
unum hjá sér á hverjum degi. Ég
ábyrgist yður góð brauð (machine
made), og svo gætuð þér þá lfka
fengið cakes flutt heim til yðar á
laugardögunum. Gefið mér ad-
ressu yðar með telefón nr. 2842.
Q. P. Thordarson
591 Ross Avenue.
‘T. L»’ Cigar
er laugt á undan, menn ættu ekki að reykja
aðia vindla en þá beztu. Búnir til hjá :
L WESTERN CIGAR FACTORY
S Tli«». I.ee. eigandi. W INITIPEG.
HMMS'
---------------------------{
DEPARTMENT OF AGRICULTURE
AND IMMIGRATION
MANITOBA
með járnbrautakerfi sfnu, sem veitir bændum létt að koma
landafurðum sfnum til markaðar, b/ður óviðjafnanlega hagn-
aðarkosti öllum þeim sem verja fé sfnu í fylkinu.
Fylkisstjórnarlönd eru ennþá fáanleg fyrir $3.00 til $6,00
hver ekra.
Ræktuð búlönd í öllum hlutum fylkisins fást keypt fyrir
$10.00 til $40.00 hver ekra. •
Þessi lönd fara árlega hækkandi í verði.
NOKKRAR RÁÐLEGGrlNGrAR
Hyggilegasta aðferðin fyrir þá, sem koma til Manitoba
með þeim ásetningi að fá sér búlönd, er að vera nokkra daga
í Winnipeg og kynna sér legu og gæði landa þeirra, sem fáan-
leg eru, hvort heldur til kaups eða sem heimilisréttarlönd.
Til eru héruð, sem hafa verið bygð um margra ára tíma,
þar sem enn má fá heimilisrettarlönd og lönd til kaups. Sum
af löndum þessum eru sléttur, sem hægt er að rækta með litl-
um tilkostnaði, og sem hafa eins mikla frjósemi til að bera og
þau lönd, sem bezt eru þeirra er áður eru tekin. Onnur lönd
hafa góðar byggingar og eru yrkt að parti, svo auðvelt er að
setja sig niður á þau.
Til eru fylkisstjórnarlönd og ríkisstjórnarlönd og járn-
brautarlönd, sem enn eru fáanleg.
Verðið er mismunandi. Frá $3.00 til $40.00 ekran. Verð-
ið fer eftir afstöðu landanna og í tilliti til timburs, vatns, járn-
brauta og kauptúna, er á þeim eru eða í grend við þau.
Allar upplýsingar um heimilisréttarlönd fást á Dominion
Land skrifstofunni.
Upplýsingar um fylkisstjórnarlönd fást á Þinghúsinu.
Upplýsingar um C P.R. og C.N.R. járnbrautalönd fást á
skrifstofum þessara brautafélaga.
Landagentar gefa upplýsingar um landeignir einstakra
manna.
Upplýsingar um atvinnu gefur
J. J. GOLDEIV,
Provincial Immigration Bureau,
617 Main St., Winnipeg
I----------i
Dry Qóods
-OG—
Grocery
búð. 668 Wellinutvn Avenue.
▼erzlar rneð nlskvDe matvæli,
aldini, glervöru, fatnað otf fata-
efni, selur eins ódýrt eins og ó-
dýrustu búðir bæjarins og
gefur fagra mynd
i ágætuip ramma með gleri yf-
ir. með hverju $5 00 virði sem
keypter. ísíeudiiuium er bent
á að kynna sér vörurnar og
verðið í be8sari búð.
J. Medenek,
86H Welliiieton Ave.
Woodbine Restaurant
Stærsta Billiard Hall i Norftvesturlandin
Tlu Pool-borö.—Alskonar vin ogvindlar.
I.ennun A Hebb
Eiaendur
Brauð
bökun
er einföld, en verður
samt að vísindagrein
þegar árum er eytt til
þess að hafa hana ó-
breytanlega og jafna
dag eftir dag. Að-
ferð, efni og vand-
virkni gera
BOYD’S
BRAUÐ BEZT
BOYD’S
McINTYRE BLOCK
’PUONE 177
MARKET H0TEL
146 PRINCESS ST.
á móti markaönum
P. O. CONNELL, eigandi, WINNIPEG
Beztu tegmidir af vfnföngum og vindl-
um, aðhlynuing góð og húsið endur-
bætt og uppbúið að nýju
DOMINION HOTEL
523 ST.
Cari’oll & Spence, Eigendur.
Æskja viOskipta fslendinga, gisting ddyr, 40
svefnherbergi,—ágætar máltlöar. Detta Hotel
er gengt City Hall, heflr bestu vlföng ogr Vindla
—þeir sem kaupa rúm. þurfa ekki nauösynlega
aö kaupa máltíöar, sem eru seldar sérstakar.
DISG DRILLS
N u c ,, ,l i auiuai plæginga. Og
Hversvegi a skylduð þér þá ekki fá
JOHN DEERE eða Moline plóg og
spara yður óþarfa þreytugang ?
Sé land yðar mjög lírakent, þá gefst
JOHN DÉERE Diso Plógur bezt. Þeir
eru léttir og hæglega notaðir og rlsta
| eins breitt far og hveijum þóknast og
eru hinir beztu i snúningum.
Það eru beztu plógarnlr, sem nú eru
á markaðnum.
C. Drummond-Hay,
IMPLEMENTS & CARRIACES,
BELMONTT LÆ^.JNr.
8onnar& Hartley,
Lögt'ræðing-ar og landskjalasemjarar
494 Hain St, ... Winnipeg.
R. A. UONNKR. T. L. HARTLJDY