Heimskringla - 05.07.1906, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGLA
5. júlí 1906.
Villa - vísindi
Byskupinn yfir Ottawa húraö-
inu hefir í ræ-Su, sem hann hélt ný-
skeS fyrir prestum í byskupsdæmi
sínu, fariS allhörSum orSutn um
kenslu'bækur þær, sem nota&ar eru
í landa' og ertlisíræSis deildunum
í Manitoba ojí Ontario fylkjunum.
Sérstaktega fer hann hörrtum orö-
um um bók, sam nefnd er '‘Hijjh
School Geography", og sem inn-
leidd var í æöri skólana í Mani-
toba og Ontario áriö 1904, undir
því yfirskyni — segir byskupdnn —
aS hún kendi sönn vísindi, en inni-
haldi þó kenningar, sem gangi í
þveröfuga átt viS þart, sem hin
beilaga ritning kenni.
By.S'k'á'pinn finnur aS því, aS
kensluskrá skólanna taki ekkert
tillit til trúfræSiskenslu aö neinu
leyti. Ritn'ingin kenni, aö veröldin
jnyö því sem í þenni er, hafi sköp-
nrt VeriÖ á 6 dögum, og 'art mart-
urinn hafi í fyrstu veriö gerSur al-
fullkominn frá guðs hendi. En
þessi High School Geography
kenni, aö hvorttveggja hafi verirt
art myndast í margar aldir og sé
einlaegt að taka smábreytingum ;
art maöurinn í sínu núveramdi á-
standi sé kominn frá lægri dýra-
tegund og sé sífeit aS þroskast og
fullkomnast. þetta hvorttveggja
telur byskupinn þann mesta heiS-
indóm, og segir, art alt kristiö
fólk eigi beimtingu á því, aS skól-
arnir kenni vísdndagreinar sínar í
algerSu samræmi viS kenningar
ritningarinnar.
Sérstaklega finnur bvsku'pinn art
aS framsetningu málsins á 12. og
147. bls., «fesn lýtja kennmgar
þýzka vantrúarmannsins Kants og
franska stjörnuspekingsins l.a-
place. ^
Byskupinn telur bók þessa hina
hættulegustu fvrir mentalýS iands-
ins, og segir hýn geti ekki haft
önnur áhrif en þau, aS gera fólkiS
aö trúarvillingum. En svo mun
hann telja alla þá, sem ekki kjósa
hugsunariaust aS gleypa íneö húö
og hári þaö alt, sem kirkja hans
kennir. — þessvegna skorar bvsk-
upinn á aiia presta í umdæmi
sinu, aö tala stranglega móti bók
þessari, og hafa samtök til aö f'á
méntamáía rá'Xgjafana í þessum
áminstu fylkjum til þess aö nema
úr giidi i henni alt þaö, sem ekki
er í algeröu samræmi viö biblftma
eins og þessi byskup kirkjunnar
skiiur hana og skýrir yrir fólki
sinti.
Manitoba' og Ontario búar rnega
'því búast viS hænarskrá frá þess-
um kennifeSrum um aö nema úr
gi'ldi háskóla kenslubækur þessara
fylkja, og 'taka í staSinn þær ein-
ar, sem kirkjunni þóknast aS gefa
meSmæli meS.
Menn æt'tu aS athuga þet'ta.
--------+--------
Páll Kiistján Björnsson
F. 6. maí 1881. •
II. 19. apr. 1906.
Vér berumst eins og strá meS
straumi
art strönd sem veitir Öllum skjól,
en rnitt í værum vonardranmi
er vafin skýjum glertisól.
Já oft á vori blómin bljkna
°g byrgjast kaldri dauSans fold,
í brjóstum hjörtun veiku vikna
og vina'tárin signa mold.
En hvart er gleöi, hvart er sorgin
og hvaö er hedmsins lán og stríð ?
því guö er skjóliS, skjöldur borgin
er skapar hverjum æfitíö.
Og þegar bila böndin jaröar,
og brotna fley á tímans sjó,
þá breytast sár og sorgir haröar
í sæhtfri'ö og helga ró.
*
Minn sonur kær, þín sorg er ldðin,
þú seftir hulinn kaldri mold;
hin dimma gröí, sem gefur friöinn,
nú geymir laust frá þrautum hold
Ég þakka fyrir farnar leiöir,
þitt' fagra vinurbros og mál ;
sú endurminning birtu breiöir
á braut, þó vonin reyndist tál.
þó falli björk á blíöu vori,
og byrgi virvi þögul gröf,
með hverju þungu þrautaspori
vér þyggjum nýjan styrk aö gjöf.
Eg geng minn veg þó sáriö svíÖi,
því sæl í l’jarta Kfir von ■;
mér brosir land að loknu stríöi,
þar lí't ég aftur týndan son.
Undír jjafni móöur þess látna.
„ M. M.
—------4-------
Kvenufé'awið
langar til að vera með.
Eg hefi orðiö vör við kvartanir
nú í seinni tíð um vöntun á skáid-
skap eöa rími, eins og einn vina
minna kemst aS oröi. En af því,
aö ég er æfinlega dálítdð br jóstgipö
þá langaöi mig til aö sýna dálítin
lit á, að bæta úr þessari vöntnn,
en kringumstæöurnar leyfa hvorki
aÖ þaö sé mikiö eöa merkilegt, —
enda þótt ég hafi ásett mér að
skoða þaö óhlutvendni, að senda
ijóö til blaöanna, þar sem þau i
flestum tiifelium devja smánar-
dau'öa, — þá sendi ég nú Heims-
kringiu nokkur erindi, eitt skifti
fyrir öll, meö foriátsbón til fólks-
ftisy óskandi og vonandi, aö þau
ekki valdi stórskemdum.
Gerir það nú anuars nokkuö til,
aS þessu mýrarljósi hagyröinga
bregöi fyrir stöku sinnum, jægar
■gfóðu skáldin eru meö leiSarljósiS
ja'fnhiiSa. Léjegnr eöa’jafnvel ó-
nýtur skáldskapur getur ekkert
ski'liS eftir í sá’lunni. þaS er lítiS
gert úr sálarlegum styrkleik fólks-
ins meS því aS ætla, aö slíkur
skáldskapur leiöi fólkið í gönur.
Sannieikurinn er, aS ekkert af því,
sem blööin flytja, er alger vit-
leysa, þó margt sé lélegt en jaín-
framt sakiaust. EfniS er oft lélegt
hjá vorum nýrri skáldum. það er
ekki hægt aö smíöa kjörgripi úr
lélegu efni.
það aö banna hagyröingum aö
kveöa, fehir í sér jafnmikiÖ af
þessu þrennu: þröngsýni, illgirni
og -hedmsku. því ekki aö lofa þedm
aö skákia og skrifa eins mikiö og
þeir vilja ? Blöðin þnrfa ekki aÖ
taka nema þaö bezta, og ætti
hver höfundur aö vera j>eim þakk-
látur fyrir þaö. Blööin eru s-tödd
á milli tveggja elda, og ef þauekki
haltra til beggja hliða eru dagar
þeixra taldir. Hvernig fór ekki fyr-
ir aumingja Ifagskrá ? Og nú má
vesalings Kreyja fara að vara sig,
ef hún ekki heldur sér betur til
fyrir piltunum! þeim er sumum
farið að finnast hún æöi ófyrir-
teitin og lanslát. Já, aumingjarnir,
þaö er ekki von, aö þeir geti fyrir-
gefiö það!
þá eru sumir af hagyröingunum,
sem reyna aö skvggja hver á ann-
an, víkja hver öörum til hliöar,
til að iáta skína sem bezt á sig,
svo þaö gengur í einlægum hrynd-
ingum. þessi aöferö er ein af stór-
göllum þjóöar vorrar, sem meiri
þörf gerist aö kveöa niöur, heldur
en skáldskapargáfuna.
Sumir af m,num uppáhaldshöf-
undum koma ofsjaldan frám á
sjónarsviöiö. Nokkrir af þeim eru
ef ti'l vill “hreinum aigleymis
bundnir dratim” ; vita svo hvorki
í jjennan heim né annan.
Lengi lifi skáld og hagyröingar!
R. J. DAVÍIISON.
HANNES HAFSTEIN.
1 æösta sæti Islands þú nú situr
og átt aö bera merki þess og
skjöld ;
jfótt hatursoröin heyrir þú mjög
bitur,
jfó hopar ei né leynist bak við
tjöld.
RáS þín táilaus tryggar rætur
festa,
tendrar vonarljós þín mikla sál,
og harSir vanans hlekkir sundur
bresta.
Ö, Hannes, þaS er líka komiS mál
* — .---------------
ANDLEGUR HRÍD-
ARBYLUR.
Nú æöir yfir andans hríöarbylur,
ait er loftið htvliö dimmttm reik.
Seiödnornin sín nú ljóöin þylur,
Ró og friönr hníga aö jöröu bleik.
Hræsni og lýgi haröan stiga dans-
inn,
heimska og öftind syngja gamalt
lag,
á þœr setur hroki heiöurs krans-
inn,
en hrekkvís er á ferli nótt og dag.
SÖKNUÐUR.
Ég íuglanna ástasöng fjarlægjast
hevri,
faiurinn saknaöar hjarta mitt sker
en sorgin er léttari og svölundn
meiri,
því sé ég að himininn gætir aö
mér ;
t'árfella blómin og höfuöin hnedgja
hjalandi um sumarsins hverfandi
skraut.
Ö, hve }>aö særir aö sjá þau öll
dey ja ;
í samvistaint þeirra ég. huggunar
naut.
*
BETRA ER SEINT EN
ALDREI.
þó sofum vært, vér vöknum þó
um sírt,
já, vinir, jægar halla tekur degi,
og framundan vér art eins eygjum
strírt
áralausu, brotnu lífsins fleyi.
R. J. DAVÍIISON.
------f-----
þakkarorð
Ég undirritaöur votta hér meö
ind'tt alúöarfylsta þakklæti þeim
hermm Öfeigi Sigurössyni, Sól-
heima P.O., og Jóni Olson, Mark-
erville P.O., í nýlendu íslendinga í
Red Ileer dalnum í Aiberta, sem
af meöaumkun meö mér í veikind-
um mínum söfnuöu meöal Islend-
inga þar í bygö J90.00 í peningum
til þess aö kosta ferð mína hér inn
á Winnipeg hospítaliö, til upp-
skuröar við sttllaveiki, sem ég hefi
þjártst af' í sl. 2 ár, svo art ég er
nú ekki lengur fær til vinntt. —
SömuteiSis þakka ég af alhug öli-
um jx-iin, sem meö petvingagjöfum
og á annan hátt hafa stutt aö
því, aö ég gæti leitart mér lækn-
inga hér á 'spítalanum.
.Winni'peg, 12. júní 1906.
þóröur Gíslason.
i-----------------------------------------------!
• FREDERICK A. BURNHAM. (tEOR(tE D. ELDRIDGE,
• forseti. varaforseti og tðlfræöingur.
I Mutual Reserve Life InsuranceCo
• OF NEW YORK.
Nrjar, borgaðar ábyrgðir veittar 1905 .........$' 14,426,825.00
Aukin tekju afgangur, 1905 .................... 83,204.29
Vextir og rentur (að frádregnvtm öllutn skött-
um og “investment” kostnaði) 4.15 prrtsent
Lækkun f tilkostnaði yfir 1904................. 84.800.00
Borgun til ábyrgðarhafa og erfingja á árinu 1905 8.388,707.00
Allar borganir til ábyrgðarhafa og erfingja.... 64,400,000.00
Sfðan fálagið myndaðist.
t
Hæfii ruenn, vanir eða óvanir.aete ferig"' iiu.hor'-*titöði)r me'* h-jjft
kjörum. Ritiðtil " AÖÉ.NCY DKPARTMENT”.
Mutual Reserve Bldg., 307—309 Broadway, New York
Alex Jamieson ^:;;;ftf;hrHfyrir 411 Mclntyre Blk. W'pegr.
!•«•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••»•••#<
46
Hinn áffœti
T. L.”CIGAR
er langt á undan hinnm ýmsu
tegundum með ágæti sitt.
Menn ættu ekki að reykja aðra
vindla en þá V»eztu, sem heita
“ T. L. ” otr eru búnir til hjá
Thos. Lee
eipandi
WESTKUN CIGARFACTOUY
WINMPEO

PROVINCE OF MANITOBA
H. M. HANNESSON,
Lögfræöingur
Room : 412 Mclntyre Block
Telefón : 4414
Kaup - tilboð^’
á fylkisstjórnarlöndum
Tilboðum í.lokuðum umslögum, um
kaup á fylkislöndam sem
sendist til “The Provlncial
Land Commissoner” ogmerkt “Tenderi
for Purchase of Lands”, verður veitt
móttaka 4 þessari skrifstofu fiam að
kl. 10 f. h. á laugardaginn þann 14. júli, !
1906, um kaup á fylkislöndum i Town-
ship 11, 12 og 18 í Ranges 9 og 10 austur
af aðal hádegisbaug, sem er frá 73.000
til 113,060 skrur.
Sérhverju tilboði verður að fylgja |
peningar eða “marked” bauka ávísan
fyrir einum tíundahluta af boðnu kaup-
verði, og skal það skoðast sem fyrsta
afborgun. — Ávísanirnar séu gerðar
borganlegar til “The Provincial Lands
Commissioner”.
Engin tilboð sem send eru með mál-
þræði verða tekin til greina, og ekki
heldur verður hæzta eða nokkurt annað
tilboð endilega þegið.
Sölnskilmálar eru sem fylgir: Eina
tiundi niðurborgun og afgangurinn í
9 árlegum afborgunum, með 6% árleg-
um vöxtum,
Landsvæði það, sem hér er boðið,
hefir að mestu leyti góðan jarðveg, og
ait 8em nauðsynlegt er að gera til
þess að gera löndin ræktanleg, er vatns
framræzla.
Til þess að þetta geti orðið gert,
býður nú fylkisstjórnin-lönd þessi svo
að kaupandinn geti fengið myndað
franrræzlu hérað—“Drainage District”. 1
—og þannig gert lötdin með þeitn arð-
sömustu í fylkinu.
Frekari upplýsingar fást hjá:
Xj. j. ho we,
Depnty Provincial Lands Commissioner.
Department of Provincial Lands.
Winnipep, llth Jnne, 1906.
U'Doininiou Riink
NOTRE DAME Ave. BRAN'CH Cor. Nen» St
Vór seljum peningaávísanir borg-
anleg&r á Islandi og öðrum lönd.
Allskonar bankastörf af hendi leyst
SPARISJÓDS-DEILDIN
tekur $1.00 innlag og yfir og gefur hnztn
gildandi vezti, sem leggjast viB ínn-
stwðuféð tvisvar A éri, 1 lok
júnl og desember.
Bezta Kjöt
og ödýrasta, sem til
er í bænum fæst ætfð
hjá mér. —
Nú hefi ég inndælis
hangikjöt að bjöða
ykkur. —
C. G. JOHNSON
Cor. Ellice og Langside St.
Tel.: 2631.
Giftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktsson,
477 Beverley St. Winnipeg.
5000
(Cement Bnild-
ing Blocks Jg}u
E1 d i viðu r
af örium og
beztu t e g -
undum.
ItOXXAIÍó HAKTLRY
LbgfrH»0ingar og Land-
skjala Semjarar
Rooin 617 l’oion Raiik, ffinnipeg.
K. A. BONNAR
T. L. HAUTLEY
J. ö. HARGRAVE <fe 00.
Phoues: 437, 432 og 2431. 334 Main St.
OXFOHI)
HOTEL
Duff & PLUMBERS
Flett Gas & Steam
604 NOTRE DAME AVE. Fitters Telephoue 8815
Gáið að þessu :
Nú hefi ég fyrirtaks kjörkaup á
húsum og bæjarlóðum hér f borg-
inni; einnig hefi ég til sölu lönd,
hesta, nantgripi og landbúnaS.nr
vinnuvélar og ýmislegt fleira. Ef
einhverja kynni að vanta að selja
fasteignir eða lausafé, þá er þeirn
velkomið að finna míg að máli eða
skrifa mér. Eg hefi vanalega á
hendi vísa kanpendur. Svo fstvega
ég peningaján, tek menn f lfís-
ábyrgð og hCs f eldsábyrgð.
G. J. GOCDMUNDSSON
702 Simcoe St.. WinxiÍDeg Msn
PALL M. CLEMENS
BYGGINGAMEISTAKI.
470 Hain »t. Wlnnlpeg.
Phone 4887 BAKER BLOCK.
er á Notre Dame
Ave., fyrstu dyr
frá Portage Ave
að vestan. Þetta
er nýtt hótel og
eitt hið vandað-
“““ asta f þessum bæ.
Eigandinn; Frank T. Lindsay, er
mörgum Islending’um ið góðu
knumir, — Lftið þar inn!
KENNARA
vant-ar viö Frainnes skóla, nr.
i 1293. Kenslan byrjar i. september
næstk., og> stendur yfir í sjö májx-
uði, eöa til ti. marz 1907. Um-
1 sækjendur tilgreini mentastig og
| hvaöa kaup þeir óska eftir. Und-
irritartur veitir tilboöum móttöku
i til 1. ágúst na'stk.
1. maí 1905.
JON JÓNSSON. ir.
Framnes P.O., Nlanw
MARKET H0TEL
146 PETNCESS ST.
4 *> Y)t.Í
P. O’CUNN FLL. indi, WI.NMPEO
jei;iu,d > ■’ >' föiiíMun c. indl
n.. (tfóilynuji 1 nfib ofr hús-r úur
C|f ' ppbó ð ,,ýj
Woodbine Restaurarit
StH'rstfi BillÍHrrt Hfill 1 Norhvestnrlandin
I Tlu Pool-Wrö,—Alsk<»ijhr vtn o^vindlar.
I.ennou A Hebb,
Eiceixiur
324 Hvammverjarnir
ari — faðir hins lstna manns — bauð að
gerast annar ábyrgðarmaður hans, og
Petherick húsbóndi hans gerðist hinn.
Þeir, Keith feðgar þfikkuðu gamla
Barkstead hjálp hans. Hann kvað það bara
skyldu sfna að gera hvað hann gæti fyrir
Davíð.
Mildred hafði haft stöðugar gætnr á
dómhúsinu, meðan á réttarhaldinu stóð,
og þegar hún sá Davfð koma þaðan út með
vinum sínum og skyldfólki, þá sló hjarta
hennar óvanalega hátt, og hún var sér þess
vitandi, að henni þótti vænt um afdrifin,
þegár lögmaðurinn sagði heqni að Davið
mundi annaðhvort algerlega sleppa við
begningu eða að hún yrði svo væg að engu
væri að kvfða.
Svo leið tíminn fram að febrúar mán-
nði. Duvíð fór smá batnandi og minni
hans styrktist svo að hann gat munað eftir
flestum áhrifamiklum viðburðum sem fyr-
ir hann höfðu komið, en óljóst þ£, og mjög
hætti honum við að bringla saman ýmsu
er gerst hafði sitt á hverjum tima. Alt
var eins og f draumi, og f þeim draumi
mundi hann eftir Elmiru Webb, sem ein.
ura umkomulausum brjóstumkennanlegum
Hvammverjarnir 325
aumingja. E.n ást hans til hennar var
algerlega horfin.
Það var einn dag að þau Mildred og
Davfð sátu ein saman inni í stofu, að Davfð
spurði eftir gamla Webb.
“Eg var nærri búinn að gleyma gamla
manninum. Hvernig líður honum?” —
6pnrði Davfð.
“Hanner líkamlega hraustur”, svaraði
hún.
“Er hann ennþá að bfða og vona?”
“ Já ”.
“Eftir henni?”
“ Já ”. '
“Bitur hann ennþá við eldinn og 6egir
hún muni koma?”
“Já, — hann fer nú sjaldan úr hús-
inu”, — sagði hún.
‘,Ég man hvernig hann leit út, aum-
inginn, þegar ég fann hann og hann
sagði mér frá Iienni”.
Þetta var f fyrsta sinn er Davfð hafði
minst á Elmiru sfðan haun reis úr legunni.
“Já, ég hefi oft komið til hans til að
hugga hann og 6tytta honum stundir” sagði
Mildred.
“Fjarska ert þú góð og nærgætin”.
“Það er létt að vera góður þegar mað-
328 Hvaraœveijirnir
vaidi stendur. Hann er auðugur mjög. ef
alt er eiris og harm segir, — og ég efa ekki
að það sé svo. Honum er ant um að gefa
þér svo mikilefni, að þú getir gefið |>urfa-
lingum eftir vild þinni, og með örlátri
heudi”.
Svo ræddu þau um; mál Davíðs, sem
bráðum átti að gera út um fyrir hærra rétti,
og Davíð gat þess, að hann eæti ekkert
fast ákveðið með stefnu sfna, fyrr en hann
vissi hver afdrif þess yrðu.
Það gæti farið svo að hann yrði hnept-
ur f fangelsi. En hann sagði henni að
æfilöng fangavist yrði sér sönn sæla—sjálft
himnaríki— ef hún aðeins mætti vera þar
hjá sér, svo hann gæti notið samvista við
hana.
41. KAPÍTULI
“ Þér virðist líða betur þennan morg-
up!” sagði ráðskonan við gamla Webb.
“Segðu ekki að j>að 6é óeatt”
. “Það vpit ég ekki”, mætil hann og sett-
Hviiimnverj'irnir 321
Fréttui u ii !)ar>la“auu oe látið Jaug
um latnl alt oe ýmsur voru g>- ur mn >að,
hvort. Davfð mnndi slepp-i vió heeuiugu
eða fá'æfilang* fangelsi. 8vo varð þ;t i og
hljóðbært að faðir Davfðs — seai engan
grunaði að væri ofanjarðar — væri uú k<>m-
iun }>ar 1 héraðið, eu engin þekti hanu jfó
ýmsir hiifðu séð ókunnau mann og ein-
kennilegan útlits þar f héraðinu
Það fylgdi s’igunni. að þessi ókunnugi
maður hefði alla ævi verið f siglingum, en
nú hefði einhver hulin máttur sent hann
til baka til að annast um son sinn, sem nú
væri f hættu, og að þetta boðaði góð afdrif
málsins fyr'r Davíð.
Svo var það og sannað, að Harry hefði
slegið fyrsta höggið, og það mjög þrælslega,
svo að Davlð hefði aðeins varið sjálfan sig
og gæti þvi ekki verið ábyrgðarfullur fyrir
dauða Harrys. Petherick lögmaður —
fyrrum húsbóndi Davfðs — hélt og fram
þessari skoðun. En aftur voru aðrir sem
héldu fram þvi gagnstæða, og altaf lá
Davíð meðvitundarlaus meðan stóð á þessu.
Læknar hans og aðstandendur gerðu
alt sem I þeirra valdi stóð, til þess, að bjarga
lffi hans, ef ske mætti að þess væri kostur;
Hvuír.m verjurnlr 21