Heimskringla - 24.09.1908, Blaðsíða 4

4 bl«
WINXIPEG, 24. SEPT. 1908
ETEIMSEILINCtEA’
Alheimsfriðar-málið
•BlaöiS “Deseinett Woe.kly News1’,
dajps. 20. áigú«t sl., flytur laitga
ritgerS urnij triðarmál, eftiir C. W.
Pienrosie, einm ai þeiim, se<m siendir
voru á friöarl>mg það, sem haldiiö
var í Cajxiton Hall í WestmmsteT
dagiaitna frá 27. júlí til 1. ágiúst.
þar voru mættir suKÍii'm-enn frá
öllmn þjóSmn og túlkar voru þar
til þess aS túlka hvorja ræ-Su, svo
aö aillir, stem á þingii þessu sátu,
gœtu skiliö hvaS talaS var.
Tilgiaitiigur þingsmis var aS fin.na
ráiS t'il þess að atoema stríS og
st.vrjaldir og koma á varauleigu
samJynd'i mieSal allra þjóSa. Allir
vissu og viðurkend'U þörílna á
þessu, — en hviernig foezt mætti
komia því í framkvæmd, þaS var
ráSgiátani. Ýmsir menii foaJa komið
fram með og komia en.n fram meS
miismuníuidi skoðanir im> þetta
eíni. En hver skoSunin sé réttust,
cSa hvar aSferðin heippileigust til
rétitra úrslita, — það er atriði,
svm eiiiigiinirii hefir getaS sagt nieitt
um trneS vi-ssu. þess vegna eru
þessi friðarþtog nauSsynieg., . svo
aS aJlur heiimur geti sotiiS á ráð-
stieifou á þieiim og athugað hverja
sérstaka tillögu.
Á þessu þtogi var .fyrst foyrjað
4, aS sc;mja steínuskrá og ákveða
þau má'l, sean takast skvldu til
umræöu, og vissir ræSumienn voru
tdtoeifndir. sem flyt.ja skyldu málin
Neitodiir voru og .settair til aS ræSa
og sérstakleiga athuga hvert mál,
og alt vair þetta g?rt til undirbún-
togs og áSur e.n þeir reglutegu
þ'togfundiir voru sattir. Svo þegar
kom á sjáMa ■þtogifund'foa, þá giekk
alt ‘í ljúfa löS. Stuttar ræSur voru
fluttar uimi hvert málefoi, on marg-
ar voru skoSanir og mism.uina.ndi,
sem þar komu fram, og ekki frítt
viS foiita og ákafa í sutmvrn ræSu-
mö.nmuimi. Jnegar svo búiS var aS
ræSa mál þau frá ýmsutn hliðum.
þá fór jifnaSarkiga svo, aS þing-
miervn komust aS einhverri ákveS-
irnnii niiSurstöSu í hverju máli.
þessi voru þau aSalmál, sem
rædd voru á þessu þingi :
1. Taktnörkun á foerviöfoúnaSi
þjóSaiivna.
2. AS lá samræmi í mentun
tnannikynsins, svo að sömu
tnentagraiinfl'r yrSu kendar i
öl'lutn' löndum fosimsins.
3. Utn saimeigtokigt stoBmitiak-
mark fyrir alla háskóla allrn
liandia.
4. Um saim'eigifolegar trúfræSi-
kietvningiar.
5. Utn sAmeigmlegia alþýSuskóla-
m'eutun.
6. Um sameigiinkgia stofutiskrá
allra verk.am’t'nnr félaga.
7. Um skyldu þjóSainna til að
útkljá áigre.iniinigsmá-1 svn með
■gerSardómi, og «vS hlíta á-
kvæSi þess dóms.
Öll þessi mál voru rækilaga
suitidurliðuS, og allar hliSar hvers
sérstiaks miálsatriSis nákvæmleiga
ræddiar og saimþykitir tekniar, og
loks var ’þetta aiSalspursmálvS,
sern mestur vandinn var aS kysa
úr :
MeS hverjum ráiðivm hiægit væri
a5 foeiitia þ.imt áhri.fum á stjórnir
allra þjóöai, aS þær ytvnu samieiigin-
leigia aS því, aS fá þe«sum umfoót-
um komiS í framkvæmd. 1 raun-
inni komst þingiB ekkii aS nieitoini
niiðursitöSu um þetta síSasta at-
riSi, sem alt hitit veltur á, og þess
vegnta veröur þaiS tanpast sagt, aö
þfl'S hafi í ratin réttri aikasta.S
nokkru verulegu starfi öSru en þvi
að ræöa máliu og láta álit sitt á
þewm í ljós.
Sumir .þeirra, er meettu á þessu
þingi, komu fram inieið uppástung-
ur, stm aS en.gu leyti geta t ilist
h.yggileigar eða veriö fraitnkvæman-
logiar. Kfo var sú, að hvenær som
ófriöur verður milli tviaggja eöa
íleiiri þjóSa, þá skttli kolanáma-
rneinin. hafít samtök til Jfess aS gera
verkfall, svo aS herflotar þjóS-
anna gwtu ekki oröiS iþaim' a.S liSi
í hiernoiSiinum. Ön.nur uivpástuiniga
va.r, aS allir m'enn hjá öllum JvjóS-
ttm, þeir, sem háöir va’ru foer-
skyl'du, foefSu foindandii samtök Ýil
þess, aiS ii.i'iita að foer.a vopn, tvema
að eiins tal þess, a.S vernda sín
aigdn lönd. þá var og stungið upp
á þvi, að í öllum) skólum, frá þeim
lægstu tiil Jx.'irra hæst-u, skvldd
kenrt aö piaiita að fara í foernað, og
mvnidii sú kietnniug hsifa þau áhrií
meS tímflinum, aS kæfa foerniaSiar-
Ktogunitofl', og a>S skaipa í hugum
manitia ófoed.t á öllmtt hiernai&i, og
að saitnia skaipi- áhttga fyrir því, aS
ldtfia í írdiöi viS al’lar þjóöir.
Ýmsiar aSrar jaín ópraktiskar
tnllögur komu firaim á þingi Jvessu
og voru ræddar. Mikiö vair um
það talað, aö tá fosiiitnsþjóStrnar
til Jtiass að hætta sjóránum og aS
v Lðurkianutia friðhelgi eigna á sjó,
edns og príva.t borgarar viSur-
kienna íriSfoeJgi hvers annars eigna
á kundii.
Mar.gar góSiar ræð'ur voru flurtt-
ar tii'l þess að sýittia fram á rang
sleitni þá, sem hernaður foyggist
á, og í því aið sóa eigrimn þjóS-
attiuirt. til þess stöðugt aS auka hvr-
útibiúmiHS þairra, — og um ítiannr
úSdna, sem í þeirri stefnu væri
fólgito, aö tntoka öll slík útgjöld,
an vinna Jness stað aS því, aS íá
a lLsfoerjarfriöi komið á og hann
varanlega viiSurkiendiain.. Aft þetta
var viSurkent af þtog.inu í eitou
hljóSit. Allir viðurkendu, aö út-
gjöldito tiil foernaöar væru ekki eta-
vöröuiiiigtt m'ikil byröi á skatt-
gritd'Öenidum þjóöatina, foeldur eton-
itg í mesta ósamræmd við vaixandi
nueniiidngu mannkvnisins, og að þess
vegna væri sjálfsögS skylda allra
þjóða, að foaifa samtök t.il J>?ss, að
geroi ú.t um ágreini/nigsmál sín meS
geröardómi.
Sérstök áher/.la var lögð á þaS,
að fá þjóSirnar til aö auk.t ekki
árteg úitgjö.ld til foerútfoúnaðar,
fram úr því, sem nú er. það
skylíid vera fyrsta spori'ö í áttina
til þess, að fá J>ær síÖar til aS
haitt i f viö hern. iS í>g útfoú.mað
tiil hans. það vflr samjtykt, að
s-utwia áskorun til allra þjóöa í
þessa áit't, og vomaS, aS áhr’ifto af
því muitKÍ'U örfet stjórii'tn.tiJ amenn
tiil íiS taka tt'pp friöarstefmtma.
Jta'S var svTvt, að gerSardóma-
sbeániam. meðal þjóöa værd óöum aö
rvöja sér foraut, og að hún foefir
þagar haft hin hoillavæntegustu á-
hrdl í ýitnsum máhnn, — þanniig,aiS
þau eru mt jöfmuS meS geröar-
dóimii, sem fyrir fáum árum foeiSi
kosita.S ihl óSwú t'hielldngar. Sömu-
tei'öis hoia þjóðirnar á síöar'L árutn
gert sátt'inála, sem lúta að varan-
tegum 'firdði m'eS Jxitttt.
það var viSurkeiiit, að alh‘?ims-
frdiöur yröi ekk.i fáantegur n.enta
rneS ákveðinuii alfoedms réttla-tis-
I>að kostar
m i n n a en 4
cent á viku
að fá iiEiMSKRtxnia) heim
til þfu vikulega árið um
kring. IJað gerir engan
ntismun hvar í heirnin-
u m þú ert, — þ v 1
HEIMSKRIXOUA mU11 rata
til Jdn. Þá hetir máske
heyri “að blindurer bök-
laus maður”, en ef þú
mátt missa 4c. á viku
fyrir hkimskkisulit þá
verður þú iivorugt. 4c.
á viku eða $2 um árið.
Skritið eftir likr. nú
þegar, til P. O. Box llö
Wiunipeg, Man.
tilftontogu, og að sú tilfi,n.ndng aö
eims vwri fáanteg meö satnkomu-
laigi þjóöttnna, — þatindg, aS þær
gcti skoðaö ltver ajmarar hag án
hliitdrægnii.
því var haldiS frami, aö folöSin
ntieö siuum æsanidd riitgeröum og
grunsemis gieitigátum um illa,n til-
gang Jtijóöainiitta hverrar í anniara
garð, — væru það bál, settt ofittega
foetföi steypit Jxnmi út í foiturt btóS-
foaið, — ekki síst þeigar Jxer gredn-
ar heföu mieömætendttr í foáum em-
foatotuni, sem oft og einaitt heiföu
persómiteigain hagnaS aí ófriðnum.
A e'iinum þingíiinidiinuim kom
fraan sieodinittfnd frá foyskupum1
ensku k.irkjunnar. Ein.n bi'skupditwi
vildí láta tmeS lagia og hegndngiar-
ákvæSttm neyöa alla meniti til her-
þjó'ttus'tu hjá öllu-tn J>jóönm. Hatin
færöi Jtiær ástæSur fvrir þessu ný-
mæli sínu, að ef J>essi stofifnia feng-
ist X'iS'tekin, þá rttundi fyrirfólkiS
svonrfmda, sem nú fæítur sér sér-
toga ari't mn, aö kuma alþýSu-
flokknttm í foerþjómistti, miá«ke
?kki verSfl edns ákaít í foernaSar-
átttoa, of þa'ð J>yrfti eitrniig aö
gaittiga sjálft í foernaö. Og aö Jyrfta
miiwiidii að siSustu teiSa tdl Jx'ss, aS
ófriSur mdilli þjóða. trrmtii veröia al-
gertega aímumi,nn. þegar byskup-
artnir •höföu gwtg.ið ai fttndd, urrtu
skarpar umræSur trm J>eitta mál,
og komu þá fr;itn tnvgn ínótmæli
gegn uppástungu foyskupsins.
Etins og vanit er að vera um
slik þittg, J>á var ekki alt tinn.iS á
sjálfum þitogftindunum,. foeldttr ýms-
ir aukaíunidir og vei/.luhöld. Kinm
allsfoerja'rfundur var lia.klinrt í
Quieans Ha.ll, svo sem afte'iðing
af þessu Jtingi. þar voru ýmsir
triitrkustu stjórnmáil'amienn Bnetta
og foé'ldu nokkrir þeirra ágætar
ræSur. En sá var galli á þessum
fundi, aS kvenréttarkonur, setn
viSstiaddar voru, gerðu svo miki,nn
foáva'ðfli og tóku svo Jwáfialdfega
fram í fyrir ræSumönn.um, aö J>ar
var oft il't .aS hieyra, hvaö J>edr
sögðu. þaS varð augl'jóst þegar í
stiað’, a'S þessar konttr höföu kotn-
ið 4 fumdinin til þess aö gera fund-
arspjöll. Jtær hrópuöu í sífiellu :
“VOTE FOR WOMEN! ", etn aör-
ír forópuSn : “PUT HKR OUT! ”
Og fundur þessi hton mikld en'daSi
tttteö því, aö 17 konur voru látnar
út úr húsinu, oa varS þá háneisti
ni'ik'iil oig a-singar.
Aanar “Un.gra manirtia” fundur
•fu'ttdiur var haldinn í þessu foúsi, og
Jtflr voru fluttar ágæitar ræðtir utn
fll heiimsf riðinn.
ölluin Jrfnigmöttniuimim var haJdin
miiJi.il vieiizla. í M'ettropol'itan Hall í
Lundúittum, og Lyceium félagdS
héJ't Jtiaiittii aöra vtedzlu. Síöan viar
skieftttt'ifiierS hafiin til W.indsor
Castle, sanirkvawttt boöd konwnigis
eöa. leyfi, og ýitnsar aörar vrfzlur
voru þtoigraöttttum foal'dnar og
þedm skiemit á ýmsan foátt, o.g all-
stiaöar var þievim* sýnd foin mesta
virðtog og vinsiemd'. Ein af veizl-
nm þessum var haldto í Cecil foó-
teldnu. þar var samankominn
mieisti fjöldd a.f stórmenmum lands-
in«, og þar flutti Asqudith stjórnar-
fonnaöur ræðu um alh'edmsfriSittn
og ágæti hans.
þessi hristyfing átedöds tdl foins
tndkla dags, sem mælskumennirniir
'gerS'U að umræðurfnii, ijnegar allur
h'JÓtmtr hýf í algerötwn friði, hafði
hin berjtu áhrtf. En hinsviegar
vwröur aö játa, a.S líkurnar* eru
enigain vegton tmiklar fyrir því, að
alfoeiimsfriðar takmarkinu verSi
náö í nokkurri nálægri framitíS,
•því að verzlunar og pólitísk'ir og
aörir edigtogirnitonar haigsmunir
haifa aifitraindii áhrif á ]>aö mál.
Menti eru svo geröiir, aö þeiir eru
griunsamir og ætla hver öSrum ilt
leitit, og svo er rígur tniiilli þjóS-
flokkaitima og Jtjóöanna og van-
trausft tndJli stjórnia, svo aö litlar
likur eru til, a-S Jteiirri sitrf'ttu fádst
framgengt, aS herviöbttoaSur verði
afitekdnni. Og þaS viröist ekki ó-
semniiieig tdlgáita, aS eitit allsherjar-
stríö verSdi aö koma, sem vekji
viöbijóS alls hrfmsins á stríSúm,
svo aö augu Jtfltts opttiist fvrir
þöirf á því, aÖ taka upp allsherjar-
friiðar strfniiU'tiai. það .foentdir margt
á, að þjóö rísi móti-þjóS og riki
miótd. ríkd, og aö rfgna og maimi-
tjón verðdi svo ógurtegt, að áSur
foafi ekki orðiS dæm'i til attinars
eins á vorum hnr.'ttd, og aö upp úr
þvd blóöhaSi rísi rftt ríki, sein
framvegis ráöi yfir öðrum ríkjum
foeimsins. Kn friörfskiaudi metmn
hverve'ttta matnu stööugit halda á-
frarn aö viinttta aö því, að alhrf'tns-
friöar málið fái alhaims viöur-
keniniingu, okki a.S ei.ns ttneö jáfitt-
ittgu varanttá, hieldur letondig í fraim-
kvæmdium, svo aö aJliir hedttiur
patd etoium rótni hró]>aö : Friöur
á jörðu og guSs vrfþókrMm yfir
gjörvöllu tnannkyoil
-----F. Deluca-------------
Verzlar matvftru, aklini, smA-kökur,
allskouar smtiodi. mjöik og rjórna, sömul.
töbak ng vindla. Óskar viöskifta íslend.
Heitt kaffi eöa te A öllum tlmum. Fóu 7756
Tvœr búöir:
ó#7 Notre Dame ny 71 i Marylarul 81.
NOTRE DAMK Ave. BHANCH Cor. NeuaSt.
Vér seljum peningaávisanir bnrg-
anlegar á ísiandi og öðrum lönd.
Allskonar bankastðrf af hendi leyst
/
SPARI&JÓDS-DEILDJN
tekur $1.00 inníag og yfir o« í?efur hœztu
ífildandi vexti. sem leRírjast viö mu-
stæöuféð 4 siunum A Ari. 30.
júuí. 30. sept. 31. desembr
ok 31. march.
Qiftingaleyfisbrjef
selur Kr. Ásg. Benediktssou,
540 Siiucoft St« Winnipeg.
Til fullkornnustu tryggintfar
Vátryggiö fasteignir yöar iijá The
St.Paul Fire &
Marine Ins.Co.
KÍKiiir félags. eru yfir 5 inillfóu
dollars. Skaöabætur borifaöar af
San Francisco eldinuiu lNí mill.
SKULI HANSSON & CO . 55Tri-
bune Hldg,. Phone 6476, eru sér-
stakir umboösmenn.
K. S. niller l.iinited
Aftal umooftsmeun
Phone 2083 219 McIntyre hlk.

FÉKK FVRSTU VKHÐLAUN ,{ SAXNT
LOUIS SÝNINOUNNI.
Cor. Portage Ave and Foit St.
Lrf'biS u.pplýsittiga um kenslu-
gretoar vorar. — Kvieldkan.sl.i byrj-
ílt 2. septomber. — þaS borgar sig
aS nota k vrfdin til aö me.nta sig,
44. W. DOKALU, ráðsmaður.
Cancer Cure.
R. D. EVANS, semfann upp
hið vfðfræga lyf til lækninga
krabbaineÍDimi
öskar að allir sem nú pjást af
krabbameinum, skrifi sér. 2.
daga notkun meðalsins, lækn-
ar útvortis eða innvortis krab-
bamein. Skrifið strax til R. D
Evarts, Brandon, Man. 27-8-s
*
Meft því aft biftja «ifinleKa um
“T.L. CHJAK," I>á ertu viss aö
fá ágætan viudil.
(IMON MA1>K)
Wentern 4'igwi' l’netorj'
Thomas Lee, eigundi Winnnipeg
Department of Agriculture and Immigraiion.
MANIT0BA
þetta fylhi ltefir 41,169,089 ekrtir lattds, 6,019,200 ekrur eru
vötn, sein vrfta laudittu raka til akuryrkju'þarfa. þess vegna
höfutn vér jaftian nœgatt raka til uppskeru trV'ggto'giar.
Eijlijnt c.ru milíótrir ekrur óteknar, setn fá má tftcrt foeim-
ilisréittd eöa kattpum. #í«t| 11; |, id
lfoúata;a árið 1901 var 255,211, nú er hún orSin 400,000
tttanns, hetir nálega tvöfialdast á 7 ármti.
ífoúatala Winttipeg borgar árið 1901 var 42,240, rft nú um
115 þúsundir, heíir tneir en tvöfaldast á 7 árum.
Flutningstæki eru nú sem næst fullkomin, 3516 mílur járn-
brauta eru í fylktnu( setn allar liggja út frá Win'M'peg. þrjár
þverlatidsbrauta testir fara dagtega frá Winnipeg, og innan
fárra mánaSu veröa þær 5 talsins, þegar Grand Trunk Pacific
og Canadian Nortlnern foætast viS.
Fratnför fylkisins er sjáatil'eg hvar sem litiö er. þér ættuS
að taka þar bólfestu. Ekkert attnað land getur sýnt sama vöxt
á sama tinvabdli.
TII/ FllltDAnANlVA :
FariS ekki f.ramhjá Winnipeg, án Jx:ss að grenslast um stjórn
ar og járnbmutarlönd til sölu, og útvega yður fullkomiiar upp-
lýsingar um hrfmilisréttarlönd og fjárgróöa möguleika.
Stjðrnarformaður og Akuryrkjumála-Ráðgjali,
Skriflft eftir upplýsihKum til
Jniu-pli ItnrUe Jnx. Harfner
178 LOöAN AVE., WINNIPEG. 77 YORK ST., TORONTO.
LEÝNDARMÁL COR.DULU FR.ENKU 55
iS reáðtitegfli. “Hún er vond, vond koitta.. — Húin
heíir svo hra-ðtteg attgu! fig vil ekki vetra hér hjá
ykkur, Jnegar logiS er á ■miig og ég er alt af svo
hrædd um, aö ég veirði baritt. — Ég vdl hieldur fara
niiður í svörtu molddittia tdl hen.nar mömm'tt tiiininiar,
heldur etn svelta í forf”. — Hún kom engu orði upp
■mirfra.
Jófoflintteis foafði Igrdipið f baflfci og fingur hans
klem'du sig um han.dtegg henttar ein-s og jár»skrúfa.
Han»t hris'ti hana hrottakgfl ttokkruim sintiium.
“Komidu til sjálfrar þin, attdstyggitega foarn! ”
sfligSi hatttt. 1 Skaitmtnirtsibu þítl, stúlka,, aö haga Jiér
þíirtin.ig! Er þtö t-kk i ivóg, að þú ert tetitúðug og ó-
hetnjuk'g, — þaritu líka aö vera svotta írek o.g u.pp-
stökk ?■ — Ég sé vej, nö upprfdi foenmar foefir verirt
vainrækt”, mælti hcttttv og smari sér aö móður sd'ttimi.
“Ett eí }»ú rfur haina. uipp., mórtir mín, þá vsrSur hún
ö'Srttvísi”.
Hiatwt slepti ekki haittdJiegg Frficitas, hrfdur k-iddti
hann út Júr herbiergdimi og yfir í vittnufólks’stof'una.
“'Frál í diag flö teljr, ier ég húsfoóttdd þdntt, mundu
þaö! ” sfligSi hiatiin hörkutega, “og þó ég foú'i líiingt í
btirttt h.'iöatti, skal étg foa4ii idftdrltt með Jx'r og foegna
Jx-r, ef þú ekki í öllu hlýðir skiputtum mtóður mton-
er! ”
‘•'•Fytir þiaiS, hverniLg þú foefir foagaö þter í dag,
skaJitu V'eröa aö sitja tond um laitgan tima. þú stíg-
ur lekki aiftur fceti þitt'um í gftröinn, ttetnai móSir mnn
leyfi þ'r þaö, og hrfdur ekkd fer þú út á göituinfl.,
tiemai þcgtar þú gciitigur t.il skólt, scm þu foér efitir átt
aö gattgo. á. Hiér á viamuíólk* herbeTgdnu ge.tur þú
iborðaS, og eto.ndg, verið foár á dagítttt', þ'ttgaS tdl þú
foefir lært aö hagai Jttr foeitur. Skilurðu triitg ntu. ?'’
Barnið stt'ri sér þogjittKl.i undo.n og hattn, gekk í
fcurtu. ,
56 SÖGUSAFN HEIMSKRINGLU
IX.
H ENGIGAR I) ARNIR.
SeiLnm ttm dmig'nn drakk Hrfl,\igs fólkiS kaffi út
í giarðinum. FriSrdikia hflifrf í.riS í kaittúmskápu, er
hú.n áitibif og setrt var fóðruS tn.cö ullartaui, og sertt á
höíttö sér fióöraöia kv®nhieititu. Svo híifiSi httiu £11140 í
ktrk ju, og því næstl h. '•msóitt gatnla íræmlkonu, sem
húm átfcti. Hinrik cg Frfitoiitas voru því ein héima.,
og í htou stór.i; foú'si ríkti jaítt hátirtteg þögn og í
kirkju væri. Hinrik haÆSi tyrir löttgtt iariö út í
kirk.jtigarS og sctt sjalið, og ttú var foúiS aÖ hreinsa
það cg tegtg.ja vrf si’.mainitarot'iö niður í kistu.
H'iiti't góðfoja' 'tftirtd httsk irl hflíSi ttr eldhtts .nu
fo.-yrt flit og séö, seim fram fór 4 skrifsitof.unni, og
hirtttn hftíði 'tæpast gr.ibaS stdit sdig um, aö stökkva itm
o.g gripa i'. 'ti'S harkflilega í itnga. hú.sfoómdaimi, eins og
foamn h iifSái !gri.tdiö í Vairndð.
Nú sait hattu í hijúafoieiph&r'giiimi og hamdlék göngu-
st'rtif sinn, tiK'San foantt. blístr;irti hátt uokkur lög, stm
vcru ofnr-Htilfjörteg, ettda dvaldi htigur hatts lítiS
víS þfltt. Htnn horföi í la.umd á hið þögula foarn.
I.itlfl Fifil’cifcaa var nœstum ój>e,'<k jattteg. Ilún var
líkust ftngli í hiúr.i, setn lin.gar cditir frelsi og hn.jisar
tnort hi. iit og rrfði t.iil þrfrrai, er fouttclu hantt virt four-
irt. t hittjíim hrermar lá Rifoi.nsott. Hinrik hafrtd
tekiiÖ ha.ntt á tdl iin á'lnT.Ö úr foókasaini Níiitfoa.narfs.
En foú'tt teiit ekká 4 bófcitta.. Ednfoúatttim Iriö vel á
eyjiiinittd siirnA. þ r vortt ekkj votidar moinneskjur,
aetn sc-grtu mórtttr hetttar 1 ibtuöuga og glatartfl'.
Hiaitttt' 'gftt notiö só'uriinttar eítnr vild og legiö í gras-
DEYNDARMÁL CORDULU FR.KN’KU 57
inu, — .en hér skedn sóJin aö ens ofurlítirt itiiti ntn
gluiggiann litla, og hvergi í húsinu eða ú.ti á götumfod
var blóm eöai gra.s aö sjá. I' daigJegu stofunttii stóS
aS visu virt 'giltiggattin “Askleijtdias”. J>aS var þaö
ttoa blótn, er frú Hrilwig foafSi uttun af, en Frf citas
JxVttd ekktrt varið í þoÖ, hvers óregJutegu folómstur-
ktttippiar voru líkastir því, sem væru þrir úr positu-
líni. HÚU' þoldi hirfdiur ekki aÖ sjá hin S'tdfu, óhrevi-
anLegu folört, sem foærrttisb ekkii eii.nu sitwtd þó vindur-
tott Léki ttm þaiu. þá voru heldur fialleigri blómin og
grættti blöödtt oig> nininarttiir úti í guðs grætttiii náttúr-
unmd'.
Barmirt spraibt aJt í eiinu á fæitur. Afi edistia lcdt-
tiiiu iipp'i unddr þflktou — Jxtr foJaint aö vera fiú.It lofit
— sá tnaö'ur út vfir hé-raðirt. — llún hljóp l 'tt scm
fjööur upp sitjgaititti', 'er Lá þangaö. Hiö gamJ.i kaup
mainitirfnis liftifði edigtaliegia orrtiö aS lii'ta i tigniiiiniii.
Fyr-ir mörgmm árum sííiatt. hafirtd Jxtö vieir.iS eiign aö-
alstiKittttS nokkurs. Hitisið var enrnjto mjög asjalegt,
eit samt nokknS ööruvísi «n turni.irnir, sam litu tt:ð-
tir á alt, sem fyrir neSan þá var, og viltlit foel/.t uf
tnögulegt vor, fesita fottn’iniinn yfir bustina sie-m eig.n
síitia. — Rttti þá vnr vel hæigt aö sja, hverjum húsiö
fort.föi tiJfotiyrt tdJ fornu, Itæöi á úitsvölunnim í turmiu-
utn og hi.mrm sitórn, mAkdJfetttgteg.u skorst.rfnum, s.-tn
voru svo nftiuSsytttegdr fojá aiSaJsmöninum á fyrri t
tttni, Jygiar ltirfl viillidýr voru elduS í eittu. 6
Aðalsa-tttiitt', som foafiSdi ráöiö foér húsum, var mi
fvri.r löttgnt útidftttS. Og þuö lnafirti viarirt edns tmsö
sírtustu aifkiwnfttiiclur fotitiitvtr og húsiS sjálft, — þeir
höiföu orSdS aö lútiai í tiiigndttiiii.
Frannbiyigigtogutiiitd,, er stieri aö torginu, Itafrti v.er-
iö brieyitt, cg .vmáitt .og smá'fit löguö riitir kröfttm niú-
timans. Attur á motd var bikifovggittgin, þrjár stór-
ar úitbyggittgar, óitofcyitit. Jkit voru emniþá foin,i,r
löngn.1, hljómmiklu giangnr, meö skakksnú.nutn veiggj-
58 SÖGUSAFN IIEIMSKRINGLU
um og ú'tsli'tiitiiim steLtigiólfium., þar var áviíilt
skuigigsiýttit, — áJíka og Jxir, sem t'tniyiiKlun«rafl manin-
fliMia hugsar siér aö gangí vofa, — svipur gamialLar
a-titmióö'tir, í ignáium k.jól tneö hældragii, með fiilt and-
ld’t og h'. ttitlurttar í kross. — H.r voru en/nþá bak-
tröppur, er forakaöi í, hve haegit, stm giengiö var efitir
þetoti, og setn afit i ritttiu komit í ljcVs í enidiantim á
löngu gömgttitwitti, og náðti niður aö sjöföldum, lok-
uöuni d'yrttmi. þí.ssir nfeírtis ltggjand.i gagoslflu.su af-
kimuiir, m.ö r.'toium glliggia, er sólto skt’iin í gegn utn,
1 g rvkiö cr lá þar, hcifrtu aatnifc sogu að sie.gja. þaS
vortt eiftiirstiiðvar aif ibijálkum og tnúrv'erki, er höföu
veriS v.tifctid aö rismt hdinttar gömlu aSalsætitflr.
Hviir, si.-tn hi'.nfSii veriiö hægt art kotna þv’í vdö,
kafirti lyg'i.iigfliniie,s>i-1i.rton höggvdö út skýtldarmerki
eigati.flflitns., hcrra von. Hdrsc'hsprun/g rkldsira. 1 öll-
um steiiii-gJuiggiaikistimuim. og vírta ú gólfinu. var
tnarkaöur 't'igutegur ifojörrtur, >er foafSd ly.fit upp fram-
f i'tutt.U'in, reiiö'ttihúdnin >tdJ «ö h'Laupia yfir stóran skurS.
A (liyra.súihi.iiium í framfoúsditiiU voru gttírffitftr mvtulir «4
riicldfl.rrtin.mit og konti ha.ns. þrcu vorn foávaixdn, meS
kollfotiifiu á hiifiði oig skiikkjur vfir foerSum svr. Htou
i'.'irtítlihorni nkklari foafði mt í ótal'inörg ár litiö ógn-
rttticid og dneimbiiLeigrt úit í foeim'ittin, Jtó jarðiteskar leifi-
ar og néittd'iidd foatts værtt fivtrfr löngu að ettgu orðið.
Frfi','itns stfcórt í 'rf'S'tn tröipiiuittiii og Veát stórum
niUigiitm itiin í gogtt' um hálfopniar dvr. 'Ilún titidraS-
ist, rt'ð fitwifl þær opttur, þvi í.hvert skirfi, setn foún
h'rtföd koitjdS að þcssuri linrrt’, hafrt,i h.úm v.eriS harð-
la'st. — Ili.iíitideirgdrttin lirfir vfst k'tt.gið yfirhöttd hjá
h'iiitti roglus'öttnu h'ú'sfirpyijtt, úr því hr ttni skvkld glevm-
ast art loka huröinimi, .þajeu: hfwt var aft kotm fram
hiefnd sditwtii. — Dyrmar lágu aö Jött'gum ranghála, er
náöi nii etottd fctakihiyigþdihigutwii, og lágu ú»t úr honnm
miargs konar dvr. — t g igtittm e.ina.r cf.vrnar sást inn
í ru&lakompu, því dyritar sitóðu í hálfa gátt. Efsit