Heimskringla - 09.09.1909, Blaðsíða 2

BlS 4 WINNIPEG, 9. SEPT. 1909.
HEIMSKRINGEA
Heimskringla
Pablished everj Thursdaj bj The
Heimskringla News & Publisbine Go. Ltd
Verð blaOsias f Cauada og Bandar
$2.00 am áriö (fjrir fram boraaö),
Bect til islaads $2.00 (fjrir fram
borgaðaf kaupendnm blaösins hér$1.50.)
B. L. BALDWINSON
Editor ðt Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Winnipeg
P.O. BOX 3083.
Talsimt 3512,
Hveiti byrgðir.
Hvaðan þær koma og hvern-
ig og hvert þær fara.
(Niðurlag).
Satnanburður á 5 ára tímabálun-
um 1866—1870 og 1903—1908' svmir,
uö Bandaríkin hafa aukið hveiti-
ræktar akra sína frá 18 milíónum
bil. cr ekki hægt að segja, að
þessi samanburður sé algierlega á-
reiðanlegur, því það er almælt, að
á fyrra tímabilinu hafi ekrufjöld-
inn verið meiri en skýrslurnar
töldu. Hinsvegar virðist áreiðan-
legt, að verðhækkun hvetbis miði
til þess, að framleiðslan aukist,
og það er líklegt, að núverandi
verðhæð þessarar korntegundar
hafi þess konar áhrif. I.íkindi eru
til þess, að í hvert sinn, sem
nokkur hveátiþurð 'gierir vart við
sig, þá muni mannkyndð bæta við
sig aukaverki til þess að fram-
leiða enn þá meira enn nokkru
I sinni fyr, og auka út akra sina og
uppskerumagn, — auka framleiðsl-
una.
Atta árum eftir að Sir William
Crooks flutti ræðu sina um hið
“•Brennandi spursmál nútíðarinn-
ar”. það er að segja : Árið 1906
framleiddu heimsþjóðirnar 3435
milíónir btish. hveitis, sem sam-
kvæmt áætlun hans um brauðþörf
hvers tinstaklings mttndi nægja
760 milíónum manna, eða hartnær
helfingi fleiri, en hann þá áætlaði
að til væru i heiminum. Áætlun
sú, sem hér er gerð ttm heims-
En jafnvel eins og nú stendur,
þá eru kornútvegir Bretlands eins
tryggir og Canada og Bandaríkj-
1 anna, af því, að þó ein uppsprett-
an bregðist, þá eru aðrar tryggar.
Hvei'ti er sáð einhversstaðar í
heiminum á hverjum mánuði árs-
ins. þess vegna er og uppskeran
| uppihafdslaus árið um kring. Upp-
skeran í Argentinu er í desemfoer,
í Ástralíu litlu síðar, á Indlandi í
marzmánuði, í Bandaríkjunum frá
maí til september, og þegar 'upp-
skerunni í Canada er lokdð, þá
;byrjar hún i Argentina. Uppskeru-
brestur í Evrópulöndum hefir nú
orðið litil önnur áhrif, en að örfa
framleiðsluna i suðlægari löndun-
Sem hveitisölulandi hefir Banda-
upp í hartnær 47 milíónir ekra og framtófishinai „ t<;kln eftir akur-
að meðal uppskeran hefir aukist
um 2 bush. ai ekru. Ef hin aukna
uppskera hefði fengist á fyrra
tímabilinu, þá hefði hún orðið sem
næst sjötta hluta meiri en hún
varð, og ef á síðari tímabilum
uppskerumagn hverrar ekru hefði
ekki orðið meira en það var á
fyrra tímabilinu, þá væri árleg
uppskera nú um 93 milíónir bush.
á ári minni enn hún er. þetta tók
Sir William með í áætlun sína, en
margir hagfræðingar gera það
ekki. Á síðastnefndu tímabdli varð
meðal hveitiuppskera Bandaríkj-
anna um 14 bush. af ekru, en á
vor-hveitilöndum Norðvesturríkj-
anna er uppskeran frá 11 til 13
bush. af ekru.
þjóðverjar ertt ágætir akuryrkju-
menn. þeir bera hæfilegan áburð á
akra sína, og rækta þá með mestu
nákvæmni. Meðal uppskera þar í
landi er 27 til 28 bush. af ekru. —
ítalía, sem hefir akra sína að
mestu í bröttum íjallahlíðum, íær urinn hckkaði 22 prósent frá 1884
20 bush. af ekru, en í beztu hii'uð- til 1897. þessi lækkun þýðir hærra
um landsins verður uppskeran 40 !Verð til bóndans og lægra verð til
bush. af ekru, og enda nokkuð 'þess, er kaupir, um leið og það
meiri. Fyrir 60 árum var meðal örfar til aukinnar íramledðslu.
yrkjuskýrslum Bandaríkja stjórn-
arinnar, og þær skýrslur eru ánedð-
anlega eins réttar eins og völ er á.
Ilvíti mannflokkurinn getur . tæp-
ast hafa aukist um 50 prósent á 8
árum, en samt var uppskeran árið
1906 öll seld með háu verði, og án
þess, að nokkuð gengi a£ til kom-
andd ára. það er því áredðanlegt,
að hveitið var alt étið upp. Bæði
framleiðsla og eftirspurn hefir vax-
ið fljótara en fólkinu hefir fjölgað,
svo að ótrygt er, að gera nokkrar
ákveðnar áætlanir um þörfina.
Flutningskostnaður er og at-
hugunarverður í þessu máli. Árið
|1870 kostaði flutningur hvedtis frá
i Chicago til New York 33c hvert
i bush., eða 22c, ,ef farið var bœðd á
■ vatni og brautum. Nú er flutn-
ingskostnaðurinn kominn niður í
i þriðjung þess, er áður var. Einnig
Ihefir fluilningsgjald á höfunum
lækkað talsvert. Flutningskostnað-
ríkjunum heldur hnignað á sl. 5
árum. Hveitiútflutningur þaðan
varð helduri minnd á 5 ára tíma-
bilinu 1903—1907, beldur enn á 5
ára tima.bdlinu 1886—1890, en með-
al uppskera varð þá 46 prósent
meiri. — það er líklegt, að tdlg.áta
Sir Wm. Crookes sé rétt, að
Bandaríkin hætti að verða hveiiti-
útflutningsland. Og þó f.ullur
þriðjungur hins útflutta. hveitis sé
malaður heima, þá er tvísýnt, að
nokkur þjóðarlegur gróði sé í því.
Ú'tflutt hvei.ti frá Bandaríkjun-
um getur hæglega mætt samkepni.
ódýrari vnnna erlendis, t.d. getur
herra Smith þess, að kaupamönn-
um á Rússlandd sé borgað við
uppskeruna þar frá 30 til 40 pents
á dag, og kvenfólki að eins helf-
ingur þess kaups. En samt sé
framleiðslukostnaðurinn á Rniss-
landi eins mikill á hvert bushel
eius og i Dakota, aí því að Da-
kota búar bei.ti meiri þekkingu og
ha.g.feldari vélum við starf si'tt. —
Og þó Bandarikin hætti að flytja
hvedti úr landi, þá verður það ekki
svo mjög ve'rn i vaxandi fólkstölu,
heldur af þvi, að þjóðdn sé að
auðgast, og meyti þess vegna
meira heima fvrir, á hvern mann,
heldur enn áður var, og vér
mutvdum rækta moira hveiti nú, ef
bað væri arðsamari atvinnuvegur.
Á tímahiliuu 1903—1907 jukum
vér hvieitiakrana um 29 mdlíón
ekrur, og maís og korn-akrana
um 59 milíón ekrur. Nokkuð af
þessu kornlandi hef^i eflaust orðið
notað til hveitirækt ir, «f það
hefði borgað sig betur.
er praktisk, óhult og ævarandi.
— myndin sýndr palla, sem gerðir
eru neöan við glugga á hverri
lyftdn.g hússins, og liggur rennan
milld þessara palla aftur og fram
eftdr v.eggnum, þar til komið er
niður að jörðu. — Svo er renna
þessd þægdleg, að börn gieta ledkið
sér að því,, að renna sér þar niður
algerlega hættulaust. þau verða
að stansa við hv.ert loft til þess
að breyta stefnu, svo þau komist
[ áfram niður.
j Vér höfum séð sýn.ishorn af
rennu þessari hjá berra Davíðs-
syni, og ldtist vel á hana. Sienni-
legt er, að hún verði framvegis
notuð á stórbj'ggdngum, þar sem
(brýn nauðsyn er á áreiðanl.egum
eldflótta 'tækjum.
“ Sínum augum lítur
hver á silfrið.”
uppskera á Frakklandd ekki vfir lö
bushel af ekru. Á Ungverjalandi er
meðal uppskera talin 20 bush. af
ekru. Ef Bandaríkin gætu aukið
uppskerumagn sitt um 5 bus'n. af
ekru, þá fengi þjóðin 230 miliónir
bush. meira hveíti á ári tn hún
fær nú. í Rússlandi eru ræktaða
Fyrir 20 árum var sagt, að
hveibi mundi lækka svo í verði á
Englandi, að það sem þá kostaði
52 shillings mundi seljast fyrir 34
shilldngs. En samt fær Ameríku-
bóndinn eins hátt verð nú og hann
fékk þá f.yrir hveiti sitt, af því að
Grein þessi er rituð af W. Bavne
og prentuð í “Saturdavx livening
Bost” 5. júní 1909.
60 milíónir ekra nf ágætum 'neiti- i flutningskosrtnaðurinn hefir lækkað.
löndum. þar er hinn s.arti j.<rð
vegur afar frjósamnr. Arið 1888
var meðal uppskera á Rússlandi 8
bush. af ekru, en nú er hún litlu
minni enn í Bandaríkjunum. Á
Indlandi eru 25 til 30 milíónir
ekra tmdir hveitirækt. Meðal upp-
skera þar er 11 bush. af ekru
það er jafn>an hætt við hvedti-
þurðar hræðslu á Bretlandi, af því
|að landið sjálft framleiðir ekki
j nema 60 m.ilíónir af þedm 250 mili-
j ónum bush., sem það þarfnast ár-
lega. Skýrsltir sýna, að Bretland
ihefir á sl. 5 árum orðið að kaupa
Eldflótta-renna.
1_ jyfir 200 milíónir bttsh. á ári til
Argentina hefir 15 mdlíónir ekra j bedma.brúks. Sú spurning er sivak-
ttndir hveitirækt. Meðal uppskera ;bndi Þ°r ’ bmdi, hv.ernig þjóðin
þar er litlu minni .enn í Bandaríkj- . að lifa, ef hún misti yfirburða
imiim.
það er skoðttn ýmsra vísinda-
manna. að heimurinn geti hæglega
íramleitt 5 eða máske 6 bilíónir
bushela af hveiti árlega, sem sé,
50 til 75 prósent atikndng frá því,
afl sdbt á höfum beimsins, og su
hugmynd hefir vaknað, að stjórnin
(æt.ti að stofna korníorða.b.úr, og
hafa þau alt af vel fylt, svo nokk-
uð væri fyrir hendi, ef henni yrði
jbannaðar skipaigöngur um tíma.—
|En þeitta h.efir aldrei komist í
0,ífte
sem nu er, og að su aukmng nœgt {ramkvœ.md) _ Hklega af þvi, að
U1 að fæða frá 300 til 500 tmltómr þ-ó5jn veit) að þaS mulKli lítið
maitna, ef hverjum manni er ætl- bæta ba<r h<,nnar) ,ef hún annars
að 4V2 btish. á án. þessi aukmng misti vfirburSi þá á sjónum, sem
gerist með tvennu moti : Fyrst
með n.ákvæmari ræktun en nú er
viðhöfð, og i öðru lag.i m.eð því
að attka hveitiræktar akrana..
Fyrir nokkrum árum siðan, þeg-
ar miklar umræður urðu um hugs-
anlega hveitiþurð í heiminum, þá
j hún nú hefir.
Annars er England minna háð
j Bandaríkjiinum síðan framleiðsla
jhvedtis ókst í öðrtim löndum og
jfiutningsgjald lækkaði. þess vegna
sagði líka blaðið “Uondon Eco-
, nomist” í apríl sl., að umráð hr.
bentd Iídward sal. Atkinson a P,atbens fir hveitiverðinu í Banda-
Norðvesttirlandið í Tatiada, sem 1
það land, er framleitt gæti fedkna
mikið hveiti. Aðrir reyndu að
sýna fram á, að þetta væri ó-
mögulegt af því að loftslagið í
Alfcerta væri kaldara en í St. Pét-
ursborg á Rússlandi. Fyrir 25 ár-
um voru hvedtiakrar Mandto.ba-
fylkis að eins 300 þúsund ekrur.
Et» nú eru 5 miliórdr ekra af
hvedbiökrum í Manito.ba, Saskat-
chewan og Alberta, og þeir akrar
crtt óðum að stækka með hverju
ári.
ríkjunum, hefði minni þýðingu fyr-
| ir verkalýð Bretlands en á nokkr-
um iindartförnum tíma. Og sama
blað tók það fram, að uppspreng-
^ing Leiters á hveitdverði f.yrir
nokkrum árttm hefði haft þatt á-
hrif, að örfa önnur lönd til fram-
Leiðslu þessarar korntegundar. Og
þess vegna befði líka hveitdverðið
| á Englandd staöið í stað, eða litið
hækkað síðan árið 1898, þó áður
i h.ecði það vertð sífeldum breytdng-
um háð.
Frá sjónarmiði Breta og annara
þjóða, sem þttrfa að kaupa hveiti,
þá er ein framleiðslu uppspretta
ófullneegjandi. þurkar á Indlandi
eða í Ástralíu geta eyðilagt ttpp-
skeruna þar, og engisprettur geta
étið uppskeruna í Argenitina, og
hallæri getur orðið á Rússlandi,
eins og oft hefir komið fyrir þar.
Tdl dæmis, kevpti England árið
1902 224 milíónir punda af hvedti,
en næsta ár að eins 60 milíónir
það er að segja, hvei.td var punda, og árið 1899 keypti það
á þeim árttm, sökum nægi- jfrá Indlandi 900 milíónir punda af
það er sagt, að tæplega 5 pró-
sent af ræktanlegu landd í Síberíu
sé enn þá ræktað, og f.eiktia land-
flæmi í Argentina ríkinu er órækt-
að enn þá. Og jafnvel í Bandaríkj-
unum er líklegt að með vatnsveit-
ingum sé haegt að atika hveitiakr- '
ana að miklum mitn.
Á þremur árum eftir hveitiverðs j
hámarkið árið 1898, kostaði No. 2
veitrarhveiti í New York 80c hvert
bttsh.
ódýrt
legs framboðs.
hveiti', en næsta ár ekki nema einn
Skýrslur akuryrkjudeildanna Kíunda P;>rtý>.f.1*’rr' upphæS. í
svna, að á 3 árum á ttndan árintt Þessum hveit.solulondum, að und-
1898, var hveiti sáð í 36 milfónir anteknum Bandarikpmum og Can-
ekra, en á 3 árum næst á eftir ár- ad»' er hve.tnræktin a lagu st.gt,
inu 1898, var ekrufjöldinn kominn svo aö KauP fra m eru ekkl a'
ítpp í 45 milíóndr ekra, eða þar um 1 - SS'H'g-
Herra Sigurður Davíðsson mál-
ari, sem býr að 804 Sargent Ave.
hér í borg, hefir fundið upp og
sntíðað sýnishorn aí nýrri eld-
llótta-rennu (Fire Sscape), sem
hann befir íeng.ið eittkaleyfi á hér í
Canada og Bandaríkjunum. Hér er
sý.nd mvnd af húsvegg með áfdstri
þessari n.ýju rennti. Kn hún er af
þeim, sem skyn bera á slík mál
talin að vera það bezta “F.ire Iís-
cape”, sem þekt er nokkursstaðar,
og svo er hún þœgilegt eldflóitta-
ta'ki, að kona tneö ei.tt eða tvö
börn í f-inginu getur h;egkga rent
sér ofan í henni, og ttm leið alger-
lega' takmarkað ferðhraða sinn eft-
ir rennunni.. Kkki heldur þnría þeir
sem rennunia nota, að leggjast flat-
ir niður í hana, heldur geta þeir
setið á upphækkuðtim bekk, og
halddð sér í handrið, og með því
takmarkað ferðina um leið og þcir
renna sér, sitjandi á bekknum, frá
einni tasíu til annarar. Halld renn-
unnar er ekki meiri en svo, að 15
,feta lengd hennar færir þann, sem
í henni situr, 10 fet niður eftir
veggntirn, og pallur er við hvert
loft, þar sem stansað er til að
sntia sér við til ;tð renna niður á
næsta loft. — það er ætlast til, að
retma þessi sé gerð tir járni, og
vitanlega er hún ætluð aðallega
fyrir stór íbúðarhús, skóla og leik-
hús, eða önnur hús, þar sem
marg.t fólk hefir aðsetur eða kem-
ur saman í, en má þó notast við
hverja byggingu, sem óskast. Hún
Ileimskringla frá 12. ágúst síð-
astl. flytur mjög fjölorða grein eft-
ir vin minn Hjálmar A. Bergman
um sacnaðarfundinn á Gardar 12.
julí síðastl. Vegna þess að þessi
grein hans hefir eflaust verið rituð
að miklu leyti í tilefni af grein eft-
ir mdg í Lögbergi, og að ég lit
töluvert annan veg á ýms a'triði í
sambandi við þennan fund en vin-
tir minn gerir, þá neyðist ég til,
að fara nokkrnm orðum um nokk-
ur helztu atriðin, sem meiningar-
munttr sýnist eiga sér stað um.
Með því móti geta menn dæmt,
betur en áðttr var mögtilegt, um
það, hvort ég fór að einhverju
leyti rangt með í grein þedrri, sem
ég skrifaði áður um þetta efni. —
Grein vjnar míns er afarlöng, og
get ég þess vegna ekki lagt mig
niður við, að svara öllu því, sem
svaravert er í henni, en verð að
tdns að halda mér að því, sem cg
hafði áður sagt um þetta mál.
Vinur minn reynir að sýna fram
á, að það sé ekk,i rétt af mér að
segja, að séra Birni B. Jónssyni
hafi verið veitt málfrelsi á fundin-
um að eins eftir “töluverða mót-
spyrnu”, en skýrir um leið frá
því, að það hafi verið samþykt, að
vei.ta honum málfrelsi með 47 at-
kvæðum gegn 40. Ef þessi at-
kvæðagreiðsla sýndi ekki “tölu-
verða mótspyrnu”, þá væri fróð-
legt að vita, hvað hún hefir sýnt.
Svo segir hann, að þetta atriði
hafi ekki verið neitt flokksmál.
Eg vedt ekki til, að einn ednasti
maCur, sem kirkjufélaginu var
hlvntur, hafi greitt atkvæöi móti
því, að séra Birni væri veitt mál-
frelsi. En ef 40 menn úr flokki and-
stæði.nga kirkjufélagsins voru á
móti því, að veita séra Birni ítiál-
frelsi, þá sýnist það henda mjög
ótvíræ.tt til þess, að þetta var
skoðað sem flokksmál. ;það, að
meir en helmingur þeirra, sem á
futidi voru, greiddu ekki atkvæði í
þessu máli, sannar ekki neitt.
Slíkt á sér þráfaldlega stað á
fundum, og er ekki tiltökumál. í
þessu sambandi revnir vinur minn
að sanna, að séra Björn hafi sam-
kvæmt almennum fund«rreglum
ekki haft rétt til að tala í því
rnáli, sem fyrir lá, heldur hafi
hann aö eins átt að flytja söfn-
tiðimim “kveðju”. Ef vinur minn
vildi athuga þetta mál með sann-
girni, muntli hann fljótt kornast
að því, að þetta er stórkostlegur
misskilninigur. Slíkar fundarreglur
ná að eins til manna, sem veitt er
málfrelsi á einhverjum fnndi, án
þess að hafa siðferðislega hedinting
á, að slíkt sé veitt. Hér var alt
öðru máli að gegna. Sem forseti
kirkjufélagsdns átti séra Björn ftill
kominn sið£erð.islegan rétt til ó-
takmarkiaðs málfrelsis, á fundi
safnaðar, sem enn stóð í íélaginu,
og það þess heldur, sem hér var
verið að ræða mál, sem kom
kirkjufélaginii öldungis jafn-mikið
við og söfniiðinum sjálfum. Ég
veit ekki betur, en að þannig sé
Litið á málið í öllum lögbundnum
félagsskap. Eg vil að eins benda á
sem dæmi siðvenjur í tveim fclög-
um, sem IsLendingum eru vel
kunn. Hefir, nokkur bevrt þess get-
ið, að ef æðsti embættismaður
stórstúku Goodtemplara kemur á
ftind í einhverri stúku, þar sem
verið væri að ræða mál, sem ekki
væri sérmál stúkuntiar, heldur
snerti líka stórstúkuna, að það
væri ekki álitið sjálfsaigt, að hann
fengi þar ftillkomið málfrelsi,— og
það án þess, að gengið væri til
atkvæða um, hvort honum skyldi
leyft það ? það væri skoðað sem
sjálfsagður hlutur. Ef æðsti em-
bættismaður í “Independent Order
of Foresters” kæmi á fund, sem
stúkan á Gardar héldi, mundu ekki
félagsmenn álíta, að hann hefði
siðferðislegt tilkall til málfrelsis
þar, fyrir utan það, að almenn
kurtieisi mundi heimta það? Eg
fyrir mitt levti álít, að menn, sem
standa í kristilegum félagsskap,
ættu að vera redðubúnir að sýna
að minsta kosti eins mdkið frjáds-
lyndd í þedm fílagsmálum .eins og
þeir sýna í öðrum félagsmálum,
að minsta kosti, að brjóta ekki á
bak aiftur almennar kurtedsis- og
sið/erðisreglur. Ég hefi ástæðu til
að halda, að vinur minn hafi einu
sinná litið á þetta mál alveg eins
og ég, því að ég veit, að á safn-
aðarfundi í Tjtldbúðar söfnuði,
þar sem líkt stóð á, mælti hann
með því, að séra Birni væri veitt
ftillkomið málfrelsi, sem og líka
var gert.
Ég sagði í grein minni, að það
hefði ekki verið nei'tt því til fyrir-
stöðu, að nafnakall vdð atkvæða-
grei'ðsluna hefðd átt sér stað, þar
sem skrifarinn hefði haft við hönd-
ina fullkomna skrá yfir alla at-
kvæðisbæra safnaðarlimi. þetta á-
lít ég að sé rétt, þrátt fyrir það,
sem vinur minn finnur því til for-
áttu. það er rétt, að það eru ekki
til nein lög, sem heimta slíkt, en
það eru heldur ekki til nein lög,
sem banna það eða segja það ó-
formlegt. Iíér hefði sem bezt mátt
viðhafa þessa aðferð, ef meirihlut-
inn hefði viljað gefa það eftdr, þeg-
ar íarið var fram á það af minni-
hlutanum, og það án þess, að
nokkurs iruinns réttur væri skert-
, ur á nokkurn hátt. Ég átti tal
j um þetta við skriíara safnaðarins
á eftir fundinn, og lét hann þá í
I ljósi þá skoðun, að þessa aðferð
hefði vel mátt nota, en að meiri-
hlutinn hefði ekki viljað gefa það
eftir, að a'tkvæðagreiðslunni væri
þannig liagað. Hér var það að
eiris sanngirn.in, sem hedmtaði
iþessa aðferð, og .ekki um neitt
lagabrot að ræða, hvernig sem að
var farið.
það var ekki mín hugmynd, að
jgefa það í skyn, að forsetd fundar-
ins hefði beitt nokkrum sérstökum
; ójöfnuði, enda er hann maður, sem
ekki mundi vilja gera sig sekan í
slíku. En að hann liafi sýnt minni-
hlutanum nokkra tilhliðrunarsemi,
er ég jafn-ófús að viðurkenna. Að
hann eig.i nokkrar þakkir skilið
fyrir að lofa séra Kristni að
‘ halda sími striki”, þegar gripið
var fram í fýrir honum, get ég
ekkd séð. það h-efði verið mjög svo
i lélegur forseti, sem heföi tekdð þœr
] bendingar til greina, að séra Krist-
inn væri kominn burt frá efninu,
því þær vóru vissulega ekki á. rök-
1 um bygöar. Að úrskurður hans
viðvíkjandi uppástungn séraKrist-
ins hafi verið rangur, álít ég ekki
rétt. það stóð nákvæmlega eins á
með ti 1 >gu hans eins og tillögu
] George Petersons á kirk juþinginu í
sumar. Báðar tillögurnar voru
varatillögur, sem æfinlega geta
komist að. Ef meirihlutinn á
kirkjtiþinginu síðasta, sem nú er
tithrópaður fvrir þröngsýni, hefði
verið eins þröngsýnn og meirihlut-
inn í Gardarsöfnuði, þá hefði til-
lögu George Petersons verið stung-
ið undir stól og hún aldrei fengið
að koma til atkvæða.
Vinur minn tilfærir ekkd orð mín
alvcg ré'tt, þar sem ég sagði, að
ég áliti betra, að þaö væri tveir
söfnuöir, sem störfuðu hvor i sínu
lagi með samhug, heldur enn þótt
þar væri einn söfnuður, þar sem
meiri og minni innbyrðis óeindng
ætti sér stað. Allir, sem kunnugir
eru, vita, að eins og komið var í
Gardarsöfnuði, var ekki um veru-
lega edningu að ræða, hvernig sem
séra Kriötinn hefði tekið í streng-
inn. Og naumast getur mér fund-
ist, að framkoma hans hafi verið
annað en eðlileg, og að hann hafi
verið í alla staði sjálfum sér sam-
kvæmur í þessu máli. þrátt fyrir
alt það ryk, sem reynt er a'ð slá í
augu manna nú á tímum, þá er
það auðsœtt, að ágreiningttr sá,
sem á sér stað í kdrkjnfélaginu og
svo söfntiðuntim, er fvrst og
fremst trúarlegs eðlis, þótt þar
■blandist auðvitað margt annað inn
með. það er skylda hvers ni.ums,
sem skipar aðra eins stöðu og
séra Kristin.n skipar, að balda
fram sinni sannfæringu eftir meijni,
og það og ekkert annað hefir bann
gert.
Mér getur ekki annað en fallið
það illa, að sjá vin minn g*ta sig
sekan í, að taka ttpp eftir öðntm
hinn illgirnislega þvætting, að
Sameináftgunm hafi verið bætt við
jáitningarrit kirkjufélagsins. 'Öin.nur
eins staðhæfing er ' auðsjáanléga
gerð til þess, að æsa tilfinndngar
manna, sem í svipinn kunna að
vetða svo grunnhygnir að taka
þetta trúanlegt. Að lýsa því yfir,
að stefna sú, sem Sameiningin
heldur fram, sé réttmæt stefna
kirkjufélagsins, er alt annað en að
gera það málgagn að játndngar-
riti og segja, að htin sé “óskeik-
ul”. Slík yfirlýs,ng var, eins og á
stóð, f alla staði mjö.g eðlileg og
tímabær. AlLir menn, sem hafa les-
ið' Heimskringlu á iindanförnutn
árutn, vita, að það blað hefir eftir
mætti stutt málstað afturhalds-
flokksins h.ér í Canada í landsmál-
um. Ef ágreiniingur um stefnu
flokksins ætti sér stað, mundi það
ekki þykja nedtt óeðlilegt, þótt
f
Sparið
Línið Yðar.
Ef þér óskið ekki að f&
þvottinn yðar rifinn og slit-
inn, þá sendið hann til þess-
arar fullkomnu stofnui.ar.
Nýtfzku aðferðir, nýr véla-
útbúnaður, en gamalt og æft
verkafólk.
LITUN, HREINSUN
OG PRESSUN
SÉRLEGA VANDAÐ
Modern Laundry &
Dye Works Co.,Ltd.
So7—315 Hnrei'Hve Ht,
WINNIPEQ, IMANITOBA
Phones: 2300 og 2301
gerð væri yfirlýsing á flokksþingi
um, að stiefna sú, sem Heims-
j kringla hefir fylgt nú í meir en 29
ár, væri réttmæt stefna flokksins.,
Ef svo einhver kæmi fram á eftir
með þá staðhæfingu, að alt, setn
staðið hefir í Heimskringlu undan-
íarin ár, hefði verið bætt viö'
stefnuskrá flokksins, mundi mönn-
um þykja það eðlilegt eða senni-
legt ?i Mundi ekki slík staðhæfing-
vekja athlægi hjá öllum skynber-
andd mönnum ? það stendur ná--
kvæmlega eins á með yfirlýsingu
! þá, sem gerð var á síðasta Mrkju-
þingi viðvíkjandi Sameiningunni.-
það sýndr skort á hedðarlegum
vopnum, þegar menn leggja út í
einhverja baráttu með edns lélega
|“hækju” eins og hér er um að-:
ræða, og reyna að gera annaÖ
eins að stórri stoð.
það er margt annað í gredn vin—
ar míns, sem ég hefði viljað minn-
ast á, en ég vil forðast, að verða
eins fjölorður og h;inn og læt þvt
staöar numið að sinini. Persónu—
lega hefi ég yfir engu að kvarta,
hvað grein hans viðvíkur, en mér
getur ekki annað en funddst, að
hann hefði getað gert athugasemd-
ir” sínar án þess að láta þær
vera eins illkvitnislegar ei.ns og
þœr eru. Slík illkvitn.i g.etur engu
góðu tdl Loiðar komið, heldur að
eins valdið óþarfa æsingd og um
ledð spdlt fyrdr skynsamlegri íhug-
un þess máls, sem um er að ræða.
Ég álí.t, að menn ættu að forðast
að dedla þanndg, að tilfinningum
andstæðdngsins sé á nokkurn hátt
misboðið ; því ef það er gert aÖ-
óþörfu, þá vinnur maður sínum
eigin málstað tjón, en ekki gagn.
í öllum deilum, þar sem um nokk-
urt verulegt deiluefni er að ræða,
ættd að vera völ á nægtim nýtari.
vopntim.
B. J. Brnndson.
Leiðrétting.
'Lcdðrétitdnga fciðst á missögjiun*
í æfiágripi herra Th. Thor^keiris-
sonar í Beresford, Man., sem birt
var í Búnaðarskóla útgáfu Heims-
kringlu : —
1. Faðir þorsteins var E i r í k s -
s o n, en ekki Kyjólfsson, eins
og. stendur í æfiágripinti.
2. þorsteinn á eina dóittur eftir
fyrri konu sína, sem heitir 3
nöfnum,, Victoria Kristín Ge-
orgia, en ekki 3 dætur, edns og
stóð í æfiágripinu.
3. Með seinni konu sinni hefir
hann ekkert barn átt, því síð-
ur 3, eins og stóð í læfiágri.pinu
þessar villur stafa af ófuHkomn--
um og ógrednilegum upplýsingum.
Díínarfregn.
þa-nn 12. ágúst sl. andaði.st á
sjúkrahúsd Vancotiver bæjar Ás-
mundiir Björnsson (trésmiður),
æ.ttaður frá Svarfhóli í Mýrasýslu-
Banamein hans var h'edlab,ólga. —
Greftrunin fór fram þann 14. s.m.
— H'eima'blööin ertt vinsamlega-
beðin, að taka upp þessa dániar-
fregn,.
Á beztu heimilum
hvar sem er f Amerfku. fc>ar
munið þér finna HEIMS-
KRINGLIJ lesna. Hún
er eins fróðleg og skemti-
leg eins og nokkuð annað
íslenzkt fréttablað í Canada