Heimskringla - 23.01.1908, Blaðsíða 2
'W'irmipeg, 23. jan. 1908
HlilfflbKKlMíLA
HEIMSKRINGU
Publishod every Thursday by
Thf Heim.skringla News&Puhlishing Co.
Verö blaOsins f Cauada oft Handar
$2.00 um ériö (fyrir fram borgað).
Seut tiJ islands $2.10 (tyrir fram
borgaCrtf kaupendum blaösins hér)$1.50.
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manafrer
Office:
729 Sherbrooke Street, Wionipeg
P.O BOS 11«. 'Phone 3512.
Aiiö 1907
á'tt sem' vill, jafnvcl móti þétt'im
vindi. Svo eru loítsiglmgar nú
búnar að ná föstum lökum, að
það er talið áraiðanLegt, að hverj-
um fullveðja ednstakl ngi verði gert
mögulegt, að fljúga eítir vild .ii'.ur
en annar tugur þessarar al.'- r er
fyrir garð gengm, og mann og
vöruflutningur verði orðinn al-
miennur nueð þeim áður en þriðj-
ungur aldarinníir er liðinn.
þá er og sú um-bót gerð á köí-
unarskipum á þessn síðast.i ári,
að mönnum beíir tekist ;ið sigla
600 mílna langan veg neðan sjsiv-
ar, og að vera 24 kl.stundir við
liafsbotn, án þess að liafa þrotið
gnægð af fersku lofti. títbúnaður
á þcssurn bátum er svo, að skip-
jverjar geta séð langar leiðir út
frá sér á allar hliðar og varast
alLar hættur, sem í vegi kunna að
vera, en jafnfraint grandað þeim
lierskipum., ssm kunna að vera inn
an sjóndi&ildarhringsms á yfirborði
sjávarins.
þá he.fir og Dr. Samuel J. Melt-
zer uppgötvað á sl. ári að nota
megi laxérsalt tdl svæfingar v,ð.
holdsskurði, og cr aðferð hans iíö
notkun j>ess efnis talin að baH
ýmwa yfirburöi yfir eldri aðfirði".
skeyta sarrubandi yfir Atlantshafið, Meðal annars jiað, að svtlnlyf
milli Evrópu og Átnieríku. j jxetta dregur engan þrótt frá lijarc
Poulsen, danskur maöur, befir j a,’"l °K f ««.„ þess vegna eru
komið á þráðlausu samtali milli | aö >ola betur uppskuröinn
Kaupmannahafar í Danmörku og
Herfínar á þýzkalandi, og hefir her- j í mannvirkjafræði
máladeild þjóðverja kcypt einka- I smiðað mótor, sem
t blaðinu ‘‘Familv líerahl and
ÍWeekly Star”, dags. 13. Jj.m., er
fróðleg grein um fratníanr þær,
sem orðið hafa á sl. ári. j>ar ci
bent á, að ýmsar undraveröjr
uppfundningar hafi gerðar verið,
ekki að eins á jörðunni, htldur ’
loftinu yfir henni, og a vötnunum
undir hcnni, ei svo m-.et'i segja.
Jjetta licfir komið fram á áriiiu
2907 :
Marconi hefir komið á f -s: ti !<>ít-
ieyfi af honum þar í Landi. Poul-
sen kveðst þess fuUviss, að sér
takist á jxessu nýbyrjaöa ári, að
gera mönnum möguLegt, að taLast
við gegnum Loftið yfir Atlantshaf,
niilli Lvvrópu og Amieriku.
Próf. Korn í Munich lieíir komið
fratn mieð nýja áreiðanlega og áð-
ur ójx'kta aðíerð til þess að senda
myndir með belegraf, mitli liorga
liefir Itdison
geymir í s:
um starfsgreinum, þekkingu og
mc-nningu á ýmsa vegu. Austur-
Islenditigar og ísiand eru á jjeim
títnamótum nú, að það hefir mjög
niikla þýðingu fyrir framitíð þeirra
og Jjes.s, hvernig verzlunar og við-
ski'ftaiegra tnöguLeika þair geta
aflað sér, og hvernig iagaða drift
þeir geta haít á atvinnugreinum
sínum í sambandi við umibeiminn.
þjóðirnar ertt mis'tnar og vigtað-
ar eft'ir framförunum, sem jjær
sýna að þær koma í verk hjá sér,
og þjóðinni v.ex kjarkur og traust
á sjálfri sér við hverja aukna íram
kvæmd. Beinar skipaferðir nulli
1-slands og Canada með f,Mks c.g
vöruílutninga, myndi rey'iast á-
batasamt fyrirtæki fviir j-iand.
Enginn getur sagt ji.tð rn Mm
stendur, hve mikill gróði gacti orð-
ið af því í framitíðinni, tn iegðu
Ausitur- og Vieistur-lsL íudii'gar s int
eiginiega krafta sína fram til ð
koma þcssu fyrirtœki á rekspöl,
væri með þeirri samvinnu bræðra-
jj.jóðanna austan hafs og vestan,
stigið eitt af allra stærstu og
nauðsyniegustu franifara sporun-
um, sem Austur og Vestur-ísLend-
ingar geta vænst eftir að ná 1 ná-
lægri framtíð. Og jafnvel þó pen-
ingalegur gróði af miLliferðnm
skipsins fyrst um sinn, yrði ékki
’eins mikill og vænst væri eftir,
gæti satnt slíkt fvrirtæki í ríkum
mteLi verið aröberandi, og sem
lægi sérstakiega í því, að með
jjossn fyrrrtæki setn grundvailarat-
riði, myndi koma í Ljós og mynd-
ast ýmis önnur, setn stæðu f sam-
bandi jjar með, og sem af nánari
satngöngunt og aukinni praktískri
þekkingu, myndi hefja hugsjónir
og stækka sjóndeiidarhring ein-
staklinganna og auka framsókn
jxirra til nytsamra fyrirtækja af
íl 12 l stundum, og er ýmsu tagi, en á þ\¥ byggist afl <g
skoðun lians, að su aðfc.rð
svo mikið rafafl, að hann nægir til
að knýja vagn 14 þúsund tniilna
latigan veg, og nú er hann að gera
mótor, sem geti knúð vagn yfir 50
jjúsund inílna veg, án jxss að end
urnýja aflið í lionutn. — S-ami hug
vitsmaður hefir og steypt stórt í
búðarhús
| það
■ verði frainitíðar húsageirðar aðferð
: um allati heim.
í.að
ár
og jafnvel milli landa. Með jiessari
aðferð má senda út unt allan lieirn Margt a-nnað ltefir verið gert
myndir af stroktimiinnum eða 1 þessu sl. ári, sem áður var óge.
hverjum öðrutn, sem vcra vill. jen sem Ljlaðið ltcfttr ekkert \lirl;t
jx'ssi uppftindning er talin afcar-j yfir. IC11 Jjað, sem sýnt hefir \ er.<’
áTÍðandi, því hún kcdnur aö góðu j nægir til þess að sanna, að ntnnti
liði í mörgum tilfellum. jvitið er stöðupt að prosk.tst
T . ' . , . , að heimintnn er að fara fratn.
þa er og uppfttndmng stt, sem
I/Ouis Bretiiian framleiddi á síðast- ! Hvað nýbyrjaða áriö k.nr.i að
Jiðnu sumri, talin afcar-markverð. j færa matinkyninu, veiit tuginn. I
líti hún er í því fólgin, að hægt er I triilegt er j>að ímjög, að jj.tð sk.t
með skopparakringlu afli, að halda j eins langt á, ttndan síðasta sti
jafnvægi járnbrautavagna á einu j nýjutn uýpgötvunum, eins or
spori, í stað tveggja eins og nú , scinasta skaraði fram úr fvrri
er. Við þétta afl er það og ein-! tnn.
kcnnifcegt, að jjess tneiri þtinga,
ssm hlaðið er út í aöra hlið vagn-
aiina, þess mieira hækkar sú hliöin.
Svo er jtessi uppfundning talin á-
rcdðanleg, að vísindatnenn, sem
skyn bera á hana, telja vist, að
hún verði alment lögð til grund-
vallar fyrir öllum mann og vöru-
íluttiingum á landi innan fárra ára
og að vagnar með þeim útbiinaði
geti farið 150 mílur á kl.stund.
þá er og sú uppfundning talin
nokkurs virði, sem Sir William
Gufuskipaferðir
beina leið milli íslands o<x
C a n a d a .
Fvrir nokkritm vikum síðan, í
fjölmennu samkvæmi ísleudinga
hér í Selkirk í minnirtgu um 100
ára afmæli Jónasar skálds Hall
grimssonar, mitt tist ég á það
Kamsey gerði á sl. ári. Hann var !r;eðtt, sem ég var beðinn að lialda
áður heimsfrægur orðinn fyrir að j f\'rir minni íslands, að J>að ættiað
hafca uppgötvað “helium” málm- j vera áhugamál Vestur-lsLendinga,
tegundina og auk hennar 4 tegur.d-
jr af loftga-si. En f maí si. aug-
lýstí hann, að fundin'væri oðíerð
til jjess að fratn.leiða L.opar ú r
‘‘socliuln”, “liithium” og ••p'jtass:-
itm”. Við jjetta v-j.r Jtr.ð Ljóst, að
ef hægt væri að fr.itnleiða'n'.ál n
jxnnan úr slíkunt tfmim, jiá vxri
að líkindum einnig liægt að fr.am-
leiða aðra málma, sv j fj’ti s:Ifi’r
og gtill úr samit’ó'.i'.ii'.ti e:nhv?ira
annara eína. En J-.að íiuuidi jjykja
hagvænLeg tippfu.vlnthg, af> gcta
framleitt nægar g'libyrgðir Ltl
allra þarfa matutk/nsins.
þá liefir ig é fiðas'a ái’ crð.ð
sú uml>ót á flutnmgatafltjuivi þjóö-
aiina, að '}>au hafa aldrei fy'r náð
þeirri fullkomnun, sem þatt nú
hafa. Hinar svonefcndu “turbine”
gangvélar í hafskipum liafa knúð ;
stærstu gufuskip yfir Atlantshaf á hæfa menn
að styðja að Jiví, að samband
milli okkar hér og Austur-ísLend-
inga vrði sein nánast og tryggi
legast. Og benti ég ttm leið á, að
virkiLegasti vegurimn til jxcss væri,
I að vér Vesitiir-1 sLen dingar gerðttm
j það að s.'rstöku áhtigamáli, að
koma á stofn mreð hlutafélagssam-
l tökum, gtifuskipaferðum að suttir-
j intt að minsta kosti, sem færti
beina lsið milli Canada og íslands.
Eg nefndi þetta skem'tiskipa líntt,
hafandi fyrir attgum, að fólk héð-
an tir álfu myndi fara skem'tiferöir
til Islands nveð þvt skipi, og <>ð
það yröi fólks og vÖrullutiunga-
skip jafcnfratnit,
líg sýndi íram á, að ver ittr
vcstra hefðum nægilegan kraft, ef
samtök k'iigjust, til þess að ko:
slikti
■ j til þess að
fyrirtæki i verk, >>g
til
r>.jg J
J>ess að hafa sijérn
4 sófarhringmn og taypum 20 kl,-
stundum.
þá hafa og stjömufcræðingar
lefctit sennileg rök að því, að lif-
atidi verur og mörg stórvirki séti
á Mars-hnat'tinum. Myndir, sem
af jjeim hnetti Lvafa verið teknar,
virðast benda á, að }>ar siéu mann-
legar verur, og franskir stjörnu-
iræðingar þykjast sjá nierki þess,
að þær verur séti tniklu lengra
kotnnar i martnvirkjafcræði, ctt
nokkurir mettn á vorum hnet’ti, og
að Mars-búar hafi um latignn tíma
verið að reýna að koniast t sam-
hand við oss hér á jörðunni, þótt
enn bafi j>að ekki tekist fyrir van-
iná'tt jarðarhúa. En nú ltafa vís-
inda'mietm fengiö j>að hugboð, að
tiota megi aílið í Niagara fossi til | ln)'.sVu ' gLeðifrét
]xss að senda svo sterka rafmagns
stranma til Mars, að þeir J> 1 r fái
að vitn, að vér hér sétim lifandi
og starfandi verur, og óskum sam-
bands við þá.
þá hafa og loftsiglingar tekiö
afarmikltim framfcörum' á sl. ári,
.svo að nú eru tilbúm öfliig Ior’för,
sem hægt er að stýra eftir vild og
inýja með undra hraða i h>-erja
Jtess og íratnkvætnd á hendi. Ý.
taldi einndg líklegt, að Austur-
íslendingar myndu mota mikils
viðleitni Vestttr-lsLendinga í jjessa
átt, og tnyndu að stnt/ levti
grciða fyrir því, að samband og
samvinna yrði sem tryggast og
bezt. ICkki vissi ég j>á samt með
visstt, hvernig Atistur-lslendingar
mj-ndu lita á svona lagað fyrir-
tæki. En síðan síðustu bl' ji frá
Islandi hafca borist hingaö og
greinin í ísafold ttm “samdrátt
Austur- og Ve.stur-lslendinga”, get
tnn vér Vestmenn gettgið úr
jskttgga um, aö frændur vorir og
| vinir heima myndu vilja mikið til
j jx ss vinna, að heinar skipaferðir
1 kæmtist á mfclli íslattds og Canada.
Frétt þessi er ein með þettu
tum, sem htngað
hafa borist að heiman og sýnir. að
Anstur-íslendingar hafca framtíðar
velferð íslands í httga, fins og
mcntuðum og praktískum n.önn-
ttm sómir, að vilja k-ggja nol ktiö
i söltirnar í fyrstu, til þess oð
geta fært landi sínti og lýð i nyt
ávöxrtinn af stærri fyrirtækjum,
sem marg þúsundfalt borga fyrir-
höfnina í fratntíðinni, tneð aukn-
velmegtin þjóðanna og hluttaka
jteirra í heimsm'ennittgunni.
Ettginn noitar því, aö menning
og framsókn þjóðanna í þessari
volditgu heitnsálfu (Vesturhieimi)
sé á háu stigi, og i fjöldamörgum
greinum fyrírmynd annara þjóða,
og enginn ætti að bera vantraust
til Jxss, að framtíðin gieti fært
Austur-íslendingum ýmis konar
}>ekkingtt héðan að vestan, sem
gæft arðvæniegan árangur, ef sam-
göngur milli landanna vætu greið-
ar. Og auðsætt virðist jtað, að
enginn öntiur tilraun myndi reyn-
ast jafnvel til jtess að geta \ ið-
haldið hér í álfu hjá oss Vestur-
tsletidingum íslenzkri tungu og ís-
lenzkri föðurlandsást, seim' mónn-
um hér vcstra cr svo tíörætt ttni
nú á tínitim, og telja, sem/ eðlilegt
cr, nauðsynlegt að viðltalda.
Enn sem komið er, hefir engin
tilraun verið gerð til j>ess hér
vestanhafs, að sjá livernig Vesfcur-
tslendingar ntyndu líta á jietitu ný-
mæli, og því ekki hægt að segja,
hverjar undirtekir það fengi. Má-
ske sumum þætti slíkt fyrirtæki of
stórt íráðist, óviss hagnaður og
of ntiklum erfiðleikum bttndið, að
hrinda Jjví í framkvæmd af Vestur
íslendingum eingöngu, jafnvel jjó
vér tnvö samtökunt höfum kraft
og möguleika til Jxss. Um ]>etta
er <ekki hægt að segja s;m stend-
ur. En efc dæma mætti eftir Jjei'tt
tindirtektum, setn þessi httgsjón
liefir fengið hjá Islendingttm hér i
Selkirk (annarstaðar hefir þesstt
máli ekki verið lireyft, svo ég viti
til) mætti ætla, að Jjetta fyrirtæki
.ttgi hylli fólks og stuðning frem-
ttr fles'tum' öðruni fyrirtækjum.
Fjöldi fcjlks hér af Islendingum hcf-
ir minst á jjess-a hugmynd viö tnig
síöan og einttm rómi látið í Ijósi
ósk umt, aö hún komist í fratn-
kvæmd, og heitiö fylgi sínu og
s'ttiöiiitigi, og mætti ætla, að Vest-
ur-lsfeindiiigar vfirLeitt myndu fús-
ir til að taka hluti í þessu fyrir-
tæki. Og því fremur, semi rödd hef-
ir borist hingað frá lislandi, sem
bendir á sömu hugsjónina og a>sk-
ir eftir, að Vestur og Austur- ís-
leitdingar vinni þeitta fyrirtæki í
samlögum, sem að sjálfsögðu
tnyndi reynast grefcðasti vegurinn
til þess aö verkið kæniist sem
fyrst í framkværnd.
W.-Selkirk, 11. jan. 1908.
Matthías Thordarson.
Ný Liberal stjórnfræði
Daurfer stjórnin liefir á þesstt
þingi tekið ttpp j>á áðttr óheyrðu
stieifinti í Cánada — eða að því er
vér 'bezt vitum í nokkru frjáls-
stjórnarlandi, að banna .fulltrúum
jjjóðarmnar aðgang að því, að
skoða opinber skjöl þjóöarinnar í
stjórnardeildunum.
Svo stóð á, að einn af þing-
mönnum fór íyrir nokkrum tíma
fram á, að fá að sjá skrifleg til-
boð, sent innanríkisdeilcLinni höfðu
verið send um kaitp á timbur-1
höggskyfum. Ráðgjafinn skri'fáði
Jjingtmanninum og ráðlagöi honum,
að bera á formfcegan hábt fratn til-
lögu í þinginu um, að skjöl Jjessi
væru lögð fra'rn þar til sýnis þing-
mönnutu. En þegar það var gert,
lægði sbjómin fratn afskrift eða í-
myndaöa afcskrifct af þeim. þing
menn neituðu aö gera sig ánægöa
mieð Jjcssí eítirrit, sem fullnægj-
andi, og heimt.uðu að mega sjá
upprivttalegti skjölin. En þessu var
neiitað. þá báðu þingmienn um, að
'mega sjá þau, jjar setn þatt væru
geyntd í innanríkisdeildiniti, en inn-
anríkis ráðgjafinn neitaði á opn-
ttm jmvgfundi algerlega, að leyía
nokkrum jjingma'nni að sjá þau
nokkttrsbaðar, hvorki í jjingsaln-
ttm, né á skrifstofu deildarinnar.
Tóku margir þingm'enn þstta illa
upp og héldu langar ræðitr um ó-
svíftti þá, cr stjqrnin hefði í
framnni í þessu máli. Kváðu þeir
öLI slík skjöl vera opinbera eign
þjóðarinnar, og kosnir fulLtrúar
Itennar á jjingi hcfcðu fullatt laga-
rótit til jx>ss að efcga aðgang að
þeiint þar. En stjórnin sat við
sinn keip, og svo var gengið til at-
kvæða um málið, og skiftnst þá
aitkvæði eftir flokkttm og vann
stjórnin með 86 gegn 51 atkv.
það er í fyrsta skiftii í sögu
landsins, að siíkt lteifir kotn'ið fyrir,
og }>að er tvisýnt, hvort j>að hefir
áðttr kotnið fyrir í nokkru landi,
sem hefir jjingbundna stjórn. Slik
neitun stjórnarinnar bendir ótví-
ræðlega á, að eitthvað sé óhreint
við stjórnarfarið, sem þurfi að
dylja, og að skjalaíölsun sé höfð í
frainmi tál þess að afvegafeiða
Irtng og þjóð.
Knppatal
7. seprember, 1907.
1. Bréfið stíla, Magnús, má
Máls í bragarskorðum,
Svo ég bindi enda á
Orðin töluð forðum.
2. Nefna í 'bögum nokkra skal
Njóta góins bóla,
Konunga og kappaval
ktiguöu Ijelands sjóla.
3. Hihnir sat við hornalá
C\leð hallar dýrum þjómtm,
þá hervíkingar hafnir á
Hleyptu ölduljónum.
4. jtengill mæLir þjóðir við :
“þuttg mun snerran mækja,
Hervíkinga harðfengt lið
Heim oss fýsir sækja.
5. feokið er nú láni og frið,
I.amUð vilja þvinga.
Kenni ég alt þa'ð kappalið
Og kalla Islendinga.
6. Alt þeint gengttr ettn í vil,
Undatt brunar gnoðin,
þó drjúgum skeiði utn draínor-
hvl
Drekinn gulli roðinn.
7. I/oftttr hoibir lofðungur,
I/ands um kunnur álfttr.
Geirs- í -veðruttr grinmualfdur,
Gnoðinni stýrir sjálfur.
8. Stýfir öldur straums ttm lilí
Stórum ífeyið dýra.
þórð ég ftreðu sjálfan :.é
sínurn dreka sty'ra.
9. Kappann Magtnis k.rin; íg ]>a",
Kóng hjá Vínlands þjóðttm,
Hugdjarfttr og hreysti sttar,
Hexjans beitir glóðum.
10. Hræðist aldrei herglamur
Hels j)ó blóðið stikli,
Er á þiljum aflratnur
Afe-xancfer tnikli.
11. Andra jarl í orustu gný
Áður hef ég fundið.
Ef bláum eggjum bregð'ur frí
Burt er næði hrundið.
12. Að mér þrengja örlög ljót,
Ekki er Jjví að neita,
Köppum hef ed menn á mót
1 málmiagný að beita.
13. Efc hér væri inni í kvöld
Efldur sverða viður,
Veit ég Ben með brand og
skjöld
Brytjaði tröllin niður.
14. Fjarri Skúla fóstri er,
Fleina ramttr brjótur,
þeirra mundi jtrevta fér
jiorsteinn Uxafótur.
15. Efc hér væri Magnús minn,
Mækja vantir höppum,
Skyldi ég til skollans inn
Skjóta þessum köppum.
16. Úrræði það ertt fm,
Áöur ett sjáltir fatlið,
“Emigranta” inn til mi:n
Á augabragði kallið.
17. það skal lierma hraustum lýð,
Hallar undir borðum,
Hann á að gera galdrahríð,
Sem garnli Hákon forðum”.
18. Fyrirgefðu Magnús minn,
Mærðir niður detta,
Ekki Lengri óð ég spinn
Um ævintýri jætta.
K. Asq. Benediktsson.
Fjalla - þrá.
Nú fýsir tnig aftur til fjallanna lteim,
því triðar í æskunni naut ég hjá jjeirn,
og skjóls undir hnjúkunutn háu —
á vorcfegi að kvöldi, er sólin var sest,
við suðandi fossanið undi ég bczt,
í brekku hjá blómunum sntáu.
Við fjöllin er loítið svo hressandi og hreint,
og hrafnsvörtu björgin ei geta því leynfy
því bergmálið berst yfir völlinn —
og þar getur andi manns halið sig hátt,
i liálctldis kyrðinni glepur svo fátt,
og Jjess vegna þrái ég íjöllin.
Að horfa’ yfir dalma af háfjallabrún,
með heylöndin víða og fagurgræu tún,
utn sum'ar á sólríkum degi — •
J>aÖ 'útsýni vakti truér unað og frið,
scttv ekkiert í heiminum jafnaðist við,
°g guð vieiiit ég gfeytn'i því eigi.
Að örlögin flytji míg austnr tttn ver
í á-ttina þangað, sem kærast mér er, ,
þá voit hef ég kosið til valda —
ó, hversu mun tign ykkar töfrandi þá,
cr tindarnir rísa upp úr löðrandi sjá,
og gull-lindum gnípurnar falda.
J>á fagnar mér alt, sem ég elskaði mest,
og alt setn' að reyndist tnér traustast og bezt
á a'skunnar indælu sttmdum, —
er landið mieð dalina lit é\g á ný,
og lækina syngjattdi hlíðunum í,
°S fugl inn á íjörðum< og sttndum.
LCg elska ykkttr ísfenzku fjöll,
tneð áliana. huldufcólk, tröll,
og elfctvnna fossandi fcöll,
ég fjnn að ég þrái ykktir öll,
og hvernig sem fratnttðin Itag mínunt' snýr
í hugsjón er niýnd ykkar skýr.
Jjó fjarri þér sé' ég nú íeðraitna grund,
með fögnuði lít ég í anda ]>á stund,
er líðveldis lyftir þú merki —
og þgi halda börnin jyín brosandi heim
og berjast í fylking tnieð hetjunum Jteiin,
setn fylgja Jtér vegLega að verki.
En svo þegar valdstjórnin krýpur á kné,
og kúgarinn verður að dragast í hlé,
er þjóðinni si'gurinn sættir, —
og flest j>að, sem menningin fratnþróun gaf,
miun flytjast ttteð sonunum vestan um haf
til fjallanna og festa J>ar rætur.
Jjví fáir af útLendum ttnnu þér heitt,
og örsjaldan ltafa þeir braut þína greitt,
«t sært þig nneð svikum og ránum.
I'.f fengyrðu að tijóta þess alls, setn þú átt,
j>á ættirðu í sókninni styrkvari mátt —
<), iandiö initt, lungt út í sjámtni!
H. Magnvsson.
B R 0 S. m I—~
LesiB ttpp A hinni fyrstu samkomu ísl. #Vancouver, é nýérsdaff, 1908.
Ilvað er'svo glatt hjá okkur Islendingttm,
sem eigum, heima á Kyrrahufsins strönd,
sctti geta á okkar 'oigiti skeinitiþingum
tneð alúð tekið hver í annars hönd,
með nýárs-gleði, barna-bros á vörutn
og bræðfa og systra skyldu-tilfinning, —
að taka sam]>átt hvert í annars kjörum,
og keppa að Vestur-íslands j>jóðmjctiniitg ?
Hvað er svo glatit, sem móðurmálið kæra
og minning sú, sem oss Jjví ltedga ber ?
Við móðurbrjóst það ljúft oss var að læra,
þar lífsins bikar fyrsta drukkum vcr.
Hve fanst oss ekki hugðnæm hjartans sæla,
*r hingað komutn fcyrst á jjetta land,
að beilsu þeitn., sctn mál vort kttnnu að mæla
og mvndað geta sérst'akt þjóðlífs band.
Hvað er svo glatti, sem geyma feðra tungu,
þann gimstein, scm að fjöldinn dáist að ?.
Á henni í fomöld höíuöskálcl vor sungu,
í hug og minning jafcttan geymum J>uð. —
Sem hríslu-brot af heirnta'þjóðar stofni
vér hrekjumst út í kynblendinga straunt. —
Neá, það er skönt'm, að ætt vor út af softii,
er aðrar þjóðir halda fcast sinn taumi.
Hvað er svo glatt, ssm gleðimót með vinutn,
og ge'tu mdnst J>ess alls sem fegurst er,
og nýtizkuna að nemu utn leið frá hinum
og njóta jtess, setn gagnlegt býðst oss hér ? —
En geymu sani't vorn forna feðra anda
og fræði þau, sem dýrttst eru og bezt,
og láta aldrei vönnm í vígi standa,
að vinna að því, sem Ijörn vor þarfnast mest.
Hvað er svo glatt, í fjarlægð fööurlandsins
og frændalýðs, setn ennþá heima býr,
setn efla hag og þroska þjóðarbandsins
og 'þreyta kaþp við hvern sem á oss snýr.
Hvað er svo glatt, scm vera víkittgs-arfar
og vilja gattga’ í Jjeirra frægðarspor ?
J)vi hver sá, setni tneð dáð og drengskap starfar^
viö dauðann lítur eil'ft sólskins-vor!
Hvað er svo glatt, ó, sem á svölutn vetri
í sætu kaffi að drekka vmarskál,
svo félags-samtaks viljinn verði betri,
að vinna að því, að ge}'tna ístenzkt mál ?
Kietn blóm án daggar cfeyr og visnar niður,
eins dáið gieitiir þjóðarvísir smár, —
setn tnóðurkoss til barns, sent gréitið biður,
eitt bros oft getur læknað iooo tár.
Pórður Kr. h’rintjánftson.