Heimskringla - 20.01.1910, Blaðsíða 2

ttltt ‘4
WINNIPBG, 20. JAN. 1910.
HKIMSKKINULA
Heimskringla
Published every Thursday by The
deiiiiskrinela News 4 PuhlishÍDS Co. Ltd
*er0 blaOsms 1 Canada on Handar
(2.00 um Ariö (fyrir fram bnrgað),
Sent tiJ islaods $2<0 (fyrir fram
’>‘*raraC af kaupendum blaösins hér$1.50.)
B. L. BALDWINSON
Editor A Manager
Office:
729 Sherbrooke Street, Wiuoipeg
P.O, BOA 3083. Talsfmi 3512.
Góð uppskera.
Skýrslur yfir starfsemiCanadisku
fyrirmyndarbúannaj á árinu 1909
eru ný-ntkomnar, og syna þær, aö
uppskeran hefir verið góö í öllum
fylkjum ríkisins, og betri yfirleitt
en alment gerist hjá bændum, og
bendir það á, hvað jörðin getur
framleitt, þegar hún er ræktuð á
grundvelli þekkingar og haefilegrar
búreynslu.
Canadisku fyrirmyndarbúin eru
7 talsins, og eru á þessum, stöð-
um :
1. í Otitawa, Ontario.
2. 1 Nap.pan, Nova Scotia.
3. I Brandon, Manitoba.
4. í Indiian Head, Saskatchewan.
5. 1 Hefcbbridge, Alberta.
6. I Lacombe, Alberta.
7. 1 Agassiz, British Columbia.
Bæði loftslag og jarðvegur er
talsvert m'ismunandi í þessum
fylkjum, og því ekki hægt að
vænta jafnrar uppskeru allra sáð-
tegunda í öllum íylkjunum. En
það sýna skýrslurnar greinflega,
að landið er gott og frjósamt og
meira en borgar bóndanum á-
hyggjur þær og erfiði, sem hann
leggur í ræktun þess.
það sést og ljóslega af skýrslun-
um, að Manito'ba bóndinn fær
mesta uppskeru af öllum kornfceg-
nndum allra bienda í Canaida, og
meira en meðallag af hinum öðr-
um tegundum yfirleitt.
Fyrir I.ethhridge hiiið í Alberta
eru tvennar tölurnar. þær efri
eru hærri miklu, og sýna meðal-
uppskeru af ekru þess lands, sem
vatni er veitt á, hinar síðari og
lægri tölur sýna uppskeru af þeáin
löndurn, sem engu vatni er veitt
á. Vatn til áveitu kostar þar i
íylkinu 50c á hverja ekru, og töl
urnar sýna, að þau vatnskaup
borgi sig vel fyrir bóndann, þar
sem í sumum tilfel'lum uppskeran
af áveituliindunum er þriðjungi
meiri, og í öðrum tilfellum, meira
en tvöfalt við það, sem fœst af
þurrum löndum.
Skýrsla þessi er í mesta máta
fróðleg, og getur verið ibændum
góður leiðarvísi til þess að sjá,
hverja uppskeru þeir ættu að fá
í hverju meðalári.
Hausthveiti virðist ekki hafa
veríð sáð nema í Lethbridge, og
af þeim tveimur tegundum, sem
þar var sáð, varð meðaluppskeran
18 bushel o>g 15 pd. af ekru.
Afttir orsakaðist sú afarlitla
uppskera. af bauntim á búinu í
Lacombe, sem skýrslan sýndr, af
haglstorm.i, sem eyðila.gði hana.
En sama má segja um allar korn-
tegundir í Vestur-Canada, að þær
mundu reynast mun medri en
skýrslurnar sýtta, ef uppskeran
skemdist ekki meira og minna á
ýmsum stöðum árlega af haigli.
En með ölítim þeim óhöppum, sem
fyrir hafa komiö, og sem einatt
koma fyrir b-ændaHokkinn um
heim allan, — þá eru skvrslur
Jiessar í heild siirni ljóst dæmi
þess, í hve ágætu landi vér erum
Sefctiri
- Ekkí er þag heldur alveg ónýtt
fyrir gripabóndann, að geta árlegft
kipt upp úr ekru lands 40 til 8Ö
þús. pundum af rófum eða hsepum
og alt að 70 þús. pundnm aí Mau-
gels, og frá 25 til 35 þús. pundum
af Indian Corn, sem alt er fr&g-
asta skepnufóður.
Skýrslurnar sýna og, að meðal
kartöflu uppskeran á öllum búun-
um hefir verið nœr 400 bushel a,
ekru.
þegar þess er nú gætt, að landið
er þessi fyrirmyndarbú hafa til af-
nota, er engu betri — þó þau að
sjálfsögðu séu haganlega valin —
heldur en önnur lönd fjölda bænda,
þá virðist ekki ósanngjarnt að
ætlast til þess, að uppskera bænd-
anna nálgaðist það, sem skýrsl-
ttrnar sýna, edns fljótt að minsta
kosti esns og þeir hafa náð þeirri
þekkingtt, sem stjórnendur fvtir-
myndarbúanna haia á
inni.
sem láta sér
fylki fyrir sig, og það edtt getur
verið þeim arðsöm leiðbeining í
starfi þeirra framvegis.
Meðfylgjandi tafla sýnir meðal-
tippskertt hverrar nefndrar sáðteg-
nndar af hverri ekrtt á hverju íyr-
irmyndarbni.
§
•*o
00 O <M
Tjf r-1
rC
c -
D “
X ^
-M <M
'v V
X X
ífl C/l -
P P ”
X XJ
h « © CO H(N o
ó »o »-h o co
f tO rþ H (M (N
'O t:
g!
^ e
'O :
Ph
vO
: S3
’ <M 00
00 t—
<M ■rH ‘O
Ob-cOCOiOcCO:^
CO <M CO <M r}t rH (M
O
*o
*C
<d
ns
c3
e
cö
c
a
eð
'3
eö
na
a
S
Vh
a
<L>
X
CA
CL
CL
3
cS
V4-I
cð
E—
=0
c;.s
£ •§
*** ö
s®
<0
5 S
< u
rí s
> S
oju
fci-3
g °
o .
t "3
í> 3
^ ec
g qo 41 01
CO 0C co ó
10 CD 10 ^
I
iQOOOrHCOCOCOíM
CO-^iCOCOf—1HHCO
Cu
ocoiooccm’fto
<M COOOOOOOÓ
OCO(M 00 t— M O to
“»OCOOrH
^ rji <M rH CO
S:
Ó - -
cu
<M Ó <M
•í* M H
10 00 co
æ ‘ '
O O O vo
H O lO H
CO (M H rH
O h- H h CO (M O
CO CO O rti H (M CC
3
_ W
a s
ÍDo

1.S
~ ’C
g
Cs ©
rí -2
te!8
81 .
.S
03 C Cu - - - - -
<M -H 00 co co co co
to có rH 05 s (M O 88 oo 'O co rH
op »Ó »íó co a> o co s
M co (M co rH rH CM
-
CL '
73 co co Tf CD o CD
<M (M »o rH
X - -
X3
S N- CD CD 05 05 co
co TJÍ rH
CL - r ;
c\) 0O CP CD co o
rH CO rH co <M co <M
Ú - r - - -
X2
CO s <M cp CO »o co
T}1 CO co <M Tf
- Cl -
CO ZO o QO 00 00 »o co
rH CÓ rH rH
H - „

<M |N. »o rH 05 CD Hi CD
co »C »o co M

a*
tH rH »o oo co CD 00
rH H H <M rH <M <M
-
X*
t— N- rH co 8
o T—1 Tf t—
*
Cu
<M t- 05 on rH *-H
<M »—-i co co
H
X ~ — -
(M 0D (M 00 co ... 27 5p <M ... 22
TJ
O
<v V bc
^ c Ú ►H hH V X
T3 c £
o - ^ U Q £ 3 'O c ►H X 3 O o ,3 Agas
Skemtihús úr ís.
*‘Recitiil“
þeir bændur,
íshöli mikia í 7 deiidutil, ef
verið að byggja í Montreal hofg,
og á hún að kostu $0,350, eð t 25
þús. kr. ílöll þessi á að verða
mjög skbatitleg, og verður um 6
ta-síur á hæð. Stærð hússins ev 60
fet á lengd, 40 fet á breri-dd, og
'neðsta Mting 14 íeta há, en hxsti
turninn verður nálega 100 fet á
hæð. Margir smærri turnar eru á
kastalanum með flaggstöngum og
fánum. ísinn er útskorinn, svo að
höllin er að öllu hin skrautleg-
asta. Ýmsdr sjónleikir verða lá,tn:r
fara þar fram. iþar verða og lúðra-
flokkar, veitingaherbergi og veizlu-
salir, og vonar neíndin, sem stend-
ur íyrir verki þessu öllu, að 50
þúsund gestir sæki þangað, sem
allir borga inngangseyrir. Nefndán
fonar að fá $15,000 inntektir af
fyrirtœkinu, og að það muni borga
sig vel. Tilgangurinn með þessu
fyrirtæki er sá, að auglýsa Canada
— canadiska vetra og canaddska
, leiki — og ekki síst að auglýsa
jarðræ t- ]yjontr,eai borg. M-esti fjöldi Banda- |
ríkjamanna háfa þegar ritað til
ant Montreal, og beðið um að geyma
um þessi mál, ættu að senda til sér gistisjofur á hótelunum í ís-
The Director Experimental Farm, ! höllinni, svo þeir geti sótt skemt-
Ofctawa, eftir skýrslum þessum. | anir þær, sem fram eiga að fara
þar kynnast þeir, hverjar tegundir í þessarí íshöll frá 27. janúar til
haia gefið hezta uppskeru í hverju Í5. febrúar.
Eins og auglýst var í blöðunum
Lögbergi og Hedmskringlu híldu
þeir hr. Jónas Pálsson, píanokenn-
ari, og hr. Tli., Johnson, fíólinkenn-
ari, hljóðfæraspils söngsamkomu
í sameuiingu þann 11. þ.m. í efri
Goodtemplara salnum á Sargcnt
Avenue.
Samkoma þessi var svo vel sótt,
að hvert einasta sæti var upptek-
ið, og nokkrir urðu að standa, og
I sýnár það bezt, liversu mikánn á-
j huga fólk vort hýr í Winnipeg bef-
ir fyrir svona löguðum skemtun-
um. Enda ætti það að vera gleði
efni öllutn góðnm mönnum, hversu
margt af vorum íslenzka uppvax-
andi æskulýð héfir tekið ástfóstri
við hina “dásömu drotning meðal
lista”, — sönglistdna. Enda er nú
svo stórkostlega högum hreytt
hjá oss Vestur-íslendingum frá því
sem áður var hér framan af, á
frumibýlin'gsárunum, þegar allur
tími og umhyggja varð svq sem
aö sjálfsögðu að ganga til þess,
að sji sér og sínum fyrir dagleg-
um þörfum, og koma fyrir sig fót-
um í ókunnu landi.
Og þar af leiðandi urðu þeir,
sem óslökkvandi löngun höfðu til
að komast niður í söng, að mestu
leyti að sigla sinn eigán sjó leið-
sagnarlaust, og vi'ta allir, hvað sú
leið er seinfarin og torsótt. En nú
hafa flestir þeir, er áhuga hafa
fvrir þeirri list, bæði efn-i og kring-
umstæður til að láta börn sin
njóta uppfræðslu í söng, undir
stjórn góðra kennara.
Herra Jónas Pálsson hefir nú
allareiöu lilotið álit og traust, sein
góður og áhugasamur kennan. Og
á þeám Recitals, sem hann hefir
haft undanfarin ár, hafa nemendur'
! hans jafnan komið sér o-g kennara
sínum íram til sóma.
Herra Th. Johnson er sá eini ís-
lendingur, mér vitandi, hcr vestan-
hafs, sem er kominn sem næst full-
ikomntin í fiólins-spili. Enda hefir
hann í fjölmörg ár stnndað nám
! hjá heztu kennurum hér í borginni
j og leikur mæta-vel á það hljóð-
færi. Jafnframt námi sínu hefif
hamr lengst af stundað kenslu,
mest meðal hérlendra manna.
Mjög'væri því eðJilegt, að þeir ís-
lendingar, er löngun heíöu til að
læra á fiðlu, sneru sér til hans í
því efni.
Á skemtisamkomunni voru 17.
stykki, og var byrjað með því, að
14 af nemendum Mr. Johnsons
spiluðu saman Ensemhle-Overture
og fór það fremur vel. En Miss
Ethel Middal lék píano undirspilið
og einnig við flest hin fíólin-sóló
lögin, og fórst það prýðisvel. Yíir-
leátt voru lðgdn vel valin, cftir
þroskastigi nemendanna, og vel
með þau farið, og sum jafnvel á-
gætlega.
Af því sem nemendur hr. Jolin-
sons spiluðu þótti mér mest koma
tdl fíólin sóló Ballur Olsons og
Salome Ilalldorsson, enda munu
þau vera búin að fá tnesta œfingu.
Litli L. Oddson (frá Selkirk)
spilaði skozka þjóðlagið “Annie
Laurie” í fjórum mismunandi út-
setningum (Variations), O'g tókst
það ljómandi vel.
Clara Oddson spilaði líka vel,
en píano undirspilið með hennar
lagi hefði getað farið betur.
Nemenflur herra Jónasar Páls-
sonar léku allir utanbókar, eftir
minni, og var það því meira að-
dáanlegt, hversu vel þeir leystu
það af hend/i, jafnvel þeir yngstu.
Til dæmis spdlaði Jakobína Thor-
gpirsspn prýðisvel lagið sitt ; Love
Song,
líárold Greerl spílaðí indælt lag
eftir Anton Rubínsfceín, og gerði
það vel, að öðru leyti en þvi, að
mér virtist það vera spilað oí
fljótt. Missir við það fegurð óg
hátíðleik.
Stefán Sölvason (frá Selkirk)
spilaði stykki úr tónleiknum ”11
Trovatore”, eftir Veriii, ítalska
tónskáldið fræga, og leysti það af
hendi með sinni vanalegu snild.
það er stór nautn í því, að hlýða
á þann pilt leika á píano. Og allar
hans hreyfingar, þá hann rennir
höndunum eftir hljóðfærinu, hafa
á sér svo mikinn listablæ, að slíkt
muni jaínvel vera edns dæmd með-
al ískndinga hér á hans aldri, og
það er stór heiður fyrir hr. J. P.
að hafa kent þessnm pilti þangað
sem hann er kominn.
í ráði kvað vera fyrir þeim hr.
Pálsson og hr. Johnson, að endur-
taka þessar samkomur mánaðar-
lega í vetur, og er það lofsvert,
því bæði æfir það unglingana í að
koma fram opinberlega, og gefur
almenningi tækifæri til að hlýða á
list þeirra, sér til uppbyggingar og
ánægju.
Jón Friðfinnsson.
I CHðOO-OCH»ð<50000000.00.0000OiX><XHX>OOOOOO<Í0O0l
ö
Þorsteinn Þ. Þorsteinsson :
Moð undan sinuheyi.
/.
EINKUNNARORÐ.
(Oeorg Jhande.it),
Hæst upp í Ijðss og listarinnar heima !
Leita til botns f djúpi hugsananna !
Fram, út f heim, til fjarra landa og manna !
Fram hæst og dýpst um alla llfsins geima!
II.
YORKVÆÐIÐ MITT.
í þetta sinn varð þér ei vængurinn frjáls
og verður þvf hreiðrið að byggja. —
í annrfkis-fjötrum um hdfberan háls
á hálmstráum vetrarins liggja.
Með hálfluktum augum þú horfir á Vfðbláins ljúma
og heyrir f svefnmóki dýrðlegu söngvana óma.
III.
HAMINGJULEYSI.
Þótt oss fagra drauma dreymi
drepur reynslan fylling vona.
Fg held æði öfugstreymi
inst í hjarta Snælands sona.
IV.
ÓÞEKTAR ANGINN.
Vor sár-dýpsta þrá með eitt ljúflings lag
og ljós það, sem bjartast oss skín,
hún er svo keipótt sem brekótt barn,
sem baðar út önguin og hrín.
Þótt gimsteina fengi hún og gull og pell
hún grenjaði um híalín.
V.
BREYTING KRISTINDÓAISINS.
Þeir kendu trúna fyrrum með hrottaskap og hreysti
og hlutu frania.
En nú er kirkjan notuð sem kænlegt vörumerki
á “Kfna” og “Brama”.
VI.
EFTIR SUMBL.
Hún ITljómlist hafði heimboð mikið,
þar hörpuna sj Ifur Bratri sló.
Og Bakkus sópaði úr salnum rykið,
en Sjöfn um hjónaleysin bjó.
A gestina Lyst og velsæld veitti,
en Vordfs öli borðin rósum skreytti. —
Þar hefir mér hlotnast beini beztur,
og blessað er þar að vera gestur.
VII.
SAMRÆMI NÁTTÚRUNNAR.
Arfinn f sorpinu hæsta vöxt hlýtur í hlaðvörpum.
Allar heims glæstustu gorkúlur spretta í góðum söfnuð-
um.
VIII.
ÉG ALDREI—
(Ridiard Ilrinsley tíheridan).
Ég aldrei sá ljómann, sem augum skfn,
ef eigi þau horfðu djúpt i mín.
Eg aldrei varanna sætleik sá,
ef sóttust ei mfnar þar koss að fá.
IX.
VÖGGUV ÍSA.
Lullu-bfa litla Þrá,
láttu þig fagurt dreyma-
Fyíir utan ægi blá,
áttu sólskinsheima.
X.
JÓLARÓSIN.
Sem fóstri minn tæki mig fang sitt í,
og fóstra mig kysti á munninn,
svo verma, um jólin, enn vinarorð hlý
frá viðkvæmri hluttekning runnin.
Og þau hafa hitað mér, þessi jól,
og þítt það, sem leyst gat ei desembersól:
þá fegurstu rós, sein æska míu ól,
og átti í fóstrinu heima skjól
uns æskuljós út voru brunnin.
Þá fenti það unga yndisblóm
und áranna hretum f gaddsins klóm.
Það klökknaði eigi við klukknanna hljóm
og kirkjan gekk yfir það járns á skóm.
En vinarorð ásth'ýtt gat ónýtt þann dóm,
sem atvik þvf kváðu f döprum róm.
Nú syng ég um rós þá við sælunnar
brunninn
— ég syng og ég faðma hana — kyssi
hana á munninn.
Stúdentafélagið
heldur skemfcifund n'æstkomandi
laU'gardagskveíd kl. 8, í fundarsal
Únítara. Allir íslenzkir nemcndur
við æðri skóla borgarinniar eru
vinsamlega beðnir að sækja fund-
inn.
Næsta laugardag þar á eftir, þ.
29. þ.m., verður háð síðasta kapp-
ræða í Stúdentafélaginu á ve'trin-
um. þar verður barist um bikar
þann, er dr. Brandson gaf síðast-
liðdð haust meðlimum félagsins,
að reyna sig fyrir í kappræðu
samkepninni.
Fundur þessi verður opinn öll-
um, o-g væri því æskilegt, að sem
flestir ísleudingar sýndu mcðlim-
um fclagsins þá velvild, að koma
á fundinn til að heyra, hvað þeir
hafa að segja. þ.ess mun engkin
iðrast. Takið því vel eftir auglýs-
ingum Stúdenfcafélagsins í næstu
blöðum.
Samkomtinni, sem getdð var um
hér í blaðinu að stúkan ísland
ætlaði að halda þann 20. þ.m., —
hefir verið frestað til þess 27. það
verður scrstaklcga vel vandað til
þessarar samkomu : Stuttur gam-
anlaikur veröur sýndur, sem eng-
inn getur horft á óhlægjandi, og
beztu ræðumenn, söngmenn og
skáJd, sem völ er á meðal íslend.
inga í þessum bæ, koma þar fram,
Veibingíir á eftir skemtunum. "Ná-
kvæmar auglýst á öðrum stað.
Einn embættismaður akur-
yrkjudeildarinnar í Washington lét
þess nýlega getið í samræðu vi5
blaðamann, að þó Bandaríkin
hefðu á sl. ári mist 40 þúsundir
manna til Canada, þá hefðu þau
á sama tímabili fangið þaðan, 51,-
910 manns. Ennfremur gat hann
þess, að margir þeirra, sem farið
befðu til Vestur-Canada til aö
vinna sér inn heimilisrétfcarlönd,
kæmu suður aftur til varanlegrar
aðsetu strax og þeir væru búnir
að fá eignarbréf fyrir löndum sín-
um þar.
r—-------------------------“t
Sparið
Línið Yðar.
Ef þér óskið ekki að fá
þvottinn yðar ritínn og slit-
inn, þá sendið iiann til þess-
arar fullkotnnu stofnui ar.
Nýtfzku aðferðir, nýr véla-
útbúnaður, en gamalt og æft
verkafólk.
LITUN, HREINSUN
OG PREBSUN
SÉRLEGA VANDAÐ
Modern Laundry &
Dye Works Co.,Ltd.
3«7-315 HBrsrnve fit.
WINNIPEÖ, ;manitoba
Phones : 2300 og 2301
3k---------------
<<Andvökur,,
LJÓÐMÆLI EFTIR
Stephan G. Stephansson
Kosta, í 3 bindum, $3 50,
í ski autbandi.
Tvö fyrri bindin eru komin út,
og verða til sölu hjá umboðs-
mönnum útgefendanna í öllum ís-
lenzkum bygðum í Ameríku.
t Winnipeg verða ljóðmælin til;
sölu, sem hér segrir :
Hjá Eggert J óhamtssym, 682
Agnes St., EFTIR KL. 6 AÐ
ICVELDI.
Hjá Stefáni Péturssyni, AÐ
DEGINUM, frá kl. 8 f.h. tril kl. 6
að kveldi, á prentstofu Heims-
kringlu.
Hjá H. S. Bardal, -bóksala,
Nena St.
Utanbæjarmenn, sem ekki geta
fengdð ljóðmælin í nágreniú sínu,
fá þau tafarlaust með því að
senda pöntun og i>cninga til Egg-
erts J óhannssonar, 689 Agnes St.,
Winnipeg, Mati.
Leyndarmál
Cordulu
frænku.
Nýjir kaupendur að heims-
KRIngld sem borga fyrir einn
krgang fyrirfram, fá skáldsögu
þessa og aðra til, alveg
ókeypis.