Heimskringla - 17.06.1909, Blaðsíða 2

Bl». 2 WINNIPEG, 17. JÚNÍ 1909.
HEIMSKRINGEA
Heimskringla
Pablished every Thursday by The
Beimskringla News & Fablisbins Co. Ltd
Verft blaftsÍDS f Canada og Baodar
$2.00 om Arift (fyrir fram boraao),
Bent til i.'lands $2.00 (fyrir fram
borgaftaf kaupendnm blaftsins hér$1.50.)
B. L. BALDWINSON,
Editor & Manager
Otfice:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O, BOX 3083. Tal^lml 3312,
Kirkjuþingið Lúterska.
JiaS verður sett hér í borg inn-
an íárra daga, og situr væntanlega
vikutíma, eins og venja hefir verið
til á liðnum árum. Hver mál
kunna að komast á dagskrá á
J>essu þingi, er ekki hægt að segja
fyrirfram, en það hefir legið á
meðvitund landa frorra hvervetna,
bæði hér vestan hafs og heima á
Islandi, að eitt af aðal umræðu-
efnum þessa þings muni verða hin
trúarlega og kennimannlega af-
staða séra Friðriks Bergmanns
gagnvart grundvallarlaga ákvæð-
um kirkjuiélagsins, og margir eru
þeir, sem ala eða hafa alið þann
grun, að þær umræður muni enda
með því, að þingið afsegji að við-
nrkenna séra Friðrik Bergmann
lengur sem andlegan starfsbróður.
Með öðrum orðum : Að það muni
með opinberri atkvæðagreiðslu
geri hann rækan úr kirkjufélaginu.
Séra Friðrik Bergmann hefir eins
og kunnugt er svro árum skiftir
hallast að hinni nýrri, frjálsu guð-
íræðistefnu og neitað að binda sig
við þann skilning á biblíunni, sem
eldri tima guðfræöingar hafa hald-
ið fram. 1 þessu hefir hann fylgst
með þeim breytingum, sem orðið
hafa í þessum efnum á íabndi í
þjóðkirkjunni þar, semjvíðaf i öðr-
um löndum á síðastli'ðntlin þj, til
20 árum. Og nú á yfirstanifendi
tíma stendur hann nákvæmlega á
sama trúarlegum grundvelli eins
og biskup íslands og aðrir leið-
andi klerkar þar heima. Með öðr-
um orðum : öéra Friðrik hefir
fylgst með þeirri trúarlegu fram-
sókn, sem orðið hefir í íslen/.ku
þjóðkirkjunni, og flytur kenningar
í fullu samræmi við bana, eða eins
og hún og prestar hennar. Ilann
hefir neitað, að svTæfa skilning sinn
og kæfa, neitað að viöurkenna það
sem guðinnblásinn og óyggjandi
sannleika, sem liver meðalgreindur
maður fær með gildum rökum
sýnt, að alls ekki getur verið sann-
leikur, jafnvel þó það standi í bibl-
íunni. En þessi breyting, sem orð-
ið hefir á skilningi hinna biblíu-
legu sagna, hefir væntanlega ekki
náð til allra íslendinga, og ekki til
allra safnaðarlima kirkjunnar,
hvorki hér né eystra.
því ætla má, að ýmsir séu þeir
á íslandi, einkum meðal eldri kvn-
slóöarinnar, sem láta sér fátt um
finnast hin trúarlegu nýmæli, þó
engin opinber yfirlýsing hafi gerð
verið þar heima móti þeim. Sama
er að segja um landa vora hér
vestra, að heilstór hópur þeirra
kýs að halda við þann skilning
trúarlegu atriðanna, sem þeim var
innrættur á ungdómsárum þeirra.
Jieim fmst eins og það sé að hafa
trúarleg hamaskiíti, ef nokkur ljós-
glóra kemst að íhugun trúmál-
anna, sem að nokkru breyti því,
sem þeir hafa alist upp við. þeir
sjá enga gilda ástæðu til nokkurr-
ar nýbreytni í trúarefnum, og hafa
sennilega ekki orkað því, að leggja
á sig það ómak, að bera saman
mismuninn á því, sem var, og
hinu, sem nú er að verða, eða.þeg-
ar er orðið hjá fjölda hinna göfug-
nstu og lærðustu manna með ís- !
iendingum og öðrum þjóðum. Orð-
in “hærri kritik” lætur þeim illa í |
evrum, og þeir finna það ekki í i
samvi/kum sinum, að hún, að svó
miklu leyti, sem þeir bera nokkurt
skyn á hana, hafi nokkurn rétt á
sér eða flytji þeim nokkur gildari
sáluhjálpar sannindi, en þau, sem
þeim voru innrætt í æsku^ eða að
hún færi þá einu hænufeti nær því j
náðartakmarki, sem þeir vona að ]
ná við burtför þeirra úr þessum ,
heimi.
/
Hins vegar eru þeir margir með-
al þeirra, er þannig hugsa, sem vel j
geta liðið hina nýju stefnu eða !
skilning þann á trúaratriðunum,
sem hin nýrri guðfræði bindur sig
við, og þeir finna ekki gilda á- i
stæðu til þess, að amast við þeim j
skilningi, eða gera sér far um, að j
ofsækja þá, sem halda honum j
fram, sem göfugri, háleitari og j
réttmætari en hinum gamla skiln-
ínvi. Enda er sú ástæða, að mæt-
nstu og lærðustu guðfræðingar
meðal íslenzku þjóðarinnar aðhyll-
ast þennan nýja skilning, í sjájfu
sér næg til þess að alþýða manna
rannsaki hann með gaumgæfni og
yirðingu.
Ef dæma skyldi um málsástæður
milli kirkjufélagsins og séra Frið-
riks Bergmanns, eftir þeim rökum,
sem fram hafa komið í Sameining-
unni, ntálgagni krikjufélagsins, á
aðra hlið, og í Breiðablikum, mál-
gagni frjálshyggjenda, á hina, þá
verða tæplega deildar skoðanir á
þvi, að séra Friðrik heldur hinum
'röksemdalega velli ósærður. Hann
hefir þráfaldlega sýnt þess ljós
merki í blaði sínu og þeirra, sem
eiga það með honum, að ekki
megi skilja bibliuna bókstaflega, og
að efni hennar sé víða svo vaxið,
að ekki tjái að viðtaka það, sem
virkilegan sannleika eða ledðarvísir
j fyrir trú manna og hegðun. Að í
raun réttri sé bók sú fornaldar-
!saga Gyðinga þjóðarinnar eða öllu
j heldur ósamstæð brot úr þeirri
jsögu, — samsafn ýmsra handrita
^eítir óupflýsta og í sumum tilfell-
um. alls óþekta höfunda. Að þó
menn þessir hafi ritað eftir því,
í sem þekking þeirra bezt leyfði, þá
: séu lýsingarnar þar á guði al-
| máttugum og ýmsu því, sem h'ann
j á að hafa sagt og gert og skipað
öðrum að segja og gera, svo við-
j bjóðslega ljótar í eðli sínu, og fjar-
stæðar öllu því, sem heilbrigðir
vitsmunir og ósýkt ímyndunarafl
jnútíðar mentamanna getur sam-
! rýmt við speki og algæzku guðs,
að ekki megi leggja trúnað á þær
sem algildan sannleika. Slíkar lýs-
ingar og skrásetningar um ýmsa
j viðburði, séu eingöngu álit höfund-
j anna, og því alls ekki ábyggilegt
sem óskeikulum sannleika. Að
þeir, sem samiö hafi handrit þau,
j sem myndi biblíuheildina, hafi ver-
ið breyskir menn og ófullkomnir,
ir, eða ekki svo alfullkomnir, að
ætla megi að þeim hafi ekki getað
skjátlað i ritum sínum, eins og al-
] gengt er nú á dögum, jafnvel þar
í sem lærðustu og djúpsæustu fræði-
menn eiga hlut að máli. Og loks,
! að biblíuheildin, eins og hún er nú
til orðin, hafi verið viðtekin á
prestaþingi eða þingi kennimann-
anna í f irnöld, með fundarsam-
þykt og eftir nokkurra daga há-
j værar og bituryrtar umræður, því
að úr mörgum handritum var að
velja, sem öll voru jafn ábvggileg,
j hvað innblástur og áreiðanlegleik
j snerti, — og þó að þing það veldi
með atkvæðagreiðslu þau rit, sem
mi mynda biblíuna, og með at-
ikvæðum slægi því föstu, að þau
skyldu skoðast innblásin, þá var
| atkvæðamunurinn svo lítill, að
hann gaf þess enga tryggingu, að
þessi rit væru nokkuð ábyggilegri,
en hin, sem hafnað var. Að alt
j þetta bendi á, að ekki sé örugt að
kenna það, að bókin öll sé bók-
staflega innblásin af guði eða ó-
skeikull leiðarvísir fyrir trú og
hegðun manna, eða til sáluhjálpar.
þetta virðist vera skoðun séra
Friöriks, eftir því, sem enn er stefnunni, stefnu hinnar lægri guð-
íramlögum og persónulegri starf-
semi unnið að þv-í, að halda úti
málgagni, til þess að berja niður
eigin trúmálastefnu hans, sem vax-
andi upplýsing íslenzkrar alþýðu
er lengur hætt að geta liðið. það
eru einatt hægust heimatökin, og
það virðist eðlilegur gangur máls-
ins, að fyrst hefði verið gengið að
þessum náungum o-g þeim sópað
út úr söfnuði séra Jóns. Meðan
þeir eru þar, þá er það ríki sjálfu
sér sundurþykt, og samkvæmt
kenningu hinnar helgu bókar, fær
ekki staðið. það er engin meiri á-
stæða til að amasí við séra Frið-
riki í kirkjufélaginu, heldur enn
hinum umgetnu mönnum — skoð-
anabræðrum hans — í söínuði séra
Jóns Bjirnasonar, og öðrum söfn-
uðum kirkjufélagsins. Og það því
síður, sem engin sönnun er enn þá
framkomin fyrir því, að það séu
ekki einmitt þessir umgetnu safn-
aðarmenn, sem í raun réttri eiga
upptökin að öllum ágreiningnum,
og að það sé fyrir þeirra áeggjan
og styrktartilboð, að séra Friðrik
hefir gerst forvígismaður hinnar
nýju stefnu í trúmálunum.
Að Vestur-lslendingar séu all-
mjög tvískiftir á þessu ágreinings-
máli, það er á allra vitund, og
svo hafa nýafstaðnar kosningar til
þessa kirkjuþings farið í söfnuðun-
um, að tvísýnt er, hvor stefnan
hefir fleiri fylgjendur innan sjálfs
kirkjufélagsins, og aHs óvíst, hvor
hliðin verður ofan á í þinginu.
Eftir núverandi útliti að dæma,
þá virðist svTo, sem kosnir fulltrú-
ar safnaðanna í þinginu, verði í
fleirtölu með séra Friðriki J. Berg-
mann. Prestarnir hins vegar verða
væntanlega flestir fylgjandi gömlu
stefnunni, en þeir náungar “repre-
sentera” engan i þinginu nema
sjálfa sig, þó lög félagsins veiti
þeim fullan atkvæðisrétt í öllum
málum.
Frá Norður Dakota eiga sæti í
þinginu nær 20 kjörnir íulltrúar.
Langflestir þeirra eru fylgjandi
séra Friðrik, og sumir þeirra að
minsta kosti hafa fengið skipanir
um,að ganga af þingi, ef séra Frið-
rik verði þar beittur nokkrum ó-
jöfnuði, en það þýðir ekkert annað
en það, að þeir ýöfnuðir ganga taf-
arlaust úr kirkjtifélaginu. Eftir nú-
verandi útliti er ekki annað sjáan-
legt, en að Norður Dakota söfnuð-
irnir nálega eindregið segi skilið
við félagið, ef nokkurri ósanngirni
vírður beitt við séra Friðrik. —
Kosningarnar í Saskatchewan
sýna, að söfnuöirnir í því fylki
muni vera í meiri hluta með séra
Friðriki. Argyle bvgðin verður tví-
skift, og Alberta verður frjálstrú-
ar megin. Winnipeg verður tví-
skift, þannig, að Fyrsti lúterski
söfnuðurinn og Tjaldbúðarsöfnuð-
ur togast á, annar með gömlu
framkomið, og vér sjáum ekki bet-
ur, en að hann hafi rökstutt hana
] svo ljóslega og greinilega í .blaði
sínu Breiðablikum, að menn verði
] að minsta kosti að bera virðing’i
'fvrir þeim röksemdum, ekki sí/t
; þar sem mikill hluti þeirra er dreg-
inn einmitt út úr sjálfri biblíunn;.
í þessu hefir séra Friðrik syudg-
jað móti hinum kirkjufélagsjuest-
unum, og einstöku þankaþuiinum
áhangendum þeirra, að hann gi t-
ur ekkf fengið sig til þess, að mis-
bjóða svo viti sínu og samvi/ku,
að viðurkenna það alt rétt og ó- |
skeikult, sem sjálft bar í sér
sannanir fýrir því gagnstæða. I
Hann neitar að viðurkenna réttan
eða réttmætan gamla skilninginn
á bókstaflegum innblæstri, og á ,
þessari sök verður að byggjast út- I
skúfun hans úr kirkjufélaginu, ef
honum verður vikið úr því.
fræðd, en hinn með nýju stefnunni,
— hinni æðri guðfræði. Nýja Is-
lands bygðirnar er búsist við að
fylgi gömlu stefnunni.
En þess ber að gæta, að séra
Briðrik stendur ekki einn uppi hér
vestra með trúarskoðanir þær,
sem hann prédikar. það eru hér
margir menn, sem höfðu þær löngu
áður en hann lét þeirra getið. þeir !a® hreyfa við honum á þinginu.
Að öllu þessu athuguðu, er ekki
annað sjáanlegt, en að jaifnvægi
verði nokkurt með fulltrúum í
þinginn, og þó tneira með séra
Friðrik, að prestunum fráskildum.
! En þeir, eins og áður er tekið
fram, eru ekki málsvarar þjóðvilj-
j ans, og að öllu leyti ómyndugir ;
j réttur þeirra í þinginu er hlynn-
inda eða einkaleyfis réttur. Gamla
| stefnan getur ekki borið sigtir úr
býtum í þinginu með nokkru öðru
móti en að prestarnir taki sig
saman um það, í trássi við vilja
fólksins, að kljúfa safnaðafólk
Vestur-lslendinga í tvær andvígar
deildir. Ilvort þeir hafa djörfung
til að taka þá stefnu, er enn þá
alls óvist. það er að vísu ljóst,
að þeir hlífa ekki séra Friðriki af
ncinum bróðurlegum eða kristileg-
um velvilja til hans. Hitt er trú-
legt, að þeir meti sjálfsvernd sina
svo mikils, að þeir veigri sér við,
menn allir fylgja honum því nú að
málum með miklum fjölda annara
skoðanabræðra. Ekki heldur eru
þeir menn og konur, sem aðhyll-
ast skoðanir séra Friðriks neitt
utanveltu fólk við kristna söfnuði.
I.angflest er það einmitt í sjálfum
kirkjtifélagssöfnuðunum ; og að því
er snertir blaðið Breiðablik, sem j
stofnað var til stuðnings hinni |
æðri guðfræði, þá eru hluthafar |
þess blaðs undantekningarlaust
allir úr söfnuðum kirkjufélagssafn-
En það er algerlega óhætt að
fullyrða þaö, að ef séra Friðriki
verður útskúfað úr kirkjuiélaginu
á þesstt eða nokkru öðrti kirkju-
þingi, _ þá klofnar kirkjufélagdð í
tvo flokka. Við slíkan klofning
getur ekkert gagnlegt unnist, held-
ur verður það upphaf á löngu
stríði og ströngu, og sem ekki get-
ur endað nema á einn veg, þann,
að með vaxandi mentun og menn-
ing fólks vors hér vestra, hlýtur
_ . ,sá flokkur að éflast mest, sem
aðanna, og nokknr meðal þetrra L zt f j jr nlkí&lr .skoSunnnum,
helztu eru goðir og g.ldir meðltm- | sem fús er tjf þess aS {yl jast
ír Fyrsta luterska safnaðarins t I
Winnipeg, þetta hefir frá því að
blaðið var endurreist verið á vit-
und allra, .sem nokkuö hafa fylgst
með trúmála ágreiningnum hér
vestra, og þess vegna hefir mörg-
um manni þótt það stór-undra-
vert, að séra Jón Bjarnason, sem
telja verður aöal forvígismann
gömlu, úreltu innblásturs og bók-
stafstrúar stefntmnar, skuli ekki
fvrir löngu hafa rekið þá menn úr
sínum eigin söfnuði, sem honum
hlýtur með vissu að vera kunnugt
um, að hafa með talsverðum fjár-
með framfaraskrefum samtiðar
sinnar, jafnt í trúarlegum sem öðr-
um málum. Hinum hlýtur að
fækka ár frá ári, sem kjósa að ríg-
skorða sínar trúarlegu skoðanir
við 2 þúsund ára gamlar, úreltar
kreddur, sem þeir sjálfir ekki fá
varið með nokkrum vitsmunaleg-
um rökum, og sem hver ómentað-
ur almúgamaður, ef hann annars
hugsar nokkuð, getur hrakið með
ómótmælanlega gildum rökum.
það liggur ríkt í meðvitund
Vestur-íslendinga, aö sannleiks-
; innblástur biblíunnar sé hugar-
j burður, getinn í fáfræði og viö-
haldið í ígrundunarleysi. þess
! vegna á gamla stefnan enga var-
! anlega framtíð meðal fólks vors,
: af því hún gengur í berhög við
Ibæði vit þess og þekkingu.
Kirkjufélagið ætti að fara gæti-
lega í þessu burtrekstrarmáli séra
;Friðriks. Félagið hefir hvorki það
afl né álit nú, sem það hafði fyrir
10 árum. íslenzk alþýða er farin
að mentast, svo að hénni er fariÖ
að veröa gjarnt til að htigsa fyrir
sig sjálf, og að fylgja sinni eigin
trúarlegu leiðsögn. það er ekkert
það í allri biblíunni, spjaldanna á
milli, sem hver meðalgreindur al-
i múgamaður ekki getur skilið alt
jeins glögglega og lærðustu guð-
Ifræðingar. Kirkjufélagið hefir sýnt
það frá upphafi vega sinna, að
j það hefir ekki átt vald á meiri
hugsun eða framsýni, en hinir, sem
j fyrir utan það hafa staðið, og það
j eru þrír fjórðu hlutar allra Islend-
inga vestan hafs. í skólamálinu
hefir það gengið á glapstigum, alt
frá byrjun þess máls. það þurfti
12 ára tíma til að sannfærast á
því, að stefnan, sem Heimskringla
jtók í því máli strax í byrjun var
jsú.eina skynsamlega og mögulega
stefna undir kringumstæöum þjóð-
flokksins, — og svo fór að lokum,
j að félagiö varð að taka þá stefnu
j óbreytta, með því að fá settan
jkennara við hérlandan háskóla. —
jEn tæpast var það fyr búið að
kom-a stefnu þeirri í framkvæmd
og kenslan komin á fastan fót og
íslenzkir nemendur teknir aö fjöl-
menna á skólann, með stórmiklum
sóma fyrir alla Vestur-Islendinga,
jþar sem þeir með framkomu sinni
j hafa sýnt, að þeir eru í fremstu
j röð beztu nemenda, sem nokkurn
j tima hafa stundað nám í Vestur-
Canada, ef ekki í öllit Canadaveldi,
! — heldur ent) félagið, eða vissir
forkólfar þess, fengu þá óheilla-
fltigu, eða létust fá hana i höfuðið,
að skólinn væri ein allsherjar van-
trúarstofnun, sem ekki væri styrkj-
andi, og þess vegna samþvkti síð-
asta kirkjuþing, að slíta öllu sam-
bandi við skólann og aÖ hætta að
stvrkja íslenzku kennara embættið
j þar. þetta var að margra áliti ó-
i happa tilræöi af félaginu, en skól-
anum hefir það orðið til góðs og
uppörfunar íslenzkum ungmennum,
að ganga á skólann. því svo brá
j við, þegar það var hljóðbœrt orð-
j ið, að kirkjufélagið islenzka, lút-
j erska hefði slitið öllu sambandi
Ivið skólann, að íslenzkum nemend-
[ um fjolgaði þar svo, að þeir tiröu
á síðastliðnum vetri 45 talsins,
eða 10 fledri en nokkurntíma hafði
áður verið.
ý'msir kirkjufélagsprestar fóru á
því þingi fjemur óvirðulegum orð-
um um skólann, sérstaklega fyrir
vantrúnaðar eða “hærri kritikar”
heiðindóminn, sem þttr væri ríkj-
andi. En merkilegt er það, að sá
presturinn, sem einna mest mælti
móti þeirri sto'fnun og gerði yfir-
j lýsta skoðun sílta í því efni að á-
j stæðu til þess að greiÖa atkvæði
sitt með uppsögn kirkjufélagsins
írá öllum afskiftum við skólann,—
j hefir sjáffur látið son sinn ganga á
] þann skóla á síðastliðnum vetri,
j og hafi hann blessaður gert það.
það getur orðið og verður vafa-
laust piltinum að góðu, ef honum
j verður framvegis leyft að njóta
fræðslu viö jafn ágæta mentastofn-
j un eins og Wesley College vitan-
jlega er. En hins vegar verður það
j ekki dulið, við ljós þess, sem síö-
an er framkomið, að andmæli
j prestsins á þinginu hafi verið ein-
J ber skrípaleikur, gerðtir móti betri
j vitund cig instu hjartans sannfær-
ingu.
Ýmsir höfðu það á meðvitund
[ sinni, að þetta spor kirkjufélagsins
væri stigið af yfirskini einu og með
j þeim illa dulda ásetningi, að bola
j séra Friörik frá skólanum. En því
ibrást þar bogalistin. Séra Friðrik
1 situr þar nú fastara í sessi, en
nokkrti sinni fyr. Kenslufögum hef-
ir verið bætt við það starf, sem
hann áður hafði. Hann hefir sýnt,
] að hann var að engu leyti kominn
j upp á náðir kirkjufélagsins, og
j það af þeirri gildu ástæðu, að það
hafði ekki á valdi sínu, að geta
sviít hann hans yfirburða með-
j fœddu og menta hæfileiktim. En á
þeim hæfileikttm stendur embætti
hans við skólann.
Kirkjufélagið veröur að sjá og
j læra að skil ja, að það á ekki með-
al presta sinna nokkurn jafnoka
J séra Friöriks. það er félaginu hin
jmesta sæmd, að geta talið slíkan
j mann í hópi presta sinna, og þaö
tapar meiru en það rennir grun í
nú, ef það beitir hann nokkrum ó-
jöfnuði á íhöndfarandi kirkjuþingi.
Augu allra VesturTslendinga
standa fast á gerðiim hinna kjörnu
fulltrúa í þessu máli, og öll kirkju-
völd Islands munu veita því ná-
kvæma eftirtekt, sem þar gerist,
og ekki láta alveg afskiftalaust,
jhver endir þar á verður.
j Með bróðurlegri samvinnu við
séra Friðrik getur kirkjufélagið
vaxið og dafnaö og haldið virð-
ingu og tiltrú mikils fjölda landa
vorra hér vestra. An hans getur
það engu þessu haldið til lengdar,
og það munu sumir af prestum
þess sjá, þó þeir finni ekki ástæðu
til að hafa hátt um það. þeir
hljóta að sjá og vita, að ef séra
; Friðrik verður að hrekjast úr fé-
laginu fvrir þeirra tilverknað, þá
Igliðnar alt félagið sttndur. Ýmsir
helztu söfnuðurnir ganga tafar-
laust úr félaginu og hinir klofna.
Enginn prestanna getur grætt álit
eða virðingu við það nema sá
[þeirra, sem ofsóttur verður, —
séra Friðrik J. Bergmann.
Enn sem komið er, viröist sigur-
inn í viötireigninni vera séra Frið-
riks megin, og hvernig sem félagið
snýr sér í þessu máli á nœsta
I kirkjuþingi eða síðar, þá getur
| ekki hjá því farið, að sá sigur
verði þeim mun meiri og glæsilegri
og þjóðflokki vorum gagnlegri,
sem það etur lengur kappi við of-
jarl sinn.
Ofjarlinn er vaxandi skilnings-
þroski íslenzkrar alþýðu og með
þvi vaxandi skoðana og trúarlegt
sjálfstæði.
Leiðrétting.
Minneota, Minn., 12. júní 1909.
Mr. B. L. Baldwinson, ristjóri
Ileimskringlu, Winnipeg, Man.
Háttvirti herra !
Blað yðar frá 10. þ.m. hefir með-
ferðis grein nokkra frá Gardar, N.
Dak., þar sem flutt er sú “frétt”,
að ég hafi álvmskufullan hátt gert
tilraun til að hafa áhrif á kosn-
inu erindsreka Gardar-safnaðar á
kirkjuþing.
Með því að ekki er nokkur
minsta hæfa eða flugufó’tur fyrir
fregn þessari : ég hefi hvorki bein-
i lírtis eða óbeinlínis, munnlega eða
bréflega, fyrir milligöngu annars
j manns eða á nokkurn annan hátt
haft afskifti af kosningunum, né
látið mér slíkt til hugar koma, —
þá krefst ég þess af yður, herra
ritstjóri, samkvæmt algildandi
heimild, setn hver maSur hefir til
aö krefja fréttablöð leiðréttingar á
ranghermi um sig, að þér leiðrétt-
ið í næsta blaði Ileimskringlu um-
mæli blaösins, þau er standa í áð-
urnofndri fréttagrein frá Gardar,
og afturkallið dylgjur þær um af-
skifti min af kosningtt kirkjuþings-
manna. Sem ábyrgðarmaður blaðs
ins eruS þér skyldtigur til að leiö-
rétta fréttir, sem blaðiö flytur,
þegar þess er krafist af viðkom-
anda, ella sanna þær að öSrum
kosti. Ég ber það traust til dreng-
lyndis yðar, að þér fúslega verðið
við kröfu þessari.
Virðingarfjdst,
Björn B. Jónsson.
ATHS. — Leiöréttingar þær frá
séra Birni B. Jónssyni og berra
Jónasi Hall um ranghermi í fregn-
bréfi frá Gardar, N. Dak., sem ný-
lega stóði hér í blaðinu, flytur
Hedmskringla með ánægju, og það
án nokkurs tillits til þess, hvor
J tnálsaðili segir sannast frá. Heims-
kringla, sem slík, hefir ekkert að
afturkalla eða leiðrétta í þessu
máli. Blaðið hefir engar dylgjttr
! flutt um sérá Björn B. Jónsson,
eða nokkurn annan. En andmæli
| hans móti því, sem rangt kann að
t liafá verið í Dakota-bréfinu, er
blaðinu skylt og ljúft að flytja.
R i t s t j.
LEIÐRÉTTING VIÐ
FRÉTTABRÉF.
J/að var ranghermi í safnaðar-
málafréttum Gardar fregnritans,
sem ókunnugleik hans er sjálfsagt
að kenna.
Edinborgar menn eiga ekkert á-
mæli skilið þeirra manna, sem
séra Friðrik og hans stefnu eru
hlyntir, sízt ritstjórinn. Eggert er
þar með en ekki á móti, og vann
ekkert fyrir hvoruga hliðina á
undan fulltrúa kosningum. Að öðru
leyti hvaö frjálslyndi og félagsskap
snertir, éru, þeir hvorki betri né
verri en annað fólk.
Orð Joseph Walters tek ég trúan-
leg fyrir því, að séra Björn frændi
hans hafi aldrei skrifað honum
neitt viðvíkjandi þessum kosning-
um. Honum gat ekkert gengið til
að leyna því, ef svo hefði verið.
Tillögu minni er rétt sagt frá,
að öðru en því, að þar var ekkert
gert fyrir því, að séra Friðrik yrði
“misboðið”. Mér datt ekki í hug,
að til þess kæmi.
það ætti ekki að spilla fyrir
neinu máli, að segja satt og rétt
frá því, sem gert er, en tilbúnar
og rangfærðar húsgangssögur gera
engu máli gagn. Allra sízt ættu
frjálslyndir menn aö beita þeim
sem vopni gegn andstæðingum sín-
um.
Jónas Ilall.
Gefið Hestverð
1 samskotasjóð Jóns Finnboga-
sonar hafa Heimskringlu borist
þessar upphæðir :
Jónas Daníelsson .. $1.00
Fátækur landi ...... 1.00
Samtals ........ $2.00
Áður auglýst ... 76.25
Alls innkomið ... $78.25
Heimskringla er við því búin, að
taka á móti meiri gjöfum í þenn-
an sjóð. Jtað er hreinasta ómynd,
að gera ekki samskotin svo stór,
að þau nemi hestverði, og svo erv»
margir Islendingar hér í borg, að
ekki þarf mikið frá hverjum, e£
samtök væru góð. — Maöurinn er
þurfandi og verðugur. Sendið því
dalina í sjóðinn sem fyrst.
7--------------------------'t
Sparið
Línið Yðar.
Ef þér óskið ekki að fá
þvottinn yðar riíinn og slit-
inn, þá sendið hann til þess-
arar fullkomnu stofnui.ar.
Nýtfzku aðferðir, nýr véla-
útbúnaður, en gamalt og æft
verkafólk.
LITUN, HREINSUN
OG PRESSUN
SÉRLEGA VANDAÐ
Modern Laundry &
Dye Works Co.,Ltd.
307—315 Ilai'grHve St.
WINNIPEO, [MANITOBA
Phones : 2300 og 2301
^__________________________Á
Eftir þessu
Hafið Þér
Beðið.
$22.00 fyrir $7.00
Eitt mesta kostaboð,
sem nokkur mjmdasmiður
hefir nokkurn tíma gert :
EITT DÚSINCABINET
MYNDIR, í upphleyptum,
hvítum umgerðum, 7J^xll
þuml., og ein stór (16x20
þuml.) mynd af yður sjálf-
GEFIN FRlTT hverjum,
sem katrpir eitt dúsin
myndir.
Myndir vorar eru ágæt-
lega gerðar, og vér ábyrgj-
umst að fullnægja yður,
eða borga yður peningana
til baka. Enginn annar
myndasmiður í , bænum
gefur yður sömu ábyrgö
og eins fagurlega gerðar
myndir með niöursettu
verði.
Brúðhjón
og vinir þeirra æ'ttu að
koma og skoöa mynda-
stoíu vora og kostaboð.
Sérhver brúður fær sér-
staka gjöf með myndun-
um. Komið og sjáið oss.
Vér hiifum ánægju af að
sj'na ySur mj'ndasafn vort
PETtA tilboð hild-
IR AÐEINS í MYNDA-
STOFU VORRI X
PORTAGE AVENUE.
Wm. A. MARTEL,
MVNDASMIDUR.
255(4 PORTAGrE AVE.