Heimskringla - 01.04.1909, Blaðsíða 3

HEIMSKRINGEA
«
WINNIPEG, 1. APRÍL 1909-
bl« 3
Á beztu heimilum
hvar sem er í Amérfku, þar
munið þér finna HEIMS-
KRINGLU lesna. Hún
er eins fróðleg og skemti-
leg eins og nokkuð annað
íslenzkt fréttablað í Canada
MAfíKET HOTEL
146 PRINCESS ST.
P. O’CONNELL, eigandi, WINNIPEQ
Beztu tegundir af VínfönKum og vind.
um, aðhlynning góð, húsid endurbætt
JOHN DUFF
PLUMBER, GAS AND STEAM
FITTER
Alt verk vel vandaÖ, og veröið rétt
664 Notre Dame Ave. Phone 3815
Winnipeg
Strathcona Hote/
Horni Main og Rupert Str.
Nýbygt ogágætt gistiliúsjGest
um veitt öll þægindi með sann-
gjarnasta verði, Frí keyrsla
til og frá öllum járnbr. stöðv-
um. Beztu vfn og vindlar; og
herbergi og máltiðar ágætar.
McLaren Brothers
EIGENDUR
Hotel Pacific
219 Market 1 II M. Ilicks, Street. ,' ' Eigandi Winnipeg - - - Maui oba
Telephone 1338
Ný-endurbætt og Ný-tfzku hús f alla staði. Viðskifta yðar óskast virð- ingarfylst.
$1.25 a D a g
o
oc
. s
íö
BRUNSWICK HOTEL
Horni Uaio St.log Ruport Ave.
tíesta borðhald; Ilrein og Björt Ufr-
bergi; Fínuntu Drykkir oy Heslu, Viud-
lar. ókeypis Vagnmœtir ÖUumTrain-
lestum. Jieynið oss þegar þú ert á ferð.
Friðarspjall.
EÁakennilegt er íri5arspjall þa5,
sem Heimskringla fiytur þann, 11.
þ.m. það virðist að vera bein á-
rás á guðstrú og kristindóm. þar
er meðal annars kveðið svo að
orði : “Öll trú byggist á ágizkun-
um einum. Trúin á guð er get-
gáta”. Og þessi mikilvæga stað-
hæfin er svo áréttuð með óþvegn-
um áburði á kirkjukenningar,
kirkjumeðlimi og presta.
Að öll trú byggist á ágizkunum
einum saman, er haldlaus stað-
haefiqg. Slík trú, ef trú skal nefna,
er að eins hjátrú. Sízt verður
slíkt með sönnu sagt um trúna á
guð. Sönn guðstrú byggist á
reynslu og er fullvissa. Svo langt
er síðan að örugg vissa var fengin
fyrir trú á guð, að sem næst þrír
tigir alda eru liðnir síðan kveðið
var upp með þá staðhæfing, er
stendur stöðug þann dag í dag og
mun ekki haggast til daganna
enda, að sá maður, sem í hjarta
sínu neitar tilveru guðs, er maður
fávís (heimskingi). þetta er ekkert
undur, því guð hefir ekki látið
sjálfan sig “án vitnisburðar", og
enginn maður hefir nokkra gilda
‘‘afsökun’’ fvrir fávizku sinni í
þeim efnum. Satt er það, að eigin-
leg trú er sannfæring um það, sem
ekki verðtir séð með berum aug-
um. En sönn trú er ávalt sann-
færing en engin ágizkun.
það er margs konar sannreynd
til, sem skynsemin nær eigi að.
Og það, sem skynsemi eins manns
höndlar, grípur ekki skynsemi ann-
ars, því mennirnir eru misjöfnum
skilnings. hæfileikum gæddir. Stærð
fræðin er ljóst dæmi þessa. Hinar
óskeikulu reglur hennar og lög
standa stöðug eins fyrir því, þótt
fáir séu þeir, sem fá skilið þau eða
lært. Hinum heiðraða höfundi
téðrar greinar er full-ljóst, að eitt
atriði tilheyrandi þeirri grein, sem
hann hefir sérstaklega lagt stund
á, er Imeð öllu ósamrýmanlegt
skynsemi lærðustu manna enn sem
komið er. Eg á yið þann hluta
ljósfræðinnar, er gagnsýni (per-
spective) nefnist. Óraskanleg stend
ur sú sannreynd, að jafnhliða línur
mætast í óendanlegri fjarlægð. —
þvermál jarðbrautarinnar er sem
næst 180 milíónir mílna (enskra).
það er eigi svo lítil fjarlægð. Vœri
nú sjónpípum, láréttum og alger-
lega samsíða svo ekki tnunaði
hársbreidd, beint út í himingeim-
inn írá andstæðum hliðum þessar-
ar víðu brautar, þá mætti halda,
að fyrir báðar sjónpípurnar gaeti
aldrei borið sama hlutinn í senn,
og að nokkru leyti er það svo.
Innan vébanda sólkerfis vors gæti
aldrei hið sama borið fyrir auga
beggja rannsakaranna. Vel gæti
svo farið, að plánetuna Marz bæri
fyrir aðra sjónpípuna O'g Júpíter
fyrir hina. En Marz gæti aldrei
borið fyrir báðar í senn, og Júpí-
ter gæti aldrei liðið fyrir báðar í
einu. Ekki gæti heldur sömn smá-
stirnin borið fvrir báðar sjónpíp-
urnar í senn. þetta liggur í aug-
um uppi vegna þess, að sjónpíp-
urnar liggja samsíða.
En nú kemur það óskiljanlega.
Úti í geimnum óendanlega í ótak-
markaðri fjarlægð mundu sjónpíp-
urnar beina hinum jafnhliða sjón-
línum sínum nákvæmlega á sömu
stjörnuha. Og þótt báðum sjón-
pípunutn væri svo snúið í gagn-
stœða átt, án þess að hagga legu
I þeirra, þá mundi það sama verða
ofan á. Hinar jafnhliða sjónlínur
uiundu beinast nákvæial. á söfliu
stjörnuna, setu óbrekjandi sann-
reynd fyrix því, að samhliða línur
mætast í óendanlegri fjarlaegð.
Jafnstöðugt og ómótmælanlegt
stendur þó lögmál stærðfræðinnar,
að samhliða línur geta aldrei
mætzt, hversu sem þær eru fram-
lengdar.
Hvar stendur skynsemin gagn-
vart slíkri sannreynd ? þess má
vænta, að sú tíð renni upp, að
skynsemin fái gripið orsök þessar-
ar dnlarfullu sannreyndar, en enn
sem komið er, er hún gersamlega
ráðþrota (eftir því, sem ég bezt
veit) með að skýra orsök þá. Og
þetta er að eins ein af hinum dul-
arfullu ráðgátum tilv'erunnar.
þegar þetta er athugað gaum-
gæfilega, getur þá nokkrum bland-
ast hugur um það, að guðstrúin
verður ekki með réttu sögð get-
gáta, þótt skynsemin fái eigi fært
sönnur á tilveru guðs eða skýrt
alla hans leyndardóma, sem
standa í vegi fyrir því, að líkam-
lega sinnaður maður fái höndlað
örugga sannfæring á tilveru hans.
Guðstrúin er sunnreynd. Hún liefir
verið sannreynd milióna manna,
sem lagstir eru í gröfina og hafa
látið eftir sig kröftuga vitnisburði
því til staðfestingar. Hún er enn
sannreynd milíóna manna, sem
reiðubúnir eru að leggja fram vott
orð sín. Hún er sannreynd þess, er
þetta ritar, og sá hinn sami hefir
leitast við, að draga fram ný ó-
hrekjanleg rök fvrir tilveru guðs,
og mun eigi gefast upp við fyrstu
tilraun. Að þessu sinni er eigi rúm
til að hreyía slíku, með því líka,
að þótt setja megi fram ómótmæl-
anleg rök fyrir tilveru guðs, verð- !
ur hann eigi þar með sýndur öðr-
um. Guð sjálfur liefir áskilið sér
þann rétt, að opinbera sig fyrir ,
mannanna börnum. Hver, sem því
girnist að sjá guð, skyldi biðja
með bljúgum barnshug um hreint
hjarta, og hann mun öðlast fyrir-
lieitið : — “Hjartahreinir'
munu guð sj á.”
þá er það mishermi nefndrar
greinar, að kristindóminum beri
að vera eftirgefanlegur og um-
burðarlyndur í öllum greinum. —
Samkvæmt eðli sínu getur hann
ekki verið það, því tilgangur hans
er að rífa niður hið gamla og ó- j
hæfa og bvggja upp annað nýtt.
Og sjálfur höfundur hans sagðist
ekki vera kominn til að senda frið i
á jörðu, heldur hlyti að standa ó-
friður. af komu sinni. Og þetta
ætti þeim öllum að vera Ijóst, sem
trú hafa á framþróun. Alt lífið er '
gjörvöll barátta, og hvernig er þá
hugsanlegt, að hið dýrslega eðli
mannsins verði æfnumið án harðr-
ar baráttu milli þess og andans.
þess vegna á líka andinn í sífeldri
baráttu við holdið, eins og kristin-
dómurinn að orði kemst. Kristin-
dóms herjendur geta því ekki látið
berast fyrir mótgangshríðum öf-
ugra lífsstefna og devðandi krafta,
ef þeir eiga að geta kallast trúir
þjónar ; heldur hljóta þeir að halda
uppi sönnum kristilegum vopnuin,
og geta ekki tekið tillit til þess,
þótt þau kunni að koma hart nið-
ur á mörgum. í sannri kristilegri
baráttu er ekki um annað en Hf
eða daitða að tefla.
þá kem ég að hin síðasta atriði,
er ég vildi gera nokkrar athuganir
við. það eru þessi orð : “Trúin á,
að guð stjórni beiminum, gerir
menn ófrjálsa”. Svo menn eiga þá
alls ekki að trúa því, að guð
stjórni heiminum. þetta sýnist því
Hndarlegra, er greittarhöfnndurinn
gerir þó ráö fyrir trfeá guð. En
hvað þýðir þá tilvera guðs, ef
hann stjórnar ekki heiminum ? —
Misskilningur er það, að trúin á
guðlega forsjón geri menn ófrjálsa.
Satt er það, að sú trú gerir mann
inn undirgefinn guðs forsjón. En
ttndirgeíni er engan veginn sama
og ófrelsi. það er ófrelsi að vera
neyddur til að gera eitthvað móti
fúsum vilja. En það sem maður
ger-ir með fúsum vilja, þótt neydd-
ur sé, er fullkomið frelsi. Og það
er til það afl í þessum heimi þess-
um, er dregur manninn nauðugan
viljugan undir sín yfirráð og lætur
hann þjóna sér aí fullum vilja.
það afl er ást eða kærleikitr. þeg-
ar höfundur greinarstúfsins var
fangaðut; af ástarafli konu sinnar,
gerðist hann undirgefinn. þó
mundi hann ekki hafa viljað kann-
ast við það, að hann hefði þá
gerst “ófrjáls" maður, heldttr
mundi hann hafa staðhæft, að hún
hefði með ást sinni breytt lund
hans með öllu. Eigingirnin, sem
áður hafði verið ríkjandi í
honum, hefði snúist upp í um-
hyggju fyrir yelferð hennar. En
frjáls væri hann algerlega, og sín
fylsta sæla væri sú, að bera hana
á örmum sér, ,og sjá henni liða
vel. þann veg er eðli ástarinnar,
og mttn það flestum ljósara en svo
i að þörf sé á að útskýra það frek-
ar. þarsem astin bindur
þar e r frelsi.i
Eins er því háttað með kærleik-
ann. Sérhver sá mæðttr, sem verð-
ttr fangaður af guðlegum kærleika,
verður undirgefinn guðlegri forsjá
og gerist þjónn hennar. En hann
cr engu að síður fretsingi, því
hann þjónax gttði af f'úsum vilja,
af því að það er haats stærsta
blessun, að fá að gera vilja þess,
sem hann elskar. þegar slíkum
manni er borið á brýn, að hann sé
þræll, þá verður svar hans á sömu
leið og áður er tekiö fmm. Hann
neitar slíku fastlega og staðhæfir,
að lund sín hafi brevv.t og vilji
sinn sé allur annar. Eigingirnin er
hlaupin á dvr. Öll þjónusta
hins sanntrúaða er
helgttð hintím bág-
s t ö d d u. Sú göfuga trú, að guð
stjórni smátt og stóru í heiminttm
gerir menn sannfrjálsd i fylsta
skilningi.
S. Vigfússon.
* *
P.S. — Eftir að búið var að
setja ofainritaða grein, var mér
bent á leiðréttingu við síðasta at-
riðið, er. hún fjallar um. 1 stað
orðanna : “Trúin á, að guð stjórni
heiminum, gerir menn ófrjálsa”,
átti að koma : “Trúin sú, að sum-
ir menn séu af guðs náð útvaldir
til þess að stjórna öðrum mönn-
um, gerir menn ófrjálsa”.
Velvildar bið ég á því, að mér
sást yfir leiðrétting þessa, en ekki
er munutrinn mjög mikill er grand-
skoðað er. þegar gengið er út frá
því, að guð stjórnar heiminum, þá
leiðir af sjálfu.sér, að hann hljóti
að hafa hör>d í bagga — ef svo
mætti að orði koinast — með
stjórnarfari mannanna. Og hvernig
ætti harrn a‘ð stjórna því, nema í
gegn um mennina, eins og hann
notar alla skepnuna frá hinni
lægstu til hinnar hæstu i gegn um
alla framþróunina, til þess að
framkv/ætna ráð sitt.
Páll postuli segir skýlaust (og
hans orð vegja' mikið) : “Engin
valdstétt er til neffla frá guði, og
þær, sem til efu, þær eru s k i p -
a ð a r af guðí”, Og þar sem þær
efu skipaÖar af gúði, þá eru þær
jafnframt kjörnar eða ú t v a 1 d -
a r af n á ð, því enginn fær sagt :
Eg verðskuldaði það.
En trú á góða stjórn, nauðsynlega
og blessunarríka, skipaða af guði,
afrekar undirgefni, en ekki
ófrelsi, og skírskota ég í því efni
til siðasta hlutsi greinar minnar.
S. V.
Hugsun.
Eftir að hafa lesið ritgerðina
;‘Trúmálin og deiluefnið” eftir Lár
us Guðmundsson, í Heimskringhv
frá 25. febr. sl., datt mér í hug að
spyrja,, hvort nú ætti að fara að
leika sorgarlcikinn, sem áður var
fyrir nær nítján hundruð árum,
og hafa séra Fr. J. Bermann fyrir
aðalpersónu ?! Lik er aðferðin og
þá hjá prestunum. þeir hrópa hátt
í Sameiningunni, að hann sé dauða
sekur, nefnilega hljóti að yfirgefá'
kirkjufélagslegt starf, og þannig
deyja því félagi. Hann hefir uþp-
æst lýðinn með frjálsari kenningu
en hann mátti, alt frá Kyrrahafi
og hingað ; og svo Breiðablik
gagnstríðandi Sameiningunni, —
alveg stóryrðalaust. Fyrir þessar
sakir verður hann að deyja vorum
kirkjulega félagsskap, segja prest-
arnir í Sameiningunni. .F.tli þeir
krossfesti hann eins og Kristur
var krossfestur fyrir sitt nýa boð-
orð og blessuðu kenningu : Faðir,
fyrirgef þeim, þeir vita ekki, livað
þeir gera” frekar enn Gyðinga
prestarnir forðum. Svo sýnist
heimsvitneskjan vera enn og verð-
ur framvegis* til þess tíma, að
einn og sérhver gáir að því góða,
guðlega í sjálfum sér og auðgar
það, — gerir engan hlut í hugsun-
arleysi eða bráðræði, gefur séi
andartaks ráðrúm að spyrja sjálf-
an sig : Er þetta rétt ? Og hafa á-
valt í huga boðorðið jgóöa : Elsk-
ið liver annan.
J. E.
Það kostar
minna en 4
cent á viku
að fá HETMSKRiNoi u heim
til þfn vikuleaa árið um
kring. Það gerir engan
!mÍ8mun hvar í heimin-
um þú ert, — þ v í
nrciMSKRiNGLA mun rata
>Hil þfn. Þú hefir máske
Iheyriað “blindurer bðk-
llaus maður”, en ef þú
imtit missa 4c. á viku
t f yr rr heimskringht þá
verðíor þú hvorugt. 4c.
; á vikiu eða $2 um árið.
iBkriöð eftir Hkr. nú
þegar, til P. O. Box 3083
Winnipeg, Man.
rR08LIN~H0TEfi
115 Adeliide St. Whmipeg
B zt« $l.50-á dag hús I Vestur-
Canada. Keyrsta óKrypis railli
vatrn8töðva oe hússinsja nóttu OR
dfg “Aðhlynninip hiasbez a. Við-
skuti IslendiQKa óskast. William
Ave. strætiskarið fer hjá húsinm
O. ROY, eigandi.
SPONNÝTT hótel
ALGERLEGA NÝTÍZKU
Hotel Majestic
John HcDÍfhald,
eigandi.
James St. West, Rétt vestan viö Main St.
Winnipeg Telefóu 4 9 7 9
$1.50 á dag og þar yfir
Bandaríkja-snið’
Alt sem hér er um hönd haft er
af beztu tegund. Reynið oss.
MIDLAND HOTEl
285 Market St. Phone 3491
il/ýtt hús, nýr húsbúnaður
* * Fullar byrgðir af alls-
konar vöndnðustu drykkj-
um og vindlum f hressing-
ar stofunni. Gisting einn
dollar á dag og þar yfir.
W. G. GOULD :: F1}ED. D. I’ETERS,
Eigendur
winnipeo ::: ::: canada
Ágæt meðul.
Eg hefi kynst og panbað áður
mieðnl við ncf, kverka- og and-
kaia sjúkdómum hjá Royal Rieirti-
edy Co, þau fá bc/.ta vibniisburð.
þeiir, som setwla mér sjúkdómslýfi-
inigu, og $4.00 fyriirfra'm, £á trteð-
ulin seind hiaim til sín kosbnaðar-
lausb hvar sem er í Canada. Eins
Oig mörgum er kunnuigt, hefi ég
íengdst töluvert mikið við meðala-
sölu stumdum, og þekk'i “patent”
maðul Viel. þessi m'aðul eru 'ekta’
gjóð miaðul, og fólk má treysta
þeim, ef það kaupir þau i tæka
tíð.
K.Asg. Benediktsson.
540 Simcae St., Winnipeg.
Homiiiion lliink
NöTRE DAME Ave. RRANCHCor. NenaSi
VÉR GEFUM SÉRSTAK
AN GAUM AÐ SPARI-
SJÓÐS-DEILDINNI. —
VEXTIRIBOROAÐIR AF INNLÖOUM.
HÖFÚÐSTOLL ... $3,983,392.38
SPAKISJÓÐUR - - $5,300,000.00
A. E. PIERCY, MANAQER.
LEYNDARMAL' cordulu fr.fnku
267
268
SÖGUSAFN heimskringlu
LEYNDARMÁL CORDULU ER.ENKjU
269
270
SÖGUSAFN HEIMSKRINGLU
kunnanlegu kveldtímum, mega segja : Fee, syngdu
eitt lag. — En þetta getur ekki orðið, fyr en þér er-
uð orðnar konan mín ! ”
Felicitas rak upp hljóð og reyndi að slíta sig
lausa, — en hann hélt henni fastri og dró hai * i enn
nær sér. .
‘jSkelfir þessi hugsun yður, Felicitas ? mælti
hann hrærður. — “Eg ætla að vona, að yður hafi að
eins orðið hverft við, en þetta þýði ekki neitt verra.
það er eðlilegt, að langur tími Hði áður en þér verð-
ið það fyrir mig, er ég þrái svo mjög. — Skaplyndi
yðar breytist ekki svo fljótt, að hinn hataði óvinur
verði i einni svipan að elskitðum ástvini. En ég
vil með kærleika og timönnun ávinna mér ást yðar.
Og ég vil bíða, þó mér falli það þungt, — þangað til
þér einhverntíma af eigin hvötum segið við mig : —
Eg vil, Jóhannes. — — Ég veit, hve mörg undrunar-
verk eiga sér stað í mannlegu hjarta. — Eg ferðaðist
í burt til þess aö flýja sjálfan mig og innri baráttu
þá, er ég átti í, — og þá fullkomnaðist fyrst undrun-
arverkið. þráin rak alla baráttu og efasemdir á
flótta. — Eg fann, að það, sem ég barðist mest á
móti, myndi verða hamingja mín.---------Fee ! Mitt
á meðal allskonar slaðurs og daðttrs-kvenna, sá ég í
anda einmanalegu, tápmiklu stúlkuna. Hún fylgdi
mér, hvar sem ég fór. Hún heyrði mér til, eins og
hún væri partur af sjálfum mér. — Eg sá, að ég gat
ekki slitið mig frá henni, með öðrtt móti en að eyði-
lcggja sjálfan mig um leið. — — Getið þér ekki enn
þá sagt eitt einasta orð mér til hughreystingar, Feli-
citas ?”
Felicitas hafði nú smám saman dregið til sín
liönd sína. Gat það ,skeð, að hann veitti ekki eftir-
tekt breytingu þeirri, sem á henni varð meðan hann
talaði?i Hún horfði stöðugí til jarða.r, kreisti hend-
ttrnar fast ltvora utan um aðra, og auðséð var að
hún leið óþolandi kvalir.
“þér óskið huggunar frá mér”, mælti hún loksins
í hálfum hljóðum. "Að eins fyrir einum klukku-
tíma síðan sögðuð þér við mig : ‘þetta skal vera síð-
asta barátta yðar’, og nú kastið þér mýr út í þá
hörðustu baráttu, sem mannssálin getur átt í. — —
Ifvað er að stríða móti óvinum sínttm á við það,
að stríða á móti sínum eigin óskum?” — Hún rétti
frá sér höndurnar og kastaði eins og í örvæntingu
höfðinu á bak aftur. — “Eg skil ekki m,eð hverju ég
hefi unnið til, að guð skvldi vekjtt þessa óhamingju-
sömu ást í hjarta mínu”.
“ Fee ! ”
Prófessorinn breiddi faðminn út á ttióti henni, og
ætlaði að þrýsta henni að brjósti sér, — en hún
bandaði hendinni á móti. Samt lék ánægjubros um
andlit hennar. “Já, ég elska yðttr, — það megið
þér vita”, mælti hún með sorgbtandaðri gleði. Eg
vildi nú þegar mega segja : ‘Ég vil, Jóhannes’. — En
þau orð tala ég aldrei”.
Iíann hrökk aftur á bak og andlit hans varð ná-
fölt. Ilann þekti þessa tápmiklu, einbeittu stúlku
orðið alt of vel til þess að vita ekki, að eftir þessi
orð var hún honum töpuð.
“þér flúðuð frá X.... Hvers vegna?" mælti
hún enn fremur og kvað fast að orðunum, — hún
rétti úr sér og horfði einarðlega í augu hans, er virt-
ust vera búin að missa alt fjör. — “Ég get sagt yð-
ur það : Ást til mín var brot á móti ætt yðar,
hún kollvarpaði skoðunum yðar, sem þér svo
lengi höfðuð haldið fast við. þess vegna vilduð þéf
rífa hana burtu, sem hvert annað illgresi. — Að ferð-
in náði tilgangi sínum, er ekki yður að þakka. þér
urðuð að lúta því sama valdi, sem þröngvar mér til
að elska yður — þvert á móti vilja mínurn. — það
hefir víst hlotið að kosta yðttr haríia baráttu, þang-
að til allir hinir dramblátu verzlur tarherrar hUðntðu
til fyrir hinu fyrirlitlega loddaitabarni. — Mér er
ómögulegt að trúa því, aíS ég skipi nokkurntíma
þann sess. — Fyrir fáum vikuttt síðan sögöuð þér,
að stéttamunur í hjónabandinu ht fndi sín æfinlega,
og þessa skoðun hafið þér víst lengi haft, — guð veit
hve fjöldamörg ár, — hún getur eigí hafa horfið með
öllu á sex vikum, að eins brevzt dálítið. Og þó
svo vaeri, að hún hefði orðið að vikji i fyrir it'ðru, — ]
hvernig er þá hægt að láta mig gleyt la orðutrr þeim,
er þér létuð yður um munn fara ?
“Hún þagnaði nú um stund. Pt ófossorimt liélt
hægri höndinni fyrir augu sér, og Yvaliad.cættir Rornu
' kring um munnvikin. Nú lét ihann hetndina síga
og sagði með hljóinlausri rödd., — “Éjr heíi liðna
tímann á móti mér, — en þér hafið sam t 3rangt fyrir
yður, Felicitas !l — ö, guð, livernig á c£ clð lulLvissa
yður um það?”
“ILvað ytri ástæður snertir, þá hefir ekkert
’ireyzt”, mælti hún. — “I'jtt yðar hefin at i engir leyti
tapað áliti sínu, — og því síður hefir itóini f yrirlitlega
ætt hækkað í tigninni. —, það hlýtur því -að vera ég
sjálf, sem hefi komið þessu til leitðar.. —* því væri
það nú alveg samvizkulaust og illa gest al mér, að
nota þetta augnabUk, er þér með erliðiammi tum ksefið
uiður grimdvallarskoðfAnir yðar, og Ktastit > að eins
eftir rödd hjarta yðan. — lCx það el.ki sa'tt? — Ég
spyr yður upp á æru og samvizku : ] >ykír yður ekki
mjög mikilsvert um göfgi forfeðra yðu T, — <>g hvern-
ig hefir yðttr nokkui-n tíma koinið til bugar. aS þess-
ir ættfeður, er allir hafa fengið gott gjafori'), jnyndu
gefa það eftir, að einn niðji þeirra gif tist þanmig nið-
ur fyrir síg?”
“Felicítas ! ! þér segist elska mi
þér mig þannigí!.” mœlti hann með á
ig og þó kveljiö
kefð.
Hún hafði stöðugt horft á hann. Nú gat hún
ekki annað en kent í brjósti um hann, er hún sá, hve
innileg ástúð skein úr þessum köldu, harðlegu aug-
um. — Hún tók með báðum höndum utan um hægri
hönd hans.
“þegar þcr áðan lýstuð fyrir mér framtíð minni,
ef ég yrði konan yðar, — þá leið ég meira en ég gæti
með orðum lýst. Flestar aðrar myndu eflaust í
mínum sporum, gleyma því liðna og grípa fegins-
hendi þessa óvæntu hamingju. En ég er nú svo
skapi farin, að ég get það ekki. — Ég myndi alt af
óttast, að þér yðruðust eftir vali yðar og hræðsla
mín myndi standa alt okkar líf á milli okkar, sem
breiður veggur. — Hvenær sem þér hleyptuð brúnum
eða væruð í illtt skapi, myndi ég halda, að nú væri
komið aft því, að þér iðruðust eftir að hafa gengið
aö eiga míg, og þcr álituð mig standa í vegi fyrir
hamingjtt yðar. — Ég myndi eflaust gera yður ófajt-
sælan með tortrygni minni, sem mér væri þó Attiögu-
legt að kæfa niður. ,
“þetta er hræðileg hefnd”, mælti hann dapur í
bragði. En ég vil með gleði taka ábyrgðina á
mínar herðar. Ég skal þola tortrygni vðar án þeSs
að mögla, hversu sárt sem mér fellur það. — Ein-
hverntíma skiljum við ef til vill hvort annað, Felici-
tas ! — Ég skal útbúa yður heimili, þar sem þessar
slæmu ímyndanir yðar ná ekki að festa rætur. —
Auðvitað mun það oft koma fyrir, að ég komi heim
í misjöfnu skapi. það fylgir stöðu minni. En svo
er þá Fee mín hjá mér og sléttar hrukkurnar og bœt-
ir skapið. — Getið þér fengið yður til þess, að fót-
umtroöa ást yðar, og gera þann mivnn óhamingju-
sainan, sem þér þó mcgnið að veita þá fullkomnustti
sælu, sem til er í þessum heimi?”
Felicitas hafði smámsaman fært sig að dyrunum.
Henni fanst siðferðisþrek sitt vera að bugast við
&